Türkiye’de Anason (Pimpinella anisum L.) Üretimi ve Dış Ticareti

Zengin tür ve bitki çeşitliliğine sahip olan ülkemiz yüksek endemizim ve genetik çeşitliliği ile tıbbi ve aromatik bitkiler açısından büyük bir potansiyele sahiptir. Kültürü yapılan tıbbi ve aromatik bitkiler içerisinde yer alan Anason (Pimpinella anisum L.), ihracat payı ve kullanım alanlarıyla önemli bir yere sahiptir. Anason, içerdiği besin maddeleri ile uzun yıllardan beri ilaç, gıda ve içki endüstrisinde kullanılan Apiaceae (Umbelliferae) familyasına ait tek yıllık bir türdür. İçerdiği tat ve kullanım şekli ile tıbbi ve aromatik bitkiler içerisinde yer alan anason tohumları (meyveleri), kendisine has kokusu ile baharat olarak, etken madde içeriği ile farmakolojide önemli droglar arasında değerlendirilmektedir. Bu çalışmada, Türkiye’de anasonun, üretim, verim, ithalat ve ihracat verilerinin genel değerlendirilmesini yapmak amaçlanmıştır. İstatistiksel veriler, Uluslararası Ticaret Merkezi (UTC) ve Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK)’ndan elde edilmiştir. Bu değerlendirme ile anason üretimi ve dış ticaretindeki dalgalanmaların nedenlerini anlamak ve olası çözümleri üzerinde tartışmak amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Anason, tıbbi ve aromatik bitkiler, üretim, ithalat, ihracat

Foreign Trade and Production of Anise (Pimpinella anisum L.) in Turkey

In Turkey, which has rich species and plant diversity, has a great potential in terms of medicinal and aromatic plants with its high endemism and genetic diversity. Anise (Pimpinella anisum L.), which is among the cultivated medicinal and aromatic plants, has an important place with its export share and usage areas. Anise is an annual species belonging to the Apiaceae (Umbelliferae) family, which has been used for many years in the pharmaceutical, food and drink industries with the nutrients it contains. Anise seeds (fruits) which are included in medicinal and aromatic plants with their taste and usage form, and as a spice with their unique smell; with the active substance content is considered among the important drugs in pharmacology. General evaluation of production, yield, import and export data of anise in Turkey was aimed in current study. The data and statistical results were obtained from International Trade Center (ITC) and Turkey Statistical Institute (TSI). This evaluation was aim to understand the reasons of fluctuation in production and foreign trade of anise and discuss on possible solutions.

Keywords:

Anise, medicinal and aromatic plants, production, import, export,

PDF

___

Akgül, A., 1993. Baharat Bilim Ve Teknolojisi. Gıda Teknolojisi Derneği Yayınları No.15, Ankara.
BAKA, 2012. https://www.Baka.Org.Tr/Uploads/1357649536tibbi-ve-Aromatik-Bitkiler-Sektorrapor 5ARALiK.pdf
Baytop, T., 1984. Türkiye'de Bitkiler İle Tedavi. İ.Ü. Eczacılık Fakültesi Yayınları No.40, İstanbul.
Bown, D., 2001. Encyclopedia of Herbs and their Uses. The Herb Society of America, Darling, Kindersley, London.
Ceylan A., 1987. Tıbbi Bitkiler II (Uçucu Yağ İçerenler). E.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları No.481, İzmir.
Ceylan, A., 1997. Tıbbi Bitkiler II. Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla Bitkileri Bölümü Yayını No: 481, 305 s, Bornova İzmir.
Davis, P. H., 1972. Flora of Turkey and the East Aegean Islands. Vol. 4, Edinburgh: Edinburgh University Press.
ITC (International Trade Center), 2019., http://www.intracen.org/itc/market-info-tools/trade-statistics/, Last accessed 14/10/2019.
Kerydiyyeh, S., Usta, J., Kino, K., Markossian, S., Dagher, S., 2003. Aniseed oil increases glucose absorption and reduce urine output in the rat. Life Sci. 74: 663-673.
Melchior, H., Kastner, H., 1974. Gewürze-Botanische und Chemische Untersuchung Verlag Paul Parey. s 83-88, Berlin und Hamburg.
Ozguven, M., 2001. Aniseed (Pimpinella anisum L.). Handbook of herbs and spices. Peter K V (Ed). Woodhead publishing Limited, Cambridge, England and CRC press. Boca Raton. Boston, New York, Washington DC.
Ozguven, M., Sekin, S., Gurbuz, B., Sekeroglu, N., Ayanoglu, F., Ekren, S., 2005. Tobacco, medicinal and aromatic production and trade. (In) Proceeding of sixth Technical Congress of Turkish Agricultural Engineers, held during 3-7 January at Ankara turkey. 1: 481-501.Prajapati, V., Tripathi, A.K., Aggarwal, K.K., Khanuja, S.P., 2005. Insecticidal, repellent and ovipositiondeterrent activity of selected essential oils against Anopheles stephensi, Aedes aegypti and Culex quinquefasciatus. Bioresource Technol. 96 (16): 1749-1757.
Ross, I.A., 2001. Medicinal Plants of the World: Chemical Constitutes, Traditional and Modern Medicinal Uses. Humana press, Totowa, New Jersey. 2:363-374.
Sengul, N., 1994. The effect of different sowing dates on yield and quality of anise (Pimpinella anisum L.) in Cukurova conditions. M Sc. Thesis (unpublished) Turkey.
Tabanca, N., Demirci, B., Kirimer, N., Baser, K.H.C., Bedir, E., Khan, I.A., Wedge, D.E., 2005. Gas chromatographic - mass spectrometric analysis of essential oil from Pimpinella aurea, Pimpinella corymbosa, Pimpinella peregrina and Pimpinella puberula gathered from Eastern and Southern Turkey. J. Chromatogr. A 1097: 192-198.
Tunc, I., Sahinkaya, S., 1998. Sensitivity of two greenhouse pests to vapours of essential oils. Entomologia Experimentalis et Applicata. 86: 183-187.
Turkey Statistical Institute (TSI), 2019. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr., Last accessed 14/10/2019.
United Nations Commodity Trade Statistics Database: http://comtrade.un.org. Last accessed 14/10/2019.
Zeybek, N., Zeybek, U., 1994. Pharmaceutical Botany, Ege University Faculty of Pharmacy Publication No:1, İzmir.