Murat OLGUN, Özcan YORGANCILAR, ZEKİYE BUDAK BAŞÇİFTÇİ, NAZİFE GÖZDE AYTER

Ekmeklik buğdayda (triticum aestivum l.) Bazı kalite parametrelerinin farklı istatistikî metotlarla incelenmesi

Özet: Bu çalışmada ekmeklik buğdayda kalitenin önemli göstergesi olan protein oranına etki eden kalite unsurlarının protein üzerine etki derecelerini belirli istatistiki metotlar kullanılarak ortaya koymak amaçlanmıştır. Ayrıca proteine etki eden kalite unsurlarının bitki ıslahında kullanılabilme olanaklarını araştırmak bu çalışmanın amacını oluşturmuştur. Çalışmada sedimentasyon, 1000ağırlığı, hektolitre ağırlığı, gliyadin indeksi ve gluten bant değerlerinin protein oranı üzerine etkisi korelasyon, path analizi, çoklu regresyon analizi ve ana bileşenler analizi yöntemlerine göre analiz edilerek en uygun kalite unsurları belirlenmiştir. Sonuç olarak sedimentasyon, gliyadin ve gluten protein oranına en etkili kalite unsurları olarak belirlenmiştir. tane

Evaluation of some quality components in bread wheat (triticum aestivum l.) by different statistical methods

Abstract: The purpose of this study was to determine the effect of some quality characters on protein content by certain statistical methods. Besides, usabilitys of some quality characters, affecting protein content in breeding programs were analyzed. In the study the effects of sedimentation, thousandweight, test weight, gliadine index and gluten on protein content were examined by correlation,analysis, multiple regression analysis and principal component analysis and the most effective quality characters were determined. Results revealed that sedimentation, gliadin and gluten were as the most effective quality parameters.

PDF

___

Aktaş, B., 2010. Kuru Koşullar İçin Islah Edilmiş Bazı Ekmeklik Buğday(Triticum aestivum L.) Çeşitlerinin Karakterizasyonu. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Doktora Tezi, Ankara,2010.

Andales, A.A., Gren, T.R., Ahuja, L.R., Erksine, R.H., and Peterson, G.A., 2007. Temporally stable patterns in grain yield and soil water on a dry land catena. Agricultural Systems. 94:119127.

Anonymous, 2008, http://www.fao.org.

Anonymous, 2011, http://www.fao.org.

Ayrancı, R., M. AKÇURA., Y. Kaya., S. Taner. 2004. Orta Anadolu kurak şartlarında bazı kışlık arpa genotiplerinin tane veriminin stabilitesi. Bahri Dağdaş Uluslararsı Tarımsal Araştırma Enstitüsü.Bitkisel Araştırma Dergisi 1(1): 11-16.

Atlı, A., Koçak, N., Aktan, M., 1999. Ülkemiz çevre koşullarının kaliteli makarnalık buğday yetiştirmeye uygunluk yönünden değerlendirilmesi. Orta Anadoluda Hububat Tarımının Sorunları ve Çözüm Yolları Sempozyumu:345- 351, 8-11 Haziran, Konya.

Becker, H.C., and J. Leon. 1988. Stability analysis in plant breeding. Plant Breed 101:1-23.

Borghi, B., Corbellini, M., Minoia, C., Palumbo, M., Di Fonzo N., Perenzin, M., 1997. Effects of Mediterranean Climate on Wheat Bread-Making Quality. European Journal of Agronomy, 6:15-154.

DOvidio, R., and Macsi, S., 2004. The low- molecularweight glutenin subunits of wheat gluten. Journal of Cereal Science, 39, 321-339.

Dziki, D., and Laskowski, J., 2005. Wheat kernel physical properties and milling process. Acta Agrophysica, 6, 59-71.

Edwards, N.M., Gianibelli, M.C., McCaig, T.N., Clarke, J.M., Ames, N.P., Larroque, O.R., and Dexter, J.E., 2007. Relationships between dough strength, polymeric protein quantity and composition for diverse durum wheat genotypes. Journal of Cereal Science, 45, 140-149.

Flores, E, M.T. Moreno., J.I. Cubero. 1998. A comparison of univariate and multivariate methods to analyze environments. Field Crops Res 56:271-286.

Galova, Z., Starovicova, M., Knoblochova, H. and Greganova, Z. 2003. Biochemical and molecular characterization of new wheat genotypes. Section Cellular and Molecular Biology 58(6); 1061-1066.

Gooding, M.J., Ellis, R.H., Shewry, P.R., Schofield, J.D., 2003. Effects of Resricted Water Availability and Increased Temperature on The Grain Filling, Drying and Quality of Winter Wheat. Journal of Cereal Science, 37:295-309.

Hiltbrunner, J., Streit, B., and Liedgens, M., 2007. Are graining densities an opportunity to increase grain yield of winter wheat in a living mulch of white clover? Field Crops Research. 102: 163171.

Jiménez, R.R., Ladha, J.K., 1993. Automated elemental analysis: a rapid and reliable but expensive measurement of total carbon and nitrogen in plant and soil samples. Communications in Soil Science and Plant Analysis 24 (15e16), 1897e1924.

Kang, M.S., 1990. Genotype-By- Environment Interaction and Plant Breeding, Louisiana State University Press, Louisiana. 392 p.

Kün, E., 1996. Tahıllar-I (Serin İklim Tahılları).Ankara Üniv. Ziraat Fakültesi Yayınları, Yayın No:1451, Ankara.

Massart, D. L., Vandeginste, B. G. M., Buydens, L. M. C., de Jong, S., Lewi, P. J., and Smeyers-Verbeke, J., 1997. Straight line regression and calibration. In Handbook of chemometrics and qualimetrics, Part A, pp 171231, Amsterdam, The Netherlands: Elsevier.

Miadenow, N., Przulj, N., Hristov, N., Djuric, V., Milovanovic, M., 2001. Cultivar-by-Enviroment Interactions for Wheat Quality Traits in Semiarid Conditions. Cereal Chem., 78:363- 367.

Nizar MA (2002) Gliadins polymorphism and cluster analyses of Syrian grown durum wheat. Plant Breeding and Seed Science, 46: 45-56

Ojaghi J and Akhundova E (2010) Genetic diversity in doubled haploid wheat according to the acid-PAGE method, morphological traits and baking quality.Turk J Biol. 34: 343-353.

Özdamar, K., 1999. Paket Programlar ile İstatistiksel Veri Analizi, Vol: I-II, Kaan Basımevi, 2. Baskı, Eskisehir. 548 s.

Sade, B., 1997. Tahıl Islahı (Bugday ve Mısır). Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları, No: 31, Konya

Poehlman JM (1987) Breeding field crops, Van Nostrand Reinhold Company Inc. 115 Fifth Avenue New York.

Skovmand, B., Reynolds, M.P., Delcay, I.H.,. 2001. Searching genetic resources for physiological traits with potential for increasing yield. application of physiology in wheat breading, Ed. M.P:17-28.

Şahin, M., S. Aydoğan., A. Göçmen Akçacık. 2006. Bazı Ekmeklik Buğday Çeşitlerinin Konya Kuru Koşullarında verim ve Kalite Yönüyle Stabilite Yeteneklerinin Belirlenmesi Bahri Dağdaş Uluslararası Tarımsal Araştırma Enstitüsü. Bitkisel Araştırma Dergisi 1 (3) S:17-23.

Tomer, S. B., Prasad, G. 1989. Path Coefficient Analysis in Barley. Press: S. D. J. Post Graduate College, 61:66- 75, India.

Topal, A., Aydın, C., Akgun, N., and Babaoglu, M., 2004. Diallel cross analysis in durum wheat (Triticum durum Desf.): identification of best parents for some grain physical features. Field Crops Research. 87: 1 12.

Türksoy, S., Özkaya, B., 2006. Gluten ve Çölyak Hastalığı. Türkiye 9. Gıda Kongresi; 24-26 Mayıs 2006.

Zeleny L. (1947) A simple sedimentation test for estimating the bread-baking and gluten qualities of wheat flour. Cereal Chem. 24: 465-475.