Türkiye’de Turizm Gelirlerinin İşgücü Verimliliği Üzerine Etkisi: ARDL Yaklaşımı

Turizm gelirlerinin işçi başına çıktı üzerindeki kısa ve uzun dönemli etkileri Türkiye ekonomisi için 1988-2018 döneminde araştırılmıştır. İlk adım değişkenlerin bütünleşme derecesini test etmektir. Augmented Dickey–Fuller (ADF) testi sonuçları ticari açıklık değişkenin seviyesinde I(0) durağan diğer değişkenlerin ise farkında I(1) durağan olduklarını göstermektedir. Dolayısıyla bu çalışma Pesaran ve diğerleri (2001) tarafından geliştirilen ARDL sınır testi ile turizm gelirlerinin işçi başına çıktı üzerindeki etkisini araştırmaktadır. Modelin tahmininden elde edilen F istatistiği Narayan (2005) %5 anlamlılık seviyesi kritik değerinden büyük olarak bulunduğundan değişkenler arasında eşbütünleşme ilişkisinin var olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Değişkenler arasında eşbütünleşme ilişkisi belirlendikten sonra ARDL modeli kullanılarak uzun dönem katsayıları tahmin edilmiştir. ARDL (3,2,1,2,1) modelinin tahminlerinden elde edilen bulgular turizm gelirlerinin işçi başına çıktıyı istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif yönde kısa dönemde etkilediğini göstermektedir. Bu ampirik sonuçların önemi işçi başına çıktının artırılmasında etkin ekonomik politika aracı olarak turizm sektörünün düşünülebilmesidir. Sonuçta çalışma turizm sektöründeki gelişmelerin Türkiye için işçi başına çıktıyı artırmasını önermektedir.

Anahtar Kelimeler:

Tourism Revenues, Output Per Worker, ARDL Approach

The Impact of Tourism Revenues in Turkey on Productivity Per Worker: ARDL Approach

PDF

___

Aslan, Alper. 2008. “An Econometric Analysis on Economic Growth and Tourism in Turkey.” Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Erciyes University Journal), 24(1):1–11. http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423879707.pdf
Bahar, Ozan. 2006. “The Effect of Tourism Sector on the Economic Growth of Turkey: VAR Analysis Approach.” Journal of Management and Economics, 13(2):137-150. http://www.acarindex.com/dosyalar/makale/acarindex-1423939089.pdf
Balıkçıoğlu, Eda and Oktay, Kutay. 2015. “An Assessment of the Relationship between Tourism Revenues and Economic Growth in Turkey in accordance with the Public Policy.” Sosyoekonomi, 23 (25):113-125. https://www.researchgate.net/publication/282054679_Turkiye'de_Turizm_Gelirleri_ve_Ekonomik_Buyume_Iliskisinin_Kamu_Politikalari_Dogrultusunda_Degerlendirilmesi
Çetintaş, Hakan and Bektaş, Çetin. 2008. “The Long and Short Term Relationships between Tourism and Economic Growth in Turkey.” Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 19(1):37-44. https://anatoliajournal.com/atad/depo/dergiler/Cilt19_Sayi1_Yil2008_1304876834.pdf
Çil Yavuz, Nilgün. 2006. “Test for the Effect of Tourism Receipts on Economic Growth in Turkey : Structural Break and Causality Analysis.” Doğuş University Journal, 7 (2):162-171. http://journal.dogus.edu.tr/index.php/duj/article/view/106/122
Çoban, Orhan and Özcan, Ceyhun Can. 2013. “The Relationship Between Economic Growth and Tourism Income of Turkey: A Casuality Analysis (1963-2010).” Eskişehir Osmangazi University Journal of Economics and Administrative Sciences, 8(1), 243-261. https://dergipark.org.tr/download/article-file/65437 https://pdfs.semanticscholar.org/1836/e12bd939dde6084ae23b442cdac1aa5a514b.pdf?_ga=2.92444829.1433615277.1562238302-1461578574.1560338993
Kanca, Osman Cenk. 2015. “Tourism Revenues and Economic Growth: The Case of Turkey (1980-2013).” The Journal of Marmara Social Research, 8:1-14. http://www.marmarasosyaldergi.org/makale/sayi8_aral%C4%B1k_2015_1.pdf
Kızılgöl, Özlem and Erbaykal, Erman. 2008. “The Relationship between Tourism Revenues and Economic Growth in Turkey: A Causality Analysis.” Suleyman Demirel University The Journal of Faculty of Economics and Administrative Sciences, 13(2):351-360. https://dergipark.org.tr/download/article-file/194749
Kızılkaya, Oktay, Sofuoğlu, Emrah and Karaçor, Zeynep. 2016. “The Relationship Between Tourism Revenues and Economic Growth in Turkey: ARDL Bound Test Approach.” Journal of Management and Economics, 23(1):203-215. https://dergipark.org.tr/download/article-file/228117
Kızılkaya, Oktay. 2018. “Investigating the Relationship between Tourism Receipts and Growth by Bootstrap Causality Test for Turkey.” Dicle University Social Sciences Institute Journal, 10(21):218-227. http://www.e-dusbed.com/InstitutionArchiveFiles/c305be46-4d62-e711-80f0-00224d68272d/4ce9b3d4-4f62-e711-80f0-00224d68272d/Cilt10Sayi21/f9c0abaf-8d89-4e36-9ac5-3eace2426e1d_20180708001.pdf
Kumar, Ronald Ravinesh. 2014. “Exploring the role of technology, tourism and financial development: an empirical study of Vietnam.” Quality & Quantity, 48 (5):2881-2898https://www.researchgate.net/publication/257366586_Exploring_the_role_of_technology_tourism_and_financial_development_An_empirical_study_of_Vietnam
Narayan, Paresh K. 2005. ”The Saving and Investment Nexus for China: Evidence from Cointegration Tests.” Applied Economics, 37(17):1979-1990.
Özdemir, Ali Rıza and Öksüzler, Oktay. 2006. “Can Tourism be an Economic Growth Policy Tool in Turkey? A Granger Causalıiy Analysis.” Balıkesir University Journal of Social Sciences Institute, 9(16): 107-126. http://sbe.balikesir.edu.tr/dergi/edergi/c9s16/makale/c9s16m6.pdf
Paksoy Sadettin, Yenipazarlı, Aslı and Bulut Ela. 2018. “Effects On Tourism In Employment; VAR Analysis.” Journal of Social Sciences and Humanities Researches, 19(41), 35-50. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/491631
Pesaran, M.Hashem, Shin, Yongcheol, and Smith, Richard J. 2001. “Bounds Testing Approaches to the Analysis of Level Relationships.” Journal of Applied Econometrics, 16(3): 289- 326.
Samırkaş, Meryem and Samırkaş, Mustafa Can. 2014. “The Effect of Tourism Industry on Economic Growth: The Case of Turkey.” Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 15(1):63-76. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ifede/issue/25414/268176
Sarı, Didar, and Uçar, Zefure. 2010. “The Tourism Sector at Creating Employment and the Effects of 2008 Global Crisis on Turkey's Tourism Employment.” In International Conference On Eurasian Economies, Beykent Universty, İstanbul 4-5 Kasım, 38-343 https://www.avekon.org/papers/216.pdf
Topallı, Nurgün. 2015. “The Effect of Tourism Sector on the Economic Growth of Turkey: 1963-2011.” International Journal of Economics and Administrative Studies, 14:339-352. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/ulikidince/article/view/5000113813/5000105884
Tutar, Filiz, Alpaslan, Cemile, Tutar, Erdinç, and Erkan, Çisil. 2013. “The Influence of Tourism Sector on Employment.” Global Journal of Economics and Business Studies, 2(4), 14-27. http://dergipark.ulakbim.gov.tr/gumusgjebs/article/view/5000006214/5000006704
Ünlüönen, Kurban. and Şahin, S. Zeki. 2011. “Employment in Tourism Sector, Electronic Journal of Social Sciences, 10(37):1-25 https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/70287
Yamak, Nebiye, Tanrıöver, Banu and Güneysu, Filiz. 2012. “Tourism-Economic Growth Relations: A Investigating on Basis of Sector.” Atatürk University Journal of Economics and Administrative Sciences, 26(2):205-220. https://dergipark.org.tr/download/article-file/30392
Yenisu, Ersin. 2018. “Tourism Revenue and Economic Growth Relationship in Turkey:VAR Analysis.” Ünye İİBF Dergisi, 2(1):16-37.