HASAN YILMAZ, VECDİ DEMİRCAN, MEVLÜT GÜL

Üreticilerin Kimyasal Gübre Kullanımında Bilgi Kaynaklarının Belirlenmesi ve Tarımsal Yayım Açısından Değerlendirilmesi

Bu araştırmada Isparta ilinde bitkisel üretim faaliyetinde üreticilerin kimyasal gübre kullanımında yararlandıkları bilgi kaynaklarının belirlenmesi ve tarımsal yayım açısından değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışmanın esas materyalini, tabakalı örnekleme yöntemi ile belirlenen 98 işletmeden anket yolu ile toplanan orijinal nitelikli veriler oluşturmuştur. İşletmeler, arazi genişliğine göre iki gruba ayrılarak incelenmiştir Araştırma sonuçlarına göre araştırma bölgesinde etkin ve bilinçli gübreleme yapılmadığı saptanmıştır. Araştırma bölgesinde gübreleme konusunda genel eğilimin toprak analizi yaptırmadan toprağa gübre vermek şeklinde olduğu belirlenmiştir. Üreticilerin %33.67’sinin gübre miktarını, %37.76’sının gübre çeşidini ve %36.73’ünün gübreleme zamanını belirlerken kendi bilgi ve tecrübesine göre karar verdikleri tespit edilmiştir. Gübre miktarını toprak analiz sonuçlarına göre belirleyen üreticilerin oranı sadece %13.27’dir. Üreticilerin %78.57’sinin gübre ve gübreleme ile ilgili her hangi bir çiftçi eğitim faaliyetine katılmadıkları belirlenmiştir. Üreticilerin, %21.43’ünün hangi ürüne hangi gübrenin ne zaman ve ne miktarda kullanılacağını bilmedikleri saptanmıştır. Araştırma bölgesinde gübre ve gübreleme konusunda ciddi bir eğitim ve yayım eksikliği tespit edilmiştir. Çiftçiler gübre ve gübreleme ile ilgili uygulamalarında bilgiye ihtiyaç duymaktadır. Bu nedenle bölgede kimyasal gübre kullanımı konusunda çiftçi eğitimine önem verilmeli ve yayım programları geliştirilmelidir.

Anahtar Kelimeler:

Kimyasal gübre kullanımı, bilgi kaynakları, tarımsal yayım

Determining Farmers' Information Sources in Chemical Fertilizer Use and Their Evaluation in terms of Agricultural Extension

This study was conducted to determine information sources used by farmers in fertilizer use and their evaluation in terms of agricultural extension in Isparta Province. Data were obtained by conducting a questionnaire with 98 farms selected by stratified random sampling method. Farms were divided into two groups according to farm land size and were analyzed accordingly. The result indicated that there was no effective and rational fertilizing in study area. It was found that farmer’s applied fertilizers without considering soil analysis test. It was found that 33.67, 37.76 and 36.73 % of farmers use their knowledge and experience for determining fertilizer amount, fertilizer type and fertilizing time, respectively. The rate of farmers who have used fertilizer based on soil analysis was 13.27%. It was found that 78.57% of the farmers have never attended extension programs. It was found that 21.43% of farmers did not know which fertilizer to use for crops, fertilizing time and amount of fertilizer. There were significant lack of extension and training about chemical fertilizer use in the research area. Farmers need information about fertilizer and fertilizing application. Therefore, farmers training about fertilizer use should be given importance and extension programs should be improved in the research area.

Keywords:

Chemical fertilizer use, information sources, agricultural extension,

PDF

___

Anonim, 2004. 2001 Genel Tarım Sayımı. Tarımsal İşletmeler (Hanehalkı) Araştırma Sonuçları, T.C Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü Yayınları, No.2924, Ankara
Aktaş, Y. 2005. Tarımsal Yayım Önemli Midir? Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 9(2):69–79.
Boz, İ., Akbay, C., Orhan,E., Candemir, S. 2004. Çiftçilerin Tarımsal Faaliyetlerde Kullandıkları Bilgi Kaynaklarının Belirlenmesi ve Tarımsal Yayım Açısından Değerlendirilmesi. Türkiye VI. Tarım Ekonomisi Kongresi, 16-18 Eylül, Tokat,
Çavdar, G. 2006. Radyo Ve Televizyonda Yayınlanan Tarım Programlarının Kırsal Alanda İzlenmesi ve Etkileri Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı, Basılmamış Doktora Tezi. Ankara
DPT, 1996. “Gübre Özel İhtisas Komisyonu Raporu, VII. Beş Yıllık Kalkınma Planı. DPT Yayın No: 2445, ÖİK: 502, Ankara
DPT., 2000. Gübre Sanayi Özel İhtisas Komisyonu Raporu. VIII. Beş Yıllık Kalkınma Planı. DPT Yayın No: 2514 ÖİK: 531. ISBN: 975-19-5491-X. Ankara.
Eyüpoğlu, F. 2002., Türkiye Gübre Gereksinimi, Tüketimi ve Geleceği, TKİB, Köy Hizmetleri Gn.Md.,Toprak ve Gübre Araştırma Enstitüsü İşletme Müdürlüğü Yayınları, Genel Yayın no:2, Teknik Yayın no:T-2, Ankara
FAO, 2009. ResourceSTAT-Fertilizer. Food and Agriculture Organization of the United Nations. http://faostat.fao.org/site/575/DesktopDefault.aspx?PageID=575#ancor (Erişim Tarihi: 12.03.2009)
Kacar, B. 1994. Gübre Bilgisi 4. Baskı. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayın No: 1338, Ders Kitabı; 397, s: 456 A.Ü.Z.F. Ankara.
Karaman, M.R., S., Şahin, G., Göktolga, R., Cangi.2008. Tokat Yöresi Bağlarında Gübre Kullanımında Etkili Sosyo-ekonomik Faktörlerin Analizi: Erbaa ve Niksar Örneği. Bildiriler Kitabı 4. Ulusal Bitki Besleme ve Gübre Kongresi,Kongre Kitabı, 126-136, 8-10 Ekim 2008, Konya
Karamürsel, D., Öztürk, F.P., Öztürk, G., Akgül, H., 2004. Eğirdir yöresi elma yetiştiricilerinin gübre kullanım durumları ve sorunları. 3. Ulusal Gübre Kongresi. Cilt 1 (Bildiriler). Tokat. 167-175s.
Oğuz, İ. Tetik, A.2004. Tokat Yöresi Çiftçilerinin Gübreleme Konusundaki Eğilimleri, 3. Ulusal Gübre Kongresi. Cilt 1 (Bildiriler). Tokat. -175s.
Olhan, E., 2000. Türkiye’de Gübre Sübvansiyon Politikaları. İçel İli Turunçgil Üreticileri Açısından Bir Değerlendirme, Türkiye Ziraat Odaları Birliği Yayınları, Ankara, 74s.
Özçatalbaş, O., 1999. Kırsal Alanda Kadın ve Kalkınmadaki Rolü. Tarım ve Mühendislik Dergisi, sayı:60, sayfa: 41-47, Ankara.
Özçatalbaş, O., Gürgen, Y., 1998. Tarımsal Yayım ve Haberleşme. Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Tarım Ekonomisi Bölümü. Baki Kitabevi, ISBN: 975-72024-02-3, Adana.
Özçatalbaş, O., Sözer, İ.K., 2002. Antalya İli Elmalı Ve Korkuteli İlçelerinde Tarıma Girdi Sağlayan Kuruluşların Faaliyetleri Ve Yayım Açısından Değerlendirilmesi. Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2002, 15(2),89-100
Rogers, E. 1983. Diffusion of innovation. 3. edition. The free press, New York
Röling, N. 1988. Extension Science Information Systems in Agricultural Development. Cambridge University Press, Cambridge
Taban,S., İbrikçi, H., Ortaş, İ., Karaman, M.R., Orhan, Y. Ve Güneri, A. 2005. Türkiye'de Gübre Üretimi ve Kullanımı. Türkiye Ziraat Mühendisliği VI. Teknik Kongresi, 3-7 Ocak 2005, s: 847-867.
Taluğ, C., 1990. Tarımsal Araştırma-Geliştirme-Yayım Hizmetlerinin Tarımsal Verimlilik Açısından İrdelenmesi. Akdeniz Bölgesinde Tarımın Verimlilik Sorunları Sempozyumu, 7-9 Kasım, MPM Yayın No: 433. Antalya. S: 57-66
Tatlıdil, H. Ceylan. C. 2005. Türkiye’de Tarımsal Yayım Hizmetlerinin Geliştirilmesi Türkiye Ziraat Mühendisliği VI. Teknik Kongresi, 3-7 Ocak 2005, s:1105-1115
TEAE, 2005. Türkiye’de Kimyasal Gübre Kullanımı Ve Tokat İli Artova İlçesinde Kimyasal Gübredeki Uygulamalar, Gübreleme – Çevre İlişkileri. Tarımsal Ekonomik Araştırma Enstitüsü (T.E.A.E) Yayın No: 129, ISBN: 975- 407-175-6, Ankara
Welte, E. 1973. Profitability and Optimal Use of Mineral Fertilizer in Forms of Different Cropping Potential. Pontificiae Academial Screntiarum Scripta Varia, No: 38:403-426.
Yamane T., 2001. Foundation Sampling Methods. Literatur publish. ISBN 975-8431X. İstanbul.