UNUTULAN ADAM’DAN OTHELLO’YA: NÂZIM HİKMET VE SHAKESPEARE OKUMASI Emine Seda ÇAĞLAYAN MAZANOĞLU

Unutulan Adam (1935) ve Othello (1604-1605) farklı yüzyıllarda, farklı seyirci/okuyucu toplulukları için yazılmış olsa da, tıpkı farklı yüzyıllarda, farklı ülkelerde yaşayan Nâzım Hikmet ve William Shakespeare’in yazın hayatları gibi, benzerlikler taşırlar. Bu bağlamda bu makalenin amacı, her iki oyunda başkahramanların ele alınışlarındaki benzerlikleri ortaya koymaktır. Oyunların başkahramanları başarı dolu hayatlarından sonunda unutularak yok oldukları bir çöküş yaşarlar ve en sevdiklerinin de mahvına sebep olarak ruhen ve bedenen yok olurlar. Unutulan Adam’da Doktorun çöküşüne sebep olan karısı ve asistanı arasındaki ilişki ve sahip olduğu ünü kaybetme korkusudur. Othello’da ise Iago, Desdemona ve Cassio arasında aslında var olmayan bir ilişki yaratır ve bu ilişkiyi Othello’dan intikam almak amacıyla kullanır. Othello’yu Desdemona’ya karşı kıskançlık, öfke ve nefretle doldurur. Bunun yanında, kıskançlık duygusu, iki oyunda da işlenmiştir ancak Unutulan Adam’da kıskançlık duygusu zarar vermeyen bir duygu olarak kalırken Othello’da yıkıcı bir güç haline gelir.

FROM UNUTULAN ADAM TO OTHELLO: A READING OF NÂZIM HİKMET AND SHAKESPEARE

Although Unutulan Adam (1935) and Othello (1604-1605) were written in different centuries for different audience/readers, like the literary lives of Nâzım Hikmet and William Shakespeare who lived in different centuries in different countries, the two plays have similarities. In this regard, the aim of this article is to demonstrate that in both plays the protagonists are dealt with in similar ways. The protagonists experience a downfall from their lives full of success to lives where they ultimately suffer oblivion and they not only cause the destruction of their beloved but also they are spiritually and physically destroyed. In Unutulan Adam the reasons which lead to Doctor’s collapse are the affair betwen his wife and assistant and the fear of losing his fame. In Othello Iago makes up an affair, which does not exist, between Desdemona and Cassio and uses this affair in order to avenge upon Othello. In this sense, he makes Othello feel jealous, anger and hatred towards Desdemona. Moreover, the sense of jealousy is dealt with in both plays; however, in Unutulan Adam jealousy is presented as a harmless feeling while in Othello it turns into a destructive force.

PDF

___

Anikst, Aleksandr Abramoviç (2005). Dünya Sahnesinde Bir Dahi: Shakespeare. Belkıs Korkmaz (Çev.). Ankara: Etkin Yayınevi.
Armstrong, Jane (1999). The Arden Dictionary of Shakespeare’s Quotations. Londra: Methuen.
Bezirci, Asım (1994). Nâzım Hikmet. İstanbul: Evrensel Basın Yayın.
Burian, Orhan (1955). Shakespeare: Hayatı, Sanatı, Eserleri. İstanbul: Varlık Yayınları.
Frye, Roland Mushat (1967). Shakespeare’s Life and Times: A Pictorial Record. Londra: Faber and Faber.
Fuat, Mehmet (2001). Nâzım Hikmet Üstüne Yazılar. İstanbul: Adam Yayınları.
Fuat, Mehmet (2015). Nâzım Hikmet: Yaşamı, Ruhsal Yapısı, Davaları, Tartışmaları, Dünya Görüşü, Şiirinin Gelişmeleri. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Göksu, Saime ve Edwards Timms (2011). Romantik Komünist: Nâzım Hikmet’in Yaşamı ve Eserleri. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Halliday, Frank E. (1949). Shakespeare and His Critics. Londra: Gerald Duckworth.
Hatcher, Orie Latham (1916). A Book for Shakespeare Plays and Pageants. New York: E.P. Dutton & Company.
Hikmet, Nâzım (2002). Kafatası: Oyunlar 1. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Hikmet, Nâzım (1962). “Oyunlarım Üstüne”. https://edebiyatokyanus.tr.gg/OYUNLARIM--Ue- ST-Ue-NE_Naz%26%23305%3Bm-Hikmet.htm. (Erişim Tarihi: 16.04.2018).
Hikmet, Nâzım (1934). “Unutulan Adam’ı Niçin ve Nasıl Yazdım”. http://earsiv.sehir.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/11498/8258/001580566010.pd f?sequence=1. (Erişim Tarihi: 16.04.2018).
Karaveli, Orhan (2008). Tanıdığım Nâzım Hikmet. İstanbul: Doğan Kitap.
Kermode, Frank (2004). The Age of Shakespeare. Londra: Phoenix.
Nutku, Özdemir. “İnsan Her Şey Demektir Tiyatroda”. http://earsiv.sehir.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/11498/8242/001580404010.pd f?sequence=1. (Erişim Tarihi: 16.04.2018).
Reese, M.M. (1980). Shakespeare: His World and His Work. Londra: Edward Arnold.
Rowse, A.L. (1963). William Shakespeare: A Biography. Londra: Macmillan.
Sevinçli, Efdal. “Nâzım Hikmet Darülbedayi’de”. http://earsiv.sehir.edu.tr:8080/xmlui/bitstream/handle/11498/8258/001580566010.pd f?sequence=1. (Erişim Tarihi: 16.04.2018).
Shakespeare, William (1985). Othello. Özdemir Nutku (Çev.). İstanbul: Remzi.
Sverçevskaya, Antonina (2002). Nâzım Hikmet ve Tiyatrosu. Hülya Arslan (Çev.). İstanbul: Cem Yayınevi.
Urgan, Mina (2014). Shakespeare ve Hamlet. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Yüksel, Ayşegül (2017). William Shakespeare: Yüzyılların Sahne Büyücüsü. İstanbul: Habitus Yayıncılık.
Wells, Stanley (1998). Oxford Dictionary of Shakespeare. Oxford: Oxford Üniversitesi Yayınları.
Wells, Stanley (1994). Shakespeare: The Poet and His Plays. Londra: Methuen.