İLKÖĞRETİM ÖĞRENCİLERİNİN SİGARAYA İLİŞKİN BİLGİ VE İNANIŞLARI İLE AİLE BİREYLERİ VE ÖĞRETMENLERİNİN SİGARA İÇME DURUMUNUN İNCELENMESİ

Öz Türkiye’de sigara kullanımı geliş- miş ülkelerden daha yüksektir ve önemli bir halk sağlığı problemidir. Sigara kullanımını çeşitli faktörler etkilemektedir. Bunların en önemlileri sosyal ve kültürel faktörlerdir. Sigara içenlerin büyük çoğunluğu erişkinlik döneminden önce sigaraya başlamaktadır. Bu nedenle sigarasız toplum hedefine ulaşmada çocuk ve ergenlerin sigaraya başlamasını önlemek anahtar rol oynayacaktır. Bu çalışmanın amacı, İstanbul’daki ilköğretim okulu öğrencilerinin sigaraya ilişkin bilgi ve inanışları ile aile ve öğretmenlerinin sigara içme durumunu belirlemektir. Bu çalışmada, araştırıcılar tarafından geliştirilen anket formu, öğretmenleri tarafından randomize olarak seçilen iki ilköğretim okulundaki 172 öğrenciye uygulanmış ve 164’ü değerlendirmeye alınmıştır. Öğrencilerin yaş ortalaması 12±1 yıl ve % 47.6’sı kız (n=78), % 52.4’ü (n=86) erkektir. Analizler ilköğretim okulu öğrencileri arasında sigaraya ilişkin yanlış bilgi ve inanışların oldukça yaygın olduğunu ve öğrencilerin aileleri ve öğretmenlerinin sigara içme oranının da oldukça yüksek olduğunu gösterdi.

Anahtar Kelimeler:

Sigara kullanımı, ilköğretim okulu öğrencileri, sigara ile ilgili bilgi ve inanış, aileler arasında sigara içme, öğretmenler arasında sigara içme

PDF

___

KAYNAKLAR ……….PİAR (1988). Sigara Alışkanlıkları Ve Sigara İle Mücadele Kampanyası Kamuoyu Araştırması Raporu. Ocak 1988. Benowits N (1996). Nicotine addiction. Primer Care Clinic Office Practic 26(3): 611-631.

Biglan A, Duncan TE, Ary DV et al. (1995). Peer and parental influences on adolescent tobacco use. Journal of Behavioral Medicine 18: 315-330.

Breslau N, Peterson EL (1996). Smoking cessation in young adults: age at initiation of cigarette smoking and other suspected influences. American Journal of Public Health 86: 214-220.

Coogan PF, Adams M, Geller AC et al. (1998). Factors associated with smoking among children and adolescents in Connecticut. American Journal of Preventive Medicine 15: 17-24.

Çelik P, Esen A, Yorgancıoğlu A ve ark. (2000). Manisa ilinde lise öğrencilerinin sigaraya karşı tutumları, Toraks Dergisi 1(1);http//www.toraks.org.tr/journal/text.php 3?id=29.14.4.2004.

Everett SA, Husten CG, Warren CW (1998). Trends in tobacco use among high school students in the United States 19911995.68: 137-140.

Gaeta G, Del Castello E, Cuomo S (1998). Personal, familial and environmental factors influencing the inclination of smoking in adolescents: differences between sexes and between city and small-town dwellers. Cardiologia 43: 417-426.

Göksel T, Cirit M, Bayındır Ü et al. (1999). Factor associated with smoking among high school students. The European Respiratory Journal 29:144-217.

Green G, Macintyre S, West P (1996). Do children of lone parent smoke more because their mothers do? British Journal of Addiction 85: 1497-500.

Hansen WB, Graham JW, Sobel JL et al. (1987). The consistency of peer and parent influences on tobocco, alcohol and marihuanne use among young adolescents.. Behavioral Medicine 10: 559-579.

Herken H, Özkan İ, Kaya N ve ark. (1997). Gençlerdeki sigara kullanma davranışında anne baba tutumunun ve sosyokültürel düzeylerinin etkisi VI. Anadolu Psikiyatri Günleri, Bilimsel Çalışmalar. Erzurum.

Hess RD, Holloways SD (1984). Family and schooll as educational instutions. In: Parke RD (Eds) Review of child development research. Chicago: University of Chiago Pres, 7:179-122.

Hops H, Tildesley E, Lichhenstein Ary D et al. (1990). Parent-Adolescent problem solving interactions and drug use. The American Journal of Drug and Alcohol Abuse 16: 239-258.

Joossens L, Raw M (1998). Cigarette smuggling in Europe: who really benefits? Tobacco Control 7: 66-71.

Karlıkaya C (2002). Edirne’de Lise örencilerinde sigara içme prevalansı. Toraks Dergisi 3(1):7-12.

Kocabaş A (1988). Öğrencilerde ve öğretmenlerde sigara içimiyle ilgili tutum ve inanışlar. Ankara Tıp Mecmuası 41: 365380.

Odabaşı GN (1992). Sigara alışkanlığının Türk toplumunda dağılım ve özellikleri, Yayınlanmamış Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.

Önder R, Egemen A (1988). Lise çağı gençliğinin sigara içme durumu. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi 44: 121-130.

Pekşen Y (1995). Sigara İçiminin Nedenleri, Epidemiyolojisi, Pasif İçicilik,Ed: Tür A, Samsun, Logos yayıncılık, 1-28.

Saltık A, Yıldız T, Yorulmaz (1992). Edirne merkezinde 5100 orta-lise öğrencisinde sigara içme davranışı ve Spielberger testi ile ölçülen kaygı düzeyinin incelenmesi. Ege Tıp Dergisi 31: 53-59.

Sieber MF, Angst I (1990). Alcohol, tobacco and cannabis: 12 year longitudinal associations with anticedent social context and personality. Drug And Alcohol Dependence 25: 281-292.

Tümerdem Y, Ayhan B, Emekli U (1986). İstanbul kentinde öğrenim gençliğinde sigara içme olayı etkinliklerinin araştırılması. Solunum 2: 412-416.

Uğur M (1994). Medical Psikoloji, 1. baskı, İstanbul, 569-580.

Yavuzer H (1996). Çocuk ve Suç. 3. Baskı, Remzi Kitabevi, İstanbul.