İLKOKULDA YARATICI OKUMA ÇALIŞMALARININ SINIF YÖNETİMİ PERSPEKTİFİNDE ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİNE GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ

Bu araştırmanın amacı ilkokul kademesinde yürütülen yaratıcı okuma çalışmalarının sınıf yönetimine olan etkilerini öğretmen görüşleri açısından değerlendirmektir. Nitel bir araştırma olarak tasarlanan araştırma bir durum çalışmasıdır. Amaçlı örnekleme yöntemi ile belirlenen çalışma grubu 2020-2021 eğitim öğretim yıllarında Amasya İl Milli Eğitim Müdürlüğüne bağlı ilkokullarda görev yapan ve yaratıcı okuma çalışmalarını yürüten 30 gönüllü sınıf öğretmeninden oluşmaktadır. Veriler araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi yönteminden yararlanılmıştır. Araştırmada yaratıcı okumanın; istenmeyen davranışları ortadan kaldırma ya da önleme, sınıfta olumlu bir iklim oluşturma ve sınıf içi iletişimi arttırma gibi başlıklarda sınıf yönetimi açısından olumlu etkilerinin olduğu bulgularına erişilmiştir. Sınıf yönetimine ilişkin olumlu katkısı olması bağlamında yaratıcı okuma çalışmaları yaygınlaştırılmalı ve özellikle uygulayıcı konumda olan öğretmenlerin uygulama yeterlikleri geliştirilmelidir.

___

  • Adams, P. J. (1968). Creative reading. International Reading Assocation.
  • Aytan, N. (2016). Eğitimde yaratıcı okuma. Milli Eğitim, 209, 295-313.
  • Aytan, N. (2014a). Türkçe derslerinde yaratıcı okuma uygulamaları. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Çanakkale: Çanakkale On Sekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Aytan, N. (2014b). Okuma çeşidi olarak yaratıcı okumaya genel bir bakış. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(5), 651-667.
  • Barnhardt, M. M. (1963). Developing creativity in reading. Reading Horizons, 4(1), 7-10.
  • Başaran, M. ve Ateş, S. (2009). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin okumaya ilişkin tutumlarının incelenmesi. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 73-92.
  • Çalık, T. (2012). Sınıf yönetimi ile ilgili temel kavramlar. Küçükahmet, L. (Ed.), Sınıf yönetimi içinde (s.1-16). Pegem Akademi.
  • Çandar, H. ve Şahin, A.E. (2013). Yapılandırmacı yaklaşımın sınıf yönetimine ilişkin öğretmen görüşleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 44, 109-119.
  • Çotuksöken, Y. (2007). Okuma etkinliği ve yazınsal metinler bağlamında yaşatıcı-yaratıcı okuma yöntemi. S. Sever (Ed.), ΙΙ. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu (Gelişmeler, Sorunlar ve Çözüm Önerileri)içinde (s.751-763). Ankara Üniversitesi Basımevi.
  • Doğan, B., Yıldırım, K., Çermik, H. ve Ateş, S. (2018). Okuma çemberleri: Niçin ve nasıl? Örnek bir uygulama. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 6(3), 747-765.
  • Gordon, T. (2014). Etkili öğretmenlik eğitimi. Sermın Karakale(Çev.). İstanbul: Profil Yayıncılık.
  • Han, Ş. (2020). Yaratıcı okuma etkinliklerinin ortaokul öğrencilerinin eleştirel düşünme becerisine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kırşehir: Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü.
  • Hızır, B. (2014). İlköğretimde yaratıcı okumanın yaratıcı düşünme becerisine etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Hızır, B. (2018). Öğretmenler ve ebeveynler için yaratıcı okuma yaratıcı yazma etkinlikleri. İstanbul: Kutlu Yayınevi.
  • Kasap, D. (2019). Yaratıcı okuma-yaratıcı yazma çalışmalarının yaratıcı okuma, okuduğunu anlama, yazma ve yaratıcı yazma erişisine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Denizli: Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Labuda, M. (Ed.). (1974). Creative reading for gifted learners: A design excellence. International Reading Association.
  • Merriam, S. B. (2018). Nitel araştırma: desen ve uygulama için bir rehber (3.Baskıdan Çeviri, Çeviri Editörü: S. Turan). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Miles, M. B. & Huberman, A. M. (2016). Nitel veri analizi. (2.Baskı Çeviri Editörleri: S.Akbaba Altun-A.Ersoy). Ankara:Pegem Akademi.
  • Ottekin Demirbolat, A. (2018). Sınıfın doğasını anlamak. Ottekin Demirbolat, A. (Ed.), Sınıf Yönetimi içinde (s.1-34). Ankara: Pegem Akademi.
  • Odabaşı, Ç. (2013). Yaratıcı okuma.http://www.yaraticiokuma.com/etkinlikkategori/3/yaratici-okuma.html. Öztürk, E. (2014). Yaratıcılık ve eğitim. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 0(1),158-164.
  • Patton, M. Q. (2018). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (3. baskıdan çeviri, Çeviri Editörleri: M. Bütün & S. B. Demir). Ankara: Pegem Akademi.
  • Smith, Richard J. (1974). Using reading to stimulate creative thinking in the intermediate grades. Labuda Michael (Ed.), In Creative Reading for Gifted Learners: A Design for Excellence (51-59). International Reading Association.
  • Şahin, H. (2020). Göç olgusu, mülteci çocukların eğitimi ve Suriyeli mülteci çocukların Türk eğitim sistemine entegrasyonu süreci. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 9(1), 377-394.
  • Şentürk, H. ve Oral, B. (2008). Türkiye’de sınıf yönetimi ile ilgili yapılan bazı araştırmaların değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(26), 1-13.
  • Turan, S. (2015). Sınıf yönetiminin temelleri. M. Şişman ve S. Turan (Ed.), Sınıf Yönetimi içinde (s.1-19). Pegem Akademi.
  • Turner, T. N. ve Alexander, J. E. (1975). Fostering early creative reading. Language Arts, 52(6), 786-789.
  • Türk, C., Kartal, A., Karademir, A. ve Öcal, E. (2019). Preschool teachers‟ views of classroom management processes. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 8(4), 2282-2299.
  • Türkel, A. ve Ünlücömert, N. (2013). Öğretici metinlere yönelik yaratıcı okuma uygulaması örneği ve sürece ilişkin öğrenci görüşleri. Turkish Studies, 8(12), 1345-1358.
  • Uğurlu, C.T. (2016) Sınıf yönetimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Uzun, G. L. (2009). Yaratıcı bir süreç olarak okuma. Dil Dergisi, 143, 7-19.
  • Uzun, G. L., Bozkurt, Ü. ve Erdoğan, T. (2011). Okuma süreci, okuma çıktıları ve yaratıcı okuma: İlköğretim öğrencileri üzerine gözlemler. Theoretical and Applied Researces on Turkish Language Teaching. DieBalueEule.
  • Ürün Karahan, B. (2017). 8. Sınıf öğrencilerinin okuma alışkanlığına yönelik tutumlarının Türkçe dersi öz yeterlik algıları ile ilişkisi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 6(4), 2616-2626.
  • Vatansever Bayraktar, H. (2015). Sınıf yönetiminde öğrenci motivasyonu ve motivasyonu etkileyen etmenler. Turkish Studies, 10(3), 1079-1100.
  • Yeniay, S. (2019). Behiç Ak’ın hikâyelerinin değerler eğitimi açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya: Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Yenilmez, K. ve Yolcu, B. (2007). Öğretmen davranışlarının yaratıcı düşünme becerilerinin gelişimine katkısı. Sosyal Bilimler Dergisi, 18, 95-105.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.
  • Yılmaz, N. (2009). Yaratıcı drama destekli yaratıcı okuma programı. Yaratıcı Drama Dergisi, 4(7), 1-28.
  • Yurdakal, İ. H. (2018). Yaratıcı okuma çalışmalarının ilkokul 4. sınıfta okuma ve yaratıcı düşünme becerilerini geliştirmeye etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Denizli: Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.