SOĞUK SAVAŞ SONRASINDA ABD: “RIZA”YA DAYALI "HEGEMONYA"DAN "İMPARATORLUK" DÜZENİNE

“Eleştirel Kuram”da kullanılan ve Robert Cox’un Antonio Gramsci’den alarak “Uluslararası İlişkiler”e taşıdığı hegemonya kavramı, zorlama sonucu değil, devletlerin güç odakları etrafında o gücün etkisini kabul ederek kendi rızaları ile oluşturdukları bir ilişki sistemi anlamına gelmektedir. Cox’un hegemonya kavramına atfettiği anlam, ABD’nin İkinci Dünya Savaşı sonrası oluşturduğu ve uyguladığı siyasetinin açıklanması bağlamında kullanılabilmektedir. ABD’de Kasım 2000’deki Başkanlık seçimlerinde George W. Bush’un ABD başkanlığına seçilmesi ve 11 Eylül 2001 saldırıları sonrasında ABD’nin uluslararası kamuoyunun genel rızasına dayalı olmayan politikalar izlemeye başlaması, ABD’nin rızaya dayalı hegemonyadan zora dayalı bir hegemonik düzene kaydığı hatta “imparatorluk”laşmaya başladığı eleştirilerini de beraberinde getirmiştir. “İmparatorluk” düzenine kayan tahakküme dayalı tek taraflı ABD politikalarının değiştirilebilmesi, yine ABD içerisindeki farklı bir kimliği karar verici makamlara taşıyacak olan muhalafet tarafından gerçekleştirebilecektir.

Anahtar Kelimeler:

Rıza, Hegemonya, Eleştirel Kuram, İmparatorluk Düzeni

UNITED STATES IN THE POST-COLD WAR: FROM "HEGEMONY" TO "IMPERIAL" ORDER BASED ON "CONSENT"

The concept of hegemony used in the "Critical Theory" and adapted by Robert Cox from Antonio Gramsci to the International Relations means a system of relations comprised through mutual consent, not as a result of coercion, by accepting the effect of the power within the focus of power within the states. The meaning referred to the concept of hegemony by Cox may be used to mean the system constituted and implemented by the USA after the Second World War. The election of George W. Bush as the President in the United States in the November 2000 Presidential elections, and the US implementing policies against the will of the international public opinion, has led to criticisms to the effect that the US has moved from hegemony based on consent to a such order based on coercion, as a matter of fact to "imperialism".Changing of the US policies based on oppression turning "Imperial" order may be accomplished by the opposition within the USA, which will convey a different identity to the decision making officials.

Keywords:

Consent, Hegemony, Critical Theory, Imperial Order,

PDF

___

Akgün, Birol (2003), “Birleşmiş Milletler 'Şemsiye'sini Arıyor”, Zaman, (21.09.2003 ).

Bostanoğlu, Burcu (1999), Türkiye-ABD İlişkilerinin Politikası, İmge Kitabevi, Ankara.

Bostanoğlu, Burcu (2004), “Yeni Dünyayı Kurarken: Amerika’da Tarihi Kim Yazacak?”, FP Foreign Policy, Türkiye Baskısı, Bilgi Üniversitesi Yayını, s. 32 – 41.

Brown, Chris (2004), “Do Great Powers Have Great Responsibilities? Great Powers and Moral Agency”, Global Society: Journal of Interdisciplinary International Relations, Vol.18, No.1, pp. 5–19.

Cox, Michael (1994), “Rethinking the End of the Cold War”, Review of International Studies, Vol. 20, No. 2, pp. 187 – 200.

Cox, Robert W. ve H. K. Jacobson (1977), “Decisionmaking”, International Social Science Journal, Vol. 29, No. 1, pp. 115 – 135.

Cox, Robert W. (1987), Production, Power, And World Order, Columbia University Press, New York.

Çelebi, Aykut (2003), “Inter Arma Silent Leges:’Haklı Savaş’ ve Amerikan Entelektüellerinin ‘Sonsuz Adaleti’ ”, Düşünen Siyaset, Sayı 17, s. 11–33.

Gözen, Ramazan (1997), “Soğuk Savaş Sonrası Dönemde Uluslararası İlişkiler: Küreselleşme Perspektifi”, Liberal Düşünce, Cilt 2, Sayı 7, s. 74–91.

Hardt, Michael ve A. Negri (2003), İmparatorluk, (Çev. Abdullah Yılmaz), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.

Hirsh, Michael ve Daniel Gross (2008), “Who’s Watching The Money,” Newsweek, Vol. CLII, No. 22, pp. 24–27.

Huntington, Samuel P.(2004), Biz Kimiz? Amerika’nın Ulusal Kimlik Arayışı , (Çev. Aytül Özer), CSA Global Yayın Ajansı, İstanbul.

IMF (2009), “IMF Executive Directors and Voting Power”, http://www.imf.org/ external/np/sec /memdir/eds.htm, (ErişimTar:24.01.2009).

Jentleson, Bruce W. ve Steven Weber (2008), “America’s Hard Sell”, FP Foreign Policy, pp. 43-49.

Karaosmanoğlu, Ali L.(2003), “Transatlantik Çatlağı: Değişen Kimlikler”, Doğu Batı, Cilt 6, Sayı 23, s.175–183.

Keyman, E. Fuat (1997), “Eleştirel Düşünce: İletişim, Hegemonya, Kimlik/Fark”, Devlet, Sistem ve Kimlik, (Der. Atila Eralp), İletişim Yayınları, İstanbul, s. 227–260.

Keyman, E. Fuat (2000), Küreselleşme, Devlet, Kimlik/Farklılık: Uluslararası İlişkiler Kuramını Yeniden Düşünmek, ( Çev. Simten COŞAR), Alfa Basım Yayım Dağıtım Ltd. Şti., İstanbul.

Kissinger, Henry (2002), Amerika’nın Dış Politikaya İhtiyacı Var Mı?, (Çev. Tayfun Evyapan), ODTÜ Geliştirme Vakfı Yayıncılık ve İletişim A.Ş. Yayınları, Ankara.

Milliyet (2001), “Savaş Uzmanları Bu Kez Yanıldı mı?”, (09.12.2001).

Morgenthau, Hans J. (1970), Uluslararası Politika, (Çev. Baskın Oran ve Ünsal Oskay), Cilt 1, Türk Siyasi İlimler Derneği Yayınları, Ankara.

NTV (2001), “Bush’tan Orduya “Hazır Olun” Talimatı”, http://www.ntv.com.tr/ news, (Erişim Tarihi:21.09.2001).

NTV (2001), “Taliban’ı Eğiten General:ABD’nin İşi Çok Zor”, http://www.ntv.com. tr/news, (Erişim Tarihi: 25.09.2001).

NTVMSNBC (2009), “AB BM ile Yakın İşbirliğine Gidiyor”, http://www.ntv msnbc.com/news/84972.asp, (Erişim Tarihi:24.01.2009).

Özkan, Tuncay (2003), Bush ve Saddam’ın Gölgesinde Entrikalar Savaşı, Alfa Basım Yayım Dağıtım San. ve Tic. Ltd., İstanbul.

Naim, Moises (2008), “After the Fall”, FP Foreign Policy, pp. 95-96.

Ruff, Allen (2008), “Obama and the Empire” Against the Current, Vol. 23, No. 4, pp. 9-12.

Tunç, Hakan (2009), “Preemption in the Bush Doctrine:A Reappraisal” Foreign Policy Analysis, Vol. 5, No. 1, pp. 1-16.

Türköne, Mümtazer (2003), “Irak Sonrası ABD İmparatorluğu Gözler Her Zaman Yanıltır”, Radikal, (22.04.2003).

Vergin, Nur (2003), Siyasetin Sosyolojisi, Bağlam Yayınları, İstanbul.

Wallerstein, Immanuel (2004), Amerikan Gücünün Gerileyişi, (Çev. Tuncay Birkan), Metis Yayınları, İstanbul.

Waltz, Kenneth N.(1993), “The New World Order”, Millennium, Vol. 22, No. 2, pp. 187 – 195.

Yıldızoğlu, Ergin (2002), “ABD Sağında Irak Tartışmaları Yol Ayrımı: Hegemonya – İmparatorluk ”, Stratejik Analiz, Cilt 3, Sayı 30, s. 17–23.

Yıldızoğlu, Ergin (2005), “İmparatorluk ve Haydut Devlet”, Cumhuriyet, (16.11.2005).