Türkiye'de Yağ Gülü (Rosa damascena) Üretimi ve Ticaretinin Gelişimi

Türkiye'de uçucu yağ üretiminin büyük kısmını gül yağı oluşturmaktadır. Türkiye dünyadaki en büyük gül yağı üreticisidir. Dünya gül yağı talebinin %50'si Türkiye'den, %40'ı Bulgaristan'dan ve geri kalan %10'u İran, Hindistan, Fas, Afganistan gibi diğer ülkelerden karşılanmaktadır. Isparta yöresi başta olmak üzere, Burdur, Afyon ve Denizli illerinde üretilen "Rosa damascena" isimli gül bitkisinin çiçeklerinden elde edilen gül yağı dünya piyasalarında "Türk gül yağı" olarak bilinmektedir. Bu çalışmanın amacı; Türkiye'de yağ gülünün üretim ve ticaretindeki gelişmeleri ortaya koymak, sektörün sorunlarını tartışmak, çözüm önerileri sunmak ve SWOT analizi yaparak sektörün güçlü, zayıf yönlerini, tehditleri ve fırsatları belirlemektir. 1980-2009 yılları arasında yağ gülü üretiminde önemli dalgalanmalar olmakla birlikte 4870 tondan 10000 tona yükselmiş ve yaklaşık iki kat artış göstermiştir. Türkiye'de üretilen gül yağının tamamına yakını ihraç edilmektedir. 2010 yılı verilerine göre yaklaşık 10.4 milyon dolarlık gül yağı ihracatı gerçekleştirilmiştir. İhracatın önemli bir bölümü AB ülkelerine yapılmaktadır. 2009 yılı verilerine göre toplam gül yağı ihracatı içerisinde Fransa'nın payı %62, Almanya'nın payı %13, ABD'nin payı %10 ve İsviçre'nin payı ise %9 olmuştur. Türkiye yağ gülü üretiminin %84,41'ni karşılayan Isparta ili kozmetik ve parfüm endüstrisinin tüm ülkede gelişmesi için büyük bir Kozmetik Vadisi oluşturma potansiyeline sahiptir. Bölgede yer alan resmi kurumların, özel şirketlerin, araştırma merkezlerinin ve eğitim kurumlarının işbirliği ile kurulabilecek Kozmetik Vadisi, yüksek rekabet gücüyle, dünya kozmetik piyasasında söz sahibi olabilecek konuma gelebilir.

Development of Oil Rose (Rosa damascena) Production and Trade in Turkey

Majority of volatile oil production in Turkey consists of rose oil. Turkey is the biggest rose oil producer in the world. Current demand for rose oil in the world is supplied by countries such Turkey (50 %), Bulgaria (40 %), and the remaining 10% is supplied by Iran, India, Morocco and Afghanistan. Majority of production in Turkey being located in Isparta; Burdur, Afyon and Denizli also produce rose oil from "Rosa damascena" that is known as "Turkish oil rose" in world market. The aims of this study were to exhibit the progress of the growth, production and trade in oil rose, to discuss the problems of the sector, to put forth the solutions and to determine the strong side, weakness, threats and opportunities by making SWOT analyses. Although, there were some fluctuations between 1980 and 2009, oil rose production has seen double increment with the increase of production from 4870 tones to 10000 tones. Almost 100% of oil production in Turkey is exported to other countries; according to 2010 statistics, approximately 10.4 million dollars worth of rose oil has been exported. The majority of rose oil has been sent to EU countries. According to 2009 statistics, the share of Turkey's rose oil exports to France, Germany, USA and Switzerland are 62%, 13%, 10%, and 9%, respectively. Isparta province holding 84,41% of oil rose production in Turkey, has potential to create a cosmetics valley to develop cosmetics and perfume industry in Turkey. Such a valley could only be created by joint efforts between government, private industries and research centers but in turn would provide an international presence in the world cosmetics market

___

Anaç, O. 1984. Gas chromatographic analysis on Turkish rose oil, absolute and concrete. Perfumer & Flavorist. 9, 1-14.

Anonim. 1987. Gülcülük. Isparta İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü, 39 sayfa, Isparta.

Anonim. 2004. Isparta Tarım Master Planı. Isparta İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü, 19 sayfa, Isparta.

Anonim. 2010. Isparta İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Kayıtları, Isparta.

Aycı, F., Aydınlı, M., Bozdemir, Ö.A. ve Tutaş, M. 2005. Gas chromotographic investigation of rose concrete, absolute and solid residue. Falvour and Fragrance Journal. 20, 481-486.

BAKA. 2011. Gül Sektörü Raporu. Batı Akdeniz Kalkınma Ajansı, http://baka.org.tr/ . (erişim tarihi: 29.02.2012)

Baydar, H. 2006. Isparta İlinde Yağ Gülü Tarımı ve Sanayinin Dünden Bugüne Gelişimi. II.Türk Bilim ve Teknoloji Tarihi Kongresi, Isparta, 30-31 Ekim, 2006, Isparta.

Bayrak, A., Akgül, A., ve Tekin Doğan, A. 1994. Çeşitli Kaynaklardan Sağlanan Gül Yağlarının Kimyasal Bileşimi Üzerine Araştırmalar. Standart Dergisi, (389): 51-59.

Bektaşoğlu, S. 2008. Uçucu Yağlar. T.C. Ekonomi Bakanlığı İhracat Bilgi Platformu. 11 sayfa, Ankara. http://www.ibp.gov.tr/ (erişim tarihi: 02.03.2012).

Bilir, S. 2010. Isparta İlinde Gülcülük ve Ekonomik Önemi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 76 sayfa, İstanbul.

Demircan, V. 2005. Isparta İlinde Gülün Üretim Girdileri, Maliyeti ve Karlılığının Belirlenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9(3):64-71.

Emiroğlu, M. 2011. Gül Çiçeği Raporu. T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü, 7 sayfa, Ankara.

Gül, M. 2000. Isparta İlinde Yağ Gülü Yetiştiriciliğinin Bugünkü Durumu ve Sorunları. Süleyman Demirel Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(1):91-102.

GÜLAR. 2010. Süleyman Demirel Üniversitesi Gül ve Gül Ürünleri Uygulama ve Araştırma Merkezi, Isparta. http://gular.sdu.edu.tr/. (erişim Tarihi: 15. 11. 2010)

GÜLBİRLİK. 2011. S.S. Gül, Gül Yağı ve Yağlı Tohumlar Satış Kooperatifleri Birliği. http://www.gulbirlik.com/ (erişim tarihi: 02.03.2011)

Güneş, E. Turkey Rose Oil Production and Marketing: A Review On Problem And Opportunities. Journal Of Applied Science, 5(10): 1871-1875.

İkiz, M. 2011. Göller Yöresinde Organik ve Konvansiyonel Yağ Gülü (Rosa Damascena) Yetiştiriciliğinin Karşılaştırılmalı Ekonomik Analizi. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 105 sayfa, Isparta.

Demirdöğen, O. 1997. SWOT Analizi İle Üretim Stratejilerinin Geliştirilmesi. Verimlik Dergisi, 1997/1.

Kabukçuoğlu, M.S. 2008. Swot Analizi Nedir, Nasıl Çalışır, Nasıl Kullanılır. www.tugidem.org.tr/sempozyum/swot _analizi.ppt.

Kansız, N. ve Acuner, A.Ş. 2005, TR 90 Bölgesi İlleri SWOT Analizi Değerlendirmeleri, 473- 494, Doğu Karadeniz Bölgesi Kalkınma Sempozyumu, KTÜ 50. Yıl Etkinlikleri, Trabzon.

Kürkçüoğlu, M. ve Başer, H.C. 2003. Studies on Turkish rose concrete, absolute and hydrosol. Chemistry of Natural Compounds. 39 (5), 457-464.

Oğuztürk, B.S. 2007. Firmalarda Ürün Yeniliği ve Gülbirlik Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(6):41-48.

Özçelik, A. Turan, A. ve Vural, H. 1994. Isparta İlinde Gül Yetiştiren Tarım İşletmelerinin Ekonomik Analizi ve Gül Yağının Pazarlamasında Karşılaşılan Sorunlar, Türkiye Kooperatifler Birliği Dergisi, Ankara,103:15-25.

Temurçin, K. 2004. Isparta İlinde Sanayinin Gelişimi ve Yapısı, Ankara Üniversitesi Coğrafi Bilimler Dergisi, 2004, 2(4):87-104.

Yalçın,S. 1988. Türkiye'de Uçucu Yağlar Üretimi ve Dış Pazarlama İmkânları. T.C. Ekonomi Bakanlığı İhracat Bilgi Platformu Yayınları, 75 sayfa, Ankara. http://www.ibp.gov.tr/ (erişim tarihi: 02.03.2012).
Ziraat Fakültesi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1304-9984
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 2006
  • Yayıncı: Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

Türkiye’de Yağ Gülü (Rosa damascena)Üretimi ve Ticaretinin Gelişimi

Mürşide Çağla ÖRMECİ KART, Murat İKİZ, Vecdi DEMİRCAN

Kükürt Gübrelemesi ile Kolzada Tokoferol İçeriğinin Değişimi Üzerine Bir Not

Cem Ömer EGESEL, FATİH KAHRIMAN, Muhammet Kemal GÜL

Japon Bıldırcınlarında Sürü Yaşı ve Kuluçkalık Yumurta Depolama Süresi: 2. Kuluçka Sonuçları Üzerine Etkileri

Esra KAYA, SEDAT AKTAN

Burdur'da Tarımı Yapılan Bazı Umbelliferae Türlerinin Uçucu Yağ Oranı ve Bileşenlerinin Belirlenmesi

ARİF ŞANLI, TAHSİN KARADOĞAN, Hakan DALDAL

Yöresel Olarak Geliştirilen Nohut Hasat Makinesi İle Hasatta Dane Kaybının Belirlenmesi

Murat KÜÇÜKALBAY, Davut AKBOLAT

Mısır Silajı ve Şeker Pancarı Posasının Erkek Danaların Besi Performansı, Kan Parametresi ile Kesim Ölçütleri Üzerine Etkisi

TUGAY AYAŞAN, Kurtuluş GÖK, Ali ASARKAYA, Hatice HIZLI, Murat GÖRGÜLÜ, Emel KARAKOZAK, Mehdi Ahmet COŞKUN, Mansur Seymen SEĞMENOĞLU

A Leaf Area Estimation Model for Faba Bean (Vicia faba L.) Grown in the Mediterranean Type of Climate

CAHİT ERDOĞAN

Yığılca Yerel Bal Arısının Bazı Performans Özellikleri Bakımından Kafkas ve Anadolu Bal Arısı Irkı Melezleri ile Karşılaştırılması

AYHAN GÖSTERİT, MERAL KEKEÇOĞLU, YAKUP ÇIKILI

Eskişehir İli Şeker Pancarı Üretim Alanlarında Görülen Bazı Virüs Hastalıklarının DAS-ELISA Yöntemiyle Belirlenmesi

NEJLA YARDIMCI, HANDAN ÇULAL KILIÇ, Gözde ÜRGEN

Yapraktan Uygulanan Çinko'nun BA-29 Anacı Üzerine Aşılı Armut Çeşitlerinin Verimi, Mineral Element İçeriği ve Biyokimyasal Özellikleri Üzerine Etkisi

Halil ERDEM, BURHAN ÖZTÜRK