Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Yoğuşma ve Yoğunlaşma Kavramlarına Yönelik Görüşlerinin Belirlenmesi

Bu çalışmada fen bilgisi öğretmen adaylarının yoğuşma ve yoğunlaşma kavramlarına yönelik görüşlerinin tespit edilmesi ve buna bağlı olarak kavram yanılgısı ve yanlış anlama düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Yoğuşma ve yoğunlaşma kavramlarına yönelik fen bilgisi öğretmen adaylarının görüşlerinin derinlemesine incelenmesi için çalışmada, örnek olay yöntemi kullanılmıştır. Çalışma 2020-2021 eğitim-öğretim yılı güz döneminde Karadeniz Bölgesi’nde yer alan bir devlet üniversitesinde “Fen Bilgisi Öğretmenliği” programında öğrenim gören 37 kadın ve 5 erkek olmak üzere toplam 42 fen bilgisi öğretmen adayı ile yürütülmüştür. Araştırmanın verileri Fizik-III dersi kapsamında toplanmıştır. Fen bilgisi öğretmen adaylarının yoğuşma ve yoğunlaşma kavramlarına yönelik görüşlerinin belirlenmesi için veri toplama metodu olarak açık uçlu anket tercih edilmiştir. Araştırmacı tarafından uzman görüşü alınarak hazırlanan bu form, yoğuşma ve yoğunlaşmanın ne olduğu, örneklerinin neler olduğu ve varsa bu iki kavramın benzerlik ve farklılıklarının neler olduğuna ilişkin toplamda 5 sorudan oluşmaktadır. Araştırma kapsamında gerekli izinler alınarak, öğretmen adaylarının gönüllü olmalarına dikkat edilmiş ve pandemi sürecinden ötürü veriler e-posta sistemi üzerinden toplanmıştır. Çalışmadan elde edilen verilerin analizinde betimsel analizden faydalanılmıştır. Verilerin analizi sonucunda genel olarak öğretmen adaylarının yoğuşma ve yoğunlaşma kavramlarına ilişkin yanılgılara sahip oldukları ve kavramları birbirlerinin yerine kullanarak ayrım yapamadıkları görülmüştür. Nedeninin ise “Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı”nda ve ders kitaplarında bu kavramların birbiri yerine kullanıldığından kaynaklanabileceği düşünülmektedir. Araştırma sonuçlarına dayanarak fen bilgisi öğretmen adaylarının kavram yanılgılarının giderilebilmesi amacıyla farklı öğretim yöntem ve tekniklerinin kullanılabileceği önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Yoğuşma, Yoğunlaşma, Fen bilgisi öğretmen adayı, Yoğuşma, Yoğunlaşma, Fen bilgisi öğretmen adayı

PDF

___

American Association for The Advancement of Science [AAAS] (2015). Project 2061 Report.

Aydoğan, S., Güneş, B. ve Gülçiçek, Ç. (2003). Isı ve sıcaklık konusunda kavram yanılgıları. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(2), 111-124.

Ayvacı, H. Ş., Alev, N. ve Yıldız, M. (2014). Öğrenme kazanımlarının tasarlanma sürecine ilişkin lisansüstü öğrencilerinin zihinsel modellerini belirlemeye yönelik bir çalışma. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(3), 1013-1030.

Bakırcı, H., Subay, S., Midyatlı, F. ve Ünsal, N. (2010). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin bazı fen kavramlarıyla ilgili düşüncelerinin sınıf seviyesine göre incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Dergisi, 10(1), 31-48.

Bar, V. & Travis, A. S. (1991). Children's views concerning phase changes. Journal of research in science teaching, 28(4), 363-382.

Bozkurt, Ş. B. ve Çakır, H. (2016). Ortaokul öğrencilerinin 21. yüzyıl öğrenme beceri düzeylerinin cinsiyet ve sınıf seviyesine göre incelenmesi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (39), 69-82.

Buluş-Kırıkkaya, E. ve Güllü, D. (2008). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin ısı-sıcaklık ve buharlaşma-kaynama konularındaki kavram yanılgıları. İlköğretim Online, 7(1), 15-27.

Canpolat, E., Ateş, H. ve Ayyıldız, K. (2019). Fen bilimleri öğretmen adayları kimya bilgilerini günlük yaşamlarıyla ne kadar ilişkilendirebiliyor?. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (38), 66-84.

Coştu, B. (2002). Ortaöğretimin farklı seviyelerindeki öğrencilerin buharlaşma, yoğunlaşma ve kaynama kavramlarını anlama düzeylerine ilişkin bir çalışma (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.

Coştu, B., Ayas, A., Açıkkar, E. ve Çalık, M. (2007). Çözünürlük konusu ile ilgili kavramlar ne düzeyde anlaşılıyor?. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 24(2), 13-28.

Collier, J. G. & Thome, J. R. (1994). Convective boiling and condensation. Oxford: Clarendon Press.

Çepni, S. (2014). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Trabzon: Celepler Matbaacılık.

Çepni, S. (2015). Kuramdan uygulamaya fen ve teknoloji öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.

Gardner, G. C. (1963). Events leading to erosion in the steam turbine. Proceedings of the Institution of Mechanical Engineers, 178(1/23), 593–623.

Gökulu, A. (2015). Sınıf öğretmeni adaylarının “ısı, sıcaklık, hal değişimi” kavramlarını anlama seviyelerine ilişkin bir çalışma. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 300-314.

Güler, B. ve Şahin, M. (2017). Fen bilgisi öğretmen adaylarının “elektrik ve manyetizma” konusundaki kavramsal anlamalarının incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, (44), 179-193.

Janiuk, R. M. (1993). Theprocess of learningchemistry: A review of thestudies. Journal Chemical Education, 70(10), 828-829.

Karaer, H. (2007). Sınıf öğretmeni adaylarının madde konusundaki bazı kavramların anlaşılma düzeyleri ile kavram yanılgılarının belirlenmesi ve bazı değişkenler açısından incelenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 15(1), 199-210.

Laçin-Şimşek, C., Öztuna-Kaplan, A., Çorapçıgil, A. ve Mısır, M. E. (2018). Fen bilgisi öğretmenliği 3. sınıf öğrencilerinin basınç-kaynama noktası ilişkisine yönelik düşünceleri: bir tga uygulaması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(5), 1679-1690.

MEB [Milli Eğitim Bakanlığı], (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (İlkokul ve Ortaokul 3, 4, 5, 6, 7, ve 8. Sınıflar). Ankara.

National Research Council. [NRC] (1996). National Science Education Standards, Washington, DC: National Academic Press.

Osborne, R. J. & Cosgrove, M. M. (1983). Children's conceptions of the changes of state of water. Journal of research in Science Teaching, 20(9), 825-838.

Prain, V., Tytler, R. & Peterson, S. (2009). Multiple representation in learning about evaporation. International Journal of Science Education, 31(6), 787-808.

Ralph, M., Sexton C., Wagner, K. & Gerlovich, J. (1998). Science for All Children: Methods for Constructing Understanding. Massachusetts: Allyn and Bacon Company.

Sherman, T. M. & Kurshan, B. L. (2005). Constructing Learning: Using technology to support teaching for understanding. Learning & Leading with Technology, 32(5), 10-39.

Stephen, K. (1988). Heat transfer in condensation and boling. New York: Springer-Verlag.

Turner, G. A. (1972). Heat and concentration waves. New York: Academic Press.