Halil KAMIŞLI, Prof. Dr.tuğba Yanpar YELKEN, Yrd. Doç. Dr. Cenk AKAY

Hastane Okullarının Mevcut Durumuna İlişkin Öğretmen Görüşleri

Bu çalışmada; Osmanlı cami mimarisinde ilk devir eserlerinden klasik dönem sonuna dek, daha iyi aydınlatmaya yönelik çabanın olup olmadığı, bunun klasik dönemde Mimar Sinan ile ne denli geliştiği ve çözüme ulaştırıldığı konusu ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışma, Osmanlı devletinin üç önemli başkenti olan Bursa, Edirne ve İstanbul şehirlerinin yanı sıra birkaç Anadolu şehrinden seçilen cami örnekleri (yaklaşık 35-40 arası) üzerinden yürütülmüştür. XIV. - XVII. yüzyıl Osmanlı cami yapı faaliyetlerinde mimari çözümlerdeki ilerlemelerle birlikte aydınlatma anlayışının da geliştiği, özellikle Mimar Sinan’la doruk noktaya ulaştırıldığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Osmanlı, Cami, Aydınlatma

TEACHERS’ OPINIONS REGARDING THE PRESENT SITUATION OF THE HOSPITAL SCHOOLS

This study aims to find out if there are efforts in illumination in the architecture of the Ottoman mosques from the 14th century artefacts to the end of the classical period. It also aimed to explore how these efforts were developed with Mimar Sinan and reached a solution. The study, together with the three capital cities of Ottomans –Bursa, Edirne and İstanbul- focussed on some of the chosen mosques (approximately 35-40) located in Anatolia. It has been explored in the mosque building art of the 14th and 17th century that with the development of the architectural skills * Arş. Gör., Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi, @mail: tuncerr44@hotmail.com understanding of illumination was improved and it reached its utmost level with the contribution of great architect Mimar Sinan.

Keywords:

Ottoman, Mosques, Illumination,

PDF

___

Anonim. (1997). Roma Sanatını Tanıyalım (Çev.: Solmaz Turunç), İstanbul: İnkılap Kitabevi

Anonim. (1965) .Van, Ankara.

Aksoy, Ö. (1977). Biçimlendirme, Trabzon: Karadeniz Gazetecilik ve Matbaacılık

Akşin, İ. (1981). Hititler, basıldığı yer yok: Tekin Ofset

Akurgal, E. (1995). Anadolu Uygarlıkları, İstanbul: Net turistik yayınları

Akyürek, E. (1977). Sanatın Ortaçağı, İstanbul.

Altun, A. (1978). Anadolu'da Artuklu Devri Türk Mimarisi'nin Gelişmesi, İstanbul: Kültür Bakanlığı

Arık, O. (1999). "Osmanlı Mimarisinin Gelişimine Genel Bakış", Osmanlı Külliyatı, C. X, Ankara, 102-104.

Arseven, C. E.; (tarihsiz). Türk Sanatı Tarihi, İstanbul. Aslanapa, O. (1984). Türk Sanatı, İstanbul: Remzi Kitabevi ; (1986). Osmanlı Devri Mimarisi, İstanbul: İnkılap Kitabevi

Aslanoğlu, A. (1987). "İslam Anadolu Hayatında Mekân", İlim ve Sanat, Sy. ll, İstanbul, 25Aydınlatma. (1961). Hayat Ansiklopedisi, İstanbul: Tifdruk Matbaacılık Sanayii, C. I, 40

Aydınlık Feneri. (1987). Ana Britannica, İstanbul: Ana Yayıncılık, C. III, 90.

Ayverdi, E.H. (1966). Osmanlı Mimarisinin İlk Devri, 630-805 (1230-1402), İstanbul: İstanbul Enstitüsü

Ayverdi, E. H. - Yüksel, İ. Aydın; (1983). Osmanlı Mimarisinde II. Bayezid Yavuz Selim Devri (886-926/1481-1520), C. III, İstanbul.

Aytekin, O. (Mayıs 2000). "Osmanlı Sanatı Üzerine", Seyir, Sy. 11-12, 21-27.

Başar, Z. (1977). Camilerimiz, Ankara.

Battal Gazi Belediyesi. (1997). Tanıtım Kitabı ve Çalışma Raporu, Malatya.

Batur, S. (1968). "Osmanlı Camileri'nde Sekizgen Ayak Sisteminin Gelişmesi Üzerine", Anadolu Sanatı Araştırmaları, C. I, İstanbul: Gün, 139-164.

Bayrak, M. O. (1979). Türkiye Tarihi Yerler Kılavuzu, İstanbul: Remzi Kitabevi

Beştaş, Ş. ve Denizli, H. (1983). Türkiye’de Vakıf Abideler ve Eski Eserler, C. III, Ankara: Vakıflar Gen. Md.

Bolak, O. (1967).Camilerin Aydınlatılması Üzerine Bir Araştırma, İstanbul: İTÜ

Cantay, T. (1989). Süleymaniye Camii, İstanbul: Eren

Çağlarca, S. (1991). Perspektif Resim ve Gölge Çizimi, İstanbul: İnkılap Kitabevi

Çam, N. (1997). İslam 'da Sanat Sanatta İslam, Ankara: Akçağ

Conti, F. (1985). Roman Sanatını Tanıyalım (Çev.: Eren SOLEY), İstanbul: İnkılap Kitabevi

Darga, A. M. (1985). Hitit Mimarlığı Yapı Sanatı I, İstanbul: İÜ Edebiyat Fakültesi

Demir, A. (1986). Güneş Işığından Korunmak ve Yararlanmak Amacıyla Mimaride A. T.Ü.B.A, İstanbul: M.S.Ü.

Doğan, T. (2001). Osmanlı Cami Mimarisinde Aydınlatma Düzen Gelişimi (XIV. – XVII. Yüzyıl), YYÜ. Sosyal Bil. Enst. Basılmamış yüksek lisans tezi, Van.

Doğru, M. (1987). Eminönü Camileri, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Eminönü Şubesi Edman, İ. (1966). Sanat ve İnsan (Çev.: Turhan OĞUZKAN), İstanbul.

Erler, Ş. (1966). Bursa 'da Eski Eserler, Eski Şöhretler, Bursa: Turizm Tanıtma Bürosu Eyice, S. (1992). İstanbul Yazıları, İstanbul: Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu

Genç, A. ve Sipahioğlu, A. (1990). Görsel Algılama, İzmir: Sergi

Gombrich, E. H.; (1986). Sanatın Öyküsü (Çev.: B. Cömert), İstanbul.

Goodvin, G. (1996). "Sinan, Light and Form", Uluslararası Mimar Sinan Sempozyumu Bildirileri, Ankara, 24-27 Ekim 1988, Ankara, 217-221.

Gozzoli, M. C. (1982). Gotik Sanatını Tanıyalım (Çev.: Solmaz TURUNÇ), İstanbul: İnkılap ve Aka

Gürer, L. (1996). Perspektif ve Gölge, İstanbul: Birsen

Güvemli, Z. (1968). Sanat Tarihi, İstanbul.

Kandil. (1993). Rehber Ansiklopedisi, C. XL, İstanbul, 99.

Kandil. (1974). Türk Ansiklopedisi, C. XXI, Ankara: Milli Eğitim, 198.

Kılıç, H. (1985). Çağdaş Aydınlatma Tekniği ve Günümüz Müzeciliği Verilerine Göre Müze Yapıları İçin Yeni Bir Mimari Yaklaşım, İstanbul: Yıldız Üniv.

Konyalı, İ. H. (1948). Mimar Koca Sinan, İstanbul.

Köknel, Ö. (1998). Zorlanan İnsan, İstanbul: Altın Kitaplar

Kuban, D. (1988). 100 Soruda Türkiye Sanat Tarihi, İstanbul: Gerçek

Kuban, D. (1995). Türk ve İslam Sanatı Üzerine Denemeler, İstanbul: Arkeoloji ve Sanat

Kuban, D. (1988). "Işık ve Pencere", Mimarbaşı Koca Sinan Yaşadığı Çağ ve Eserleri, C. I., İstanbul: Türkiye Vakıflar Bankası Genel Müdürlüğü, 599.

Kuban, D. (1998). Sinan’ın Sanatı ve Selimiye, İstanbul, Ekim: Tarih Vakfı

Kuran, A. (1964). İlk Devir Osmanlı Mimarisinde Cami, Ankara: Ortadoğu Teknik Üniversitesi

Kuran, A. (1984). "Türk Mimarisinde Çeşitli Üsluplar Üzerine Görüşler", Mimaride Türk Milli Üslubu Semineri, 11-12 Haziran 1984, İstanbul: b. y. y., 62.

Mimarlık-Dekorasyon; (1999). Sy.: 77, İstanbul, 77-79.

Mahe, J. P. (2000). "Ani ve Doğu Anadolu'daki Yağhaneler (XI. Yüzyıl)", IV. Ortaçağ ve Türk Dönemi Kazıları ve Araştırmaları Sempozyumu Bildirileri, Van: Y. Y. Ü. , 150-152.

Morçöl, Y. (1971). Gölge, İstanbul.

Moscati, S. (1985). Mezopotamya Sanatını Tanıyalım (Çev.: Ceyhun Çalıklar), İstanbul: İnkılap Kitabevi, 10.

Nasr, S. H. (1992). İslam Sanatı ve Maneviyatı (Çev.: Ahmet Demirhan), İstanbul: İnsan

Nayır, Z., İstanbul Teknik Üniversitesi. (1975). Osmanlı mimarlığında Sultan Ahmet Külliyesi ve Sonrası (1609-1690). İstanbul: İTÜ Mimarlık Fakültesi Baskı Atölyesi.

Önder, M. (1996). Şaheserler Konuştukça, Ankara: Türkiye İş Bankası, Kültür Yayınları Önge, Y. (1978). "Eski Türk Hamamları'nda Aydınlatma", Vakıflar Dergisi, Sy. XII, Ankara.

Öz, T. (1987). İstanbul Camileri, C. I, Ankara: T.T.K.

Özel, M. (1996). Türkiye'nin Şaheserleri, Ankara.

Ramazanoğlu, G. (1995). .Mimar Sinan 'da Tezyinat Anlayışı, Ankara: Kültür Bakanlığı Rasmussen, S. E. (1994). Yaşanan Mimari (Çev.: Ömer Erduran), İstanbul: Remzi Kitabevi

Richter, G. (1984). Yunan Sanatı (Çev.: Beral Madra), İstanbul: Cem

Sönmez, Z. (1988). Mimar Sinan Dönemi Türk Mimarlığı ve Sanatı, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür

Şamdan. (1973). Meydan Larousse, İstanbul: Meydan, C.XI, 714.

Ünver, R. (Haziran 2000). "Aydınlatma ve Dini Yapılar", Tasarım Dergisi, Sy.: 102., 138-1

Toprak, B. (1963). Sanat Tarihi, C. III, İstanbul: Güzel Sanatlar Akademisi

Turani, A. (1979). Dünya Sanat Tarihi, Ankara: İş Bankası Kültür

Turani, A. (1963). Türk San 'atı Tarihi, C. X, İstanbul.

Turani, A. (1993). Sanat Terimleri Sözlüğü, İstanbul.

Uluçam, A. (1999). "Klasik Dönem Osmanlı Mimarisi", Osmanlı Ansiklopedisi, C. X, Ankara, 163-184.

Uluçam, A. (2000). Ortaçağ ve Sonrasında Van Gölü Çevresi Mimarlığı I VAN, Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı

Ülgen, A. (1996). "Cam", Osmanlı Ansiklopedisi, İstanbul: İz, C.III, 145.

Ülgen, A. S. (1962). "XVI. Yüzyılda Türk Mimarisinin İç Dekoru Nasıl Vücut Buldu", Milletlerarası Birinci Türk Sanatı Kongresi, Ankara, 19-24 Ekim 1959, Ankara: T.T.K., 389-400.

Wölfflin, H. (1990). Sanat Tarihinin Temel Kavramları (Çev.: Hayrullah Örs), İstanbul: Remzi Kitabevi

Yetkin, S. K. (1954). İslam Sanatı Tarihi, Ankara: Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi

Yetkin, S. K. (1959). İslam Mimarisi, Ankara: Doğuş Ltd. Şirketi