Bulanık topsis yöntemiyle tedarikçi seçimi
Tedarik zinciri yönetiminin önemli bir halkasını oluşturan tedarikçi seçimi, işletmelerin aldığı stratejik kararlardan biridir. Bu çalışmanın amacı, bir gıda işletmesindeki karar vericilerle yapılan mülakatlar sonucu elde edilen bilgilerden hareketle, belirsizlik ortamında, işletme için uygun olan tedarikçi kriterlerini göz önüne alarak, alternatifler arasından yapılacak tedarikçi seçimini bulanık ÇKKV yöntemlerinden biri olan bulanık TOPSIS yöntemi ile gerçekleştirmektir. Bulanık TOPSIS yöiıtemi ideal çözümün, bulanık pozitif ideal çözüme en yakın ve bulanık negatif ideal çözümden en uzak mesafede olması prensibine dayanır. Yöntemin uygulamasında üç karar verici önce tedarikçi seçiminde dikkate alınacak olan altı karar kriterinin önem ağırlıklarını belirlemekte, sonra da bu karar kriterlerine göre dört tedarikçi alternatifini dilsel değişkenlerle değerlendirmektedirler. Bu değerlendirmeler daha sonra üçgen bulanık sayılara dönüştürülerek ve bulanık TOPSIS yönteminin adımları uygulanarak, alternatifler için sonuçta hesaplanan yakınlık katsayılarına göre tercih sıralaması oluşturulmaktadır. Böylece, işletmelere birçok açıdan avantaj sağlayan, bilimsel ve kolay uygulanabilir bir yöntem olan bulanık TOPSIS yöntemi kullanılarak, tedarikçi seçimi için bulanık ortamlarda grup karan alınabileceği gösterilmektedir.
Supplier selection by using the fuzzy topsis method
Supplier selection, which forms a significant ring of the supply chain management, is one of the strategic decisions made by businesses. The purpose of this study is to make the supplier selection which is about to be made among alternatives, by the fuzzy TOPSIS method which is one of the MCDM methods, considering the supplier criteria convenient for businesses, in the fuzzy environment, considering the information obtained from the interview which is made with the decision makers of a food company. Fuzzy TOPSIS method is based on the principal that the ideal solution is within the closest distance with the fuzzy positive ideal solution and it is within the furthest distance with the fuzzy negative ideal solution. In the application of the methods, firstly three suppliers choose the appropriate linguistic variables for the importance weights of the six decision criteria which are supposed to be taken into consideration in the supplier selection and then they evaluate the alternatives with linguistic variables with respect to the criteria. Later, a preference ordering is constituted according to the proximity coefficients, which are finally calculated for the alternatives, by converting these evaluations into triangular fuzzy numbers and applying the steps of the fuzzy TOPSIS method. By this way, using the fuzzy TOPSIS method, which provides advantages for businesses from many aspects and which is a scientific and easily applicable method, it is depicted that group decisions could be made in fuzzy environments for the supplier selection.
___
- Akdeniz, H.Ahmet; Turgutlu, Timur, 2007, "Türkiye'de Perakende Sektöründe Analitik Hiyerarşik Süreç Yaklaşımıyla Tedarikçi Performans DeğerlendirilmesiDokuz Eylül Üniversitesi Sos. Bil. Enst. Dergisi, C.iX, s: 1 -17).
- Akman, Gülşen; Alkan, Atakan, 2006, "Tedarik Zinciri Yönetiminde Bulanık AHP Yöntemi Kullanılarak Tedarikçilerin Performansının Ölçülmesi: Otomotiv Yan Sanayinde Bir Uygulama", İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, No: 9, s. 23 -46.
- Arslan, Güvenç; Aydın, Özlem, 2008, "On A Software For Fuzzy MCDM" ,20. EURO Mini Conference, s. 211 -216.
- Chen, Chen-Tung, 2000, "Extensions Of The TOPSIS For Group Decision-Making Under Fuzzy Environment", Fuzzy Sets and Systems, C:CXIV, s. 1 -9.
- Chen, Chen-Tung; Lin ,Ching-Torng; Huang, Sue-Fn, 2006, "A Fuzzy Approach For Supplier Evaluation and Selection in Supply Chain Management", Int. J. Production Economics, C:CII, s. 289 -301
- Dağdeviren, Metin; Eraslan, Ergün, 2008, "Promethee Sıralama Yöntemi İle Tedarikçi Seçimi", GaziÜniv. Müh. Mim. Fak. Der., C:XXIII, No:l, s. 69 -75.
- Dağdeviren, Metin; Eraslan Ergün; Koç, Mustafa; Dizdar, Ercüment N., 2005, "Tedarikçi Seçimi Problemine Analitik Ağ Süreci İle Alternatif Bir Yaklaşım", Teknoloji, C:VTII, No:2, s. 115-122.
- Demir, H. Handan, 2010, İmalat Sektöründe Bulanık TOPSIS Yöntemiyle Tedarikçi Seçimi, İstanbul, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
- Dickson, G., 1966, "An analysis of vendor selection systems and decisions", Journal of Purchasing, C:II, s. 28 -41.
- Ecer, Fatih, 2006, "Bulanık Ortamlarda Grup Kararı Vermeye Yardımcı Bir Yöntem: Fuzzy TOPSIS ve Bir Uygulama ", İşletme Fakültesi Dergisi, C:VII, No:2, s. 77 -96.
- Ecer, Fatih, 2007, "Satış Elemanı Adaylarının Değerlendirilmesine ve Seçimine Yönelik Yeni Bir Yaklaşım: Fuzzy TOPSIS", Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, C:VH, No:2, s. 187-204.
- Eleren, Ali; Ersoy, Metin, 2007, "Mermer Blok Kesim Yöntemlerinin Bulanık TOPSIS Yöntemiyle Değerlendirilmesi", Madencilik, C:XLVI, No:3, s. 9 -22.
- Kağnıcıoğlu, Celal Hakan, 2007, Tedarik Zinciri Yönetiminde Tedarikçi Seçimi, Eskişehir, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları.
- Kahraman, Cengiz; Cebeci, Ufiık; Ulukan, Ziya, 2003, "Multi-Criteria Supplier Selection Using Fuzzy AHP", Logistics Information Management, C:XVI, No:6, s. 382 -394.
- Kaptanoğlu, Dilek; Özok, Fahri Ahmet, 2006, "Akademik Performans Değerlendirmesi İçin Bir Bulanık Model", İTÜ Dergisi/d mühendislik, C:V, No:l, s. 193 -204.
- Mahapatra, Sreekumar; Mahapatra, S. S.,2009, "A Fuzzy Multi-Criteria Decision Making Approach For Supplier Selection in Supply Chain Management", African Journal Of Business Management, C:III, No:4, s. 168 -177.
- Öz, Erçetin; Baykoç, Ömer Faruk, 2004, "Tedarikçi Seçimi Problemine Karar Teorisi Destekli Uzman Sistem Yaklaşımı", Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Dergisi, C:XIX, No:3, s. 275 -286.
- Özcan, Tuncay; Çelebi, Numan; Esnaf, Şakir, 2008, "Çok Kriterli Karar Verme Metodolojilerinin Karşılaştırmalı Analizi ve Depo Yeri Seçimi Problemine Uygulanması", VIII. Ulusal Üretim Araştırmaları Sempozyumu, s. 255 -266.
- Özçakar, Necdet, 1995, "Proje Maliyeti Bütçelemede Bulanık Küme Yaklaşımı", İ.Ü. İşletme Fakültesi Dergisi, C:XXIV, No:2, s. 187 -193.
- Özdemir, Ali İhsan, 2004, "Tedarik Zinciri Yönetiminin Gelişimi, Süreçleri ve Yararları", Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, No: 23, s. 87 -96.
- Özel, Bedriye; Özyörük Bahar, 2007, "Bulanık Aksiyomatik Tasarım İle Tedarikçi Firma Seçimi", Gazi Üniv. Müh. Mim. Fak. Dergisi, C:XXII, No:3, s. 415 -423.
- Öztürk, Ahmet; Ertuğrul, İrfan,; Karakaşoğlu, Nilsen, 2008, "Nakliye Firması Seçiminde Bulanık AHP ve Bulanık TOPSIS Yöntemlerinin Karşılaştırılması", Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, C:XXV, No:2, s. 785 -824.
- Seçme, Neşe Yalçın; Özdemir, Ali İhsan, 2008, "Bulanık Analitik Hiyerarşi Yöntemi İle Çok Kriferli Stratejik Tedarikçi Seçimi: Türkiye Örneği", Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, C.XXII, No:2, s. 175 -191.
- Şen Zekai, 2001, Bulanık Mantık ve Modelleme İlkeleri, İstanbul, Bilge Kültür Sanat.
- Türer, Sanem; Ayvaz Berk; Bayraktar, Demet; Bolat, Bersam, 2008, "Tedarikçi Değerlendirme Süreci İçin Bir Yapay Sinir Ağı Yaklaşımı: Gıda Sektöründe Bir Uygulama ", Endüstri Mühendisliği Dergisi, C:XX, No:2, s. 31 -40.
- Wang, Yu-Jie; Lee Hsuan-Shih, 2007, "Generalizing TOPSIS For Fuzzy Multiple-Criteria Group Decision-Making", Computers and Mathematics with Applications, C:LIII, s. 1762-1772.
- ISSN: 1302-4221
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 1975
- Yayıncı: İstanbul Üniv. İşletme Fak. İletme İktisadı Enst.