Televizyon Haberlerinde Garbiyatçılık: TRT Örneği

Bu çalışmada, Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) haberlerinde Batı fikrinin nasıl üretildiği incelenmiştir. Çalışma, Batı ve Doğu kavramlarının coğrafi bir ayrımdan öte, bir sınıflama ve kategorizasyon sistematiği içerdiği görüşüne dayanmaktadır. Çalışmanın kavramsal çerçevesini oluşturan Garbiyatçılık, Batı imgesinin iktidar sağlamak amacıyla olumlu ya da olumsuz anlamda üretimi olarak ele alınmıştır. Yapılan çerçeveleme analizi sonucu, televizyon haberlerinde Batı fikrinin “tanımlama-ontolojik ayrım yapma” ve “muhayyel bir “biz” oluşturmaya” yönelik iki temel çerçevede üretildiği anlaşılmıştır. Ayrıca, analiz sonucunda haberlerde üretilen Batı imgesinin yapılandırılmasında siyasi elitlerin hegemonik bir ağırlığı bulunduğu görülmektedir. Bunun yanında televizyon haberlerinde inşa edilen Batı fikrinin, iç politikayı şekillendirme ve yönlendirme amacıyla araçsallaştırıldığı göze çarpmaktadır

Anahtar Kelimeler:

-

This study examines the production of the idea of West in the news of the Turkish Radio and Television Corporation (TRT). The article is based on the idea that the classification between the East and the West consists of a categorization practise, more than a geographical distinction. The concept of Occidentalism, as the theoretical framework of the study, is probed as the negative or positive production of the idea of the West that provide power. The result of framing analysis in the study indicates that the idea of the West in the news are produced in two fundamental frames which consist of “the frame to describe the West and stress the ontological distinction” and “the frame to conceptualise an imaginative “us”. The results of the study also show that the political elites have a hegemonic position in the construction of the idea of the West. It is also a fact that the image of the West constructed in the news are instrumentalised to shape and manipulate domestic policies

Keywords:

Occidentalism, Westernization in Turkey, Framing TRT,

PDF

___

Ahıska, Meltem. 2003. “Occidentalism: The Historical Fantasy of The Modern”, The South Atlantic Quarterl, 102(2/3), Spring-Summer, 351-79.
Ahıska, Meltem. 2009. “Garbiyatçılık: Türkiye’de Modernliğin Grameri”. Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce. Cilt 9: Dönemler ve Zihniyetler. İstanbul: İletişim Yayınları.
Atabek, Ümit. 2007. “İçerik Çözümlemesi: İletişim Çalışmalarının Olağan Yöntemi”, Medya Metinlerini Çözümlemek, İçerik, Göstergebilim ve Söylem Çözümleme Yöntemleri İçinde. 1-18, Derleyen: Gülseren Şendur Atabek-Ümit Atabek, Ankara: Siyasal Kitabevi.
Bayar, Celal. 1999. Celal Bayar’ın Söylev ve Demeçleri (1933–1955). İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları.
Belge, Murat. 2002. “Batılılaşma: Türkiye ve Rusya”. Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce İçinde. Editör: Uygur Kocabaşoğlu. Cilt 3, 43-68, İstanbul: İletişim Yayınları.
Berkes, Niyazi. 2002. Batıcılık, Ulusçuluk ve Toplumsal Devrimler. İstanbul: Kaynak Yayınları.
Berelson, Bernard. 1952. Content Analysis in Communication Research. New York: Free Press.
-
Bilgin, Nuri. 2006. Sosyal Bilimlerde İçerik Analizi. Ankara: Siyasal Kitabevi.
Boer, Leen. 2004. “Struggling With-Isms: Occidentalism, Liberalism, Eurocentrism, Islamism”. Third World Quarterly. 25(8). 1541–48.
Bora, Tanıl. 1999. Türk Sağının Üç Hali. İstanbul: Birikim Yayınları.
Bora, Tanıl. 1996. “Komplo Zihniyetinin Örnek Ülkesi Türkiye”. Birikim. 90. İstanbul: Birikim Yayınları. 42–44.
Bora, Tanıl. 2008.“Milliyetçi Muhafazakâr ve İslâmi Düşünüşte Negatif Batı İmgesi”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce İçinde. Editör: Uygur Kocabaşoğlu. Cilt 3, 251-69. İstanbul: İletişim Yayınları.
Boroujerdi, Mehrzad. 2001. İran Entelektüelleri ve Batı. İstanbul: Yöneliş Yayınları.
Buruma, Ian & Margalit, Avishahi. 2009. Garbiyatçılık: Düşmanlarının Gözünden Batı. Çeviren: Güven Turan. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
Chatterjee, Partha. 1996. Milliyetçi Düşünce ve Sömürge Dünyası. Çeviren: Sami Oğuz. İstanbul: İletişim Yayınları.
Chen, Xiomei. 1995. Occidentalism: A Theory of Counter Discourse in Post Mao China. New York: Oxford University Press.
De Vreese, Claes & Jochen Peter & Holli A. Semetko. 2001. “Framing Politics at the Launch of the Euro:A Cross-National Comparative Study of Frames in the News”. Political Communication. 18. 107-22.
De Vreese, Claes. 2004. “The Effects of Frames in Political Television News on Issue Interpretation and Frame Salience”. Journalism and Mass Communication Quarterly. 81(1). 36–52.
De Vreese, Claes H. 2005. “News Framing: Theory and Typology”. Information Design Journal+Document Design. 13(1). 51-62.
Dora Capozza & Renato Nanni. 1986. “Diffrentiation Processes for Social Stimuli With Different Degrees of Category Representativeness”. European Journal of Social Psychology. 16. 399-412.
Entmann, Robert. 1993.“Framing: Toward clarification of a fractured paradigm”. Journal of Communication, 43(4). 51-58.
Gitlin, Todd. 1980. The Whole World is Watching. Berkeley: University of California Press.
Goffman, Erving. 1986. Frame Analysis. Boston: Northeastern University Press.
Hanefi, Hasan. 2007. “Oryantalizmden Oksidentalizme”. Uluslararası Oryantalizm Sempozyumu: 9-10 Aralık 2006. Çeviren: Hakan Çopur. Editör: Lütfi Sunar. 79-91. İstanbul: Büyükşehir Belediyesi Kültür Müdürlüğü Yayınları.
Iyengar, Shanto. 1991. Is Anyone Responsible?. University of Chicago Press.
Iyengar, Shanto. 1997. “Siyasette Erişim Yanlılığı: Televizyon Haberleri ve Kamuoyu”. Medya Kültür Siyaset İçinde. Derleyen: Süleyman İrvan. 233- 53. Ankara: Ark Yayınevi.
Kadıoğlu, Ayşe. 1999. Cumhuriyet İradesi Demokrasi Muhakemesi. İstanbul: Metis Yayınları.
Koçak, Cemil. 2006. Belgelerle İktidar ve Serbest Cumhuriyet Fırkası. İstanbul: İletişim Yayınları.
Lacan, Jacques. Tarihsiz. “Psikanaliz Deneyiminin Ortaya Koyduğu Biçimiyle"Özne-Ben"in İşlevinin Oluşturucusu Olarak Ayna Evresi”. 17 Temmuz 1949 Zurih Uluslararası 16. Psikanaliz Kongresi'ne Sunulan Bildiri. (Çev.) Nilüfer Kuyaş. Felsefe Yazıları-1, Yazko Yayınları.http://www.elestirelpsikoloji.org/eleps/eleps/lacan.html Erişim Tarihi: 14 Ocak 2014.
Lewis, Bernard. 1984. Modern Türkiye’nin Doğuşu. Çev: Metin Kıratlı. Ankara: Türk Tarih Kurumu Basımevi.
Mardin, Şerif. (1996). Yeni Osmanlı Düşüncesinin Doğuşu, Çev: Mümtaz’er Türköne-Fahri Unan-İrfan Erdoğan, İstanbul: İletişim Yayınları, İstanbul.
Meşe, Gülgün. 1999. Sosyal Kimlik ve Yaşam Stilleri. İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Anabilim Dalı Yayınlanmamış Doktora Tezi.
Moskovici, Serge. 1996. “Yabancı Parmağı: Komplo Zihniyeti”. (Çev.) Hacer Harlak. Birikim. 90. 45–59.
Negrine, Ralph & Newbold, Chris & Hansen, Anders. 1998. Mass Communication Research Methods. London: MacMillan.
Nietzsche, Friedrich. 2012. Ahlakın Soykütüğü – Bir Polemik. (Çev.) Zeynep Alangoya. İstanbul: Kabalcı Yayınları.
Oran, Baskın. 1999. Atatürk Milliyetçiliği. Ankara: Bilgi Yayınevi.
Özlem, Doğan. 2002. “Türkiye’de Pozitivizm ve Siyaset”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce İçinde. Cilt 3. Editör: Uygur Kocabaşoğlu. 452-65. İstanbul: İletişim Yayınları.
Paker, Murat.“Psikolojik Açıdan Önyargı ve Ayrımcılık”. Ayrımcılık: Çok Boyutlu Yaklaşımlar İçinde. Derleyen: Kenan Çayır & Müge Ayan Ceyhan. 41-53. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları..
Popper, Karl. 1990. “Toplum Bilimlerinde Öndeyi ve Kehanet”. Karl Popper’ın Bilim Felsefesi ve Siyaset Kuramı İçinde. Editör: Bryan Magee. Çeviren: Şahin Alpay. 135-49. Ankara: Remzi Yayınları.
Said, Edward. 2003. Şarkiyatçılık: Batı’nın Şark Anlayışları. Çev: Berna Ünler. İstanbul: Metis Yayınları.
Scheler, Max. 2004. Hınç/Ressentiment. (Çev.) Abdullah Yılmaz. İstanbul: Kanat Yayınları.
Shayegan, Daryush. 1991. Yaralı Bilinç: Geleneksel Toplumlarda Kültürel Şizofreni. İstanbul: Metis Yayınları.
Tajfel, Henri. 1978. Differentiation Between Social Groups: Studies in the Social Psychology of Intergroup Relations. Social Categorization, Social Identity and Social Comparision İçinde. Derleyen: Tajfel, Henri. 61–76. London: Academic Press..
Talu, Umur. 1996. “Ülke İmajına Menfi Etki İstihbaratı”. Milliyet Gazetesi. 11 Haziran.
Taşkın, Yüksel. 2013. AKP Devri. İstanbul: İletişim Yayınları.
Taşkın, Yüksel 2013. Milliyetçi Muhafazakâr Entelijansiya. İstanbul: İletişim Yayınları.
Tunaya, Tarık Zafer. 2010. Türkiye’nin Siyasi Hayatında Batılılaşma Hareketleri. İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Yumlu, Konca. 1994. Kitle İletişim Kuram ve Araştırmaları. İzmir: Yayl. Y.
-
Vaes, J et al. 2004. "On the behavioural consequences of infra-humanization: The implicit role of uniquely human emotions in intergroup relations" Journal of Personality and Social Psychology. 87. 186–97.
Volkan, Vamık & Itzkowitz, Norman. 2002. Türkler ve Yunanlılar: Çatışan Komşular. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
Gazeteler
Milliyet Gazetesi. 6 Temmuz 1995.
Milliyet Gazetesi. 26 Temmuz 1999.
Milliyet Gazetesi. 24 Ocak 2008.