Türkiye’de Program Değerlendirme Çalışmalarında Eğilimler ve Sorunlar: Alan Uzmanlarının Gözüyle

Bu araştırmada, Türkiye'de program değerlendirme çalışmalarındaki eğilimler ile karşılaşılan sorunların irdelenerek çözüm önerilerinin sunulması amaçlanmıştır. Bu amaçla değerlendirme çalışmalarının özellikleri, düzenlenmesi ve sonuçlarından yararlanılmasına ilişkin alan uzmanlarının görüşleri belirlenmeye çalışılmıştır. Durum çalışmasının benimsendiği araştırmaya maksimum çeşitlilik ve ölçüt örnekleme tekniğine göre belirlenen 33 farklı kurumda görev yapan 50 akademisyen katılmıştır. Odak grup tekniği ile toplanan verilerin çözümlenmesinde içerik analizinden yararlanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, program değerlendirme çalışmaları bir modele dayalı olarak yürütülmeli, gerektiğinde birden fazla modelden yararlanılmalıdır. Program değerlendirme çalışmaları programın geliştirilmesi, sürekliliğinin sağlanması, paydaşlara bilgi verme ve alana katkı sağlama amacıyla yapılmalıdır. Program değerlendirmenin araştırma sürecinden temel farkı karar verme işlevinin olması ve amaçlarıdır. Program değerlendirme çalışmalarında paydaş, değerlendirilen programdan doğrudan ve dolaylı olarak etkilenen ve etkileyenlerdir. Bir program değerlendirmeci, program geliştirme ve değerlendirme süreçleri ile değerlendirilecek program ve araştırma alanlarında yetkin olmalıdır

Trends and Problems in Curriculum Evaluation Studies in Turkey: The Perspective of Domain Experts

The aim of this study was to look into the trends and problems related to curriculum evaluation studies in Turkey. For this purpose, opinions of domain experts about the organization, qualities and utility of curriculum evaluation studies were identified. 50 academicians working in 33 different institutions participated in this case study. These participants were selected using maximum variation and criterion sampling methods. In analysing the data collected through the focus group technique, content analysis was used. The results of the study indicated that curriculum evaluation studies should be conducted based on a model or models when necessary. Evaluation studies should aim to improve curriculum and/or to maintain its continuity, to inform stakeholders and to contribute to the field. Its decision making function and its objectives distinguish curriculum evaluation from research studies. In evaluation studies, stakeholders are the individuals either directly or indirectly affected by or affecting the curriculum. A curriculum evaluator should be competent in research, curriculum development and evaluation processes, and the specific curriculum that would be evaluated

___

  • Al-Jardani, K.S.S. (2011). The need for developing a framework for curriculum evaluation. Uluslararası Eğitim, Araştırma ve Yenilikler Konferansı Bildiri Kitabı. İspanya: Madrid.
  • Aslan, M. ve Sağlam, M. (2015). Türkiye’de 2005-2014 yılları arasında yapılan program değerlendirme tezlerinin metodolojik açıdan incelenmesi. Üçüncü Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Kongresi Bildiri Özeti Kitabı. Adana: Çukurova Üniversitesi.
  • Brandon, P. R. (1998). Stakeholder participation for he purpose of helping ensure evaluation validity: Bridging the gap between collaborative and non-collaborative evaluations. American Journal of Evaluation, 19, 325-337.
  • Bryson, J. M., Patton, M. Q. and Bowman, R. A. (2010). Working with evaluation stakeholders: A rationale, step-wise approach and toolkit. Evaluation and Program Planning, 34, 1-12.
  • Chelimsky, E. (1997). Thoughts for a new evaluation society. Evaluation, 3, 97-118.
  • Chen, S., Hsu, I.C. & Wu, C-M. (2009) Evaluation of undergraduate curriculum reform for interdisciplinary learning. Teaching in Higher Education, 14(2), 161-173.
  • Cooksy, L. J. and Mark, M. M. (2012). Influences of evaluation quality. American Journal of Evaluation, 33(1), 79-87.
  • Cousins, J. B., Goh, S. C Elliott, C. J. and Bourgeois, I. (2014). Framing the capacity do and use evaluation. New Directions for Evaluation, 141, 7-23.
  • Çokluk, Ö., Yılmaz, K. & Oğuz, E. (2011). Nitel bir görüşme yöntemi: Odak grup görüşmesi. Kuramsal Eğitimbilim, 4(1), 95-107.
  • Davies, R., and MacKay, K. (2014). Evaluator training: Content and Topic valuation in university evaluation courses. American Journal of Evaluation, 35(3), 419- 429.
  • Demirel, Ö. (2010). Eğitimde program geliştirme. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • Engle, M., Altshuld, J. W. and Kim, Y. (2006). 2002 Survey of evaluation preparation programs in universities: An update of the 1992 American Evaluation Association-Sponsored study. American Journal of Evaluation, 27(3), 353-359.
  • Erden, M. (1998). Eğitimde program değerlendirme. Ankara: Anı Yayıncılık. Fitzpatrick, J. L. Sanders, J. R. ve Worthen, B. R. (2004) Program evaluation: Alternative approaches and practical guidelines. White Plains, N.Y: Longman. Fredericks, K. A. Carman, J. G. ve Birkland, T. A. (2002). Program evaluation in a challenging authorizing environment: Intergovernmental and ınterorganizational factors. New Directions for Evaluation, 95, 5-18.
  • Gall, J. P., M.D. Gall ve W.R. Borg. (1999). Applying educational research (A Practical Guide). New York: Longman.
  • Ghere, G., King, J. A., Stevahn, L. ve Minnema, J. (2006). A professional development unit for reflecting on program evaluator competencies. American Journal of Evaluation, 27(1), 108-123.
  • Gökmenoğlu, T. (2014). Geniş açı: Modeller ve yaklaşımlar açısından Türkiye’de program değerlendirme çalışmaları. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi, 4(7), 55-70.
  • Gözütok, D. (2006). Program değerlendirme. Gültekin, M (Ed.), Öğretimde planlama ve değerlendirme (ss. 175-190). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
  • Güven, B. ve İleri, S. (2006). Program değerlendirme kavramı ve ilköğretimde program değerlendirme çalışmalarına kuramsal bir bakış. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(1-2), 141-163.
  • Johnson, J. Hall, J. Greene, J. C. Ve Ahn, J. (2013). Exploring alternative approaches for presenting evaluation results. American Journal of Evaluation, 34(4), 486-503.
  • Kaya, Z. (1997). Eğitimde program değerlendirme sürecinin temel işlemleri. Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi, 5, 59-72.
  • King, J. A. (2003). The challenge of studying evaluation theory. New Directions for Evaluation, 97, 57- 66.
  • Klenowski, V. (2010). Curriculum evaluation: Approaches and methodologies. Peterson, P., Baker, E.
  • and McGaw, B. (Ed.), International Encyclopedia of Education, (p. 335-341). Elsevier, Oxford. Kurt, A. ve Erdoğan, M. (2015). Content analysis and trends of curriculum evaluation research: 2004- 2013. Education and Science, 40(178), 199-224.
  • Lavelle, J. M. ve Donaldson, S. I. (2015). The state of preparing evaluators. New Directions for Evaluation, 145, 39-52.
  • Lavelle, J. M. (2011). Planning for evaluation’s future: Undergraduate students’ interest in program evaluation. American Journal of Evaluation, 32(3), 362- 375.
  • MacNeil, C. (2000). Pros and Cons of poetic representation in evaluation reporting. American Journal of Evaluation, 21, 359-367.
  • McMillan, J. H. (2004). Educational Research (Fundamentals for the Consumer). Dördüncü Basım. Boston: Pearson education, Inc.
  • Mathison, S. (2008). Seeing is believing: The credibility of image-based research and evaluation. S. I. Donaldson, T. A. Christie ve M. M. Mark, (Ed.), What counts as credible evidence in research and evaluation practice? (p.181-196). Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Melrose, M. (2006). Exploring Paradigms of Curriculum Evaluation and Concepts of Quality. Quality in Higher Education, 4(1), 37-43.
  • Merriam, B. S.(1998). Qualitative Research and Case Study Applications İn Education. San Francisco: Jossey-Bass Publishers.
  • Morris, D. B. (2002). The inclusion of stakeholders in evaluation: Benefits and drawbacks. The Canadian Journal of Evaluation, 17(2), 49-58.
  • Oliva, P. F. (2005). Developing the curriculum. Boston: Pearson/Allyn and Bacon. Özdemir, S. M. (2009). Eğitimde program değerlendirme ve Türkiye’de eğitim programlarını değerlendirme çalışmalarının incelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6 (2), 126-149.
  • Patton, M. Q. (2001). Qualitative research and evaluation methods. Thousand Oaks, Calif.: Sage Publications.
  • Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. Edt.: M. Bütün ve S. B. Demir. Ankara: Pegem Akademi Posner, G. J. (2004). Analyzing the curriculum. Boston: McGraw-Hill.
  • Sağlam, M., & Yüksel, İ. (2007). Program değerlendirmede meta-analiz ve meta değerlendirme yöntemleri. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimleri Dergisi, 18, 175-188.
  • Scriven, M. (1996). The teory behind practical evaluation. Evaluation, 2, 393-404.
  • Stake, R. E. (1995). The Art of Case Study Research. Thousand Oaks: Sage Publications Stevahn, L., King, J. A., Ghere, G. ve Minnema, J. (2005). Establishing essential competencies for program evaluators. American Journal of Evaluation, 26(1), 43-59.
  • Stobart, G. (2009). Determining validity in national curriculum assessments. Educational Research, 51(2), 161- 179.
  • Stufflebeam, D. L. (2000). “Foundational models for 21st century program evaluation”, Stufflebeam, D.
  • L., Madaus, G, F. ve Kellaghan, T. (Ed.) Evaluation Models: View Points on Educational and Human Services Evaluation (p: 33-83). USA: Kluwer academic Publishers.
  • Turgut, M. F. (1983). Program değerlendirme. Cumhuriyet döneminde eğitim (ss.215-234). İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
  • Yaşar, Ş. (1998). Yapısalcı kuram ve öğretme öğrenme süreci. Anadolu Üniversitesi eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1-2).
  • Yüksel, İ. ve Sağlam, M. (2012). Eğitimde program değerlendirme: Yaklaşımlar, modeller, standartlar. Ankara: PegemA Yayınevi.
  • Yüksel, İ. (2010).Türkiye için program değerlendirme standartları oluşturma çalışması. Yayımlanmamış doktora tezi, Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir
Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi-Cover
  • ISSN: 2146-3638
  • Yayın Aralığı: 2
  • Başlangıç: 2011
  • Yayıncı: Eğitim Programları ve Öğretim Derneği