THE NEW YORK TİMES’TA İSYANDAN İKTİDARA ENVER PAŞA
40 yıllık hayatında ülkesi ve kendisinin kaderini değiştiren Enver Paşa’nınsiyasete yön veren liderliği askeri alandaki faaliyetleri yakın tarihin en çoktartışılan isimlerinden biri olmasına yol açmıştır. Hürriyet Kahramanı, İslam mücahidi,Edirne Fatihi gibi unvanlara 1908-1914 yılları arasında sahip olan EnverPaşa’nın kısa sürede aldığı terfilerin ve elde ettiği başarılarla iktidara giden yoluaçmıştır.Kurmay yüzbaşılıktan harbiye nazırlığına kadar yükselebilmeyi başaranEnver Paşa’nın Osmanlı Devleti’ne yaptığı 16 yıllık hizmet hayatının ilk kademesiniiçeren 1908-1914 yıllarında yaptığı faaliyetler incelenecek. Bu çalışma,dünyaya bakış açısını ve dünya halkının kendisiyle ilgili görüşlerini nasıl geliştirdiğisorusuna bir cevap bulmak amacıyla gerçekleştirilmiştir. I. Dünya Savaşı’nıyöneten inişli-çıkışlı hayatıyla tarihi bir figür olarak ortaya çıkan Enver Paşa’nınülke ve devlet yönetimini algılayışı Osmanlı Devleti’nde yönetim alanında gördüğüeksiklikleri hangi yöntemleri kullanarak giderdiği ve devlet yönetimine hangikatkıları sağladığı araştırılmıştır.Bu çalışmada Enver Paşa’nın istibdat dönemi olarak adlandırılan II.Abdülhamit idaresine isyanı ve nihayetinde ülkenin kaderine yön veren bir liderhaline gelmesi sürecinin The New York Times Gazetesi’nde nasıl yer bulduğuincelenmiştir.
___
- Açıkses, E. ve Doğanay, R. (2009). Türkiye Cumhuriyet Tarihi ve Atatürk
İlkeleri. Ankara: Data.
Ahbab, Y. (2015). Kuzey Makedonya 1912: Savaş, Katliam ve Soykırım.
Tarih Dergisi. (2) 62, 91-126.
Ahmad, F. (2006). Bir Kimlik Peşinde Türkiye. İstanbul: İstanbul Bilgi
Üniversitesi.
Alkan, N. (2008). 1908 Jön Türk İhtilalinin Bağlanmasında Reval Buluşmasının
Önemi. Toplumsal Tarih, Temmuz, 48-54.
Aslan, T.(2010). 31 Mart Hadisesi Üzerine Vilayetlerde Çıkan Olaylar
Karşısında Alınan Tedbirlere ve Askeri Faaliyetlere Dair Yazışmalar.
OTAM. 28, 1-26.
Aysal, N. (2016). Örgütlenmeden Eyleme Geçiş:31 Mart Olayı. AÜ. Türk
İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi. 37-38, 15-53.
Aydemir, Ş. S. (1995). Makedonya’dan Orta Asya’ ya Enver Paşa 1908-
1914 C.I. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Aydın, M. (2019). İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin Kuruluşu ve Bab-ı Ali
Baskını. https://www.academia.edu.tr/35116200/İTTİHAT_VE_
TERAKKİ_CEMİYETİNİN_KURULUŞU_VE_BAB-I_ALİ_
BASKINI. Erişim Tarihi: 7.08.2019.
Bardakçı, M. (2019). Enver. Türkiye İş Bankası Yayınları.
Beydilli, K. (2016). Trablusgarp Savaşı. TDV İslam Ansiklopedisi. (2), 613.
Birecikli İ. (2008). 100. Yılında II. Meşrutiyet’in İlanı Üzerine Bir İnceleme.
Gazi Akademik Bakış. (2) 3, 211-226
Burak D. M. (2003). Osmanlı Devleti’nde Jön Türk Hareketi’nin Başlaması
ve Etkileri. OTAM.14, 291-318
Bolat, İ. (2015). The New York Times Gazetesi’ne Göre Balkan Savaşları
(1912-1913). (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Dokuz Eylül
Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
Cengiz, H. E. (2019). Enver Paşa’nın Anıları (1881-1908). İstanbul: Türkiye
İş Bankası Kültür Yayınları.
Çavdar, N. (2011). Siyasi Denge Unsuru Olarak 31 Mart Vakası’nda Ahmet
Tevfik Paşa Hükümeti. History Studies. (3)1, 69-82.
Çavuş, R. (2015). Firzovik Toplantılarının Meşrutiyet’in İlanı’na Katkısı”.
HUMAITAS. 5, 65-72.
Çolak, F. (2013). Trablusgarp ve Balkan Savaşlarının Osmanlı Devleti’nin
Ticaret-i Hariciyesi Üzerindeki Etkileri. Turkısh Studies. (8) 5,
151-164.
Dikici, A. (2010). Osmanlı Makedonya’sında Kurulan İlk Uluslar arası
Barış Koruma Misyonu:Mürzteg Planı. Karadeniz Araştırmaları
Dergisi. (6) 24,75-108.
Göç, E. (2013). Türk İstihbaratı’nın Tarihsel Gelişimi. Çankırı Karatekin
Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. (3) 2, 85-
111.
Güneş, G. (2013). Teşkilat-ı Mahsusa ve I. Dünya Savaşı Yıllarındaki Faaliyetleri”,
Atatürk Araştırma Merkezi. 85, 101-130.
Hanioğlu, M. Ş. (1995). Enver Paşa md. TDV İslam Ansiklopedisi. (1), 261
______. (2001). İttihat ve Terakki Cemiyeti. TDV İslam Ansiklopedisi.
(23), 476-484.
Kara, İ. (2008). Basmacılık Hareketinde Enver Paşa’nın Rolü. (Yayınlanmamış
Yüksek Lisans Tezi, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
/ Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Koloğlu, O. (2019). Her Yönüyle Enver Paşa. earşiv.sehir.edu.tr:8080/
xmIvi/bitstream/handle/11498/27245/001640117010.pdfsquence=
1, Erişim Tarihi:7.08.2019.
Karabekir, K. (2018). İttihat ve Terakki Cemiyeti, İstanbul: YKY.
Keyder, Çağlar. (2007). Türkiye’de Devlet ve Sınıflar. İstanbul: İletişim.
Knıght, E. F. (2010). 1908 İhtilali’nin Hikâyesi Jön Türkler ve II. Abdülhamid.
Ankara: Kariyer Yayınları.
Kurtcephe, İ. (1990). Trablusgarp’ın İtalyanlarca İşgali: Mustafa Kemal
ve Arkadaşlarının Direnişe Katılmaları. AÜ. Türk İnkılap Tarihi
Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi. (2) 6, 361-375.
Küçük, C. (1992). Balkan Savaşı md. TDV İslam Ansiklopedisi, (5), 24.
Türkmen, Z. (1997). Hareket Ordusu. TDV İslam Ansiklopedisi, (16), 125
Kösoğlu, N. (2008). Şehit Enver Paşa. İstanbul: Ötüken.
Okur, M. (2012). The Times Gazetesi’ne Göre Balkan Savaşları ve İngiltere
Politikası. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, (XII) 2, 183-197.
Özüçetin, Y. ve Yıldız, S. (2009) İkinci Meşrutiyet Devrinde Meclis-i Mebusan’ca
Düşürülen İlk Kabine: Kamil Paşa Hükümeti. Atatürk
Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,13 (1), 11-24.
Uçarol, R. (1996). Gazi Ahmed Muhtar Paşa md.,TDV İslam Ansiklopedisi,(
13), 525.
Yetişgin, M. (2018). Trablusgarp Savaşı’nda İngiliz Teğmen Harbert
Gerald Montaqu’nun Faaliyetleri. İnsan ve Toplum Bilimleri
Araştırma Dergisi, (7) 3, 1536-1553.
Yıkıcı, L. ve Özlü, Z. (2018). İngiliz Arşiv Belgelerine Göre
1912-1913Tarihli Balkan Savaşları Öncesi Balkanlarda Uluslar
arası Nufûz Mücadelesine Bir Bakış. Gaziantep Unıversty Journal
of Social Sciences, 17(2), 676-685.
Zeyrek, S. (2012). II. Meşrutiyet ‘in İlanı Üzerine Bazı Düşünceler: Darbe
mi? Devrim mi?. OTAM, 32, 201-228.