PARLAMENTER VE CUMHURBAŞKANLIĞI HÜKÜMET SİSTEMLERİNDEN HAREKETLE BAKAN VE BAKANLIKLARIN KARŞILAŞTIRMALI ANALİZİ

Ülkelerin hükümet sistemleriyle kamu yönetimlerinin yapısı ve işleyişi arasında yakın ilişki bulunmaktadır. Bu sebeple bir ülkenin hükümet sisteminde meydana gelen değişim, doğal olarak o ülkenin kamu yönetiminin yapısında ve işleyişinde önemli değişikliklere yol açmaktadır. Türkiye’de 1961 Anayasasından itibaren uygulanan parlamenter hükümet sistemi yerini, 16 Nisan 2017 tarihinde gerçekleştirilen anayasa değişikliği referandumuyla Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemine bırakmıştır. Yeni hükümet sistemi, 24 Haziran 2018 tarihinde gerçekleştirilen seçimler sonrasında yürürlüğe girmiş ve Türk Kamu Yönetiminin yapısında ve işleyişinde oldukça önemli değişimlere neden olmuştur. Yaşanan bu değişikliklerden önemli ölçüde etkilenenlerin başında da bakanlar ile bakanlıklar gelmektedir. Çalışmanın konusu; bakanların statüsü ile bakanlıkların yapısı ve işleyişinde gerçekleşen değişimdir. Çalışmanın amacı; Türkiye’de gerçekleşen hükümet sistemi değişikliğinin bakanların statüsü ile bakanlıkların yapı ve işleyişinde meydana getirdiği değişiklikleri parlamenter ve Cumhurbaşkanlığı hükümet sistemlerinden hareketle karşılaştırmalı bir biçimde analiz etmektir. Çalışmada nitel araştırma, literatür taraması ve içerik analizi yöntemleri kullanılmaktadır.

COMPERATIVE ANALYSIS OF MINISTERS AND MINISTRIES WITH REFERENCE TO THE PARLIAMENTARY AND NEW PRESIDENTIAL GOVERNMENT SYSTEMS

There is a close relationship between the governmental systems implemented by countries and the structure and functioning of public administrations. For this reason, the change in the governmental system of a country naturally leads to significant changes in the structure of public administration of that country. In Turkey, the Parliamentary System, which has been implemented since the 1961 Constitution, replaced with Presidential system by the constitutional amendment referendum held on April 16, 2017. The new government system, which came into force on June 24, 2018 and caused significant changes in the structure and functioning of the Turkish public administration. Ministers and ministries are at the top of those who are significantly affected by these changes.The subject of the study is to examine the status of ministries and the change in the structure and functioning of the ministries. The aim of this study is to analyse comparatively departing from his parliamentary and new presidential system of government alteration of the actual system of government brought changes in the structure and functioning of the ministries with the status of ministers of Turkey. Qualitative research, literature review and content analysis methods are used in the study

___

  • 3046 Sayılı Kanun ile Bazı Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname, KHK No: 643, R.G. Tarihi: 08/06/2011, R.G. Sayısı: 27958.
  • Akyılmaz, B., Sezginer, M. ve Kaya, C. (2018) “Türk İdare Hukuku”, 9. Baskı, Ankara: Savaş Yayınları.
  • Anayasada Yapılan Değişikliklere Uyum Sağlanması Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, KHK No: 703, R.G. Tarihi: 09/07/2018, R.G. Sayısı: 30473.
  • Aydın, A. ve Akıncı, B. (2018) “Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nde Kamu Personel Yönetim Sisteminin Dönüşümü: Üst Düzey Kamu Görevlilerinin Atanması,” Route Educational and Science Journal, 5(10): 1024-1033.
  • Bakanlıklara Bağlı, İlgili ve İlişkili Kurum ve Kuruluşlar ile Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, Kararname No: 4, R.G. Tarihi: 15/07/2018, R.G. Sayısı: 30479.
  • Bakanlıkların Kuruluş ve Görev Esasları Hakkındaki Kanun, Kanun No: 3046, R.G. Tarihi: 09/10/1984, R.G. Sayısı: 18540.
  • Bingöl, U. ve Özkan, Y. (2017), “T.C. Cumhurbaşkanı ile Siyasi Parti Liderlerinin Resmi Twitter Hesaplarının Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi Referandumu Kapsamında Nitel Analizi”, Uluslararası Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 3(2): 251-271.
  • Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi, Kararname No: 1, R.G. Tarihi: 10/07/2018, R.G. Sayısı: 30474.
  • Çakır, M., H. (2019) “Cumhurbaşkanlığı Sisteminde Cumhurbaşkanı Bakan İlişkisi”, Cumhurbaşkanlığı Sisteminde Yürütme Sempozyum Bildiri Kitabı, İstanbul: Marmara Üniversitesi Yayınları, No. 861: 35-55.
  • Çoşkun, B. ve Pank, Ç. (2017) “Başkanlık Sisteminde Başkanla İdari Yapı Arasındaki İlişki ve Türkiye İçin Değerlendirmeler”, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(4): 1-12.
  • Eryılmaz, B. (2014) “Kamu Yönetimi” 7. Baskı, Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
  • Gözler, K. (2003) “İdare Hukuku”, Bursa: Ekin Yayınları.
  • Gözübüyük, Ş. (2003) “Yönetim Hukuku”, 18. Baskı, Ankara: Turhan Kitabevi.
  • Güler, T. (2018) “Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ve Kamu Yönetimine Etkileri”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(39): 299-322.
  • Karatepe, Ş. (2013) “Anayasa Hukuku”, Ankara: Savaş Yayınları.
  • Karatepe, Ş., Alkan, H., Atar, Y., Bingöl, Y. ve Durgun, B. G. (2017) “Sorularla Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi”, Ankara: Memur-Sen Yayınları, No. 24.
  • Keskinsoy, Ö. ve Kaya, B., S. (2018) “Türkiye’nin Hükümet Sistemleri Üzerine Bir Değerlendirme”, Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 31(137): 67-96.
  • Korkmaz, T. (2016) “Hükümet Sistemleri ve Türkiye Üzerine Bir Analiz”, Akademik Hassasiyetler Dergisi, 3(6): 43-58.
  • Milletvekili Seçimi Kanunu, Kanun No: 2839, R.G. Tarihi: 13/06/1983, R.G. Sayısı: 18076.
  • Özbudun, E. (2000) “Türk Anayasa Hukuku”, 6. Baskı, Ankara: Yetkin Yayınları.
  • Sobacı, M., Z., Miş, N. ve Köseoğlu, Ö. (2018) “Türkiye’nin Yeni Yönetim Modeli ve Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı”, SETA Perspektif, 206: 1-6.
  • TRT Haber (2018) https://www.trthaber.com/haber/gundem/cumhurbaskanligi-sisteminin-tum-ayrintilari-belli-oldu-371226.html, Erişim Tarihi: 15/05/2019.
  • Turan, M. (2018) “Türkiye’nin Yeni Yönetim Düzeni: Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi”, Social Sciences Research Journal, 7(3): 42-90.
  • Türkiye Cumhuriyeti Anayasası, Kanun No: 2709, R.G. Tarihi: 09/11/1982, R.G. Sayısı: 17863.