Turizm İşletmelerinde Liderlik Tarzıyla İşten Ayrılma Niyeti İlişkisinde Duygu İkliminin Aracılık Etkisi

Öz p.p1 {margin: 0.0px 0.0px 0.0px 0.0px; font: 12.0px 'Minion Pro'; min-height: 14.0px} p.p2 {margin: 0.0px 0.0px 0.0px 0.0px; text-align: justify; line-height: 10.1px; font: 10.0px 'Minion Pro'; color: #2d2829} span.s1 {font: 12.0px 'Minion Pro'; color: #000000} Bu araştırmanın amacı, turizm işletmelerindeki duygu iklimi ve liderlik tarzının işten ayrılma niyeti üzerindeki etkisini belirlemektir. Bu etkiyi belirlemek amacıyla Alanya’daki konaklama işletmelerinde, yiyecek içecek işletmelerinde ve seyahat acentalarında yöneticilerin ve işgörenlerin katıldığı bir alan araştırması yapılmıştır. Turizm işletmelerinde duygu iklimi, liderlik tarzları ve işten ayrılma niyet düzeylerini ölçmek için daha önce geliştirilen ölçekler kullanılmıştır. Örnekleme yöntemi olarak kolayda örnekleme yöntemi tercih edilmiştir. Yöneticilerden ve çalışanlardan ulaşılabilen 503’ü araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Veriler anket tekniği ile yüz yüze ya da internet ortamından toplanmıştır. Veriler, yapısal eşitlik modeli ile analiz edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre; turizm işletmelerindeki liderlik tarzının işten ayrılma niyetini etkilemesinde duygu ikliminin aracılık etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Araştırmada elde edilen bulgular doğrultusunda çeşitli önerilerde bulunulmuştur. 

___

  • Akoğlan Kozak, M. (2012). Otel İşletmeciliği. Ankara: Detay Yayıncılık.
  • Cammann, C., Fichman, M., Jenkins, D. & Klesh, J. (1979). Michigan Organizational Assessment Ques-tionnaire. Michigan: University of Michigan, Ann Arbor.
  • Ceseroğlu, C. M. (2010). Örgütlerde İşgören İlişkileri Açısından Psikolojik Kontrat ve Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi: 4-5 Yıldızlı Otel İşletmeleri Örne-ği, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale.
  • Cole, S. M., Heike, B. & Vogel, B. (2006). Emotion as Mediators of the Relations Between Perceived Su-pervisor Support and Psychological Hardiness on Employee Cynicism, Journal of Organizational Be-havior, 27(4), 463-484.
  • Çelik, S. (2011). Liderlik Tarzları İle Stratejik Kararlar Arasındaki İlişki: İstanbul’daki 4 ve 5 yıldızlı Otel İş-letmelerinde Bir Araştırma, Düzce Üniversitesi Sos-yal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Düzce.
  • Denision, R. D. (1990). Corporate Culture and Orga-nizational Effectiveness, United States of America: Braun-Brumfield Inc.
  • De Rivera, J. & Yurtsever, G. (2010). National Emotio-nal Climate and the Value of Freedom, Beliefs and Values, Springer Publishing Company, 2(1), 57-65.
  • Eren, E. (2012). Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolo-jisi. İstanbul: Beta Yayıncılık.
  • Gök, S. (2009). Örgüt İkliminin Çalışanların Motivas-yonuna Etkisi Üzerine Bir Araştırma, Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2), 587-605.
  • Güzel, T. & Akgündüz, Y. (2011). Liderlik Davranışı-nın Orta Düzey Yöneticiler Üzerindeki Etkisi ve Yöneticilerin Tükenmişlik Düzeyleri İle İlişkisi; Kuşadası Otel İşletmelerinde Bir Araştırma, Yöne-tim Bilimleri Dergisi, 9(2), 281-296.
  • Güzel, T. (2009). Turizm İşletmelerinde Liderlik. Zey-yat Sabuncuoğlu (Ed.), Turizm İşletmelerinde Ör-gütsel Davranış içinde (s. 121-134), Bursa: MKM Yayıncılık.
  • Hicks, G. H., Gullert, C. R. (1981). Organizasyonlar; Teori ve Davranış. Besim Baykal (Çev.), İstanbul: İstanbul Üniversitesi, İşletme Bilimleri Enstitüsü Yayını.
  • İnce, C. (2013). Demokratik Liderlik ile İhtiyaçlar Hi-yerarşisi Arasındaki İlişkiye Yönelik 5 Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Araştırma, Akademik Bakış Der-gisi, 35, 1-15.
  • Koys, J. D. & DeCotiis, T. A. (1991). Inductive Mea-sures of Psychological Climate, Human Relations, 44(3), 265-285.
  • Mullins, L. L. (1998). Managing People in the Hospita-lity Industry. England: Addison Wesley Longman Limited Edinburg Gate.
  • Newstorm, W. J. & Davis, K. (1993). Organizational Behavior (Human Behavior at Work). USA: Mc Graw Hill Inc.
  • Özer, E. (2007). Akreditasyon Belgesine Sahip Özel Hastanelerdeki Yönetici Hemşirelerin Liderlik Tarzlarının, Hemşirelerinin Liderlik Tarzlarının, Hemşirelerinin İşten Ayrılma Nedenleri Üzerine Etkileri, Marmara Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • Paez, D., Basabe, N., Ubillos, S., Gonzalez-Castro, J. L. (2007). Social Sharing, Participation in Demonstra-tions, Emotional Climate, and Coping with Collec-tive Violence After the March 11th Madrid Bom-bings, The Society for the Psychological Study of Social Issues, Journal of Social Issues, 63(2), 323-337.
  • Payne, R. L., Pugh, S. S. (1976). Organizational Struc-ture and Organizational Climate. M.D. Dunnette (Ed.), In Handbook of Industrial and Organizati-onal Psychology, Chicago: Rand Mc Nally College Pub.
  • Pheysey, C. D. (1993). Organizational Cultures Types and Transformations. London, New York: Routled-ge.
  • Riley D. N. (2006). The Effects of Sales Management Leaderships Styles on Salesperson Turnover Inten-tions, PhD Thesis, H. Wayne Huizenga School of Business and Entrepreneurship Nova Southeastern University.
  • Rime, B. (2007). The Social Sharing of Emotion as an Interface Between Individual and Collective Pro-cesses in the Construction of Emotional Climates, Journal of Social Issues, 63(2), 307-322.
  • Robbins, P. S. & Judge, T. A. (2012). Örgütsel Davranış Organizational Behavior, İnci Erdem (Çev. Ed.), İs-tanbul: Nobel Kitap.
  • Ruiz, J. I. (2007). Emotional Climate in Organizations: Applications in Latin American Prisons, Journal of Social Issues, 63(2), 289-306.
  • Rusbelt, F. & Rogers, M. (1988). Impact of Exchange Variables on Exit, Voice, Loyalty and Neglect: An Integrative Model of Responses to Decline Job Sa-tisfaction, Academy of Management Journal, 31(2), 599-627.
  • Schein, H. E. (1999). Sense and Nonsense About Cul-ture and Climate, N. M. Ashkanasy; C. P. M. Wil-derom; M. F. Peterson (Ed.), Handbook of Organi-zational Culture & Climate, Thousand Oaks: Sage.
  • Schneider, B. & Reichers, A. E. (1983). On the Etiology of Climates, Personnel Psychology, 36(1), 19-39.
  • Smith, D. & McNeese, K. (1999). The Relationship Bet-ween Managerial Motivation, Leadership, Nurse Outcomes and Patient Satisfaction, Journal of Or-ganizational Behavior, 243-259, John Wiley & Sons.
  • Smoak L. M. (2008). Dönüştürücü Leadership, Work-Related Cultural Values And Job Satisfaction, Nova Southeastern University, PhD Thesis, H. Wayne Hu-izenga School of Business and Entrepreneurship.
  • Spiess, J. & Ashia, K. (2011). The Effect of Emotional Climates in Leader-Follower and Employee-Custo-mer Relationships in a Service Context, Zentralstel-ler: UZH.
  • Şahin, F. (2011). Lider-Üye Etkileşimi ile İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişki Üzerinde Cinsiyetin Etkisi, Ege Akademik Bakış Dergisi, 11(2), 277-288.
  • Şahin, N. (2007). Personel Güçlendirmenin İş Tatmi-ni ve Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi: Dört ve Beş Yıldızlı Otel İşletmelerinde Bir Uygulama, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Dok-tora Tezi, İzmir. Tekin, Y. & Ehtiyar, R. (2011). Başarının Temel Faktör-leri: Vizyoner Liderler, Journal of Yasar University, 24(6), 4007-4023.
  • Telli, E., Ünsar, A. S. & Oğuzhan, A. (2012). Liderlik Davranış Tarzlarının Çalışanların Örgütsel Tüken-mişlik ve İşten Ayrılma Eğilimleri Üzerine Etkisi: Konuyla İlgili Bir Uygulama, Electronic Journal of Vocational Colleges, 135-150.
  • Tengilimoğlu, D. (2005). Kamu ve Özel Sektör Örgüt-lerinde Liderlik Davranışı Özelliklerinin Belirlen-mesine Yönelik Bir Alan Çalışması, Elektronik Sos-yal Bilimler Dergisi, 4(14), 1-16.
  • Töremen, F. & Çankaya, İ. (2008). Yönetimde Etkili Bir Yaklaşım: Duygu Yönetimi, Kurumsal Eğitimbilim Dergisi, 1(1), 33-47.
  • Tran, V. (1998). The Role of the Emotional Climate in Learning Organizations, The Learning Organizati-on, MCB University Press, 5(2), 99-103.
  • Tutar, H. & Altınöz, M. (2007). Örgütsel İklimin İşgö-ren Performansı Üzerine Etkisi: Ostim İmalat İşlet-meleri Çalışanları Üzerine Bir Araştırma, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 65(2), 195-218.
  • Tütüncü, Ö. & Akgündüz, Y. (2012). Seyahat Acentala-rında Örgüt Kültürü ve Liderlik Arasındaki İlişki: Kuşadası Bölgesinde Bir Araştırma, Anatolia Tu-rizm Araştırmaları Dergisi, 23(1), 59-72.
  • Unur, K., Çakıcı, C. & Duran, A. (2011). Otel İşletme-lerinde İşgörenlerin Örgütsel Güven Algısı İle İş Memnuniyetleri Arasındaki İlişki Üzerine Dört ve Beş Yıldızlı Şehir Otellerinde Yapılan Bir Araştır-ma, 12. Ulusal Turizm Kongresi Bildiriler Kitabı, Düzce 30 Kasım-4 Aralık 2011, Akçakoca Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Yüksekokulu, 582-590.
  • Van de Vijver, F. & Hambleton, R. (1996). Transla-ting Tests: Somer Practical Guidelines, European Psychologist, 1(2), 89-99.
  • Whittington, J. L., Goodwin, V. L. & Murray, B. (2004). Transformational Leadership, Goal Difficulty and Job Design: Independent and Interactive Effects on Employee Outcomes, The Leadership Quarterly, 15, 593-606.
  • Woo, S. B. (1998). Leader Behaviors and Their Effects on Satisfaction, Commitment, Justice and Orga-nizational Citizenship Behavior in Korean Hotel Employees, Judy Miller (Ed.), Proceedings of Ad-vances in Hospitality and Tourism Research, Kansas State University, 3, 516-528.
  • Yavuz, E. (2009). İşgörenlerin Dönüşümcü Liderlik ve Örgütsel Bağlılıkla İlgili Tutumlarına Yönelik Bir Araştırma, İşletme Araştırmaları Dergisi, 1(2), 51-69.
  • Yazıcıoğlu, İ. (2009). Konaklama İşletmelerinde İşgö-renlerin Örgütsel Güven Duyguları ile İş Tatmini ve İşten Ayrılma Niyetleri Üzerine Bir Alan Araş-tırması, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 8(30), 235-249.
  • Yeşilyurt, P. (2007). Türk ve İtalyan Yöneticilerinin Li-derlik Tarzları: Türkiye’de Faaliyet Gösteren Türk-İtalyan Ortak Girişimlerinde Bir Uygulama, Çuku-rova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Adana.
  • Yurtsever, G. & De Rivera, J. (2010). Measuring the Emotional Climate of an Organization, Perceptual and Motor Skills, 110(2), 501-516.