BALIK ÜRETİM TESİSLERİNDE KULLANILAN DEZENFEKTANLARIN ÇALIŞANLARDA ETKİLERİ
Balık üretim tesislerinde yoğun kullanılan kimyasallardan biri de dezenfektanlardır. Malzeme ve ekipman temizliği ve hijyen amacı ile kullanılan dezenfektanlar üretimi yapılan canlılar için ve çalışanlar için tehlikelidir. Bu çalışmada yavru ve porsiyonluk balıklarda dezenfektan olarak kullanılan ve üretim tesislerinde malzeme-ekipman temizliğinde kullanılan klorağın (sodyum hipokloritin) çalışanlar ve çalışma ortamındaki etkileri incelenmiştir. Araştırma, İzmir İli Çeşme, Karaburun, Urla ve Çandarlı bölgelerinde faaliyet gösteren deniz balıkları üretim tesislerinde yürütülmüştür. Çalışmada 18-50 yaş arasındaki çalışanların dezenfektanların kullanımında belirtmiş olduğu başlıca etkiler ve yüzdeleri şu şekilde sıralanmıştır: Deri ve cilt sorunları, egzama, alerji (% 77), solunum sistemi ve akciğer sorunları (% 55), görme ve göz sorunları (% 44), Sindirim sistemi sorunları (kusma, ishal) (%11)’dir. Araştırmada çalışanların kullanılan kimyasalların etkilerini bilerek çalışmaları ve kişisel koruyucu donanımları kullanmaları gerektiği belirtilmiştir.
Anahtar Kelimeler:
Balık üretim tesisi, dezenfektan, çalışan, sağlık, güvenlik
Effects of Disinfectants Used in Fish Production Facilities on Employees
One of the chemicals used in fish production plants is disinfectants. Disinfectants used for material and equipment cleaning and hygiene purposes are dangerous for living creatures and workers. In this study, the effects of chlorine (sodium hypochlorite) which is used as disinfectant in fry and portioned fishes in the production facilities and the cleaning of materials and equipment in the production facilities were investigated. The study was carried out in the marine fish production facilities operating in the Çeşme, Karaburun, Urla and Çandarlı regions of İzmir. In this study, the main effects and percentages of the employees between the ages of 18 and 50 in the use of disinfectants are listed as follows: Skin and skin problems, Eczema, Allergy (77%), Respiratory system and lung problems (55%), Visual and eye problems (44%) Digestive system problems (vomiting, diarrhea) (11%). In the study, it was stated that the employees should use the works and personal protective equipment by knowing the effects of the chemicals used.
Keywords:
Fish production plants, disinfectants, worker, health, safety,
___
- (1) TÜİK, 2015. Su Ürünleri İstatistikleri. http://www.tuik.gov.tr. 10.03.2018.
- (2) BSGM, 2016. Su Ürünleri İstatistikleri. Balıkçılık ve Su Ürünleri Genel Müdürlüğü.
- (3) İzmir İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü, (İGTHM) 2016. www.izmir.tarim.gov.tr/sgb/Belgeler/SagMenuVeriler/BSGM.pdf. 20.03.2018.
- (4) Özden, O., Süzer, C., Korkut, A.Y., 2017. İzmir’de akuakültür. İzmir Balıkçılığı. Editörler: Kınacıgil, T., Tosunoğlu, Z., Çaklı, Ş., Bey, E., Öztürk, H. s: 179-189. İzmir Büyükşehir Belediyesi. 360 s.
- (5) Perçin, F., 2018. Job safety and accidents in marine fish farms (Sea Bream / Sea Bass) in İzmir/ Turkey. Qualitative Studies (NWSAQS). 13:30-32. DOI:10.12739/NWSA.2018.13.4.E0038.
- (6) Aydın, F., Beydan, E., Aslanbaş, E., 2016. Balık yetiştiriciliğinde kimyasal dezenfektan kullanımı. Turkiye Klinikleri. J Vet Sci Pharmacol Toxicol-Special Topics 2(1):14-21.
- (7) Moreau, D.T.R. and Neis, B., 2009. Occupational health and safety hazards in Atlantic Canadian Aquaculture: Laying the groundwork for prevention. Marine Policy. Volume:33, Issue:2, pp:401-411
- (8) Myers, M.L., 2010. Review of occupational hazards associated with aquaculture. Journal ofAgromedicine. Vol:15, pp:412-426.
- (9) Myers, M. L., Durborow, R. M. 2012. Aquacultural safety and health. In Health and environment in aquaculture. InTech.pp.385-400.
- (10) Wilkinson, S.M., Coenraads, P-J., 2010. Occupational dermatoses. Therapy of Skin Diseases. pp 717-734.
- (11) Bull, N, Moen, R, Moen, B. E, 2011. Occupational injuries to fisheries workers in Norway reported to isurance companies from 1991 to 1996, Occupational Medicine, 5, 299 – 304.
- (12) Percin, F., Akyol, O.,Davas, A., Saygi, H. 2012. Occupational health of Turkish Aegean small- scale fishermen. Occup Med (Lond).2012 Mar;62(2):148-51
- (13) Mert, B., Ercan, P., 2014. Su ürünleri sektöründe iş sağlığı ve güvenliği uygulamalarının değerlendirilmesi. Tübav Bilim. 7 (4) 16-27.
- (14) Özönel, S., 2016. Su ürünleri yetiştiriciliğinde iş kazalarının değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi. Gediz Üniversitesi. İzmir. 42 s.
- (15) Tantoğlu, G., 2016. Balıkçı gemilerinde yapılan çalışmaların iş sağlığı ve güvenliği yönünden değerlendirilmesi. T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü. İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlık Tezi, 140 s. Ankara.
- (16) Ulukan, U., 2016. Balıklar, tekneler ve tayfalar: Türkiye'de balıkçılık sektöründe çalışma ve yaşam koşulları (Fish, Boats and Crews:Working and Living Conditions in the Fishing Sector of Turkey). Çalışma ve Toplum. 48. 115-142.
- (17) Perçin, F., 2017. İzmir balıkçılarında kazalar ve meslek hastalıkları. İzmir Balıkçılığı. Editörler: Kınacıgil, T., Tosunoğlu, Z., Çaklı, Ş., Bey, E., Öztürk, H. s: 179-189. İzmir Büyükşehir Belediyesi. 360 s.
- (18) ILO, 2003. Global strategy on occupational safety and health, conclusions adopted by the International Labour Conference at Its 91st, Session, pp:3-4.
- (19) Antonsen, S., 2009. Safety culture: Theory, method and improvement, Ashgate Publishing Limited, England.
- (20) ÇSGB İSGMM, 2011. Meslek hastalıkları rehberi. T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü. Matsa Basımevi, Ankara. 528s.
- (21) Holmen, I.M., Thorvaldsen, T., 2017. Occupational health and safety in Norwegian Aquaculture.. National profile for a FAO report on global aquaculture OHS. Sıntıff Report. 23 p.
- (22) Sciortino, J.A., 2010. Fishing harbour planning, construction and planning. FAO Fisheries and Aquaculture Technical Report, No.539. 350 p. Rome.
- (23) HSE, 2011. A quick guide to health and safety in ports Report. Published by Health and Safety Executive. Sudbury, Suffolk. 11 p . (24) HSA, 2014. Managing health and safety in fishing. Report Published by the Health and Safety Authority, The Metropolitan Building. 96 p. Dublin.
- (25) HSA, 2018. Common hazards in the sea fishing sector. Health and Safety Authority. https://www.hsa.ie/eng/Your_Industry/Fishing/Hazards/Common_Hazards/28.03.2018
- ISSN: 1301-0891
- Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
- Başlangıç: 1966
- Yayıncı: Mehmet Ali ÜNAL