Birinci ve İkinci Ürün Çerezlik Kabağın (Cucurbita Pepo L.) Su Kullanımı ve Veriminin Belirlenmesi

Bu çalışmada Türkiye’nin yarı-kurak Kayseri şartlarında Macar fiğ-tritikale karşımı sonrası 2.ürün olarak çerezlik kabak tohumu (Cucurbita pepo L.) üretiminin yapılabilirliği, verimi ve su kullanımına etkisi incelenmiştir. Araştırmada normal ekim dönemi konusu (D1), güzlük Macar fiğ-tritikale hasadı sonrası dönemde boş bırakılan alana ekim konusu (D2) ve güzlük Macar fiğ-tritikale hasadı sonrası 2.ürün çerezlik kabak ekim konusu (D3) olmak üzere 3 konu bulunmaktadır. D1, D2 ve D3 ana konuları altında T40= 40 cbar ve T60= 60 cbar nem tansiyonlarından hemen sonra sulama şeklinde alt konular yer almaktadır. Tesadüf Bloklarında Bölünmüş Parseller Deneme Planında yürütülen çalışmada her konu 4 kez tekrarlanmıştır. Ekiminden sonra 10°C eşik sıcaklığın üstünde büyüme derece gün sıcaklığı (BDG) 1230° toplandığında çerezlik kabağın hasada geldiği saptanmıştır. D1, D2 ve D3 konulardan sırasıyla 1070, 980 ve 1038 kg.ha-1 tohum verimi alınmıştır. Buna karşılık T60 konusunda tohum verimi T40 konusuna göre %11.7 daha yüksektir. Birinci (D1) ve ikinci üretimde (D2 ve D3) bitki su tüketimi sırasıyla 498 mm ve 438 mm olup, buna karşılık su kullanım etkinliği (WUE) aynı sırada 0.20 ve 0.24 kg.m-3 ve 1.dönmede 1000-tohum ağırlığı daha yüksek bulunmuştur. Sonuç olarak, Orta Anadolu Bölgesinde sulu tarım şartlarında 2. ürün olarak çerezlik kabak yetiştiriciliği daha fazla avantaj sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Bitki su tüketimi, çerezlik kabak, ikinci ürün

Determination of Water use and Yield of Pumpkin (Cucurbita Pepo L.) as First and Second Crop

In this study, growing possibility, yield and water use efficiency of pumpkin seed (Cucurbita pepo L.) as a second crop after triticale-Hungarian vetch mixture in semi-arid Kayseri conditions of Turkey were investigated. For these purposes, pumpkin seed production during normal growing season in the region was considered first treatment (D1), pumpkin seed production after Hungarian vetch-triticale but on non-cultivated area was second treatment (D2) and pumpkin seed production as a second crop after Hungarian vetch-triticale was third treatments (D3). Watering just after at 40 kPa (T40) and 60 kPa (T60) soil tensions were evaluated as sub irrigation treatments under D1, D2 and D3 main plots. The experiment was designed Completely Randomized Split Plots in Blocks and each treatment was replicated 4 times. According to results, pumpkin plants could be harvested when they reached to 1230° cumulative temperatures above 10°C after sowing. Seed yield differences among growing seasons were found non-significant and 1070, 980 and 1038 kg.ha-1 seed yields obtained from D1, D2 and D3 treatments, respectively. Irrigations at 60 kPa soil tension yielded 11.7% higher seed yield than ones at 40 kPa. Pumpkin water consumption in the first (D1) and second production seasons (D2 and D3) were found as 498, 435 and 441 mm, respectively while irrigation water use efficiency (WUE) were 0.20, 0.23 and 0.24 kg.m-3. It is concluded that second crop pumpkin culture after Hungarian vetch-triticale mixtures was more favorable for the farmers of central Anatolian since they were able to grow both pumpkin seeds and forage crops within the same growing season.

Keywords:

Water consumption pumpkin seed, second crop, water use efficiency,

PDF

___

Allen R.G., Pereira L.S., Raes D., Smith M., 1998. Crop evapotranspiration. Guidelines for computing crop water requirements. FAO Irrigation and Drainage Paper No. 56, Rome.
Amer K.H., 2011. Effect of irrigation method and quantity on squash yield and quality. Agricultural Water Management, 98: 1197-1206.Ertek, A., Şensoy, S., Küçükyumuk, C., Gedik, İ., 2004. Irrigation frequency and amount affect yield component of summer squash (Cucurbita pepo L.). Agricultural Water Management, 67: 63-76.
Evett S., 2007. Soil Water and Monitoring Technology. In: Laskano R.J., Sojka R.E. (Eds.), Irrigation of Agricultural Crops. American Society of Agronomy, Madison, Wisconsin.
Ghanbari, A., Nadjafi, F., Shabahang, J., 2007. Effects of irrigation regimes and row arrangement on yield, yield compenents and seed quality of pumpkin (Cucurbita pepo L.). Asian Journal of Plant Sciences, 6 (7): 1072-1079.
Howell, T.A., Cuenca, R.H., Solomon, K.H., 1992. Crop yield response, pp. 95-122. In: Management of Farm Irrigation Systems (Eds. G.J. Hoffman T.A. Howell, K.H. Solomon).ASAE Monograph Number 9, ASAE 2950 Niles Road St. Joseph.
James L.G., 1988. Principles of Farm Irrigation System Design. John Wiley&Sons Inc.,Singapore, 512 pp.
Kırnak H., Ünlükara A., İrik H.A., Yetişir H., 2016 a. Water-Yield Relationship on Pumpkin. International Conference on Natural Science and Engineering. 19-20 March, Kilis, 833-842.
Kırnak H., Ünlükara A., İrik H.A., Yılmaz M., 2016 b. Determination of Pumpkin Evapotranspiration in Middle Anatolian Region. International Conference on Natural Science and Engineering. 19-20 March, Kilis, 824-832.
Kırnak H., Ünlükara A., İrik H.A., Köksal E.S., 2016 c. Use of Crop Water Stress Index for Pumpkin Seed. Journal of Agricultural Faculty of Uludag University, 30: 301-306.
Kırnak, H., İrik, H.A., Ünlükara, A., Yılmaz, M., Yetişir, H., 2017. Water-Yield Relationship of Pumpkin Seed Irrigated with Different Irrigation Water Levels. International Conference on Agriculture, Forest, Food Sciences and Technologies, 15-17 May, Cappadocia/Turkey.
Menemencioğlu Y.E., Emre U., Candemir A., Gülşen O., 2013. Kayseri’de çerezlik kabak üretiminin sosyo-ekonomik, yetiştiricilik ve pazarlama durumu açısından incelenmesi. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 29 (3): 220-226.
Meteoroloji Genel Müdürlüğü, 2017. (Web sayfası: http://mevbis.mgm.gov.tr/mevbis/ ui/index.html#/Workspace), (Erişim Tarihi: 05.03.2017)
Özer, S., 2012. Kabak (Cucurbita pepo L.) bitkisinin sulama zamanının planlamasında bitkiye dayalı ölçüm tekniklerinin kullanım olanakları. Namık Kemal Üniversitesi Fen Bilimleri Enstütüsü Biyosistem Mühendisliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Tekirdağ.
Sekendur, F., 2017. Çerezlik Kabak Bitkisinde (Cucurbita pepo L.) Farklı Gelişme Dönemlerinde Uygulanan Su Stresinin Verime ve Ürün Kalitesine Etkisi. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Biyosistem Mühendisliği Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi, Kayseri.
Seymen, M., Yavuz, D., Yavuz, N., Türkmen, Ö., 2016. Effect on Yield and Yield Components of Different Irrigation Levels in Edible Seed Pumpkin Growing. International Journal of Biological, Biomolecular, Agricultural, Food and Biotechnological Engineering, 10 (5): 275-280.
Sunulu, S., Yağcıoğlu, M., 2014. Kayseri’de Çerezlik Kabak (Cucurbita pepo L.) Üreticilerinin İşletme, Pazarlama ve Üretim Teknikleri Durumu. İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Çerezlik Kabak Çalıştayı, 26-27 Kasım, Kayseri. 13-44.
Turgut, G.,2015. Çerezlik Kabak Genotiplerinin Erzurum Şartlarında Adaptasyonu, Verim ve Kalitelerinin Belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Erzurum, 93 s.
TÜİK, 2016 a. (Web sayfası: https://biruni.tuik.gov.tr/bitkiselapp/bitkisel.zul), (Erişim Tarihi; 24.02.2017)
TÜİK, 2016. b (Web sayfası: https://biruni.tuik.gov.tr/hayvancilikapp/hayvancilik.zul), (Erişim Tarihi; 24.02.2017)
Ünlükara A., 2014. Kabak Su İlişkileri ve Sulama Stratejisi. Çerezlik Kabak Çalıştayı, İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü, 26-27 Kasım, Kayseri.
Ünlükara A., 2014. Referans Evapotranspirasyon Hesaplamalarında Solar Radyasyon Yoğunluğu ve Nispi Güneşlenme Verilerinin Kullanımı. 12. Ulusal Kültürteknik Sempozyumu, 21-23 Mayıs Tekirdağ, 84-89.
Ünlükara, A., Efilti, Ü., İradeli, N., 2016. Klasik yetiştiricilik ve mikro havza su hasadı tekniği altında çerezlik kabak ekim normu ve su kullanım etkinliğinin belirlenmesi. 13. Ulusal Kültürteknik Kongresi, Akdeniz Üniv. Ziraat Fakültesi Tarımsal Yapılar ve Sulama Bölümü, 12-15 Nisan 2016, Antalya.
Yanmaz R., Düzeltir B., 2004. Kabak çekirdeğinin (Cucurbita pepo L.) besin değeri ve sanayide kullanım olanakları. Popüler Bilim Dergisi, 11 (25): 19-24.
Yavuz, D., Seymen, M., Nurcan, Y., Türkmen, Ö., 2015. Effects of irrigation interval and quantity on the yield and quality of confectionary pumpkin grown under field conditions. Agricultural Water Management, 159: 290-298.
Yavuz, D., Yavuz, N., Seymen, M. And Türkmen Ö., 2015. Evapotranspiration, crop coefficient and seed yield of drip irrigated pumpkin under semi- arid conditions. Scientia Horticulturae, 197: 33-40.
Yolcu, H., M. Tan. 2008. Ülkemiz Yem Bitkileri Tarımına Genel Bir Bakış. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Derleme Tarım Bilimleri Dergisi, 14 (3): 303-312.