Özge ÖZKAN, Müjgan SOLAK, Ezgi YILMAZ, Cennet Seda ÖZÇELİK

HASTALARIN AMELİYAT ÖNCESİ DÖNEME YÖNELİK BİLGİ EDİNMEDE İNTERNETİ KULLANMA DURUMLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

ÖZET Amaç: Bu çalışma hastaların ameliyat öncesi döneme yönelik bilgi edinmede interneti kullanma durumlarının değerlendirilmesi amacıyla yapılmış tanımlayıcı, kesitsel tipte bir araştırmadır. Yöntem: Araştırmanın örneklemini 02 Ocak 2017-30 Mart 2017 tarihleri arasında İzmir İli’nde bir üniversite hastanesinde yatan, araştırmayı kabul eden, 18 yaş ve üzeri toplam 325 hasta oluşturdu. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından literatür bilgisi doğrultusunda geliştirilen soru formu kullanıldı. Elde edilen veriler bilgisayara kodlanarak SPSS 18.0 paket programı ile analizleri yapıldı. Bulgular: Araştırmaya katılan 325 hastanın yaş ortalaması X=53.0±16.4’tür (min=18 max=85). Hastaların %53.8’inin erkek, %72’sinin evli, %32.3’ünün lise mezunu, %30.8’inin emekli, %61.8’inin çalışmıyor ve %47.1’inin büyük şehirde yaşıyor olduğu saptandı. Araştırmaya katılan hastaların %65.8’inin evinde bilgisayar bulunduğu, %72.6’sının günlük yaşamda internet kullandığı, %53.8’inin günde 2-4 saatini internette geçirdiği, %66.1’inin internet erişimi için telefon kullandığı, %66.2’sinin hastalığı ya da geçireceği ameliyatla ilgili bilgi almak için internet araştırması yaptığı, %54.4’ünün internetten edindiği bilgileri güvenilir bulduğu saptandı. Sonuç: Çalışmaya katılan hastaların çoğunluğu hastalıkları ve geçirecekleri ameliyatlar hakkında bilgi edinmek için internet araştırması yapmaktadır. Hastaların sağlık alanında bilgiye ulaşması için doğru ve güvenilir internet sitelerinin oluşturulması önemlidir. Anahtar kelimeler: Cerrahi hastalar; internet; sağlık bilişimi. ABSTRACT Evaluation of Internet Usage Situations by Patients for Preoperative Period Information Aim: This study is a descriptive, cross-sectional study aimed to evaluate of use internet in getting information for preoperative period of patients. Methods: The sample of the study consisted of 325 patients, 02 January 2017 and 31 March 2017 between the dates of a university hospital in the province of İzmir, accepting research and over the age of 18 years. As a data collection tool in the research, was used a questionnaire developed by researchers in line with literature knowledge. The questionnaires were analyzed by computer coding with SPSS 18.0 package program. Result: Average age of 325 patients participating in the research is X=53.0±16.4 (min=18 max=85). They were determined; 53.8% of the patients were male, 72% are married, 32.3% of high school graduates, 61.8% did not work, 30.8% are retired and 47.1% live in the big city. Patients who was participating in the study were determined; 65.8% had a computer at home, 72.6% used internet in daily life, 53.8% spent 2-4 hours a day on the internet, 66.1% used the phone for internet access, 66.2% had an internet search for information about the disease or surgery, 54.4% believed that information obtained from the internet is reliable. Conclusion: Most of the patients participating in the study are doing internet research to get information about diseases and surgeries. It is important for patients to establish accurate and reliable internet sites to access information in the health field. Keywords: Surgical patients; internet; health information.

Anahtar Kelimeler:

Cerrahi hastalar, İnternet, Sağlık bişimi

Evaluation of Internet Usage Situations by Patients for Preoperative Period Information

Aim: This study is a descriptive, cross-sectional study aimed to evaluate of use internet in getting information for preoperative period of patients.Methods: The sample of the study consisted of 325 patients, 02 January 2017 and 31 March 2017 between the dates of a university hospital in the province of İzmir, accepting research and over the age of 18 years. As a data collection tool in the research, was used a questionnaire developed by researchers in line with literature knowledge. The questionnaires were analyzed by computer coding with SPSS 18.0 package program.Result: Average age of 325 patients participating in the research is X=53.0±16.4 (min=18 max=85). They were determined; 53.8% of the patients were male, 72% are married, 32.3% of high school graduates, 61.8% did not work, 30.8% are retired and 47.1% live in the big city. Patients who was participating in the study were determined; 65.8% had a computer at home, 72.6% used internet in daily life, 53.8% spent 2-4 hours a day on the internet, 66.1% used the phone for internet access, 66.2% had an internet search for information about the disease or surgery, 54.4% believed that information obtained from the internet is reliable. Conclusion: Most of the patients participating in the study are doing internet research to get information about diseases and surgeries. It is important for patients to establish accurate and reliable internet sites to access information in the health field.

Keywords:

Surgical patients, Internet, Health information,

PDF

___

Akgül Başkale H, Serçekuş P, Partlak Günüşen N. Kanser hastalarının bilgi kaynakları, bilgi gereksinimleri. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2015; 6(2):65-70.
Avcı İB, Sönmez MF. Sağlık iletişimi bağlamında bireylerin televizyonda yayınlanan sağlık programlarını izleme alışkanlıkları ve motivasyonları. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi 2013; 2(2):120-38.
Barlow JH, Stapley J, Ellard DR, Gilchrist M. Information and self-management needs of people living with bleeding disorders: a survey. Hemophilia 2007; 13:264-70.
Bass SB, Ruzek SB, Gordon TF, Fleisher L, McKeown-Conn N, Moore D. Relatioship of internet health information use with patient behavior and selfefficacy: experiences of newly diagnosed cancer patients who contact the national cancer institute’s cancer information service. Journal of Health Communication 2006; 11(2):219-36.
Curran J, Fenton N, Freedman D. Misunderstanding the Internet. In: Curran J, editor. Rethinking the internet’s past. 2nd ed. United Kingdom: Routledge; 2016. p. 48-84.
Durak H, Seferoğlu SS. Türkiye’de sosyal medya okuryazarlığı ve sosyal ağ kullanım örüntülerinin incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 2016; 9(46):526-35.
Fogell J, Albert SM, Schnabel F, Ditkoff BA, Neugut A. Use of the internet by women with breast cancer. Journal of Medical Internet Research 2002; 4(2):24-9.
Görkemli N. Sağlık İletişiminde internet kullanımı üzerine bir araştırma. The Turkish Online Journal of Design, Art and Communication 2017; 7(1):122-38.
Helft PR, Eckles RE, Johnson-Calley CS, Daugherty CK. Use of the internet to obtain cancer information. Journal of Clinical Oncology 2006; 23(22):4954-62.
Kabadayı O. Ağ ortamındaki Türkçeye genel bakış. Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi 2006; 652(91):298- 314.
Kim HK, Davis KE. Toward a comprehensive theory of problematic internet use: evaluating the role of selfesteem, anxiety, flow, and the self-rated importance of internet activities. Computers in Human Behavior 2009; 25:490-500.
Leiner BM, Cerf VG, Clark DD, Kahn RE, Kleinrock L, Lynch DC et al. A brief history of the internet. ACM SIGCOMM Computer Communication Review 2009; 39(5):22-31.
Mattsson S, Olsson EMG, Johansson B, Carlsson M. Health-related internet use in people with cancer: results from a cross-sectional study in two outpatient clinics in Sweden. Journal of Medical Internet Research 2017; 19(5):e163.
Mazloomdoost D, Kanter G, Chan RC, Deveaneau N, Wyman AM, Von Bargen EC et al. Social networking and internet use among pelvic floor patients: a multicenter survey. American Journal of Obstetrics & Gynecology 2016; 215(5):654.e1-654.e10.
Oktan V. Üniversite öğrencilerinde problemli internet kullanımı yalnızlık ve algılanan sosyal destek. Kastamonu Eğitim Dergisi 2014; 23(1):281-92.
Özen Ö, Şantaş F, Budak F. Sağlık web sitlerinin kullanım düzeylerinin incelenmesi: örnek bir uygulama. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi 2012; 1(4):128-40.
Özen Z, Kartal E, Erol Ç, Büyükkutlu F. Kalp hastalarının sağlık bilgisine erişmede internet kullanımı. XVIII. Türkiye'de İnternet Konferansı 9-11 Aralık 2013, İstanbul. http://inettr.org.tr/inetconf18/kitap/OzenKartal-inet-tr13.pdf (Erişim Tarihi: 26.05.2017).
Saarikko T, Westergren UH, Blomquist T. The internet of things: are you ready for what’s coming. Business Horizons 2017; 60:667-76.
Schwartz KL, Roe T, Northrup J, Meza J, Seifeldin R, Neale AV. Family medicine patients’ use of the internet for health information: a metronet study. The Journal of the American Board of Family Medicine 2006; 19(1):39-45.
Shepperd S, Charnock D, Gann B. Helping patients access high quality health information. British Medical Journal 1999; 319:764-6.
Solmaz B, Tekin G, Herzem Z, Demir M. İnternet ve sosyal medya kullanımı üzerine bir uygulama. Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Akademik Dergisi 2013; 7(4):23-32.
Soydan E. E-kitap teknolojisi ve basılı kitabın geleceği. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi 2012; 1(1):389-99.
Şen O, Erkek AB, Çakmak A, Sözener U, Akyol C, Kuzu A. Genel cerrahi hastalarının ve yakınlarının bilgi arayışında internet kullanımı. Ulusal Cerrahi Dergisi 2008; 24(3):156-9.
Tekdere H, Arpacı F. Orta yaş ve yaşlı bireylerin internet ve sosyal medyaya yönelik görüşleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi 2016; 2:377-92.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK). Hane halkı bilişim teknolojileri kullanımı araştırması 2016. http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=21779 (Erişim Tarihi: 22.05.2017).
Ulus T, Gürgan M. Sağlık alanında internet kullanımı ve halk sağlığı. Bozok Tıp Dergisi 2011; 2:43-6.
Valero-Aguilera B, Bermúdez-Tamayo C, GarcíaGutiérrez JF, Jiménez-Pernett J, Cózar-Olmo JM, Guerrero-Tejada R et al. Information needs and internet use in urological and breast cancer patients. Support Care Cancer 2014; 22:545–52.
Voogt J, Fisser P, Pareja Roblin N, Tondeur J, Yan Braak J. Technological pedagogical content knowledge–a review of he literature. Journal of Computer Assisted Learning 2012; 29(2):109-21.
Wallace L, Lilley L, Rao R. Analysis of internet usage among cancer patients in a county hospital setting: a quality improvement initiative. Journal of Medical Internet Research 2014; 3(2):e26.
Yılmaz E. Türkiye’de hastaların internette tıbbi enformasyon arama davranışlarının doktor-hasta iletişimine etkileri. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi 2013; 2(2):37-55.
Yirmibeşoğlu E, Öztürk AS, Erkal HŞ, Egehan İ. Kanser hastalarının bilgi arayışında internet kullanımı. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2005; 12(2):125-8.
Yirmibeşoğlu E,Öztürk AS, Erkal AŞ, Egehan İ. The attitudes of Turkish women with breast cancer towards using the internet for obtaining information concerning their disease. Meme Sağlığı Dergisi 2009; 5(4):200-3.
Zülfikar H. İnternet kullanımı ve elektronik ortamdaki sağlık bilgilerine erişim davranışları. Florence Nightingale Hemşirelik Dergisi 2014; 22(1):46-52