Halis ARIOĞLU, Halil BAKAL, Fahriye Bihter ZAİMOGLU ONAT

Yerfıstığı Tarımında Ekim Zamanının Önemli Tarımsal ve Kalite Özellikleri Üzerine Etkisinin Belirlenmesi

Bu çalışma; 2018 yılında, Ç.Ü. Ziraat Fakültesi deneme alanında, tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekrarlamalı olarak kurulmuş ve yürütülmüştür. Araştırmanın amacı, farklı ekim zamanlarının yerfıstığında önemli tarımsal ve kalite özellikleri üzerine etkilerini belirlemektir. Araştırmada materyal olarak, Virginia grubu içerisinde yer alan NC-7 çeşidi kullanılmıştır. Deneme ana ürün koşullarında ve yedi farklı ekim zamanını kapsayacak şekilde planlanmış ve yürütülmüştür. Ekim zamanları; 28 Mart tarihinden başlamak üzere 10’ar gün arayla düzenlenmiştir (28 Mart, 8 Nisan, 18 Nisan, 28 Nisan, 8 Mayıs, 18 Mayıs ve 28 Mayıs). Araştırmada; bitki başına meyve sayısı ve ağırlığı, 100 tohum ağırlığı, iç oranı, dekara kabuklu meyve verimi, yağ ve protein oranları ile yağ asitleri bileşenleri gibi özellikler incelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre; dekara kabuklu meyve veriminin ekim zamanlarına göre değişim gösterdiği ve en yüksek verimin 8 Mayıs tarihinde yapılan ekimlerden elde edildiği görülmüştür. Ekim zamanı geciktirildikçe, yağ oranının azaldığı, buna karşılık protein oranının arttığı gözlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

yerfıstığı, ekim zamanı, yağ asitleri, verim, kalite

The Effect of Planting Dates on Some Agronomic and Quality Characteristics of Peanut Varieties in Mediterranean Region (Turkey)

This research was conducted at the experimental area of the Department of Field Crops, Faculty of Agriculture, Cukurova University as a main crop in 2018. The objective of this study was to determine the effect of planting date on important agronomic and quality (oil and protein content) characteristics of peanut variety in main crop growing condition in Mediterranean Region (Turkey). The experiment design was a randomized complete block with three replications. NC-7 peanut variety was used as plant material in this research. The planting dates were arranged beginning of end of March such as 28 March, 8 April, 18 April, 28 April, 8 May, 18 May and 28 May by 10 days interval. Pod number and pod weight per plant, 100 seed weight, shelling percentage, pod yield per hectare, oil and protein content and fatty acids composition characteristics were investigated. The pod yield was varied according to planting times. The highest pod yield was obtained from 8th of May planting date (6734 kg/ha). The oil percentage was decreased when the planting dates delayed, but protein percentage was increased.

Keywords:

peanut, planting dates, fatty acids, yield, quality,

PDF

___

Andersen, P.C. ve D.W. Gorbet. 2002. Influence of year and planting date on fatty acid chemistry of high oleic acid and normal peanut genotypes. J. Agric. Food Chem. 50:1298- 1305.
Arıoğlu, H., 2014. Yağ Bitkileri Yetiştirme ve Islahı. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Genel Yayın No 220 s 142 Adana.
Arıoğlu, H., Çalışkan M.E., Çalışkan, S., 2000. Doğu Akdeniz bölgesi koşullarına uygun yerfıstığı çeşitlerinin geliştirilmesi üzerine araştırmalar’’, Mustafa Kemal Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 5(1-2): 7-28.
Arioglu, H., Bakal, H., Gulluoglu, L., Bihter, O. N. A. T., & Cemal, K. U. R. T. (2018). The Effect of Harvestıng Dates on Some Agronomıc and Qualıty Characterıstıcs of Peanut (Arachis Hypogaea L.) Varıetıes Grown As o Maın Crop in Medıterranean Regıon (Turkey). Turkish Journal Of Field Crops, 23(1), 27-37.
Bala, H.M.B., Ogunlela, V.B., Tanımu, B. ve Kuchında, N.C., 2011. Response of Two Groundnut (Arachis hypogaea L.) Varieties to Sowing Date and NPK Fertilizer Rate in a Semi-arid Environment 1. Growth and Growth Attributes. Asian J.Crop Sci., 3(3) : 130-140.
Banterng, P., Patanothai, A., Pannangpetch, K., Jogloy, S. ve Hoogenboom, G., 2003. Seasonal Variation in The Dynamic Growth and Development Traits of Peanut Lines. J. Agr. Sci., (Camb.) 141, 51-62.
Bell, M. J. ve Wrıght, G. C., 1998. Groundnut Growth and Development in Contrasting Environments.1. Growth and Plant Density Response. Experimental Agriculture 34:99-112.
Bell, M. J., Gıllespıe, R. C., Roy, T. E., Mıchaels, T. E. ve Tollenear, M., 1994. Peanut Leaf Photosynthetic Activitiy in Cool Field Environments. Crop Science.34: 1023-1029.
Canavar, Ö. ve Kaynak, M.A., 2008. Yer Fıstığında (Arachis hypogaea L.) Farklı Ekim Zamanlarının Verim ve Verim Unsurlarına Etkisi. Turk J Agric For 32, 521-528.
Çalıskan, S., Çalıskan, M.E., Ertürk, E., Arslan, M. ve Arıoglu, H., 2007. Growth and Development of Virginia Type Groundnut Cultivars under Mediterranean Conditions. Acta Agr. Scan. Sec. B: Plant and Soil Sci. 1-9.
Gulluoglu, L., Arioglu, H., Bakal, H., Onat, B. 2018. Effect of High Air and Soil Temperature on Yield and Some Yield Components of Peanut. Turkish Journal of Field Crops, 23(1):62-71, DOI:10.17557/tjfc.422651
Gulluoglu, L., H. Bakal, B. Onat, C. Kurt ve H. Arioglu. 2017. Comparison of agronomic and quality characteristics of some peanut (Arachis hypogaea L.) varieties grown as main and double crop in Mediterranean region. Turkish Journal of Field Crops 22(2): 166-177, DOI:10.17557/TJFC.356208.
Gulluoglu, L., H. Bakal, B. Onat, C.Kurt and H. Arioglu. 2016. The effect of harvesting dates on yield and some agronomic and quality characteristics of peanut grown in Mediterranean Region (Turkey) Turkish Journal of Field Crops 21(2): 224- 232.
Kanade S.G., Shaikh A.A., Jadhav J.D. ve Chavan C.D., 2015. Influence of weather parameters on tikka (Cercospora spp.) and rust (Puccinia arachidis) of groundnut (Arachis hypogaea L.). Asian J. Envir. Sci. 10(1): 39-49.
Knauft, A., A.J. Norden ve D.W. Gorbet. 1984. The effect of three digging dates on oil quality, yield, and grade of five peanut genotypes grown without leaf spot control. Peanut Science 13: 86-89.
Koldanca, E. 2015. Bingöl Koşullarında Farklı Ekim Zamanlarının Bazı Yerfıstığı (Arachis Hypogaea L.) Çeşitlerinde Verim ve Kalite Üzerine Etkisi. Yüksek Lisans TeziBingöl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı.
Prasad, P.V., P.Q. Craufurd and R.J. Summerfield. 2000. Effect of high air and soil temperature on dry matter production, pod yield and yield component of peanut. Plant and Soil 222:231-239.
Sajo, A.A. ve Mohammed, OB., “Effect of date of planting on the performance of groundnut (Arachis hypogaea L.) in Yola Adamawa State’’, Nigerian Journal of Biotechnology, 15(1): 72-82, 2004.
Sarkees, N.A. 2015. Effect of sowing dates on development, seed yield and quality of some peanut (Arachis hypogaea L.) genotypes. Jordan J. of Agricultural Sciences 11(2):367-380.
Sogut, T., 2016. Effect of Main and Second Cropping on Protein and Oil Concentrations and Yield of Groundnut (Arachis hypogaea L.). Journal of Food Agriculture and Environment; April, 2009, 7(2): 599-602.
Söğüt, T., Öztürk, F., Arıoğlu, H., Onat, B.Z.. 2014. Effect of Sowing Date on Peanut (Arachis hypogaea L.) Cultivars: I. Yield, Yield Components, Oil and Protein 49 Content. International Mesopotamia Agriculture Congress / 22-25 September 2014 Diyarbakır – Turkey. s. 964
Söğüt, T., Öztürk, F., Kızıl, S., 2016. Effect of Sowing Time on Peanut (Arachis hypogaea L.) Cultivars: I. Yield, Yield Components, Oil and Protein Content. Scientific Papers. Series A. Agronomy, Vol. LIX.
Tuncer, S., 1985. Farklı ekim zamanlarına göre bazı yerfıstığı (Arachis hypogaea L.) çeşitlerinin verim ve tarımsal özellikleri üzerinde bir araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı.
Wheeler, T. R., Chatzıalıoglou, A., Craufurd, P. Q., Ellıs, R. H. ve Summerfıeld, R. J., 1997. Dry Matter Partitioning in Groundnut Exposed to Hight Temperature Stres. Crop Science. 37.P: 1507-1513.