Üniversite Öğrencilerinin Psikolojik Yardım Alma Tutumlarının Bazı Demografik Değişkenler, Öz Denetim ve Benlik Saygısı ile İlişkisi

Bu araştırmada üniversite öğrencilerinin psikolojik yardım alma tutumlarının bazı demografik değişkenlere (cinsiyet, daha önce profesyonel psikolojik yardım alıp almama, eğitim görülen fakülte) göre incelenmesi ve ayrıca üniversite öğrencilerinin psikolojik yardım alma tutumları ile öz denetimleri ve benlik saygıları arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. İlişkisel desene dayalı olarak tasarlanan bu araştırmanın çalışma grubunu 2016-2017 bahar döneminde Karadeniz Teknik Üniversitesi’nin çeşitli fakültelerinde (Eğitim Fakültesi, Mimarlık Fakültesi, Eczacılık Fakültesi, Mühendislik Fakültesi, Fen Fakültesi, İletişim Fakültesi) eğitim gören 376 (%67) kadın ve 190 (%33) erkek olmak üzere 576 üniversite öğrencisi oluşturmuştur. Araştırma grubunda yer alan öğrencilerin yaşları 18 ile 39 arasında değişmekte olup yaş ortalaması 20.70’dir (SS= 2.16). Araştırmada veri toplama aracı olarak; araştırmacılar tarafından hazırlanan Kişisel Bilgi Formu, Psikolojik Yardım Almaya İlişkin Tutum Ölçeği Kısa Formu (Türküm, 2004), Öz- Denetim Ölçeği (Duyan, Gülden ve Gelbal, 2012) ve Doğan (2011) tarafından Türkçe’ye uyarlanan İki Boyutlu Benlik Saygısı Ölçeği (Kendini Sevme ve Öz-Yeterlik Ölçeği) kullanılmıştır. Yapılan istatistiki analizler; üniversite öğrencilerinin psikolojik yardım almaya yönelik tutum puanlarının cinsiyete, daha önce profesyonel psikolojik yardım alıp almama, eğitim görülen fakülte değişkenlerine bağlı olarak istatistiksel açıdan anlamlı farklılık gösterdiği bulgulanmıştır. Ayrıca üniversite öğrencilerinin psikolojik yardım almaya yönelik tutumları ile öz denetimleri ve benlik saygıları arasında pozitif yönde anlamlı ilişkiler olduğu tespit edilmiştir. Bu bulgular ışığında psikolojik yardım almaya yönelik tutumun, bireylerin iyi olma durumlarına doğrudan ya da dolaylı etki etmesi mümkün olan ve birçok faktörden etkilenebilen önemli bir değişken olduğu söylenebilir.

The Relationship between University Students’ Attitudes Toward Seeking Psychological Help and Some Demographic Variables, Self-Control and Self Esteem

In this research, the attitudes of university students toward receiving psychological services were investigated according to a variety of demographic variables (sex, previously receiving psychological service, faculty attended) and the aim was to determine the correlation between university students’ attitudes toward receiving psychological services and their self-control and self-esteem. Designed with correlational pattern, the study group for this research comprised a total of 576 university students, 376 females (67%) and 190 males (33%), attending a variety of faculties (Faculty of Education, Faculty of Architecture, Faculty of Pharmacy, Faculty of Engineering, Faculty of Science, Faculty of Communication) at Karadeniz Technical University in the 2016-2017 spring semester. The ages of students included in the study group varied from 18 to 39 with a mean age of 20.70 (SD=2.16). Data was collected using the Personal Information Form prepared by the researchers, the Attitudes to Seeking Psychological Aid Scale Short Form (Türküm, 2004), Self-Control Scale (Duyan, Gülden and Gelbal, 2012) and Two-Dimensional Self-Esteem Scale (Self-love and Self-efficacy scale) which was adapted to Turkish by Doğan (2011). It was found that the attitude scores of the students regarding receiving psychological services significantly differed according to sex, previously receiving professional psychological services, and the faculty attended. Additionally, the attitudes of university students about receiving psychological services had significant positive correlations with self-control and self-esteem. In light of these findings, it can be said that attitudes toward receiving psychological services are directly or indirectly affected by the well-being status of the individual and that it is an important variable affected by many factors.

PDF

___

Alonso, J., Angermeyer, M. C., Bernert, S., Bruffaerts, R., Brugha, T. S., Bryson, H., & Haro, J. M. (2004). Prevalence of mental disorders in Europe: Results from the European Study of the Epidemiology of Mental Disorders (ESEMeD) project. Acta Psychiatrica Scandinavica, 109(420), 21-27.
Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research methods in education (6th ed.). New York: Rutlege Falmer.
Çakar, F. S., & İkiz, F. E. (2016). Psikolojik iyi oluş, yardım arama tutumu ve benlik saygısının psikolojik danışman adaylarının psikolojik belirtilerine etkisi. Journal of Human Sciences, 13(2), 3571-3587.
Çebi, E. (2009). Üniversite öğrencilerinin psikolojik yardım almaya ilişkin tutumları: Algılanan sosyal destek, psikolojik sıkıntı, yardım alma deneyimi ve cinsiyetin etkisi. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi).Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Doğan, T. (2011). İki boyutlu benlik saygısı: Kendini sevme ve Öz-yeterlik Ölçeği’nin Türkçe uyarlaması ve psikometrik özelliklerinin incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 36 (162), 126-137.
Duyan, V., Gülden, Ç., & Gelbal, S. (2012). Özdenetim ölçeği: Güvenirlik ve geçerlik çalışması. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 23(1), 23-38.
Erkan, S., Özbay, Y., Çankaya, Z. C., & Terzi, Ş. (2012). Üniversite öğrencilerinin yaşadıkları problemler ve psikolojik yardım arama gönüllükleri. Eğitim ve Bilim, 37(164), 94-107.
Fisher, J., Nadler, A., & Witcher-Alagna. (1982). Recipient reaction stoaid. Psychological Bulletin, 91(1), 27-54.
Gürsoy, O., & Gizir, C. A. (2018). Üniversite öğrencilerinin psikolojik yardım almaya yönelik tutumları: Sosyal damgalanma, kendini damgalama, öznel sıkıntıları açma, benlik saygısı ve cinsiyetin rolü. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 8(49), 137- 155.
Kalkan, M., & Odacı, H. (2005). Cinsiyet ve cinsiyet rolünün psikolojik yardım almaya iliskin tutumlarla ilişkisi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(23), 57-64.
Kavas, A. B., Topkaya, N., & Gençoğlu, C. (2014). Psikolojik yardım alma nedeniyle sosyal damgalanma, denetim odağı, kendini damgalama ve yaşam doyumu arasındaki ilişkiler. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(2), 367-377.
Leong, F. T., & Zachar, P. (1999). Gender and opinions about mental illness as predictors of attitudes toward seeking Professional psychological help. British Journal of Guidance & Counselling, 27(1), 123-132.
McMillan, J.H., & Schumacher, S. (2006). Research in education evidence-based inquiry (6th ed.). Boston: Pearson.
Özdemir, S. (2012). Psikolojik yardım alma tutumu ile kişilik, kendini saklama, cinsiyet rolleri arasındaki ilişkiler (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Rosenbaum, M. (1993).The three functions of self-control behavior: Redressive, reformative, andexperiential. Work and Stress, 7(1), 33-46.
Serim, F., & Cihangir-Çankaya, Z. (2015). Yetişkinlerin psikolojik yardım arama tutumlarının yordanması. Ege Eğitim Dergisi, 16(1), 178-198. Retrieved from http://dergipark.gov.tr/ download/article-file/57188
Shalaby, M. H., Sabra, A.I., & Mohamed, S. A. E. (2014). The role of internalized stigma on self esteem and attitude toward seeking professional psychological help among psychiatric patients. International Journal of Current Research, 6(11), 10162-10169
Tafarodi, R. W., & Swann, W. B. (2001). Two dimensional selfesteem: Theory and measurement. Personality and Individual Differences, 31, 653-673.
Tangney, J. P., Baumeister, R. F., & Boone, A. L. (2004). High self‐control predicts good adjustment, less pathology, better grades, and inter personal success. Journal of Personality, 72(2), 271-324.
T.C. Sağlık Bakanlığı. (2011). Ulusal ruh sağlığı eylem planı (2011- 2023). Ankara: T. C. Sağlık Bakanlığı, Yayın No. 847. Retrieved from https://www.psikolog.org.tr/doc/ulusal-ruh-sagligieylem- plani.pdf
Türküm, A.S. (2004). Developing a scale of attitudes toward seeking psychological help: Validity and reliability studies. International Journal for the Advancement of Counselling, 26, 321–329.
Vogel, D. L., Wade, N. G., & Hackler, A. H. (2007). Perceived public stigma and the will ingness to seek counseling: The mediatin groles of self-stigma and attitudes to ward counseling. Journal of Counseling Psychology, 54(1), 40-50.
Yousaf, O., Popat, A., & Hunter, M. S. (2015). An investigation of masculinity attitudes, gender, and attitudes toward psychological help-seeking. Psychology of Men & Masculinity, 16(2), 234-237.
World Health Organization (WHO).(2013). Mental health action plan 2013-2020. Geneva, Switzerland: WHO Document Production Services. Retrieved fromhttp://apps.who.int/iris/ bitstream/handle/10665/89966/9789241506021_eng.pdf;js essionid=68DA865BAA4FAB9AA07C1B62111F09DE?sequen ce=1

ISSN: 2146-5959
Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
Başlangıç: 2011
Yayıncı: Bülent Ecevit Üniversitesi (Önceden Zonguldak Karaelmas Üniversitesi)