İLETİŞİM, TOPLUMSAL CİNSİYET VE İDEOLOJİ

Kitle iletişim araçları geçmişten günümüze her gün biraz daha çeşitlenerek işlevlerini yerine getirmektedir. Her gün yüzlerce, binlerce ileti kitle iletişim araçları vasıtasıyla alıcılara ulaştırılmaktadır. Dolaşıma sokulan iletileri içerisinde yer alınan ekonomik sistemden ve ideolojik atmosferden bağımsız düşünmek mümkün değildir. Söz konusu sistem ve atmosfer egemen değerlerle donatılmıştır ve toplumsal cinsiyet üretiminde etkin bir rol üstlenir. Bu incelemede, Althusser’in ideoloji kavramsallaştırmasından yola çıkılarak kitle iletişim araçları, toplumsal cinsiyet ve ideoloji ilişkisi tartışılmaktadır. Toplumsal cinsiyet düzenini yapılandıran bir aygıt olarak kitle iletişim araçlarının erkek egemen ideolojiyle ilişkisini gözden geçirmek, araçların cinsiyete özgü ölçü ve değerlendirmeleri nasıl inşa ettiğini anlamak açısından önem taşımaktadır.

COMMUNICATION, GENDER AND IDEOLOGY

Mass communication vehicles are becoming increasingly more diversified as they fulfill their functions. Each day, thousands of messages are reaching their recipients through them. It is impossible to think of the messages circulating apart from the economic system and ideological atmosphere in which they exist. This system and atmosphere are drenched with the dominate values and play an active role in the production of gender. This study uses the ideological conceptualization of Althusser to discuss the relationship between vehicles of mass communication, gender and ideology. Examining the relationship between the dominant male ideology of vehicles of mass communication, which shape the gender regime, is important for understanding how they contribute to gender-based standards and judgments.

___

  • Acar-Savran, G. (2004). Beden Emek Tarih, İstanbul: Kanat.
  • Alemdar, K. ve Erdoğan, İ. (1990). İletişim ve Toplum, Ankara: Bilgi.
  • Althusser, L. (2006). İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları, (2. Baskı), Çev. Alp Tümertekin, İstanbul: İthaki.
  • Coward, R. ve Ellis, J. (1985). Dil ve Maddecilik, Çev. Esen Tarım, İstanbul: İletişim.
  • Çamdereli, M. (2006). Reklam Arası, Konya: Tablet.
  • Devran, Y. (2010). Haber Söylem İdeoloji, İstanbul: Başlık.
  • Dursun, Ç. (2001). TV Haberlerinde İdeoloji, Ankara: İmge.
  • Fiske, J. (1996). İletişim Çalışmalarına Giriş, Çev. Süleyman İrvan, Ankara: Bilim ve Sanat. Goldman, E. (2006). Dans Edemeyeceksem Bu Benim Devrimin Değildir, Çev. Nemci Bayram, İstanbul: Agora.
  • Habip, B. (2007). Freud ve Kadınlık. Zeynep Direk (Der.), Cinsiyetli Olmak- Sosyal Bilimlere Feminist Bakışlar, (s:25-34). İstanbul: Cogito.
  • Hall, S. (1985). Signification, Represantation, Ideology: Althusser and the Post Structuralist Debates. Critical Studies in Mass Communication, 2:91-114.
  • Hall, S. (1994). Kültür, Medya ve ‘İdeolojik Etki’. Mehmet Küçük (Der. Ve Çev.), Medya, İktidar, İdeoloji, (s: 169-209). Ankara: Ark.
  • Hartley, J. (2001). Understanding News, , N Y: Routledge.
  • Irigaray, L. (2006). Ben Sen Biz-Farklılık Kültürüne Doğru, Çev. Sabri Büyükdüvenci ve Nilgün Tutal, Ankara: İmge.
  • Kazancı, M. (2002). Althusser, İdeoloji ve İletişimin Dayanılmaz Ağırlığı, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 57-1: 55-87.
  • Kazancı, M. (2003). Althusser ile İdeoloji Üzerine Yapılamamış Bir Söyleşi, İletişim Araştırmaları Dergisi, 1(2): 37-54.
  • Kranich, K. ve Rakow, L.F. (2002). Televizyon Haberlerinde Gösterge Olarak Kadın. Süleyman İrvan (Der.), Medya Kültür Siyaset (2.Baskı, s: 515-527). Ankara: Alp.
  • Phillips, A. (1995). Demokrasinin Cinsiyeti, Çev. Alev Türker, İstanbul: Metis.
  • Rakow, L. F. (1989). A Bridge to the Future- Re-Visioning Gender in Communication. Pamela J. Creedon (Ed.) Women in Mass Communication- Challenging Gender Values, (s:299-309). USA: Sage.
  • Reese, S.D ve Shoemaker, P. (2002)). İdeolojinin Medya İçeriği Üzerindeki Etkisi. Süleyman İrvan (Der.), Medya Kültür Siyaset (2.Baskı, s: 127-178). Ankara: Alp.
  • Uras, U. (1993). İdeolojilerin Sonu mu?, İstanbul: Sarmal.
  • Williamson, J. (2001). Reklamların Dili- Reklamlarda Anlam ve İdeoloji, Çev. Ahmet Fethi, Ankara: Ütopya.
  • Yılmaz, Z. (2001). Althusser’in Bilim, İdeoloji ve Düzeyler Teorisinin Açmazları: Üstbelirlenimden Postbelirlenime, Praksis, 4:35-37.
  • Zoonen, L. van (1994). Feminist Media Studies, London: Sage.