SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENLERİNİN DERS MATERYALİ OLARAK EDEBİ ÜRÜN KULLANIMINA YÖNELİK GÖRÜŞLERİ

Bu araştırma, sosyal bilgiler öğretmenlerinin ders materyali olarak edebi ürün kullanımına yönelik görüşlerini incelemek için yapılmıştır. Edebi ürün kullanımında öğretmenlerin tercihleri, edebi ürünlerin hangi amaçlarla kullanıldığı, kullanılacak ürünün belirli kriterle seçilip seçilmediği, kullanım sürecinde karşılaşılan sorunlar çalışmada ele alınmıştır. Çalışma, nitel araştırma yöntemi kullanılarak yapılmıştır. 20 sosyal bilgiler öğretmeniyle yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Elde edilen veriler içerik analizi yoluyla incelenmiştir. Bulgular neticesinde; öğretmenlerin edebi ürün tercihlerinde konu, öğrenci seviyesi gibi unsurları dikkate aldığı, edebi ürünleri dersin her aşamasında kullanabildiklerini, edebi ürünleri belirli yöntemlerle kullandıklarını, özellikle edebi ürün kullanmalarının nedenlerini, sonuçlarını ve karşılaştıkları sorunları ortaya koyan sonuçlara ulaşılmıştır. Edebi türlerin eğitim-öğretim sürecinde kullanımını daha planlı hale getirmek ve bu husustaki beklentileri standartlaştırmak için çalışmaların yapılması önemli görülmektedir

THE VIEWPOINTS OF SOCIAL SCIENCES TEACHERS ON THE USE OF LITERARY GENRES AS CLASS MATERIALS

This study has been conducted to examine the viewpoints of social sciences teachers on the use of literary genres as class materials. The preferences of social sciences teachers on the use of literary genres, on what grounds the literary genres are used, the products being selected with certain criteria, and the problems in the process of usage have been handled in the study. The study has been conducted by using the Qualitative Research Method. Semi-structured interviews were made with 20 social sciences teachers. The data obtained were examined by using the Content Analysis Method. It was concluded in the light of the findings that teachers took the elements like topic and the level of the students into consideration in selecting literary genres, and use the literary genres in every stage of their classes with certain methods. The results also revealed the reasons, results and the problems encountered during the use of literary products. It has been concluded that the use of literary products must be planned better for the educationtraining process, and the expectations on this topic must be standardized

PDF

___

Akkuş, Z. (2006). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Destanların Kullanımı. Atatürk Üniversitesi Kâzım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi(KKEFD), 14, 31-48.
Altun, A. & Ata, B. (2008). Türkiye'de Sosyal Bilgiler Eğitim Anabilim Dalındaki Akademisyenlerin ve Öğretmen Adaylarının Başvuru Kitapları Üzerine Düşünceleri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2, 27-45.
Cerrahoğlu, M. (2013). Destanların Eğitimdeki İşlevi, Atasözlerinin Destan Metinleri İle Öğretilmesi. International Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic, 8 (13): 633-644.
Çençen, N. (2010). 11. Sınıf Türkiye Cumhuriyeti İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Dersinde Tarih Öğretmenlerinin Edebî Ürün Kullanımına İlişkin Görüşleri. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
Çengelci, T. (2013). Sosyal Bilgiler Dersinde Yararlanılan Toplumsal ve Kültürel Kaynakların Belirlenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 12(43): 219-236.
Demir, S.B. & Akengin, H. (2011). Hikayelerle Sosyal Bilgiler Öğretimi, Ankara: PegemA Yayınları.
Deveci, H. & Bayır, Ö. G. (2011). Hayallerdeki Sosyal Bilgiler: İlköğretim Üçüncü Sınıf Öğrencilerinin Algıları. Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi, 2(4): 9-28.
Gall, M. D., Borg, W. R. & Gall, J. P. (1996). Educational Research: An Introduction. White Plains, NY: Longman.
Gowan, M.T. & Guzetti, B. (2003). Edebiyat Temelli Sosyal Bilgiler Öğretimi. (Çev. Doğanay, A.). Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(11): 35-44.
Gowan, M.T. & Guzzetti, B. (1991). Promoting Social Studies Understanding Through Literature-Based Instruction. Social Studies, 82(1): 16-22.
Kan, Ç. (2006). Etkili Sosyal Bilgiler Öğretimi Arayışı. Kastamonu Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2): 537-544.
Kaya, E. & Ekici, M. (2015). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Gezi Yazılarından Yararlanma: Gülten Dayıoğlu'nun Gezi Yazıları Örneği. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 19(1): 87-114.
Kaymakçı, S. (24-26 Mayıs 2012). İlköğretim 4. Ve 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarında Edebî Ürünlerin Kullanımına Bir Bakış. 11. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu'nda Sunulmuş Bildiri, Rize.
Kaymakçı, S. (2013). Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarında Sözlü Ve Yazılı Edebî Türlerin Kullanım Durumu. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 230-255.
Kolaç, E., Demir, T., & Karadağ, R.(2012). Öğretmen Adaylarının Dil Eğitiminde Çocuk Edebiyatı Me-tinlerinin Kullanımına Yönelik Görüşleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 16(1): 195-212.
Köksal, H. (2010). Tarih Öğretiminde Epik Şiirlerin Kullanılması. M. Safran, (Edt.), Tarih Nasıl Öğretilir? içinde (252-258). İstanbul: Yeni İnsan Yayınevi.
Kuran, B. Ş. & Ersözlü, N. Z. (2009). Sınıf Öğretmenlerinin Çocuk Edebiyatına İlişkin Görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1): 1-17.
Michaelis, J.U. & Garcia, S. (1996). Social Studies For Children: A Guide To Basic Instruction (11th ed.). Boston: Allyn & Bacon.
Miles, M. B., & Huberman, M. A. (1994). An Expanded Sourcebook Qualitative Data Analysis. London: Sage
Mindivanlı, E., Küçük, B., & Aktaş, E.(2012). Sosyal Bilgiler Dersinde Değerlerin Aktarımında Atasözleri Ve Deyimlerin Kullanımı. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(3). 93-101.
Mutluay, R. (1977). 100 Soruda Edebiyat Bilgileri, İstanbul, Gerçek Yayınevi.
Nelson, L. R. & Nelson, T. A. (1999). "Lerarning History Through Children's Literature", ERIC Digest, ERIC Clearinghouse For Social Studies / Social Science Education, Bloomington, IN, (BBB24392), Washington.
Oruç, Ş. (2009). Sosyal Bilgiler 6. Sınıf Ders Kitaplarında Edebi Ürünler. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(2): 9-24.
Öztürk, C. & Otluoğlu, R. (2002). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Yazılı Edebiyat Ürünlerini Ders Aracı Olarak Kullanmanın Duyuşsal Davranış Özelliklerini Kazanmaya Etkisi. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 15, 173-182.
Öztürk, C. & Otluoğlu, R. (2003). Sosyal Bilgiler Öğretiminde Edebi Ürünler ve Yazılı Materyaller, Ankara, Pegema Yayıncılık.
Sandmann, A.L. & Ahern, J.F. (2002). Linking literature with life: The NCSS Standards and children's literature for the middle grades. Silver Springs, MA: National Council for the Social Studies.
Silss-Briegel, T. & Camp, D. (2001). Using Literature to Explore Social Issues. Clearing House; 74 (5): 280-284.
Şimşek, A. (2015). Sosyal Bilgiler Dersinde Bir Öğretim Materyali Olarak Edebi Ürünler, Mustafa SAFRAN (Ed.) Sosyal Bilgiler Öğretimi içinde (389-412). Ankara, Pegem Yayıncılık.
Tekgöz, M. (2005). "İlköğretim 7. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde Edebiyat Temelli Öğretim Yönteminin Öğrencilerin Akademik Başarısına ve Kalıcılığına Etkisi", Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Toy, İ. (2015). Storyline Yönteminin 7. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi Kazanımlarının Gerçekleşmesine ve Kalıcı Öğrenmeye Etkisi, Erzincan Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, (5. Baskı), Ankara: Seçkin Yayıncılık.