Nazlı GÖKÇE, Erol ÇAKMAK, Ömer Selçuk EMSEN

Toplam Faktör Verimliliği ve Kurumsal Göstergeler: Panel Veri Analizi

Toplam Faktör Verimliliği (TFV), büyüme ve kalkınmanın gerçekleştirilmesinde çok önemli rol oynamaktadır. TFV düzeyi ve bunun zaman içinde gösterdiği gelişme süreci, günümüz ekonomilerinde var olan “gelişmişlik düzeyi farklılıkları”nın önemli bir belirleyicisi konumundadır. Bu çalışma, TFV’nin iktisat teorisindeki yeri ve önemine ilişkin teorik çalışmaları incelemekte ve konunun kurumlarla olan ilişkisini güncel tartışmalar bağlamında ele alma amacı taşımaktadır. Çalışmada, kurumsal göstergelerin TFV üzerindeki etkisi 2005-2018 dönemi için, 117 ülkenin yer aldığı modelde panel veri yöntemiyle analiz edilmiştir. Analiz sonuçları, kurumsal göstergelerin ve insani gelişmişlik endeksinin, ülkelerin TFV düzeyi üzerinde pozitif ve anlamlı bir etkiye sahip olduğunu göstermiştir.

Anahtar Kelimeler:

Toplam Faktör Verimliliği, Ekonomik Büyüme, Kurumsal İktisat, Panel Veri Analizi

Total Factor Productivity and Institutional Indicators: Panel Data Analysis

Total Factor Productivity (TFP) plays a very important role in achieving growth and development. The TFP level and its development process over time are an important determinant of the “diversity in the level of development” existing in today’s economies. This study examines the theorotical studies on the place and importance of TFP in economic theory and aims to discuss the relationships with respect to the institutions in the context of current discussions. In the study, the effect of institutional indicators on TFP for the period of 2005-2018 was analyzed with the panel data method in the model of 117 countries. The results of the analysis showed that the institutional indicators and the human development index have a positive and significant effect on the TFP level of countries.

Keywords:

Total Factor Productivity, Economic Growth, Institutional Economics, Panel Data Analysis,

PDF

___

Acemoğlu, D., Johnson, S., Robinson, J. A. (2005) “Institutions As A Fundamental Cause of Long-Run Growth”, Nber Working Paper, No: 10481 , 405-407.
Acemoğlu, D., Robinson, J. (2010) “The Role of Institutions in Growth and Development”, Review of Economics and Institutions, Sayı: 2, 28-29.
Akinlo, A. E., Adejumo, O. O. (2016) “Determinants of Total Factor Productivity Growth in Nigeria, 1970-2009”, Global Business Review, Sayı: 2, 257-270.
Alexiou, C., Vogiazas, S., Solovev, N. (2020, ) “Economic Growth and Quality of Institutions in 27 Postsocialist Economies”, Journal of Economic Studies, Sayı: 4, 778-781.
Artan, S., Hayaloğlu, P., Demirel, S. K. (2017) “Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkelerde Kamu Kesimi Büyüklüğü, Kurumsal Kalite ve Ekonomik Büyüme İlişkisi”, İşletme ve İktisat Çalışmaları Dergisi, Sayı: 3, 7-8.
Baier, S. L., Dwyer Jr. G. P., Tamura, R., “How Important Are Capital And Total Factor Productivity for Economic Growth”, Economic Inquiry, Sayı: 44, 2006, 23-49.
Balcerzak, A. P., Pietrzak, M. C. (2016) “Quality of Institutions and Total Factor Productivity in the European Union”, Statistics in Transition New Series, Sayı: 3, 505-511.
Bolen, J. B., Sobel, R. S. (2020) “Does Balance Among Areas of Institutional Quality Matter for Economic Growth?”, Southern Economic Journal, Sayı: 4,1426-1440.
Commons, J. R. (1931) “Institutional Economic”, Selected Essays, Sayı 2, 429-430’dan aktaran; Ekin Güneş Saygılı. (2014) Kurumsal Yapının Ekonomiik Büyüme Üzerindeki Etkisi: İskandinav Ülkeleri Üzerine Ampirik Uygulama, (Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi), İstanbul Medeniyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Çetin, A. B., “İktisadi ve Politik Kurumların Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Gelişmiş Ülkeler ve Yükselen Piyasa Ekonomileri Karşılaştırılması”, Bulletin of Economic Theory and Analysis, Sayı: 2, 2019, 11-24. Fadiran, D., Akanbi, O. A. (2017) “Institutuions and other Determinants of Total Factor Productivity in Sub-Saharan Africa”, Ersa Working Paper, No: 714, 8-17.
Hodgson, G. M. (1998) “The Approach of Institutional Economics”, Journal of Economic Literature, Sayı: 36, 249-253’den aktaran Yahya Can Dura, Füsun Yenilmez, Oytun Meçik (2019) Kurumsal İktisadın Tarihsel, Kavramsal ve Metodolojik Bir Değerlendirmesi, 610, (Çevrimiçi) https://www.researchgate.net/publication/331520257 (Erişim Tarihi: 27.2.2021).
Hodgson, G. M. (2006) “What Are Institutions”, Journal of Economic Issues, Sayı 1, 1-22.
https://databank.worldbank.org/ (Erişim Tarihi: 10.03.2021 )
https://globaldatalab.org/ (Erişim Tarihi: 25.04.2021)
https://www.heritage.org/index/ (Erişim Tarihi: 25.04.21 )
https://www.ilo.org/ (Erişim Tarihi: 10.03.21 )
Isaksson, A. (2007) “Determinants of Total Factor Productivity: A Literatüre Review”, Staff Working Paper, No: 2, 1-80.
Kherallah, M., Kirsten, J. (2001) “The New Institutional Economics: Applications for Agricultural Policy Research in Developing Countrbiies”, MSSD Discussion Paper, No: 41, 2.
Klein, P. G. (1998) New Institutional Economics, 1, (Çevrimiçi) https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=115811 (Erişim Tarihi: 28.2.2021).
Menyah, K., Nazlioglu, S., Yemane Wolde-Rafuel (2014) “Financial Development, Trade Openness and Economic Growth in African Countries: New İnsights from A Panel causality Approach”, Economic Modelling, Sayı: 37, 386-394.
Nedić, V., Despotović, D., Cvetanović, S., Djukić, T., Petrović, D. (2020) “Institutional Reforms for Economic Growth in the Western Balkan Countries”, Journal of Policy Modeling, Sayı: 42, 947-952.
Ngo, M. N., Nguyen, L. N. (2020) “Economic Growth, Total Factor Productivity, and Institution Quality in Low-Middle Income Countries in Asia”, Jurnal of Asian Finance, Economics and Business, Sayı: 7, 254-260.
North, D. C. (2010) Kurumlar, Kurumsal Değişim ve Ekonomik Performans, Sabancı Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 47. Özveren, E. (2007) Kurumsal İktisat, İmge Kitabevi, Ankara.
Pipitone, V., Seta, L. (2017) “A New Proposal to Model the Relationships between Total Factor Productivity, Institutions and Accumulation”, International Journal of Economics and Financial Issues, Sayı: 4, 351-355.
Quijada, A. (2006) “Institutional Quality and Total Factor Productivity in Latin America and the Cabbean: Exploring the Unobservable through Factor Analysis”, Ensayos Sobre Política Económica, Sayı 53, 89-108.
Rutherford, M. (2001) “Institutional Economics: Then and Now”, Journal of Economic Perspectives, Sayı 3, 173-189.
Samuels, W. J. (1977) “Tecnology Vis-à- Vis Institutions in the JEI: A Suggested Interpretation”, Journal of Economic Issues, , Sayı 11, 884’den aktaran; Hüseyin Özalp (2020) Kurumsal İktisat, Teknoloji ve Ekonomik Performans, Efil Yayınevi, Ankara, 108-109
Savaş, V. S. (2002) İktisatın Tarihi, Siyasal Kitabevi, Ankara, 658-659’dan aktaran; Esra Güler (2012) “Geçiş Ekonomileri ve Yeni Kurumsal İktisat’ın Yeniden Yükselişi”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, Sayı 1, 52-68.
Schmoller, G. (1905) Principes D’economie Politique, Grundriss der Allgemeinen Volkswirtschaftlehre, Paris, 149-156’dan aktaran; Bernard Chavance (2019) Kurumsal İktisat, (Çev. Tuba Akıncılar Onmuş), İletişim Yayınları, İstanbul.
Solow, R. M. (1956) “A Contribution to the Theory of Economic Growth’’, The Quarterly Journal of Economics, Sayı. 70/1, 65-94. Tatoğlu, F. Y. (2018) Panel Veri Ekonometrisi Stata Uygulamalı, Beta Yayınevi, İstanbul.
Uzay, N. (2002) “Kamu Büyüklüğü ve Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri: Türkiye Örneği (1970-1999)”, Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 19, 151-172.
Wooldridge, J. M. (2001) Econometric Analysis of Cross Section and Panel Data, MIT Press, Cambridge.
Yalçınkaya, Ö., Yazgan, Ş. (2016) “Kurumsal Yapının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkliler: G-20 Ülkeleri Üzerinde Bir Uygulama (1996-2014)”, Business Economics Research Journal, Sayı: 4, 36-45.
Yamak, T. (2017) “Kurumsal Kalite Faktörlerinin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Körfez Ülkeleri Örneği”, Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, Sayı: 4, 63-79.