SOSYAL BİLGİLER DERSİ ÖĞRETİMİNDE SİNEMANIN KULLANIMI

Sosyal bilimlerle ilgili sinema filmlerinin sosyal bilgilerin disiplinlerarası mantığının kavranmasını ve sosyal bilgileri oluşturan disiplinlerin ayrıntılı şekilde öğrenilmesine olumlu etki yapacağı düşünülmektedir. Araştırmanın amacı sosyal bilgiler disiplinleriyle ilgili filmlerin sosyal bilgiler öğretimine nasıl katkı sağladığını ortaya çıkarmaktır. Bunun yanında sinema filmlerinin sosyal bilgilerde değer ve beceri öğretimindeki yeri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Bu amaçla sosyal bilgileri oluşturan disiplinlerden tarih, psikoloji, sosyoloji, sosyal psikoloji, coğrafya, hukuk, felsefe, arkeoloji, antropoloji ve ekonomi alanlarındaki filmler ele alınmış, izlenmiş, değerlendirilmiş, yorumlanmış, sosyal bilgiler disiplinleriyle ve sosyal bilgilerle ilişkisi araştırılmıştır. Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Muş Alparslan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sosyal Bilgiler Bölümünde öğrenim gören 14 öğretmen adayı oluşturmuştur ve araştırma 2020-2021 Bahar Dönemi’nde 10 hafta yürütülmüştür. Veriler yapılandırılmış görüşme formu ile elde edilmiş ve içerik analizi ile analiz edilmiştir. Araştırmada sinemanın sosyal bilgiler öğretiminde önemli ve etkili olduğu, bilgilerin kalıcı şekilde öğrenilmesini sağladığı, dersi eğlenceli ve ilgi çekici hâle getirdiği, farklı bakış açıları ve yorumlama gücü kazandırdığı, derinlemesine öğrenmeyi sağladığı bulguları elde edilmiştir. Bunun yanında sinemanın sosyal bilgileri oluşturan disiplinler hakkında bilgi edinmeye, sosyal bilgilerin disiplinlerarası mantık çerçevesinde kavranılmasına, bilgilerin derinlemesine öğrenilmesine katkı sağladığı, sosyal bilgilerde beceri ve değer öğretimini olumlu etkilediği sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada Sosyal Bilgiler Öğretim Programı’nda ve sosyal bilgiler ders kitaplarında sinemayla öğretime daha fazla yer verilmesi, sosyal bilgilerde değer ve beceri öğretiminde sinemadan yararlanılması gibi önerilere yer verilmiştir. Bunun yanında sosyal bilgilerde sinemadan yararlanma ile ilgili etkinlik örneklerinin hazırlanması, bu etkinliklerden eğitimcilerin yararlanmalarının sağlanması, sosyal bilgiler öğretiminde kullanılacak filmlerin telif haklarının satın alınması ve bu filmlerin eğitimcilerin hizmetine sunulması gibi önerilerde bulunulmuştur.

THE USE OF CINEMA IN THE TEACHING OF SOCIAL STUDIES COURSE

It is thought that movies about social sciences will have a positive effect on understanding the interdisciplinary logic of social studies and to learning the disciplines that make up social studies in detail. The aim of the research is to reveal how movies related to social studies disciplines contribute to social studies teaching. In addition, it has been tried to reveal the place of movies in teaching values and skills in social studies. For this purpose, films in the fields of history, psychology, sociology, social psychology, geography, law, philosophy, archaeology, anthropology, and economics, which are among the disciplines that make up social studies, were discussed, watched, evaluated, interpreted, and their relationship with social studies disciplines and social studies were investigated. Case study, one of the qualitative research methods, was used in the research. The study group of the research consisted of 14 pre-service teachers studying at Muş Alparslan University, Education Faculty, Department of Social Studies, and the research was carried out for 10 weeks in the 2020-2021 Spring Term. The data were obtained with a structured interview form and assayed with content analysis. In the research, the findings were obtained that cinema is important and effective in teaching social studies, provides permanent learning of information, makes the lesson fun and interesting, provides different perspectives and interpretation power, and provides in-depth learning. In addition, it has been concluded that cinema contributes to obtaining information about the disciplines that make up social studies, to comprehend social studies within the framework of interdisciplinary logic, to learn information in depth, and to positively affect skill and value teaching in social studies. In the research, suggestions such as giving more place to teaching with cinema in Social Studies Curriculum and social studies textbooks, making use of cinema in teaching values and skills in social studies were included. In addition, suggestions were made such as preparing examples of activities related to benefiting from cinema in social studies, enabling educators to benefit from these activities, purchasing the copyrights of the films to be used in social studies teaching and presenting these films to the service of educators.

___

  • Akar, H. (2017). Durum çalışması. Eğitimde Nitel Araştırma Desenleri, Saban, A., Ersoy, A. (Ed.). Anı.
  • Ata, B. (2006). Sosyal bilgiler öğretim programı. Öztürk, C. (Ed.). Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi. Pegem.
  • Barr, R., Barth, J. L. ve Shermis, S. S. (2013). Sosyal bilgilerin doğası. Pegem.
  • Barth, J. L. (1991). Elementary and junior high/middle school social studies curriculum, activities and materials. (3rd ed.). Universty Press of America, Inc.
  • Barth, J. L. ve Demirtaş, A. (1997). İlköğretim sosyal bilgiler öğretimi. YÖK/Dünya Bankası, Millî Eğitimi Geliştirme Projesi, Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi.
  • Bektaş, Ö. (2019). Sosyal bilimler ve sosyal bilgiler. R. Turan ve T. Yıldırım (Ed.). Sosyal Bilgilerin Temelleri (1-37). Anı.
  • Bektaş-Öztaşkın, Ö. (2013). Sosyal bilgiler derslerinde belgesel film kullanımının akademik başarıya ve bilinçli farkındalık düzeylerine etkisi. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi. 3(2), 147-162.
  • Birkök, M. C. (2008). Bir toplumsallaştırma aracı olarak eğitimde alternatif medya kullanımı: sinema filmleri. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi. 5(2).
  • Briley, R. (2007). Doing the right thing by teaching film in the American history classroom: Spike Lee do the right thing as a case study. A. S. Marcus (Ed.). Celluloid Blackboard: Teaching History with Film (217- 234). Charlotte, NC: Information Age.
  • Bruner, J. (1960). The process of education. Harvard University Press.
  • Burkowski Jr, J. and Alvarino, X. M. (2000). Teaching social studies through film. Retrieved from https://www.educationfund.org/file_download/inline/9e86c18a-59e5-4925-a92e-fb69ec7ec02a
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem.
  • Çayıroğlu, D. (2014). Sosyolojide sinema filmlerinin eğitsel araç olarak kullanılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Çoban, Z. (2011). Tarih derslerinde tarihî film ve dizilerin kullanımına ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
  • Demircioğlu, İ. H. (2007). Tarih öğretiminde filmlerin yeri ve önemi. Bilig, 42, 77-93.
  • Derelioğlu, Y. ve Şar, E. (2010). The use of films on history education in primary schools: problems and suggestions. Procedia Social and Behavioral Sciences, 9, 2017-2020.
  • Doğanay, A. (2008). Çağdaş sosyal bilgiler anlayışı ışığında yeni sosyal bilgiler programının değerlendirilmesi. Ç. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(2), 77-96.
  • Erden, M. (1996). Sosyal bilgiler öğretimi. Alkım.
  • Holmes, K., Russell, W. and Movitz, A. (2007). Reading in the social studies: using subtitled films. Social Education, 71(6), 326-330.
  • İçen, M. ve Tuncel, G. (2019). Social studies education with cinema films: a case study. International Online Journal of Educational Sciences, 11(1), 230-254.
  • Jones, A. (2017). How to start a rebellion: using film to engage social studies students. Learning to teach, 5(1). Retrieved from http://utdr.utoledo.edu/learningtoteach/vol5/iss1/10
  • Kabapınar, Y. (2007). İlköğretim hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi. Maya Akademi.
  • Kaya, E. ve Çengelci, T. (2011). Öğretmen adaylarının sosyal bilgiler eğitiminde filmlerden yararlanılmasına ilişkin görüşleri. Journal of Social Studies Education Research, 2(1), 116-135.
  • Marcus, A., Metzger, S., Paxton, R. and Stoddard, J. (2018). Teaching history with film. Routledge.
  • Martorella, P. H. (1996). Teaching social studies in middle and secondary schools. Prentice Hall.
  • NCSS (1994). The curriculum standards for social studies. Retrieved from https://www.socialstudies.org/standards/national-curriculum-standards-social-studies-introduction
  • Özensoy, A. U. (2019). Use of movies in human rights and democracy teaching. International Journal of Education & Literacy Studies, 7(4):129-135.
  • Öztaş, S. (2015). Tarih Öğretiminde Tarihî Film ve Tarihî Dizilerin Kullanılmasına İlişkin Tarih Bölümü Öğrencilerinin Görüşleri (Kırklareli Üniversitesi Örneği). Turkish history education journal, 4 (2), 1-37.
  • Öztaş, S. (2008). Tarih öğretimi ve filmler: Tarih öğretiminde film kullanılmasının öğrenci başarısına etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü.
  • Öztürk, C. (2015). Sosyal bilgiler: toplumsal yaşama disiplinler arası bir bakış. C. Öztürk, (Ed.). Sosyal Bilgiler Öğretimi (1-31). Pegem.
  • Parker, W. C. (2018). İlkokul ve ortaokullarda sosyal bilgiler eğitimi. Pegem.
  • Patton, M. Q. (2014). Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri. Pegem.
  • Ross, E. W., Mathison, S. and Vinson, K. D. (2014). Social studies curriculum and teaching in the era of standardization. Wayne Ross (Ed.). The Social Studies Curriculum Purposes, Problems, and Possibilities (25-50). State University of New York.
  • Russell III, W. B. (2012). The art of teaching social studies with film. The Clearing House: A Journal of Educational Strategies, Issues, and Ideas, 85(4), 157-164.
  • Russell III, W. B. and Waters, S. (2007). Cinematic citizenship: developing citizens of character with film. Action in Teacher Education, 32-2, 12-23.
  • Russell, W. (2007). Using film in the social studies. University Press of America.
  • Safran, M. (2011). Sosyal bilgiler öğretimine bakış. B. Tay ve A. Öcal (Ed.). Sosyal Bilgiler Öğretimi (2-16). Pegem.
  • Savage, T. V. and Amstrong, D. G. (1996). Effective social studies in elementary school. Prentice Hall.
  • Savaş, B. ve Arslan, Ö. (2014). T.C. inkılap tarihi ve Atatürkçülük dersinin öğretiminde filmlerin kullanımına ilişkin öğrenci görüşleri. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Eğitim Bilimleri Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3:8, 129-148.
  • Sönmez, V. (2005). Hayat ve sosyal bilgiler öğretimi öğretmen kılavuzu. Anı.
  • Sunal, C. S. and Haas, M. E. (2005). Social studies for the elementary and middle grades: a constructivist approach (2nd ed.). Pearson Education.
  • TTKB (2005). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı. Millî Eğitim Bakanlığı.
  • TTKB (2018). Sosyal bilgiler dersi öğretim programı. Millî Eğitim Bakanlığı.
  • Yakar, H. G. İ. (2013). Sinema Filmlerinin Eğitim Amaçlı Kullanımı: Tarihsel Bir Değerlendirme. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi dergisi, 10(1), 21-36.
  • Yüksel, A., Mil, B. ve Bilim, Y. (2007). Nitel araştırma: neden, nasıl, niçin? Detay.
  • Zarrillo, J. J. (2016). Sosyal Bilgiler Öğretimi. Anı.
Uluslararası Avrasya Sosyal Bilimler Dergisi-Cover
  • ISSN: 2146-1961
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 2010
  • Yayıncı: Prof. Dr. Kadir ULUSOY