Sekülerleşme ve Sekülarizasyon Kavramlarının Birbirinden Ayrıştırılması Kavramların Ortaya Çıkışı ve Tarihsel Dönüşümü

Saeculum kökünden gelen dört kavram, Seküler, Sekülerizm, Sekülerleşme ve Sekülarizasyon arasındaki farklar makalede ortaya konulmuştur. Söz konusu kavramlar arasında özellikle Sekülerleşme ve Sekülarizasyon kavramları arasında ayrıntılı bir ayrıma gidilmiştir. Bu iki kavram özellikle Türkçe literatürde sıkça birbiri ile karıştırılmaktadır. Makalenin yazılış maksadı ve temel motivasyonu özellikle sekülerleşme ve sekülarizasyon kavramları arasında Batı dillerinde yapılan ayrımın bir benzerine Türkçe literatürde rastlamıyor oluşumuzdur. Sekülerleşme ve Sekülarizasyon kavramları ile ifade edilen süreçler arasındaki farklar, süreç aktörleri, dönüşümlerin ihtiyaç duydukları süreçler tartışılmıştır. İkinci bölümde kavramların tarihsel dönüşümüne yer verilmiştir. Bu sebeple literatür taraması yapılarak kavramların 17. Yüzyıl’da ortaya çıkışından günümüze hangi anlamlarda kullanıldıklarına yönelik bir analiz yapılmıştır. Çalışmanın sonucu, her iki kavramın da aynı kökten türetildiğini, bu sebeple zaman zaman birbiri yerine kullanılmış olsalar da, söz konusu sahada yazılan eserlerin 19. Yüzyıldan sonra belli bir ayrıma varıldığını ortaya koymaktadır. Makalenin bir diğer sonucu da, sekülerleşme ve sekülarizasyon kavramları arasındaki farkın yalnız anlamda yer almadığı, aksine yapısal ve süreç farklılıkları olan, bu sebeple birbiri ile karıştırılması mümkün olmayan kavramlar olduğudur.

Decomposition of Secularisation and Secularization Concepts The Emergence and Historical Transformation of Concepts

The differences between the four concepts, Secular, Secularism, Secularization (Säkularisierung) and Secularization (Säkularisation), which come from the root of the Saeculum, are presented in the article. A detailed distinction was made between the concepts in question, especially between the concepts of Secularization and Secularization. These two concepts are often confused with each other, especially in the Turkish literature. The purpose of writing and the main motivation of the article is that we do not encounter a similar distinction between the concepts of secularisation (Säkularisierung) and secularization (Säkularisation) made in Western languages in the Turkish literature. The differences between the concepts of secularization and secularization and the processes expressed, the process actors, the processes that the transformations need are discussed. In the second part, the historical transformation of the concepts is given. For this reason, a literature search has been made and the meanings of the concepts since their emergence in the 17th century have been interpreted. The result of the study reveals that both concepts are derived from the same root. For this reason, both concepts are confused with each other, but after the 19th century a definite distinction has emerged in the literature. Another conclusion of the article is that the difference between the concepts is not solely included. On the contrary, there are deep structural differences between concepts and process differences in the operational phase. For this reason, it is a necessity to distinguish both concepts from each other.

___

  • Bauberot, Jean(2004); Laiklik – Tutku ile Akıl Arasında 1905-2005; İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları (2009) İstanbul
  • Berger, Peter(1967); The Sacred Canopy: elements of a sociological theory of religion; Anchor Books (1990) New York
  • Brunner, Otto- Conze, Werner- Koselleck, Reinhart(1972); Geschichtliche Grundbegriffe: Historisches Lexikon zur politisch-sozialen Sprache in Deutschland; Klett-Cotta (Stuttgart)
  • Casanova, Jose(2007) “ Säkularismus-Ideologie oder Staatskunst“; Transit Dergisi 39. Sayı
  • Haslinger, Helmuth(2010); Trennung von Kirche und Staat, Österreich als Problemfall der Säkularisierung; Diplomarbeit, Universität Wien
  • Jones, susan Stedman(2013); Durkheim, die Britische Anthropologie und die Kategorienfrage in den Elementaren Formen des Religiösen Lebens; (Edisyon) Bogusz, Tanja Delitz, Heike(2013); Emile Durkheim; Campus Verlag (Frankfurt Am Main)
  • Kutay, M. Tacettin – Çağlar, İsmail(2016); Şeairin Sekülerleşmesi ve Türkçe Ezan; Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi,2016, yıl: 4, cilt: 4, sayı: 4
  • Lübbe, Hermann(1965) Säkularisierung, Geschichte eines Ideenpolitisches Begriffs; Verlag Karl Alber (Freiburg)
  • Mooser, Josef(1993); Katholische Volksreligion, Klerus und Bürgertum in der zweiten Hälfte des 19. Jahrhunderts. Thesen. ;(Edit) Schieder, Wolfgang(1993); Volksreligiosität im 19. Jahrhundert; Klett-Cotta Verlag (Stuttgart)
  • Plöchl, Willibald Maria(1960); Geschichte des Kirchenrechts Cilt I; Herold Verlag (Viyana)
  • Rammer, Alfred(2000) Säkularisierung – Herausforderung für Kirche, Theologie und Soziologie; Universitätsverlag Rudolf Trauner (Linz)
  • Schmidt, Thomas M. – Pitschmann, Anette(2014); Religion und Säkularisierung; J.B. Metzler Verlag (Stuttgart)
  • Theologische Realenzyklopädie(1998); Cilt XXIX; Walter de Gruyter (Berlin)
  • Von Oer, Rudolfine Freiin(1978);Die Säkularisation von 1803- Durchführung und Auswirkungen; (HSGB) Langner, Albrecht(1978); Säkularisation und Säkularisierung im 19. Jahrhundert; Schöningh Verlag (Münih)
  • Wangermann, Ernst(2016); Aufklärung und Josephinismus; Winkler Verlag (Bochum)
  • Zinser, Hartmut (2010); 14 Vorläufige Thesen zur Säkularisierung (Hrsg.) Hödl, Hans Gerald- Futterknecht, Veronica; Religionen nach der Säkularisierung; Lit Verlag (Viyana)