Türkiye’de Modern Banyonun Değişimi: Dergi Reklamları Üzerinden Bir Değerlendirme

Bu çalışma, Türkiye’de Batılılaşma ile modern banyonun gündelik hayatımıza girişini ve 1980-2012 yılları arasında, tasarım, mimarlık ve dekorasyon dergilerinde yayınlanan banyo reklamlarına bakarak, banyo mekânının geçirdiği değişimi anlamaya çalışır. Çalışma, önce, modern banyonun 19. yüzyıl sonlarında Amerika’da ortaya çıkışını, Amerika’da geçirdiği erken evreleri, dönemin dergi reklamları ve katalog imajları ile destekleyerek kısaca değerlendirir. Sonrasında, Türkiye’de cumhuriyet sonrası modernleşme ve Batılılaşma çabaları ile modern banyonun gündelik hayatımıza girişini, toplumun bu yabancı unsur ile olan etkileşimini aktarır. Son olarak 1980-2012 yılları arasında, onar yıllık dönemler halinde, banyo ve banyo elemanları reklamlarının görselleri eşliğinde, Türkiye’de modern banyonun geçirdiği evreleri yorumlar.

Anahtar Kelimeler:

Modern banyo, Modernleşme, Reklam görselleri

The Change of Modern Bathroom in Turkey: An Evaluation through Magazine Advertisements

This study tries to understand the introduction of the modern bathroom into our everyday lives during the Westernisation period in Turkey and also tries to understand the change of the bathroom space by looking the advertisements in design, architecture and decoration magazines between 1980 and 2012. The study, first gives a short account on the appearance of the modern bathroom in the United States through the end of the 19th century and its early phases, supported by images from advertisements and catalogs. Afterwards, it shows the introduction of the modern bathroom into our lives within the efforts of modernisation and Westernisation after the foundation of the Turkish Republic and the interaction between the society and this foreign notion. Lastly, the study tries to read the phases of the modern bathroom and its elements in Turkey via the magazine advertisements through decades between the years 1980-2012

Keywords:

Modern bathroom, Modernism, Advertisements,

PDF

___

Bayraktar, E. (1989). Romantizm, güzellik ve sağlık: Hepsi birarada olmalı. Arredamento Dekorasyon, Nisan, s. 108-109.
Bektaş, C. (1998). Yiğit yattığı yerden belli olur. Bak bak desinler (s. 16-18). İstanbul: Evrensel Basım Yayın.
Bozdoğan, S. (2002). Modernizm ve ulusun inşası: erken Cumhuriyet Türkiyesi’nde mimari kültür. İstanbul: Metis Yayınları.
Burkhart, A. (2006). Object lessons: Thinking about material culture. Art Education, 59(2), 33-39.
Cengizkan, A. (2002). Yabancılaşma nesnesi olarak banyo: modernizm, tüketim toplumu ve banyo kültürü. Modernin saati. İstanbul: Mimarlar Derneği.
Duravit - Banyo Heykelleri. (2005). Raf, Kasım, s. 63.
Giedion, S. (1955). Mechanization takes command. New York: Oxford University Press.
Glassberg, D. (1979). The design of reform: The public bath movement in America. American Studies, XX(2), s. 5-21.
Gürel, M. Ö. (2008). Bathroom as a modern space. The Journal of Architecture, 13(3), s. 215-233.
Hembry, P. M. (1990). The English spa 1560-1815: A social history. London: Athlone Press.
Hofstede, G. (2001). Culture's consequences: Comparing values, behaviors, institutions and organizations across nations (2nd ed.). Thousands Oaks: Sage.
Kira, A. (1966). The bathroom, criteria for design. Ithaca, New York: Cornell University, Center for Housing and Environmental Studies.
Loos, A. (1898). Plumbers. İçinde: Lahiji N. ve Friedman D. S. der. Plumbing: Sounding modern architecture. New York: Princeton Architectural.
Lupton, E. ve Miller, J. A. (1992). The bathroom, the kitchen, and the aesthetics of waste: A process of elimination. New York: Princeton Architectural Press.
Moalosi, R., Popovic, V. ve Hickling-Hudson, A. (2010). Culture-Orientated Product Design. International Journal of Technology and Design Education, 20(2), 175-190.
Özışık, M. (1989). Peki ama ciddiyet nerede başlar? Arredamento Dekorasyon, s. 120-121.
Parsons, T. (2009). Thinking: Objects. Lausanne, Switzerland AVA Publishing.
Rybczynski, W. (1987). Home: A short history of an idea. New York: Penguin Books.
Shove, E. (2003). Comfort, cleanliness and convenience : the social organization of normality. New York, NY, USA: Berg Publishers.
T.C. Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (2012). Türkiye seramik sektörü strateji belgesi ve eylem planı 2012-2016. Erişim yeri: http://www.sanayi.gov.tr/Files/Documents/turkiye-seramik-sektoru-s-27022013155310.pdf [Erişim tarihi: 24 Temmuz 2013].
T.C. Ekonomi Bakanlığı (2013). Cam ve Seramik İnşaat Malzemeleri Sektörü Sektör Raporları. Erişim yeri: http://www.ibp.gov.tr/pg/sektorpdf/sanayi/cam_seramik.pdf [Erişim tarihi: 24 Temmuz 2013].
Tarim, S. ve Öneş, H. (1990). Engin Bayraktar: ''Tüketici artık çok bilinçli'' (Engin Bayraktar ile görüşme). Arredamento Dekorasyon Banyo'91, s. 104-107.
Tasarımcı Gözüyle (1990). (Müçteba Kundul ile görüşme). Arredamento Dekorasyon Banyo'91, s. 164-167.
Turkish Ceramics Federation (t.y.). Global position. Erişim yeri: http://www.serfed.com/eng/content.php?content_id=333 [Erişim tarihi: 24 Temmuz 2013].
Vigarello, G. (1988). Concepts of cleanliness: Changing attitudes in France since the Middle Ages (J. Birrell, Trans.). New York: Cambridge University Press.
Winkler, G. C. ve Fisher, C. E. (1989). The well-appointed bath: Authentic plans and fixtures from the 1900s. Washington, D.C.: Preservation Press.
Wright, L. (1960). Clean and decent: the fascinating history of the bathroom & the water closet. London: Routledge & Kegan Paul.
Yavuz, Y. ve Özkan, S. (2005). Finding a national idiom: The first national style. İçinde: Holod R., Evin A. ve Özkan S. der. Modern Turkish architecture (2. baskı). Ankara: Chamber of Architects of Turkey.