Fatih KAYAALP, Esma Nur KARAMEŞE, OĞUZHAN KARADENİZ

PROSPECTIVE SOCIAL STUDIES TEACHERS' PERCEPTIONS ON THE CONCEPT OF "CITIZEN(SHIP)"

The concept of citizenship had its roots in ancient Greek and Rome and showed great change and development in the modern age when nation-states rose. Many states were affected by this process of change and development of this concept. Turkey that transformed from empire to nation-state also had to adapt itself to these changes. So, the Republic of Turkey attached crucial importance to citizenship education based on the experience from the period of the Ottoman Empire. Thus, the Turkish Republic benefited from educational practices to gain citizens common citizenship identity. This function of education remains valid today. This study aimed to reveal prospective social studies teachers’ metaphors regarding citizenship which has an important place in social studies education and the basis of citizenship education. A total of 139 prospective social studies teachers, studying at a state university in the Western Black Sea region of Turkey in the 2017-2018 academic year, voluntarily participated in the study. The phenomenological method, one of the qualitative research methods, was used. The data were collected by asking the prospective teachers: "Citizen(ship) is like/looks like............. Because..............". The data were analyzed by content analysis. The prospective social studies teachers’ metaphors regarding the concept of citizenship were a flower, family, water, tree, sun, breath, earth, vein, ant, society, light, mineral, oxygen, seed.

PDF

___

Arat, Y. (1998). Türkiye’de Toplumsal Cinsiyet ve Vatandaşlık.75. Yılda Tebaadan Yurttaşa Doğru. (Ed. Artun Ünsal). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.

Aydın, M. (2016). Beş Nitel Araştırma Yaklaşımı. Nitel Araştırma Yöntemleri Beş Yaklaşıma Göre Nitel Araştırma Ve Araştırma Deseni. (Çev. Ed. M. Bütün ve S. Beşir Demir). Siyasal Kitapevi: Ankara, 69-110.

Bakioğlu, A. & Kurt, T. (2009). Öğretmenlerin Demokrasi, Vatandaşlık Ve Vatanseverlik Algılarının Nitel Olarak İncelenmesi. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 29, 19-39.

Çolak, K. (2015). Sosyal Bilgiler İle Vatandaşlık ve Demokrasi Eğitimi Derslerinde Küresel Vatandaşlık Eğitimi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.

Dewey, J. (1966). Democracy and Education: An Introduction to The Philosophy of Education. New York: FreePress.

Dere, İ., Kızılay, N. & Alkaya, S.(2017). ‘İyi Vatandaş’ Kavramı, Ailede Ve Okulda “İyi Vatandaşlık” Eğitimi Hakkında Velilerin Görüşleri ve Algıları. International Journal Of Eurasia Social Sciences, 8(30), 1974- 1993.

Doğanay, A., Çuhadar, A., & Sarı, M. (2007). Öğretmen Adaylarının Siyasal Katılımcılık Düzeylerine Çeşitli Etmenlerin Etkisinin Demokratik Vatandaşlık Eğitimi Bağlamında İncelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 50, 213-246.

Durgun, Ş. (2010). Cumhuriyetçi ve Liberal Anlayış Çerçevesinde Türkiye’de Vatandaşlık Sorunsalı. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1, 65-92.

Esendemir, Ş. (2008). Türkiye’de ve Dünyada Vatandaşlık. Eski Sorular / Yeni Arayışlar. Ankara: Birleşik Yayınevi.

Eurydice. (2012). Citizenship Education in Europe. Brussels, Belgium: Author.

Evans, M. (2006). Educating for Citizenship: What Teachers Say and What Teachers Do. Canadian Journal of Education, 29(2), 410-435.

Ertürk, E. (2008). Yeni Ders Kitaplarında Milliyetçi Söylem ve Vatandaşlık Anlayışının Dönüşümü. (Ed: F. Keyman) Aydınlanma, Türkiye ve Vatandaşlık. İstanbul: Ofset Yayınevi.

Ersoy, F. (2012). Annelerin Vatandaşlık Algısı, Çocuklarda Vatandaşlık Bilinci Geliştirme Uygulamaları ve Karşılaştıkları Sorunlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(3), 2111-2124.

Faulks, K. (2006). Rethinking Citizenship Education İn England: Some Lessons From Contemporary Social and Political Theory. Education, Citizenship, and Social Justice, 1(2), 123-140.

Gagnon, P. (2003). Educating Democracy: State Standards to Ensure A Civic Core. Washington, DC: Albert Shanker Institute.

Gürses. F. (2010). Türkiye’de Ders Kitaplarında Yurttaşlık: Cumhuriyetin Kuruluş Yıllarından Bugüne Kavramsal Dönüşüm. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.

Kadıoğlu, A. (2008). Aydınlanma, Vatandaşlık ve Kadın: Türkiye örneği. (Ed: F. Keyman) Aydınlanma, Türkiye ve Vatandaşlık. İstanbul: Ofset Yayımevi.

Kan, Ç. (2009). Sosyal Bilgiler Eğitiminde Küresel Vatandaşlık. Pamukkale üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 25-30.

Kansu, C. Ç. (2017). Öğretmen Adaylarının Etkili Vatandaşlık Yeterlik Düzeylerinin ve Demokrasi Anlayışına İlişkin Algılarının İncelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 25-36.

Kara, C.,Topkaya,Y. & Şimşek, U. (2012). Aktif Vatandaşlık Eğitiminin Sosyal Bilgiler Programındaki Yeri. Journal of World of Turks, 4(3), 147-159.

Karatekin, K. & Uysal, C. (2018). Ecological Citizenship Scale Development Study. International Electronic Journal of Environmental Education, 8(2), 82-104

Kayasandık, F. (2015). Ekolojik Vatandaşlık Kavramının Fen Eğitiminde Bütüncül Bir Yaklaşımla Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kastamonu Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kastamonu.

Kerr, D. (2003). Citizenship Education in England: The Making of a New Subject. JSSE-Journal of Social Science Education, 2(2).

Kılınç, E. (2015). Sınıf Öğretmenleri İle Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin İyi Vatandaş Kavramı Hakkındaki Görüşleri. Route Educational and Social Science Journal. 2(3),194-206.

Kılınç, N. & Dere, İ. (2013). Lise Öğrencilerin “İyi Vatandaş” Kavramı Hakkındaki Görüşleri. Journal of Social Studies Education Research,4(2), 103-124.

Kızılay, N.(2015). Sosyal Bilgiler Öğretmenim: Bana Göre İyi Vatandaş. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic,10(11), 987-1006.

Kuş, Z. & Aksu, A.(2017). Vatandaşlık ve Vatandaşlık Eğitimi Hakkında Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin İnançları. Uluslararası Türk eğitim Bilimleri Dergisi, 5(8), 18-41

Lapayese, Y. V. (2003). Toward a Critical Global Citizenship Education. Comparative Education Review, 47(4), 493-501.

Martin, L.A. (2008). Elementary and Secondary Teacher Education Students’ Perspectives on Citizenship. Action in Teacher Education, 30(3), 54-63.

Martin, L. A. & Chiodo, J. J. (2007). Good Citizenship: What Students in Rural Schools Have to Say About it. Theory & Research in Social Education, 35(1), 112-134.

MEB, (2018). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı (İlkokul Ve Ortaokul 4. 5. 6. Ve 7. Sınıflar). Ankara.

Memişoğlu, H. (2014). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Görüşlerine Göre Vatandaşlık Eğitimi. Electronic Turkish Studies, 9(5), 1565-1585.

Merey, Z., Karatekin, K. & Kuş, Z.(2012). İlköğretimde Vatandaşlık Eğitimi: Karşılaştırmalı Kuramsal Bir Çalışma. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(3), 795-821.

Miles, M, B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Source Book. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage.

Namlı Altıntaş, İ. & Kozaner, Ç.(2016). Sınıf Öğretmenliği ve Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Adaylarının Aktif Vatandaşlık Değerleri Açısından Karşılaştırılması. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(34), 505-518.

NCSS, (2005).National Standards for Social Studies Teachers. www.socialstudies.org./standards/teacherssandard internet sayfasından 1 Kasım 2018 tarihinde alınmıştır.

O’Brien, J.L. & Smith, J.M. (2011). Elementary Education Stuents’ Perceptions of “Good” Citizenship. Journal of Social Studies Education Research, 2(1), 21-36.

Oğuz, K. A. (2007). Fedekar Eş Fedekar Yurttaş (Yurt Bilgisi Ve Yurttaş Eğitimi 1970- 1990).İstanbul: Kitap Yayınevi.

Ozulu, S. (2015). Siyasi Partilerin Vatandaşlık Yaklaşımları: 2002 Sonrası Dönem ve Yeni Anayasa Yapım Süreci. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Turgut Özal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.

Osmanoğlu, A. E., Adak, N. & Dereli, E. (2013). 6. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersinde Vatandaşlık Algısı. Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3(5), 63-88.

Osmanoğlu, A. E. (2012). Türkiye ve Mısır Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarında Vatandaşlık Algısının Karşılaştırmalı Analizi. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 2(3), 43-61.

Özmen, C. (2011). Sosyal Bilgiler Eğitiminde Vatandaşlık Aktarımı Yaklaşımına İlişkin Öğretmen Görüşleri. Mustafa Kemal Üniversitesi, 8(15), 435-455.

Öztürk, M. (2015). Ortaokul Öğrencilerin Dijital Vatandaşlık Düzeyleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kastamonu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kastamonu.

Prior, W. (1999) What it Means to Be a “Good Citizen” in Australia: Perceptions of Teachers, Students, and Parents. Theory & Research in Social Education, 27(2), 215-247.

Polat, E. (2011). Osmanlı’dan Günümüze Vatandaşlık Anlayışı. Ankara Barosu Dergisi, 3, 128-156.

Scheerens, J. (2011). Indicators on informal learning for active citizenship at school. Educational assessment, evaluation and accountability, 23(3), 201-222.

Saban, A. (2008). Okula İlişkin Metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55, 459-496.

Saban, A. (2009). Öğretmen Adaylarının Öğrenci Kavramına İlişkin Sahip Oldukları Zihinsel İmgeler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2), 281-326.

Sağlam, F. (1998). Cumhuriyet Döneminde İnsan Hakları Vatandaşlık. 75. Yılda Tebaadan Yurttaşa Doğru.(Ed. Artun Ünsal). İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.

Şahin, F. & Çermik, F. (2014). Küresel Vatandaşlık Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması: Güvenilirlik ve Geçerlilik Çalışması. Doğu Coğrafya Dergisi, 31, 207-2018.

Şimşek, U., Tıkman, F., Yıldırım, E. & Şentürk, M. (2017). Sosyal Bilgiler ve Sınıf Öğretmenlerinin Gözünden Vatandaşlık Eğitimi: Nitel Bir Çalışma. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 2017(32), 913-925.

Sönmez, V. & G. Alacapınar, F. (2017). Örneklendirilmiş Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık.

Sarıipek, D. B. (2006). Sosyal Vatandaşlık ve Günümüzde Yaşadığı Dönüşüm: Aktif Vatandaşlık. Çalışma ve Toplum Dergisi, 2, 67-95.

Uğurlu B., N. (2013). 8. Sınıf Amerikan ve Türk Öğrencilerinin Vatandaşlık Algıları. Eğitim ve Bilim Dergisi, 38(170), 281-293.

Uğulu, C. T. (2011). Avrupa Birliği ve Türkiye’de Vatandaşlık Eğitimi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 10(37), 153-169.

Üstel, F. (1999). Yurttaşlık ve Demokrasi. Ankara: Dost Yayınları.

Yeşilbursa, C.C. (2015). Turkish Pre-Service Social Studies Teachers’ Perceptions of “Good Citizenship. Educational Research and Reviews, 10(5), 634-640.

Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.

Yiğit, E. Ö. (2017). Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Gözünden Vatandaşlık ve Türk Vatandaşlığı. Elementary Education Online,16(2), 406-427.