OMBUDSMANLIK MEKANİZMASININ GELİŞİMİ: AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE BAĞLAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ

Tarihsel süreç içinde, yöneten tarafta yer alan iktidar ile yönetilen halk arasındaki sorunlara ilişkin yaşanan gelişmeler, kamu kesiminin denetlenmesini bir ihtiyaç haline getirmiştir. Özellikle 1950’lerden sonra kamu kesiminde hesap verebilirlik ve mali saydamlık ilkelerinin artan önemi, kamu kesiminde denetim yöntemlerinin çeşitlenmesini sağlamıştır. Denetim alanındaki gelişmelere paralel olarak kurulan Ombudsmanlık Kurumu, vatandaşların bilgi edinme hakkını karşılama ve kamu kaynaklarının verimli, etkin ve tutumlu kullanılması adına kamu kurum ve kuruluşlarının denetlenmesi görevini yerine getirmektedir.               Ombudsmanlık Kurumu, Türkiye’de kamu yönetiminin daha iyi konuma taşınması ile birlikte Avrupa Birliği Uyum Süreci için de önem arz eden bir kimliğe sahiptir. Bu bağlamda çalışmada, ombudsmanlık mekanizmasının tarihsel gelişimine; Avrupa Birliği ve Türkiye’de Ombudsmanlık Kurumu’nın işleyişine ve Türkiye’de ombudsmanlık mekanizmasının daha etkin işleyebilmesi için bazı önerilere yer verilmektedir.    

THE DEVELOPMENT OF OMBUDSMAN MECHANISM: EVALUATION IN THE CONTEXT OF THE EUROPEAN UNION AND TURKEY

In the historical process, the developments regarding to the problems between the ruler and the public on the ruled side have made auditing the public sector to be a necessity. Especially after the 1950s, the increasing importance of accountability and fiscal transparency principles in the public sector had ensured diversification of public sector audit methods. The Ombudsman Institution, established in parallel to the developments in the field of audit, fulfills the task of meeting citizens' right to obtain information and auditing public institutions and organizations in order to use public resources efficiently, effectively and economically. The Ombudsman Institution, with the movement to a better position of the public management in Turkey, it also has also a significant identity for the European Union harmonization process. In this context of the study, the historical development of the ombudsman mechanism; the functioning of Ombudsman Institution of the European Union and Turkey and some recommendations for the ombudsman mechanism in Turkey more efficient functioning have been stated.

___

  • Acemoglu, D. ve Robinson, J. A. (2013) “Ulusların Düşüşü: Güç, Zenginlik ve Yoksulluğun Kökenleri”, Doğan Kitabevi, 1. Baskı, İstanbul.
  • Atay E. E. (2014) “Hukuk Devleti İlkesi Işığında İdarenin Denetimi ve Kamu Denetçiliği Kurumu”. Ombudsman Akademik Dergisi, Aralık, 1: 1-30.
  • Avrupa Birliği Bakanlığı (2018) “Türkiye 2006 Yılı İlerleme Raporu”, https://www.ab.gov.tr/files/AB_Iliskileri/AdaylikSureci/IlerlemeRaporlari/Turkiye_Ilerleme_Rap_2006.pdf, (21.01.2018).
  • Babüroğlu, O. ve Hatiboğlu, N. (1997) “Ombudsman (Kamu Hakemi) Kurumu İncelemesi: Devlette Bir Toplam Kalite Mekanizması Örneği”, TÜSİAD Yayınları, İstanbul.
  • Cadeddu, S. (2004) “The Proceedings of the European Ombudsman”, Law and Contemporary Problems”, The Administrative Law of the European Union, 68(1): 161-180.
  • Cotteret, J. M. ve Emeri, C. (1975) “Seçim Sistemleri” (Çev.: Tanju Gökçöl), İstanbul.
  • Çuhadar, E. (2014) “Uyuşmazlık Çözme Süreçleri İçinde Kültürün Yeri: Yaklaşımlar, Eksiklikler ve Öneriler”, Ombudsman Akademik Dergisi, Aralık, 1: 69-82.
  • Demiral Yurdum, G. (2009) “Uluslararası Uygulamalar Işığında Kamu Denetçiliği (Ombudsmanlık) Kurumu ve Türkiye’de Uygulanabilirliği”, T.C. Maliye Bakanlığı Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü, Devlet Bütçe Uzmanlığı Araştırma Raporu, Ankara.
  • Diamandouros P. N. (2014) “Demokrasi, Hukukun Üstünlüğü ve Ombudsmanlık Kurumu, Ombudsman Akademik Dergisi, Aralık, 1: 45-57.
  • European Ombudsman (2017) “Annual Report – 2016” https://www.ombudsman.europa.eu/en/activities/annualreports.faces, (22.01.2018).
  • EU (1992) “Treaty on European Union”, https://europa.eu/european-union/sites/europaeu/files/docs/body/treaty_on_european_union_en.pdf, (23.09.2017).
  • Fendoğlu H. T. (2010) “Kamu Denetçiliği (Ombudsmanlık)”, Stratejik Düşünce Enstitüsü Yayınları, http://www.sde.org.tr/userfiles/file/Ombudsman.pdf, (23.09.2017).
  • Gadlin, H. (2000) “The Ombudsman: What's in a Name?”, Negotiation Journal, 16(1): 37-48.
  • Gişi S. (2017) “Ombudsmanlık Kurumu, İsveç ve Fransa Ülke Uygulamaları ile Avrupa Ombudsmanı Üzerine Bir İnceleme”, Yıldırım Beyazıt Hukuk Dergisi, 2: 1-42.
  • Hansen, M. H. (1991) “The Athenian Democracy in the Age of Demosthenes: Structure, Principles, and Ideology”, University of Oklahoma Press.
  • Kamu Denetçiliği Kurumu (2016) “ 2016 Yılı Faaliyet Raporu”, https://www.ombudsman.gov.tr/contents/files/kdk-2016-yili-faaliyet-raporu.pdf, (22.01.2018).
  • Kamu Denetçiliği Kurumu (2017a) “2017 Yılı 6 Aylık Faaliyet Raporu”, TBMM Kamu Denetçiliği Kurumu, Ankara.
  • Kamu Denetçiliği Kurumu (2017b) “Hakkımızda”, https://www.ombudsman.gov.tr/hakkimizda/, (11.10.2017).
  • Kamu Denetçiliği Kurumu (2017c) “KDK’dan Haberler”, https://www.ombudsman.gov.tr/basdenetci-malkoc-kurumumuza-2017nin-ilk-5-ayinda-7-bin-54-basvuru-geldi/, (01.09.2017).
  • Küçüközyiğit, H. G. (2006) “Ombudsmanlık Kurumu-Hukuksal ve Siyasal Bir İnceleme”, Uluslararası Hukuk ve Politika, 2(5): 90-111.
  • Magnette, P. (2003) “Between Parliamentary Control and The Rule of Law: The Political Role of The Ombudsman in The European Union”, Journal of European Public Policy, 10(5): 677-694.
  • Montesquieu B. D. (1962) “The Spirit of the Laws, New York: Hafner.
  • Okur, Y. (2016) “Ombudsmanlık Kurumu: Tarihi Gelişim ve Türkiye’de Başlangıçta Birkaç Öneri”, Denetişim, 6: 71-83.
  • Resmi Gazete, 29.06.2012 Tarih ve 6328 Sayılı “Kamu Denetçiliği Kurumu Kanunu”, Sayı: 28338.
  • Rowat, D. C. (1968) “The Ombudsman: Citizen’s Defender”, University of Toronto Press, Second Edition, Canada.
  • Satyanand A. (1999) “Growth of the Ombudsman Concept”, http://www.vanuatu.usp.ac.fj/journal_splaw/Articles/Articles_main.html, Volume 3, (11.10.2017).
  • Yatkın A. ve Taşer, İ. (2015) “Kamu Yönetiminde Denetim Aracı Olarak Ombudsmanlık: Türkiye ve Avrupa Birliği Karşılaştırmalı Örnek Olay Araştırması”, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 25(1): 89-103.
Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi-Cover
  • ISSN: 2148-029X
  • Başlangıç: 2013
  • Yayıncı: Bandırma Onyedi Eylül Üniversitesi İ.İ.B.F.