18. Yüzyılda Hayırsever Bir Osmanlı Veziri: Hâfız Mustafa Paşa’nın Elazığ ve Malatya Vakıfları

XVIII. yüzyıl ortasından itibaren Çavuşbaşı, Kapıcıbaşı ve Keban-Ergani Maden Eminliği yanında Erzurum, Şam, Diyarbekir ve Bağdat valiliği görevlerinde bulunan Hâfız Mustafa Paşa, elde ettiği siyasi konum ve ekonomik gelir ile birçok hayır eserinin inşasına imkân sağlamıştır. Başlıca eserleri Keban’da sıbyan mektebi, Harput’ta dârü’l-kurra, Arapgir’de iki medrese ve kütüphane ile Malatya’da bir camii ile sıbyan mektebidir. Bunların bir kısmı günümüzde mevcut olmayıp, bir kısmı hâlâ varlığını sürdürmektedir. Bu çalışmada vakfiyelerden ve diğer arşiv belgelerinden yola çıkılarak bu vakıf kurumlarının ifa ettikleri görevler ile bölgenin eğitim ve sosyo-kültürel hayatına katkıları incelenmiştir. 

A Benefactor Ottoman Vizier in the 18th Century: Elazıg and Malatya Foundations of Hâfız Mustafa Pasha

Since the middle of the 18th century, Hâfız Mustafa Pasha, who was serving as governor of Erzurum, Damascus, Diyarbekir and Baghdad, besides Çavuşbaşı, Kapıcıbaşı and Keban-Ergani Maden Emini, provided the opportunity to construct many charitable institutions with his political position and economic income. His main charitable institutions are primary school in Keban, dârü’l-kurra in Harput, two madrasahs and a library in Arapgir and primary school and a mosque in Malatya. Some of them are not present today, but some of them still exist. In this study, the contributions of these foundation institutions and their contribution to the education and socio-cultural life of the region were examined through endowment and other archive documents. 

___

  • Bahaeddin Yediyıldız, XVIII. Yüzyılda Türkiye’de Vakıf Müessesesi: Bir Sosyal Tarih İncelemesi, Ankara 2003.
  • İshak Sunguroğlu, Harput Yollarında, c. 2, İstanbul 1959.
  • Mehmet Beşirli, "Vakıf Kurumunun Önemi ve Tokat’ta Hamza Bey Evkafı Üzerine Bazı Bilgiler", History Studies, Volume 2/1 (2010), s. 32-44.