Biyoloji Öğretmen Adaylarının Yakın Çevrelerindeki Ağaçları Tanıma Düzeyleri: Ankara İli Örneği

Bu araştırmanın amacı, Hacettepe ve Gazi Üniversiteleri’nin Biyoloji Eğitimi Anabilim Dalı’nda öğrenim gören öğretmen adaylarının yakın çevrelerindeki ağaçları tanıma düzeylerinin incelenmesidir. Araştırmanın örneklemini, 2015-2016 eğitim öğretim yılında Hacettepe ve Gazi Üniversiteleri’nde Biyoloji Eğitimi Anabilim Dal’ında öğrenim gören toplam 168 (155 Kadın, 13 Erkek) öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada hem nitel hem de nicel analiz teknikleri kullanılmıştır. Veri toplama aracı olarak, biyoloji öğretmen adaylarının yakın çevrelerinde en çok karşılaşabilecekleri ağaç türleri alan uzmanlarının görüşleri alınarak geliştirilmiş Verilen Ağacı Tanı (VAT) Testi ve iki açık uçlu yarı yapılandırılmış sorudan oluşan anket kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda elde edilen nitel veriler MAXQDA 12 Programı ile, nicel veriler ise SPSS 23 Paket Programı ile analiz edilmiştir. İki kısımdan oluşan ölçme aracı sonucunda elde edilen verilere göre; öğretmen adaylarının yakın çevrelerindeki birçok ağacı tanıma düzeylerinin düşük olduğu sonucu ortaya çıkmıştır. Öğretmen adaylarının VAT Testi’nde yer alan ağaçlardan çam türündeki ağaçları tanıma tanıma düzeylerinin diğerlerine göre daha yüksek olduğu saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Çevre Eğitimi, Ağaç, Çevre Bilinci, Çevre

Biology Teacher Candidates’ Identification Levels Of Trees In Their Immediate Surrroundings: Ankara Example

The aim of this study is to examine identification levels of trees in their immediate surroundings of biology teacher candidates’ who have been studied in the Department of Biology Education of Hacettepe and Gazi Universities. The sample of the study consists of 168 students (155 women, 13 men) who were educated in the Department of biology education at Hacettepe University and Gazi University in the academic year of 2015-2016. In this research both qualitative and quantitative analysis techniques were used. As a data collection tool, a Given Tree Diagnostic (GTD) Test and a semi-structured questionnaire consisting of two open-ended semi-structured questionnaires were used to obtain the opinions of the field experts of the tree species that biology teacher candidates can encounter most frequently in their immediate surroundings. Qualitative data obtained from the study were analyzed with MAXQDA 12 and quantitative data were analyzed with SPSS 23 Package Program. According to the data obtained as a result of the measurement tool consisting of two parts; many tree recognition levels in the immediate surroundings of teacher candidates were low. It was determined that the level of identification of pine trees from the trees included in the GTD Test was higher than the others.

Keywords:

Environmental Education, Tree, Environmental Awareness, Environmental,

PDF

___

Atasoy, E. (2006). Çevre için eğitim çocuk doğa etkileşimi. Bursa: Ezgi Kitabevi.

Aktürk, Z., Dağdeviren, N., Yıldırım, T., Yılmazer, A., Bulut, F., Subaşı, B. (2006). Tıp öğrencileri bitkileri ne kadar tanıyor? Tıp fakültesi birinci ve altıncı sınıf öğrencileri arasında bitkilerin ve sağlıktaki kullanım alanlarının bilinme durumları. Genel Tıp Dergisi, 16(3), 101-106.

Atik, A. D., Öztekin, M., Erkoç, F. (2010). Biyoçeşitlilik ve Türkiye’deki endemik bitkilere örnekler. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30(1), 219-240.

Bergseng, E., Vatn, A. (2009). Why protection of biodiversity creates conflict–Some evidence from the Nordic countries, Journal of Forest Economics, 15(3), 147–165.

Bizerill, M. X. A. (2004). Children’s perceptions of Brazil Ian Cerrado landscapes and biodiversity. The Journal of En vironmental Education, 35, 47–58.

Bilir, A., Özbaş, S. (2017). Lise öğrencilerinin küresel ve yerel biyoçeşitlilik kaybına yönelik problem algısı. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(1), 97-108.

Civelek, S. (2012). Ortaöğretim 9. sınıf öğrencilerinin çevrelerindeki bitkileri tanıma düzeyleri: Trabzon ili örneği (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.

Creswell, J. W. (2014). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches. California: Sage.

Çabuk, B., Karacaoğlu, C. (2003). Üniversite öğrencilerinin çevre duyarlılıklarının incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 36,189-198.

Çavuş, A. (2013). Ortaokul 7. sınıf fen ve teknoloji dersinin çevre eğitimi açısından etkiliğine ilişkin öğretmen görüşlerinin değerlendirilmesi (Bingöl İli Örneği). (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.

Çepni, S. (2005). Kuramdan uygulamaya fen ve teknoloji öğretimi. Ankara: Pegem Akademi.

Çevre Bakanlığı (2001). Ulusal biyolojik çeşitlilik stratejisi ve eylem planı. Ankara: Çevre Bakanlığı Yayınları.

Çevre ve Orman Bakanlığı (2011). Ulusal iklim değişikliği strateji belgesi 2010-2020. Ankara: Çevre ve Orman Bakanlığı Yayınları.

Demirezen, S. (2012). İlköğretim öğrencilerinin yakın çevresindeki biyolojik zenginliklerinin farkındalıkları Kars ili örneği (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kafkas Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kars.

Erten, S. (2004). Çevre eğitimi ve çevre bilinci nedir, çevre eğitimi nasıl olmalıdır?. Çevre ve İnsan Dergisi, 65(66), 1-13.

Gatt, S., Tunnicliffe, S., Borgl, K., Lautier, K., (2007). Young maltese childern’s ideas about plants. Journal Biology Education, 41(3), 117-121.

Gök, E. (2012). İlköğretim öğrencilerinin çevre bilgisi ve çevresel tutumları üzerine alan araştırması (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.

Guerrero, A., Garcia, V., Ramos, M., Casas, A. (2007). Knowledege and use value of plant species in a raramuri community: A gender perspective for conservation, springer science business media, llc. Human Ecology, 36, 259–272.

Hughes, J.B., Ives, A.R., Norberg, J. (2007). Do species intractions buffer environmental variation (in theory). Biodiversity and Ecosystem Functioning ;Synthesis and Perspectives, 34(4),92-101.

Kang, S., Scharmann, L. C., Noh, T. (2005). Examining students’ views on the nature of science: results from Korean 6th, 8th and 10th grades. Science Education, 89, 314-334.

Karabal, M. (2011). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının biyolojik çeşitliliğe ilişkin görüşleri (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Entitüsü, Burdur.

Keser, S. (2008). Fen bilgisi öğretmen adaylarının çevreye karşı tutumları (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.

Kılıç, A. (2007). Sınıf öğretmeni yetiştirme programında yer alan derslerin öğrenilme düzeyleri. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 19(6), 136-145.

Kılıç, D. S., Dervişoğlu, S. (2013).Öğretmen adaylarının biyolojik çeşitliliğin öğretimine ilişkin pedagojik alan bilgileri, tutumları ve kaygıları. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(1), 100-109.

Külköylüoğlu, O. (2009). Çevre ve çevre: insan-doğa ilişkisi. Bolu: Abant İzzet Baysal Üniversitesi Döner Sermaye Basımevi.

Lindemann-Matthies, P. (2002). The ınfluence of an educational program on children’s perception of biodiversity. The Journal of Enviromental Education. 33(2), 22-31.

Lückman, K., Menzel, S. (2013). Herbs versus trees: influences on teenagers' knowledge of plant species. Journal of Biological Education, 48(2), 80-90.

Nates, J., Campos, C., Lindemann-Matthies, P. (2010). Student’ perception of plant and animal species: A case study from Rural Argentina. Enviromental Education and Communication, 9, 131-141.

Özcan, N., (2003). A group of students’ and teachers’ perceptions with respect to biology education at high school level (Unpublished Ph.D.Thesis). Middle East Technical Universty Instute of Education Science, Ankara.

Özsevgeç, T., Artun, H. (2012). İlköğretim öğrencilerinin çevreye yönelik tutumlarına etki eden faktörlerin değerlendirilmesi . 11. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu, 24–26 Mayıs 2012, Rize.

Şahin, N. F., Cerrah, L., Saka, A., Şahin, B. (2004). Yüksek öğretimde öğrenci merkezli çevre eğitimi dersine yönelik bir uygulama. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(3), 113-128.

Şahin, Ü.,G. (2018). Ortaokul öğrencilerinin biyoçeşitlilik konusunda farkındalıklarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Akdeniz Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstütüsü, Antalya.

Şekercioğlu, Ç. H., Anderson, S., Akçay, E., Bilgin, R., Can, Ö. E., Semiz, G., Tavşanoğlu, Ç., Yokeş, M., B., Soyumert, A., İpekdal, K., Sağlam, İ. K., Yücel, M., Dalfes, N. (2011). Turkey’s globally important biodiversity in crisis. Biological Conservation, 144(12), 2752-2769.

Şenel, T. (2015). Analysis of unıversity students’ perception of and attitudes towards biodiversity (Unpublished Master Thesis). Istanbul Technical Unıversity Eurasia Institute Of Earth Sciences, İstanbul.

Tunnicliffe, S., Reiss, M. (2000). Building a model of the environment: How the children see plants?. Journal of Biological Education, 34(4), 172-178.

Türkmen, H., Topkaç, D., D.,Yamık, G.,A. (2016). Informal öğrenme ortamlarına yapılan gezilerin canlıları sınıflandırılması ve yaşadığımız çevre konusunun öğrenilmesine etkisi: tabiat tarihi müzesi ve botanik bahçesi örneği. Ege Eğitim Dergisi, 17(1), 174- 197.

Türküm, A., S. (1998). Çağdaş toplumda çevre sorunları ve çevre bilinci. Anadolu Üniversitesi. G. Can (Ed.). Çağdaş Yaşam Çağdaş İnsan. Anadolu Ü. A.Ö.F. İlköğretim Öğretmenliği Lisans Tamamlama Programı, Eskişehir, 165-181.

Ulucanlı, F.H. (2009). İlköğretim öğrencilerinin çevrelerindeki bitkileri tanıma düzeyleri: Bolu ili örneği (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.

Ürey, M., Şahin, B. (2010). Akademik personelin çevre sorunları ve çevre eğitimine yönelik duygu, düşünce ve davranışlarının değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(38), 134-149.

Yakışan, M., Selvi, M., Yürük, N. (2007). Biyoloji öğretmen adaylarının tohumlu bitkiler hakkındaki alternatif kavramları. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Biyoloji Eğitimi Türk Fen Eğitimi Dergisi, 4(1), 60-79.

Yıldırım, A., Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Yli-Panula, E., Matikainen, E. (2014). Students and student teachers’ ability to name animals in ecosystems: a perspective of animal knowledge and biodiversity. Journal of Baltic Science Education, 13(4), 559-572.

Yüce, M. (2017). Fen bilimleri öğretmen adaylarının yakın çevresindeki bitkileri tanıma düzeyleri (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Akdeniz Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstütüsü, Ankara.