HIV pozitif bireyin topluma entegrasyonu: Türkiye’de HIV/AIDS ve sosyoetik refleksiyonlar

“Türkiye’de ilk” olarak ünlenen bir HIV vakasında da gözlemlenebileceği gibi, AIDS’in ortaya çıkışı toplumlarda hastalığa karşı korkulu bir ilgiye neden olmuştur. Bilinmeyen bir hastalık karşısında toplumun ilk tepkisini değerlendirmeksizin HIV/AIDS algısının sosyal ve etik analizi eksik kalacaktır. Yeni salgın hastalıklarla karşılaşan ilk kesim olan sağlık çalışanlarının tutumu ise tıp etiğince önemlidir. Türkiye’de halkın HIV/AIDS konusunda ortalama bilgi ve bilinç düzeyi idealin altındadır; HIV pozitif insanlar başlangıçtan bugüne toplum tarafından hastalıklarıyla damgalanarak dışlanmakta, kınanmakta ve korkuyla yaklaşılmaktadır. HIV pozitif insanların psikolojik ve sosyal sorunlar yaşamaksızın topluma entegrasyonu için, HIV/AIDS’e dair gerçeklerin açık bir dille ve daha sıkça halka ifade edilmesi, böylelikle marjinalleşmiş haldeki “AIDS” sözcüğünün normalleştirilmesi gerekmektedir

Anahtar Kelimeler:

HIV/AIDS, AIDS ve hasta sırrı, Türkiye’de AIDS, AIDS ve etik

Integration of HIV positive people to society: HIV/AIDS in Turkey and socioethical reflections

The emergence of AIDS in societies caused an anxious interest in the disease, as could be observed in the reportedly first HIV case of Turkey. The ethical and social analysis of the perception of HIV/AIDS will be incomplete without assessing the first reaction of the society upon meeting with an unknown disease. The attitude of the healthcare professionals, the first group facing the new epidemic diseases, is important with respect to the medical ethics. The average level of HIV/AIDS knowledge and awareness of the Turkish people is below the ideal level; and the HIV positive people have been stigmatized, excluded, censured and treated with fear from the first day till today. For the integration of the people with HIV to the society without experiencing psychological and social problems, the facts concerning HIV/AIDS should be addressed with the public more frequently and in a straightforward manner, thus normalizing the marginalized word of AIDS

Keywords:

HIV/AIDS, AIDS and confidentiality, AIDS in Turkey, AIDS and ethics,

PDF

___

‘‘Murti’den uyarı’’ Milliyet. 25.5.1992, Sf 19.
‘‘Murti için özel cenaze talimatı’’ Milliyet. 17.6.1992, Sf 17.
‘‘Profesörler Sipahioğlu’nu eleştirdi’’ Milliyet. 7.1.1986, Sf 2.
‘‘Murti, 100 milyon istiyor’’ Milliyet. 16.1.1986, Sf 3.
Kıyan M, Cengiz L, Cengiz T. Human Immunodeficiency Virus (HIV)’un Bulaş Yolları ve AIDS’in Risk Grupları. OMÜ Tıp Dergisi. 1993;10(1-2):57-64. 49
Ağaçfidan A, Akın L. Altan P. TC Sağlık Bakanlığı, Türkiye’de Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar (CYBE) ve HIV/AIDS’in Sürveyans Sistemine İlişkin Durum Analizi. Ankara, 2007. Sf 3.
Kasapoğlu A, Kaya NÇ, Turan F, Kuş E. TC Sağlık Bakan- lığı, Türkiye’de HIV ile Yaşayan Kişilerin Hassasiyet/Savun- masızlık Araştırması/Değerlendirmesi. Ankara, 2007. Sf 6.
Tümer A, Ünal S. HIV/AIDS Epidemiyolojisi ve Korunma. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi. 1999;8(12).
‘‘Işıkgözler’e AIDS tazminatı’’ Milliyet. 4.5.2001, Sf 5.
‘‘Kızılay’dan AIDS bulaşan Y.O. için tarihi karar” Radikal. 23.3.2010.
Ungan M, Yaman H. AIDS knowledge and educational ne- eds of technical university students in Turkey. Patient Educ Couns. 2003;51(2):163-7.
Acaroglu R. Knowledge and Attitudes of Mariners about AIDS in Turkey. JANAC. 2007;18(1):48-55.
Bakır B, Tümerdem N, Özer M, Tüfekçi F, Uçar M, Hasde M. İstanbul ve Ankara’daki Bir Grup Askerin AIDS Konu- sundaki Yaklaşımları. Gülhane Tıp Dergisi. 2003;45(1):19- 24.
Öcal BÇ, Börekçi G. Genelev Kadınlarının Cinsel Yolla Bu- laşan Hastalıklar Konusundaki Bilgi Düzeyleri. Mersin Üni- versitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2008;1(2):30-6.
Budakoğlu Iİ, Erdem Ö, Bakar Ç, Yeşildağ G, Akgün HS. Hemşirelerin Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklar AIDS Bilgi Düzeyi ve Davranışları. Türk Jinekoloji ve Obstetrik Derneği Dergisi. 2006;3(4):271-5.
Baybuğa MS, Çelik SS. The level of knowledge and views of the street children/youth about AIDS in Turkey. Int J Nurs Stud. 2004;41(6):591-7.
Danziger R. HIV prevention in Hungary. Health Policy. 1997;40(3):231-6.
Cock K, Mbori-Ngacha D, Marum E. Shadow on the conti- nent: public health and HIV/AIDS in Africa in the 21st cen- tury. Lancet. 2002;360(9326):67-72.
Luginaah IN, Yiridoe EK, Taabazuing MM. From manda- tory to voluntary testing: Balancing human rights, religio- us and cultural values, and HIV/AIDS prevention in Ghana. Social Science & Medicine. 2005;61(8):1689-1700.
Wu Z, Sullivan SG, Wang Y, Rotheram-Borus MJ, Detels R. Evolution of China’s response to HIV/AIDS. Lancet. 2007;369(9562):679-90.
Kaldor JM, Delpech V, Guy RJ. Aids case reporting: do we still need it? Lancet. 2009;373(9658):181-3.
Vigano A, Manfredini V, Penagini F, Giacomet V, Zuccotti GV. Antiretroviral drugs in HIV-infected children. Pharma- cological Research. 2011;64(1):1-3.