Farklı Rakımlarda Yetiştirilen Bazı Kayısı Çeşitleri ile Zerdali Meyvelerinde Fenolik Bileşiklerin İncelenmesi

Fitokimyasallar insan sağlığını destekleyen en önemli mikro besleyicilerinden olup; kanser ve kalp hastalıkları gibi tahrip edici hastalıklar üzerine, etki mekanizmasının olduğu bilinmektedir. Bu çalışmada, Malatya’da deniz seviyesinden 1040 m ve 1490 m yükseklikte yetiştirilen Hacıhaliloğlu, Kabaaşı ve Çataloğlu kayısı çeşitleri ve Zerdali meyve örneklerinde farklı antioksidan fitokimyasalların miktarları UV- DAD dedektörü ile yüksek basınçlı sıvı kromotoğrafisi (HPLC) cihazı kullanılarak belirlenmiştir. Bu kapsamda ilgili meyve örneklerinde gallik asit, p-kumarik asit, ferulik asit, kafeik asit, klorojenik asit, kateşin, epikateşin, epigallokateşin, rutin, prosiyanidin B1, prosiyanidin B2, prosiyanidin B3 ve 3-B-Q-D içerikleri incelenmiştir. İncelenen tüm özelliklerde çeşitler ve zerdali örnekleri arasında istatistiksel olarak önemli farklılık tespit edilmiştir (P<0.05). Sonuçlar incelendiğinde, 1490 m rakımdan alınan meyve örneklerdeki fenolik bileşik miktarlarının daha yüksek olduğu görülmüştür. En yüksek gallik asit ve klorojenik asit içeriği 1490 m rakımda yetiştirilen Çataloğlu çeşidinde (sırasıyla 305.25 ve 20916.65 µg/100 g) elde edilirken, en yüksek kateşin ve epikateşin içerikleri yine 1490 m rakımda yetiştirilen Kabaaşı çeşidinde (6372.80 ve 788.90 µg/100 g) tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Çeşit, HPLC, Fenolik bileşikler, Kayısı, Rakım

Investigation of Phenolic Compounds in Fruits of Some Apricot Cultivars and Genotype Grown at Different Altitudes

Phytochemicals are among the most important micronutrients that support human health, and known as having a mechanism of action on destructive diseases such as cancer and heart disease. In this study, the amounts of different antioxidant phytochemicals in fruit samples of Hacıhaliloğlu, Kabaaşı and Çataloğlu apricot varieties and wild apricot genotype grown in Malatya at an altitude of 1040 m and 1490 m above sea level were determined using UV-DAD detector and high pressure liquid chromography (HPLC). In this context, gallic acid, P-coumaric acid, ferulic acid, caffeic acid, chlorogenic acid, catechin, epicatechin, epigallocatechin, routine, procyanidin B1, procyanidin B2, procyanidin B3 and 3-B-Q-D contents were investigated. Statistically significant differences were found between all cultivars and wild apricot samples (P <0.05). When the results were examined, it was observed that the values in the samples taken from the altitude 1490 m were higher. The highest gallic acid and chlorogenic acid contents were obtained in Çataloğlu cultivar (305.25 and 20916.65 µg 100 g-1) which was grown at 1490 m, while the highest catechin and epicatechin contents were determined in Kabaaşı cultivar (6372.80 and 788.90 µg 100 g-1) grown at 1490 m.

Keywords:

Cultivar, Phenolic compounds, HPLC, Apricot, Altitude,

PDF

___

Abacı ZT, Asma BM (2010). Bazı kayısı çeşitlerinin farklı ekolojik alanlardaki biyolojik özelliklerinin analizi. Res. J. Biol. Sci. (1): 165-168.
Anonim (2018). Ilıman İklim Meyve Türlerinde Hasat Kriterleri, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Meyvecilik Araştırma Enstitüsü http://arastirma.tarim.gov.tr/marem/Belgeler/Yeti%C5%9Ftiricilik%20Bilgileri/Il%C4%B1man%20%C4%B0klim%20Meyvelerinde%20Hasat%20Kriterleri.pdf Erişim Tarihi: 27.10.2018.
Arslan D, Özcan MM (2011). Phenolic profile and antioxidant activity of olive fruits of the Turkish variety “Sarıulak” from different locations. Grasas Aceites. 62(4): 453-461.
Asma BM (2000). Kayısı Yetiştiriciliği, Evin Matbaası, Malatya.
Awad MA, de Jager A, van Westing L (2000). Flavonoid and chlorogenic acid levels in apple fruit. Characterisation of variation. Sci. Hortic. 83: 249–63.
Bailey CH, Hough LF (1979). Apricots, In: Advances in Fruit Breeding, Purdue University Press, West Lafayette, Indiana, USA.
Bengoechea ML, Sancho AIB, Bartolomé IE, Gómez-Cordovés G (2007). Phenolic composition of industrially manufactured purées and concentrates from peach and apple fruits. J. Agric. Food Chem. 45: 4071–4075.
Dragovic-Uzelac V, Pospisil J, Levaj B, Delonga K (2005). The study of phenolic profiles of raw apricots and apples and their purees by HPLC for the evaluation of apricot nectars and jams authenticity. Food Chem. 91: 373–383.
Faniadis D, Drogoudi PD, Vasilakakis M (2010). Effects of cultivar, orchard elevation, and storage on fruit quality characters of sweet cherry (Prunus avium L.). Sci. Hortic. 125(3): 301-304.
FAO 2018. FAOSTAT, Food and Agriculture Organization http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC (Erişim Tarihi: 28.10.2018).
Gökçen İS, Kenkin N, Kunter B, Cantürk S, Karadoğan B (2017). Üzüm fitokimyasalları ve Türkiye’de yetiştirilen üzüm çeşitleri üzerindeki araştırmalar. Turk. J. For. Sci. 1(1): 93-111.
Guerrero-Chavez G, Scampicchio M, Andreotti C (2015). Influence of the site altitude on strawberry phenolic composition and quality. Sci. Hortic. 192: 21-28.
Gülcan R, Mısırlı A, Eryüce N, Sağlam H, Demir T (2001). Kayısı Yetiştiriciliği, TÜBİTAK, TARP Yayınları.
INC 2018. 2016-2017 Statistical Yearbook, International Nuts and Dried Fruits Council, https://www.nutfruit.org/what-we-do/industry/statistics (Erişim Tarihi: 28.10.2018).
Kalt W (2005). Effects of production and processing factors on major fruit and vegetable antioxidants. J. Food Sci. 70(1): R11-R19.
Kan T 2016. Investigatıon of vitamin content in aprıcot cultivars and wild apricot grown at different altitudes. Middle-East J. Sci. Res. 2(2): 110-118.
Kan T, Bostan SZ (2010). Malatya’da yetiştirilen kayısıların (Prunus armeniaca L.) bazı fenolik madde içeriklerinin incelenmesi. Bahçe. Sayı: 39.
Kan T, Gundogdu M, Ercisli S, Muradoglu F, Celik F, Gecer MK, Kodad O, Zia-Ul-Haq M (2014). Phenolic compounds and vitamins in wild and cultivated apricot (Prunus armeniaca L.) fruits grown in irrigated and dry farming conditions. Biol. Res. 47(1): 46.
Liu RH (2003). Health benefits of fruit and vegetables are from additive and synergistic combinations of phytochemicals. Am. J. Clin. Nutr. 78(Suppl): 17–20.
Mousa MY, Gerosopoulos D, Metzidakis I, Kiritsakis A (1996). Effect of altitude on fruit and quality characteristics of “Mastoides” olives. J. Sci. Food Agric. 71: 345-350.
Mphahlele RR., Stander MA, Fawole OA, Opara UL (2014). Effect of fruit maturity and growing location on the postharvest contents of flavonoids, phenolic acids, vitamin C and antioxidant activity of pomegranate juice (cv. Wonderful). Sci. Hortic. 179: 36-45.
Murathan ZT (2017). Farklı rakımlarda yetişen Hippohae rhamnoides L. meyvelerinin antioksidan kapasiteleri ve bazı biyoaktif özelliklerinin incelenmesi. Erzincan Uni. J. Sci. Technol. 10(2): 266-277.
Nizamlıoğlu NM, Nas S (2010). Meyve ve sebzelerde bulunan fenolik bileşikler; yapıları ve önemleri. Gıda Teknol. Elek. Der. 5(1): 20-35.
TÜİK (2018). Merkezi Dağıtım Sistemi, Bitkisel Üretim İstatistikleri, Türkiye İstatistik Kurumu, https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&locale=tr Erişim Tarihi: 28.10.2018.
Yamankaradeniz R (1982). Erzurum Yöresinde Doğal Olarak Yetişen Kuşburnunun Bileşimi ve Değerlendirme Olanakları Üzerine Araştırmalar, Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Erzurum.
Yang B, Zheng J, Laaksonen O, Tahvonen R, Kallio H (2013). Effects of latitude and weather conditions on phenolic compounds in currant (Ribes spp.) cultivars. J. Agric. Food Chem. 61(14): 3517-3532.
Zheng J, Yang B, Ruusunen V, Laaksonen O, Tahvonen R, Hellsten J, Kallio H (2012). Compositional differences of phenolic compounds between black currant (Ribes nigrum L.) cultivars and their response to latitude and weather conditions. J. Agric. Food Chem. 60(26): 6581-659.