Sağlık Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği

Bu çalışmanın temel amacı, Türkiye’de sağlık harcamaları ve 65 yaş üstü nüfusun ekonomik büyüme üzerindeki etkilerini 1979-2015 periyodu için araştırmaktır. Çalışmada, beşeri sermaye birikimini sağlık harcamaları ile ilişkilendiren içsel büyüme modellerinden hareket edilmekte ve tahmin sürecinde ARDL, CCR, DOLS ve FMOLS yöntemleri kullanılmaktadır. Elde edilen bulgular; Türkiye’de kişi başı sağlık harcamalarının ekonomik büyümeyi pozitif etkilediği yönündedir. Bu sonuç, ARDL, CCR, DOLS ve FMOLS yöntemleri için benzer çıkmaktadır. Ancak, 65 yaş üstü nüfusun toplam nüfusa oranı değişkeni için elde edilen bulgular tartışmalıdır.

___

  • Antonio, J., & Zamora, C. (2000). Investment in Health and Economic Growth: A Perspective from Latin America and The Caribbean . XXXV Meeting of The Advisory Committe on Health Research, Havana, Cuba .
  • Atılgan, E., Kılıc, D., & Ertugrul, H. (2017). The Dynamic Relationship Between Health Expenditure and Economic Growth: Is The Health Led-Growth Hypothesis Valid for Turkey. The European Journal of Health Economics , 567-574.
  • Ay, A., Kızılkaya, O., & Koçak, E. (2013). Sağlık Göstergeleri ile Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki: Türkiye Örneği. Ömer Halisdemir Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi , 163-172.
  • Aydemir, C., & Baylan, S. (2015). Sağlık Harcamaları ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Üzerine Bir Uygulama. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 417-435.
  • Bakare, A., & Olubokun, S. (2011). Health Care Expenditure and Economic Growth in Nigeria: An Empirical Study. Journal of Emerging Trends in Economics and Management Sciences , 83-87.
  • Barro, R. (1991). Economic Growth in a Cross Section of Countries. The Quarterly Journal of Economics , 407-443.
  • Barro, R. (1996). Three models of health and economic growth, Unpublished Manuscript,Cambridge, MA: Harvard University.
  • Becker, G.S., K.M. Murphy ve R. Tamura, 1990, .Human Capital, FertilityandEconomicGrowth,. Journal of PoliticalEconomy98:5 (October), 12-37.
  • Bloom, D.E., Canning, D., Sevilla, J. (2001). The Effect of Health on Economic Growth:Theory and Evidence, National Bureau of Economic Research Working Paper, no. 8587.
  • Çalışkan, Ş., Karabacak, M., & Meçik, O. (2013). Türkiye'de Sağlık-Ekonomik Büyüme İlişkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , 123-130.
  • Çetin, M., & Ecevit, E. (2010). Sağlık Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: OECD Ülkeleri Üzerine Bir Panel Regresyon Analizi. Doğuş Üniversitesi Dergisi , 166-182. Çoban, O. (2003). Eğitim, Beşeri Sermaye ve İktisadi Büyüme Etkileşimi Türkiye Üzerinde
  • Ekonometrik Bir İnceleme 1980-1997. II. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi Bildirimler Kitabı (s. 171-180). içinde Derbent-İzmir.
  • Engle, Robert F. and Clive W. J. Granger, (1987): “Co-Inte¬gration and Error Correction: Represention, Estimation and Testing”, Econometrica, 55(2): 251 – 276.
  • Ercan, N. Y. (2000). İçsel Büyüme Teorisi: Genel Bir Bakış. DPT- Planlama Dergisi , 129-138.
  • Fuller, D., & Fuller, W. A. (1981). Likelihood Ratio Statictics for Autoregressive Time Series with a Unit Root. Econometrica , 1057-1072.
  • Gerdtham, U.-G., & Löthgren, M. (2000). On stationarity and cointegration of international health expenditure and GDP. Journal of Health Economics , 461-475.
  • Hayaloğlu, P., & Bal, H. Ç. (2015). Üst Orta Gelirli Ülkelerde Sağlık Harcamaları ve Ekonomik Büyüme. İşletme ve İktisat Çalışma Dergisi , 35-44.
  • Inuwa, N., & Usman, H. M. (2012). Health Expenditure And Economic Growth Nexsus: An ARDL Approach For The Case of Nigeria. JORIND .
  • İ. Mazgit, “Bilgi Toplumu ve Sağlığın Önemi”, I. Ulusal Bilgi, Ekonomi ve Yönetim Kongresi, 10-11 Mayıs 2002, Hereke, Kocaeli, S.412
  • Jaoul, M. (2004). Higher education, causality and Growth: A Comparison of France and Germany Before the Second World War. Compare , 117-133.
  • Johansen, Soren (1988): “Statistical Analysis of Cointegra¬tion Vectors”, Journal of Economic Dynamic and Control(12), 231-254.
  • Keskin, A. (2011). Ekonomik Kalkınmada Beşeri Sermayenin Rolü ve Türkiye. Atatürk Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Dergisi , 125-153.
  • Lucas, R. (tarih yok). On the Mechanics of Economic Development. Journal of Monetary Economics , 3-42.
  • Lustig, M. (2006). İnvesting in Health for Economic Development: The Case of Mexico. Working Paper Series, . World İnstute for Development Economic Research (UNU-WIDER) , 30.
  • Mankiw, G. N. (1992). A Contribution to The Empirics of Economic Growth. Quarterly Journal of Economics, 107 , 407-437. Mehmood, B., Raza, S. H., & Mureed, S. (2014). Health Expenditure, Literacy and Economic Growth: PMG Evidence from Asian Countries. Euro-Asian Journal of Economics and Finance , 408-417.
  • Park, J. Y. (1992). Canonical Cointegrating Regressions. Econometrica , 119-143.
  • Peseran, M. Hashem, Shin Yongcheol and Smith Rıch¬ard; (2001), “Bound Testing Approaches to the Analysis of Level Reletionships”, Journal of Applied Econometrics 16, pp. 289-326.
  • Phillps, P. B., & Hansen, B. E. (1990). Statistical Inference in Instrumental Variables Regression with I(1) Processes. Cowles Foundation for Research in Economics, Yale University , 99-125.
  • Romer, P.M., 1994, .The Origins of Endogenous Growth,. The Journal of Economic Perspectives 8:1 (January), 3-22
  • Selim, S., Uysal, D., & Eryiğit, P. (2014). Türkiye'de Sağlık Harcamalarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisinin Ekonometrik Analizi . Niğde Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi , 13-24.
  • Stock, J. H., & Watson, M. W. (1993). A Simple Estimator of Cointegrating Vectors in Higher Order Integrated Systems. Econometrica , 783-820.
  • Taban, S. (2006). Türkiye'de Sağlık ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkisi. Sosyoekonomi , 32-46.
  • Vasudeva, M. N., & Okunade, A. A. (2016). Determinants of U.S. Health Expenditure: Evidence From Autoregressive Distributed Lag (ARDL) Approach to Cointegration. Economic Modelling , 67-73.
  • Yanıkkaya, H. (2002). Beşeri Sermaye Birikiminin Ekonomik Büyüme Sürecindeki Rolü Üzerine Amprik Bir Çalışma . İstatistik Araştırma Dergisi .
  • Yardımcıoğlu, F. (2012). OECD Ülkelerinde Sağlık ve Ekonomik Büyüme İlişkisinin Ekonometrik Bir İncelemesi. Eskişehir Osmangazi Sosyal Bilimler Dergisi , 27-47.
  • Yumuşak, İ., & Yıldırım, D. Ç. (2009). Sağlık Harcamaları İktisadi Büyüme İlişkisi Üzerine Ekonometrik Bir Makale. The Journal of Knowledge & Knowledge Management , 57-70.