Şizofrenide duygu dışavurumu: Sosyodemografik ve klinik özellikler ile ilişkisi

Amaç: Bu çalışmada DSM-IV-TRye göre tanı almış bir grup şizofrenik bozukluğa sahip bireyde ve bu bireylerin yakınlarında duygu dışavurumu düzeyleri bunun sosyodemografik ve klinik değişkenlerle ilişkisinin incelenmesi hedeflenmiştir. Materyal ve Metot: Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Psikiyatri Kliniğine başvuran ve DSM-IV-TR tanı ölçütlerine göre şizofreni tanısı almış olan 69 hasta ve birinci dereceden yakını çalışmaya alındı. Hastalara sosyodemografik bilgi formu, DSM IV Eksen I Bozuklukları İçin Yapılandırılmış Klinik Görüşme (SCID-I), Pozitif Semptomları Değerlendirme Ölçeği (SAPS), Negatif Semptomları Değerlendirme Ölçeği (SANS) ve Duygu Dışavurumu Düzeyi Ölçeği (LEE), hasta yakınlarına ise Duygu Dışavurumu Ölçeği (DDÖ) uygulandı. Bulgular: 69 hastanın 41i (%59,4) erkek, 28i (%40,6) kadın, yaş ortalaması 35,4±8,6, ortalama hastalık süresi 9,2±6,4 yıl idi. Hastaların % 59,4ü (n=41) ilk atak sonrası tekrarlayan ataklara sahipti. Tekrarlayan psikotik atakları olan hastalarda eleştirellik/düşmanlık (p=0,019) ile toplam DDÖ (p=0,012) düzeyleri daha yüksekti. İntihar girişimi ile eleştirellik/düşmanlık arasında pozitif korelasyon saptandı (p=0,044). SAPS puanı ile toplam DDÖ (p=0,031), SANS puanı ile eleştirellik/düşmanlık (p=0,042), aşırı ilgi/koruma-kollama (p=0,042) ve toplam DDÖ (p=0,016) puanları arasında pozitif korelasyon saptandı. SAPS puanı ile hoşgörü/beklenti (p=0,001), SANS puanı ile müdahalecilik (p=0,031), hoşgörü/ beklenti (p=0,003) ve toplam LEE (p=0,015) düzeyleri arasında pozitif korelasyon saptandı. Sonuçlar: Ailede duygu dışavurumunun yüksek olması şizofreninin seyrini olumsuz etkileyebilmektedir. Şizofreni hastalarının tedavilerinde aile faktörünün göz önünde bulundurulması ve duygu dışavurumunu azaltacak psikoterapötik girişimlerin uygulanması hastalığın seyrine olumlu etki edecektir.

Expressed emotion in schizophrenia: Relationship with sociodemographic and clinical variables

Background: In this study, we aimed to investigate the level of expressed emotion of a group of schizophrenic patients diagnosed according to DSM-IV-TR and their relatives and its relationship with sociodemographic and clinical features. Material and Methods: Sixty nine patients diagnosed as schizophrenia according to DSM-IV-TR criteria and first-degree relatives who came to Diskapi Yildirim Beyazit Education and Research Hospital Psychiatry unit were included for the study. The patients were assessed by sociodemographic data form, Structered Interview for the Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders-Fourth Edition (SCID-I), Scale for the Assessment of Positive Symptoms (SAPS), Scale for the Assessment of Negative Symptoms (SANS) and Level of Expressed Emotion (LEE) and their relatives were assessed by Expressed Emotion Scale (EES). Results: Among sixty-nine patients, 41 (59,4%) were male, 28 (40,6%) were female, mean age was 35,4±8,6 years, mean disease period was 9,2±6,4 years. % 59,4 (n=41) of patients had relapses after the first psychotic episode. Criticism/hostility (p=0,019) and total EES (p=0,012) levels were higher in patients with relapses. Positive correlation was found between suicide attempt and criticism/hostility levels (p=0,044). Positive correlation was found between SAPS and total EES levels (p=0,031) and between SANS and criticism/hostility (p=0,042), emotional overinvolvement (p=0,042) and total EES (p=0,016) levels. Positive correlation was found between SAPS and tolerance/expect (p=0,001) and SANS and intrusiveness (p=0,031), tolerance/ expect (p=0,003) and total LEE (p=0,015) levels. Conclusions: High expressed emotion levels in families of schizophrenic patients may affect the prognosis of the disorder. Consideration of family factors in schizophrenia and addition of psychotherapeutic interventions which lower expressed emotion levels may contribute to the prognosis positively.

PDF

___

1. Spiegel D, Wissler T. Family environment as a predictor of psychiatric rehospitalization. Am J Psychiatry 1986;143:56-60.
2. Falloon IR, Pederson J. Family management in the prevention of morbidity of schizophrenia: the adjustment of the family unit. Br J Psychiatry 1985;147:156-63.
3. Domenici N, Griffin- Francell C. The role of family education. J Clin Psychiatry 1993;54:31-5.
4. Goldstein MJ, Miklowitz DJ. The effectiveness of psychoeducational family treatment of schizophrenic disorders. J Marital Fam Ther 1995;21: 361-76.
5. Brown GW, Birley JLT, Wing JK. Influence of family life on the course of schizophrenic disorders: A replication. Br J Psychiatry 1972;121:241258.
6. Vaughn CE, Leff LP. The influence of family and social factors on the course of psychiatric illness. Br J Psychiatry 1976;129:125-37.
7. Leff J, Kuipers L, Berkowitz R, Eberlein-Vries R, Sturgeon D. A controlled trial of social intervention in the families of schizophrenic patients. Br J Psychiatry 1982;141:121-34.
8. Kavanagh DJ. Recent developments in expressed emotion and schizophrenia. Br J Psychiatry 1992;160:601-20.
9. Berksun OE. Expressed emotion kavramı. Psikiyatri Bülteni 1992;1: 104-7.
10. Hooley JM. Expressed emotion and relapse of psychopathology. Ann Rev Clin Psychol 2007;3:32952.
11. Bebbington P, Kuipers L. The predictive utility of expressed emotion in schizophrenia: an aggregate analysis. Psychol Med 1994;24:707-18.
12. Halford WK, Varghese FN. Effects of family environment on negative symptoms and quality of life of psychotic patients. Hosp Community Psychiatry 1991;42:1241-7.
13. Leff JP, Vaughn CE. Expressed emotion in families. New York: Guilford Press 1985.
14. Hooley JM, Parker HA. Measuring Expressed Emotion: An Evaluation of the Shortcuts. J Fam Psychol 2006;20:38696.
15. Cole JD, Kazarian SS. The level of expressed emotion scale: a new measure of expressed emotion. J Clin Psychol 1988;44:392-7.
16. Kazarian SS, Malla AK, Cole JD, Baker B. Comparisons of two expressed emotion scales with the Camberwell Family Interview. J Clin Psychol 1990;46:3069.
17. Cole JD, Kazarian SS. Predictive validity of the Level of Expressed Emotion (LEE) Scale: Readmission follow-up data for 1, 2, and 5-year periods. J Clin Psychol 1993;49:2168.
18. First MB, Spitzer RL, Gibbon M, Williams JBW. Structed Clinical interview for DSM IV Axis Disorders (SCID-1) Clinical version. Washington DC and London: American Psychiatric Pres. 1997.
19. Özkürkçügil A, Aydemir Ö, Yıldız M, Esen Danacı A, Köroğlu E. DSM-IV Eksen I bozuklukları için yapılandırılmış klinik görüşmenin Türkçeye uyarlanması ve güvenilirlik çalışması. İlaç ve Tedavi Dergisi 1999;12:233- 236.
20. Aydemir Ö, Köroğlu E. Psikiyatride kullanılan klinik ölçekler. Hekimler Yayın Birliği 2006;46-87.
21. Andreasen NC. Methods for assessing positive and negative symptoms. Mod Probl Pharmacopschiatry 1990;24:73-88.
22. Erkoç Ş, Arkonaç O, Ataklı C, Özmen E. Pozitif semptomları değerlen- dirme ölçeğinin güvenilirliği ve geçerliliği. Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi 1991;4:20-22.
23. Erkoç Ş, Arkonaç O, Ataklı C, Özmen E. Negatif semptomları değerlendirme ölçeğinin güvenilirliği ve geçerliliği. Düşünen Adam: Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi 1991;4:20-4.
24. Berksun OE. Dışavurulan duygulanım ölçeği: Ölçek uyarlama üzerine bir pilot çalışma. Türk Psikoloji Dergisi 1993;8:10-15.
25. Raune D, Kuipers E, Bebbington P. Expressed emotion at first-episode psychosis: investigating a carer appraisal model. Br J Psychiatry 2004;184:321-6.
26. Ronald L, Butzlaff AM, Hooley JM. Expressed emotions and psychiatric relapse. A meta-analysis. Arch Gen Psychiatry 1998;55:547-52.
27. Ebrinç S, Çetin M, Başoğlu M ve ark. Şizofren hasta ve ailelerinde aile işlevselliği, sosyal destek ve duygu dışavurumunun incelenmesi. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2001;2:5-14.
28. Deniz H, İlnem C, Yener F. Şizofren bireyin algıladığı duygu dışavurum düzeyinin relapsla ve aile işlevleriyle ilişkisi. Düşünen Adam Psikiyatri ve Nörolojik Bilimler Dergisi 1998;11:5-15.
29. Breitborde N, Lopez S, Wickens D, Jenkins J, Karno M. Toward specifying the nature of the relationship between expressed emotion and schizophrenic relapse: the utility of curvilinear models. Int J M Psychiatr Res 2007;16:1-10.
30. Weisman de Mamani AG, Kymalainen JA, Rosales GA, Armesto JC. Expressed emotion and interdependence in White and Latino/Hispanic family members of patients with schizophrenia. Psychiatr Res 2007;151:10713.
31. Weisman AG, Gomes L, López SR. Shifting blame away from ill relatives: Latino families' reactions to schizophrenia. J Nerv Men Dis 2003;191: 57481.
32. Karanci AN, Inandilar H. Predictors of components of expressed emotion in major caregivers of Turkish patients with schizophrenia. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol 2002;37:80-88.
33. Arslantaş H, Adana F. Şizofreni hastalarının bakım vericilerinin yük algısını ve duygu dışavurumunu etkileyen etkenler. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2012;13:8-15.
34. Kazarian SS, Malla AK, Cole JD, Baker B. Comparisons of two expressed emotion scales with the camberwell family interview. J Clin Psychol 1990;46:3069.
35. Fernandez CS, Kuipers L, Katz R. Unpredictability as a correlate of expressed emotion in the relatives of schizophrenics. Br J Psychiatry 1986;148:727-31.
36. Cechnicki A, Bielanska A, Hanuszkiewicz I, Daren A. The predictive validity of Expressed Emotions (EE) in schizophrenia. A 20-year prospective study. J Psychiatr Res 2013;47:208-14.
37. Glynn SM, Randolph ET, Eth S et al. Patient Psychopathology and expressed emotion in schizophrenia. Br J Psychiatry 1990;157:877-880.
38. Tüzer V, Zincir S, Başterzi AD, Aydemir Ç, Kısa C, Göka E. Şizofreni Hastalarında Aile Ortamı ve Duygu Dışavurumunun Değerlendirilmesi. Klinik Psikiyatri Dergisi 2003;6:198-203.
39. Lenior ME, Dingemans PMAJ, Schene AH et al. The course of parental expressed emotion and psychotic episodes after family intervention in recent-onset schizophrenia. A longitidunal study. Schizopr Res 2002;57:183-90.
40. King S. Is expressed emotion cause or effect in the mothers of schizophrenic young adults? Schizophr Res 2000;45:65-78.
41. Alvarez-Jimenez M, Gleeson JF, Cotton SM, Wade D, Crisp K, Yap MBH. Differential predictors of critical comments and emotional over-involvement in first episode psychosis. Psychological Med 2008;40:63-72.
42. Leff J. Needs of the families of people with schizophrenia. Adv Psychiatr Treat 1998;4:277-84.
43. Tarrier N, Barrowclough C, Porceddu K, Fitzpatrick E. The Salford Family Intervention Project: relapse rates of schizophrenia at five and eight years. Br J Psychiatry 1994;165:829-32.
44. Cutting LP, Aakre JM, Docherty NM. Schizophrenic patients perceptions of stress, expressed emotion, and sensitivity to criticism. Schizophr Bull 2006;26:1-8.
45. Kuipers L, Bebbington P. Expressed emotion research in schizophrenia: theoretical and clinical implications. Psychological Med 1988;18:893-909.
46. Smith J, Birchwood M, Cochrane R, George S. The needs of high and low expressed emotion families: a normative approach. Soc Psychiatry Psychiatr Epidemiol 1993;28:116.
47. Carrà G, Cazzullo CL, Clerici M. The association between expressed emotion, illness severity and subjective burden of care in relatives of patients with schizophrenia. Findings from an Italian population. BMJ Psychiatry 2012;12:140.
48. Gibbons JS, Horn SH, Powel JM, Gibbons JL. Schizophrenic patients and their families. A survey in a psychiatric service based on a DGH unit. Br J Psychiatry 1984;144:70-7.