Asiye PARLAK RAKAP, Fatma ERKOÇ, Özlem ÇAKAR

Eğitim Fakültesi Temel Eğitim Bölümü Öğretmen Adaylarının İlk Yardım Bilgi Düzeylerinin İncelenmesi

Bu araştırmanın amacı, Eğitim Fakültesine devam eden Temel Eğitim Bölümü öğretmen adaylarının ilk yardım bilgi düzeylerini değerlendirmektir. Çalışmada tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırma örnekleminde Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki bir büyükşehirde yer alan bir üniversitenin Temel Eğitim Bölümü öğrencisi 423 öğretmen adayına ulaşılmıştır. Verilerin toplanmasında Temel İlk Yardım Uygulamalarına İlişkin Bilgi Düzeyi anket formu kullanılmıştır. İlk yardım bilgisi ile dört gruplu sınıf değişkeni arasındaki etki için tek yönlü ANOVA ve ilk yardım bilgisi ile iki gruplu anabilim dalı, iki gruplu ders alma, iki gruplu eğitim alma değişkenleri arasındaki etki için ise t-testi kullanılmıştır. Analiz sonucunda elde edilen bulgular, öğretmen adaylarının ilk yardım hakkında sahip oldukları bilgilerinde anabilim dalı ve sınıfın etkili olmamasına karşın ilk yardım dersi ve ilk yardım eğitimi almanın etkisi olduğunu göstermektedir. Bulgular literatürle değerlendirildiğinde benzer sonuçlar ortaya çıkmaktadır. Öğretmen eğitimi programlarının uygulamalı ilk yardım eğitimi verme bakımından güncellenmesi önerilmektedir.

Analyzing First Aid Knowledge Levels of Teacher Candidates Studying at Department of Elementary Teacher Education

Purpose of the current research was to evaluate the first aid knowledge level of elementary grades teacher candidates who were studying at the Faculty of Education in a university located in a metropolitan city in the Eastern Anatolia. The screening method was used. 423 teacher candidates from the Department of Elementary Teacher Education of a university located in a metropolitan city in the Eastern Anatolia were reached by using convenient sampling method. The Knowledge Level on Basic First Aid Practices Questionnaire was used for data collection. Data were evaluated statistically by using One-way ANOVA and t-test. According to findings, although program and grade level were not of any effect, taken-a-first aid course and taken-a-first aid training had effect on the knowledge level. Similar results emerged when findings were evaluated with literature. It is recommended that teacher training programs should be updated in terms of providing practical first aid training.

PDF

___

Abelairas-Gómez, C., Carballo-Fazanes, A., Martínez-Isasi, S., López-García, S., Rico-Díaz, J. ve Rodríguez-Nú˜nez , A . (2020). Knowledge and attitudes on first aid and basic life support of pre- and elementary school teachers and parents. An Pediatr (Barc), 92, 268-276.
Akalın, D., Göktaş, E., Harzum, E., Karaodul, G. ve Çobanoğlu, N. (2008). Eğitimciler için eğitim rehberi: İlk yardım modülleri (Sağlık Bakanlığı Yayın No.: 722). T. C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Eğitimi Genel Müdürlüğü. http://www.ilkyardim.org.tr/ dokumanlar/Saglik-Bakanligi-Ilk-Yardim2.pdf
Aktaş, B., Yılmaz, M., Dereli, F. ve Yıldırım Sarf, H. (2019). İlköğretim birinci ve ikinci kademe öğretmenlerinin ilk yardım bilgi düzeyi. SANKO Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi, 5(1), 17-22. Doi:10.5222/jaren.2019.18894
Bollig, G., Wahlc , H. A. ve Svendsend, M. V. (2009). Primary school children are able to perform basic life-saving first aid measures. Resuscitation, 80, 689–692.
Bombacı, H., Ülkü K., Adıyeke, L., Kara S. ve Görgeç, M. (2008). Çocuk yaralanmaları nedenleri ve önlemler. Acta Orthopaedica et Traumatologica Turcica, 42(3), 166-173. https://www.aott.org.tr/Content/files/sayilar/433/Vol%20 42%2C%20No%203%20(2008)%20Pages%20166-173%20tr. pdf
Brazelton, T. B. (1992). Touchpoints: The Essential Reference. ABD: Perseus.
Büyükbörklü, A., Boynukara, Z. ve Bakırcı, H. (2010). Bilgisayar destekli sağlık bilgisi ve ilk yardım öğretiminin öğrenci başarısına etkisi. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 251-264.
Byrne, J., Speller, V., Dewhirst, S., Roderick, P., Almond, P., Grace, M. ve Memon, A. (2012). Health promotion in pre-service teacher education: Effects of a pilot inter-professional curriculum change. Health Education, 112(6), 525-542. Doi 10.1108/09654281211275872
Çatak, M. (2015). Ortaokullarda sosyal bilgiler öğretiminin öğretmen görüşlerine göre incelenmesi. Turkish Studies (Elektronik), 10(7), 259-316. Doi:http://dx.doi.org/10.7827/ TurkishStudies.8154
Demir Barutçu, C., Dilek, G. A., Çakmak, Ö., Köksoy, S. ve Polat, M. (2017, Eylül-Aralık). Level of knowledge and factors affecting first aid in vocational high school students. International Journal of Caring Sciences, 10(3), 1563-1568.
Dinçer, Ç., Atakurt, Y. ve Şimşek, I. (2000). Okul öncesi eğitimcilerinin ilk yardım bilgi düzeyleri üzerine bir araştırma. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 53(1), 31-38. http://dspace.ankara.edu.tr/xmlui/bitstream/handle/20.500.12575/54554/10952.pdf?sequence=1&isAllowed=y
Eisenburger, P. ve Safar, P. (1999). Life supporting first aid training of the public-review and recommendations. Resuscitation, 41, 3–18.
Erkan, M. ve Göz, F. (2006). Öğretmenlerin ilk yardım konusundaki bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Journal of Anatolia Nursing and Health Sciences, 9(4), 63-68. https://dergipark. org.tr/en/download/article-file/29336
Fazlıoğulları, O. ve Kurul, N. (2012). Türkiye’deki eğitim bilimleri doktora tezlerinin özellikleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(24), 43-75.http://hdl.handle. net/11672/181
Gülmez Dağ, G. (2018). Are tomorrow’s teachers ready to save lives in cases of emergency? Elementary Education Online, 17(3), 1662-1671. doi 10.17051/ilkonline.2018.466413
Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü (2019, 3-9 Eylül). Halk Sağlığı Haftası “Anne ve Çocuk Sağlığı”. [Basın bülteni]. https://hsgm. saglik.gov.tr/tr/haberler/halk-sagligi-haftasi-anne-ve-cocuk-sagligi.html
İnanç, Ç.D., Baysal, U.S., Coşgun, I., Taviloğlu, K. ve Ünüvar, E. (2008). Çocukluk çağı yaralanmalarında hazırlayıcı nedenler. Türk Pediatri Arşivi, 43(3), 84-88.
Kızıl, M., Üstünkarlı, N., Yıldız, Ş., Kurtel, K., Şermin, İ. ve Abacıoğlu, Y.H. (2018, Nisan). İlk yardım bilgilerinin doğruluğu ve ilk yardım uygulamalarına etkisinin değerlendirilmesi. Hastane Öncesi Dergisi, 3(1), 15-30.https://dergipark.org.tr/ en/pub/hod/issue/36902/421554
Nayir, T., Uskun, E. ,Türkoğlu, H., Uzun, E., Öztürk, M. ve Kişioğlu, A. N. (2011). Isparta il merkezinde görevli öğretmenlerin ilk yardım bilgi düzeyleri ve tutumları. SDÜ Tıp Fakültesi Dergisi, 18(4), 123-7. https://dergipark.org.tr/ en/download/article-file/196920
Öz, Ş. S. (2010). 0-5 yaş grubu çocukların sağlık izlenimlerinde ev içinde ve ev dışında kaza risklerinin belirlenmesi (Uzmanlık Tezi). İstanbul Üniversitesi Çocuk Sağlığı Enstitüsü; İstanbul.
Özçelikay, G., Şimşek, I. ve Asil, E. (1996). Üniversite öğrencilerinin ilk yardım konusundaki bilgi düzeyleri üzerine bir çalışma. Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Dergisi, 25(2), 43-8. http://dspace.ankara.edu.tr/xmlui/bitstream/ handle/20.500.12575/45404/12994.pdf?sequence=1&isAllowed=y
Özer, Z. (2018). Öğretmen adaylarının ilk yardım konusunda bilgi düzeyleri (Yüksek Lisans Tezi). KKTC SağlıkBilimleri Enstitüsü; Lefkoşa. http://docs.neu.edu.tr/library/6715002735. pdf
Özpulat, F. ve Sivri, B. B. (2013). İlköğretim okullarında görev yapan öğretmenlerin ilk yardım bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Aile Çocuk ve Eğitim Dergisi, 1(2), 15-16. https:// www.academia.edu/download/55236597/ilkogretim-okullarinda-gorev-yapan- ogretmenlerin-ilk-yardim-bilgi-duzeylerinin-belirlenmesi201701.pdf
Safar, P., Berkebile, P., Scott, M. A., Esposito, G., Medsger, A., Ricci, E. ve Malloy, C. L. (1981, Mayıs). Education research on life-supporting first aid (LSFA) and CPR self-training systems (STS). Critical Care Medicine, 9(5), 403-404. doi: 10.1097/00003246-198105000-00026. PMID: 7214973.
Sançar, B., Açıkgöz, İ. ve Yalçın, A. S. (2009). İlk yardım eğitiminde yaratıcı drama yönteminin başarı üzerine etkisi. Yaratıcı Drama Dergisi, 8(4), 81-97.
Saruhan, Ç., Saruhan, R., Yıldırım, C. ve Ovayolu, N. (2018). Gaziantep ili devlet ilköğretim okullarında çalışan öğretmenlerin ilk yardım uygulamasına ilişkin bilgi düzeylerinin belirlenmesi. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 8(1/2), 36-46. https://dergipark.org.tr/en/pub/buyasambid/issue/37496/381253
Sönmez, Y., Uskun, E. ve Pehlivan, A. (2014). Okul öncesi öğretmenlerinin temel ilk yardım uygulamalarına ilişkin bilgi düzeyleri, Isparta örneği. Türk Pediatri Araştırmaları, 49, 238-46. Doi:10.5152/tpa.2014.1581
Türkiye İstatistik Kurumu. (2020a, 24 Haziran). Ölüm ve Ölüm Nedeni İstatistikleri, 2019 [Basın bülteni]. https://data. tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Olum-ve-Olum-Nedeni-Istatistikleri-2019-33710
Türkiye İstatistik Kurumu. (2020b, Nisan). İstatistiklerle Çocuk 2020 (TÜİK Yayım No. 4614). https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Istatistiklerle-Cocuk-2020-37228
Uğur Baysal, S., Yıldırım, F. ve Bulut, A. (2005). Çocuk güvenliği: Yaralanmalardan ve zehirlenmelerden korunma güvenlik kontrol listesi. İstanbul Tıp Fakültesi Kadın ve Çocuk Sağlığı Eğitim ve Araştırma Birimi. https://www.travma.org/ TravmaData/Document/2410201411201-2hAQ3RRoB1Lq. pdf
Umur, Y. F. (2012). İlk Yardım Kitabı. İstanbul: T.C. Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Aile ve Toplum Hizmetleri Genel Müdürlüğü. https://www.aep.gov.tr/wp-content/uploads/2012/10/05_06_ilk-yardim.pdf
Usta, G., Küçük, U. ve Torpuş, K. (2017). Meslek yüksekokulu öğrencilerinin ilk yardım bilgi düzeyleri ve tutumlarının belirlenmesi. Hastane Öncesi Dergisi, 2(2), 67-77. https:// dergipark.org.tr/en/pub/hod/issue/31941/351620