OKUL MÜDÜRLERİNİN REHBERLİK HİZMETLERİNİN YÖNETİMİNE İLİŞKİN PERFORMANSLARI KONUSUNDA PSİKOLOJİK DANIŞMAN GÖRÜŞLERİ

Bu çalışmada okul müdürlerinin rehberlik hizmetlerinin yönetimine ilişkin performansları konusunda psikolojik danışman görüşleri değerlendirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Hatay, Yozgat, Erzurum, Erzincan, Mersin illerinde görev yapan 24 psikolojik danışman ve rehber oluşturmaktadır. Araştırmanın verileri nitel araştırma yöntemiyle toplanmıştır. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme formu ile elde edilmiştir ve içerik çözümlemesi ile veriler sınıflandırılmıştır. Araştırma bulgularına göre, psikolojik danışmanlar, okul müdürlerinin rehberlik hizmetlerinin yönetiminde, en yüksek performansı, rehberlik ilkelerinin uygulanması konusunda sergilediklerini belirtmektedir. Müdürler, ayrıca psikolojik danışma ve rehberlik hizmetleriyle ilgili kararların alınması ile yönetmeliğin uygulanmasında daha fazla performans göstermektedir. Müdürler, rehberlik hizmetleriyle ilgili olarak gerekli kaynakların sağlanmasında destekleyici bir rol üstlenmektedir. Araştırma bulgularına göre, müdürler, mesleki rehberlik ve yönlendirme hizmetlerinin yönetiminde, psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerinin koordinasyonu ve denetiminde etkili yönetsel liderlik sergileyememektedir. Bu araştırmadan elde edilen sonuçlar, okullarda psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerinin yönetiminin; genel olarak öğretim işleriyle birlikte ele alındığını ve müdürlerden çok psikolojik danışmanlarca yönetildiğini göstermektedir. Okullarda psikolojik danışma ve rehberlik hizmetleri öğrenci kişisel gelişim uygulamaları olarak değerlendirilememektedir. Araştırma sonuçları doğrultusunda, psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerinin yönetiminde, "ekip anlayışıyla süreç odaklı yönetim yaklaşımı" uygulaması önerilmiştir

THE VIEWS OF PSYCHOLOGICAL COUNSELLORS ON THE PERFORMANCES OF SCHOOL PRINCIPALS IN THE MANAGEMENT OF GUIDANCE SERVICES

In this study, the views of psychological counsellors on the performances of school principals in the management of guidance services were investigated. The research group consisted of 24 psychological counsellors and guidance who were in-service in the provinces of Hatay. The data of the research were collected through the qualitative research method. The data were obtained with a semi-structured interview form and they were classified with the content analysis. According to the findings of the research, the psychological counsellors claimed that school principals exhibited the highest performance in the administration of guidance services on the implementation of guiding principles. The principals also demonstrated more performance in the implementation of the regulations and the taking of decisions related to the psychological counselling and guidance services. The principals have the supportive role in providing of necessary resources for guidance services. According to the findings of the research, principals cannot demonstrate effective managerial leadership in the management of vocational guidance and referral services, in the coordination and supervision of psychological counselling and guidance services. The results gathered from this research showed that the management of psychological counselling and guidance services for schools are generally taken into consideration together with the teaching, and psychological counsellors direct it rather than principals. Psychological counselling and guidance services cannot be evaluated as students' personal development practices. Considering the results of the research, in the management of psychological counselling and guidance services, the application of "process-oriented management approach with the understanding of team" was recommended

PDF

___

Akbaş, S. ve Çam, S. (2003). Okullarda Psikolojik Danışma Ve Rehberlik Hizmetlerinin Yürütülmesinde Oluşturulan İşbirliğinin İncelenmesi. VII. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi Bildiri Özetleri. 9-11 Temmuz, İnönü Üniversitesi, Malatya, Ankara: Cantekin Matbaası.
Aluede, O., ve Egbochuku, E. (2007). The influence of personal characteristics on secondary school teachers’ beliefs about school guidance and counseling programs. Education, 127 (3), 440-446.
Aydın, İ., Arastaman, G. ve Akar, F. (2011). Türkiye’de ilköğretim Okulu Yöneticileri İle Rehber Öğretmenler Arasındaki Çatışma Kaynakları. Eğitim ve Bilim, 36(160), 199-212.
Baker, S. B. (2000). School Counseling For The Twenty-First Century (3rd ed.). New Jersey: Prentice Hall.
Bakioğlu, A. ve Gayık Asyalı, S. (2005). Rehber Öğretmenlerin Bulundukları Kariyer Evrelerine Göre Okul Yönetimini Algılayışlarının Niteliksel Olarak İncelenmesi. Marmara Üniversitesi, Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 21, 89-110.
Bıçak, A. (2006). Resmi İlköğretim Okulu Rehber Öğretmenlerinin Görevlerini Gerçekleştirme Düzeyine İlişkin Bir Çalışma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Akdeniz Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Antalya.
Erkan, S. (2001). Okul Psikolojik Danışma Ve Rehberlik Programlarının Hazırlanması. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Erözkan, A. (1997). İlköğretim Okullarında Görevli Yöneticiler İle Öğretmenlerin Pdr Hizmetlerine İlişkin Değerlendirmelerinin Bazı Değişkenlere Göre İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
Güven, M. (2003). Psikolojik Danışmanların Okul Yöneticileriyle İlişkilerini Değerlendirmeleri. VII. Ulusal Psikolojik Danışma ve Rehberlik Kongresi bildiri özetleri. 9-11 Temmuz, İnönü Üniversitesi, Malatya, Ankara: Cantekin Matbaası.
Hamamcı, Z., Murat, M., ve Çoban, A. (2004). Gaziantep’teki Okullarda Çalışan Psikolojik Danışmanların Mesleki Sorunlarının İncelenmesi. XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi: Malatya.
Hatunoğlu, Y., & Hatunoğlu, Y. (2006). Okullarda Verilen Rehberlik Hizmetlerinin Problem Alanları. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14 (1), 333-338.
Karaküçük, S. (2010). Okul Rehberlik Servislerinin Fiziksel/Mekânsal Koşullarının İncelenmesi. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 28 (1), 421-440.
Karip, E. ve Köksal, K. (1999). Okul Yöneticilerinin Yetiştirilmesi. Eğitim Yönetimi, 18, 193-207.
Korkut, F. (2007). Psikolojik Danışmanların Mesleki Rehberlik Ve Psikolojik Danışmanlık İle İlgili Düşünceleri Ve Uygulamaları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 187-197.
Kılıççı, Y. (1989). Okullarda Ruh Sağlığı. Ankara: Şafak Matbaacılık.
Kızıl, D. (2007). Ortaöğretim Kurumlarındaki Rehber Öğretmenlerin Ve Sınıf Rehber Öğretmenlerin Sınıf İçi Rehberlik Etkinlikleri İle İlgili Görüşleri. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Kuzgun, Y. (2009). Rehberlik Ve Psikolojik Danışma (10. Baskı). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Nazlı, S. (2003). Öğretmenlerin kapsamlı/gelişimsel rehberlik ve psikolojik danışma programını algılamaları ve değerlendirmeleri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10, 132-145.
Nazlı, S. (2008). Öğretmenlerin Değişen Rehberlik Hizmetlerini Ve Kendi Rollerini Algılamaları. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(20), 11-25.
Onur, M. (1997). Giresun İli Merkez Liselerindeki Yönetici, Öğretmen Ve Öğrencilerin Rehberlik Anlayışlarının İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
Özabacı, N., Sakarya, N., ve Doğan, M. (2008). Okul Yöneticilerinin Okuldaki Psikolojik Danışma Ve Rehberlik Hizmetlerine İlişkin Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(19), 8-22.
Özaydın, A. (2002). Resmi ilköğretim Okullarında Yönetici, Rehber Öğretmen, Sınıf Öğretmenlerinin Görüşlerine Göre Rehberlik Uygulamaları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Özdemir, E. İ. (1991). Bazı Değişkenlerin Liselerdeki Öğrenci, Öğretmen, Danışman Ve Yöneticilerin Psikolojik Danışma Ve Rehberlik Hizmetlerinden Beklentilerinin Etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Hacettepe Üniversitesi.
Sali Bilgiç, H. (2011). Rehber Öğretmenlerin (Psikolojik Danışmanların Öz Yeterlilikleri). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Söker, V. (2007). İlköğretim Öğretmenlerinin Sınıf Yönetimi Konusunda Okullardaki Rehberlik Servisinden Beklentileri (Zonguldak örneği). Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Şahin, H. (2010). Kişisel Rehberlik Ve Psikolojik Danışma. A. Kaya (Ed.). "Psikolojik danışma ve rehberlik" (ss. 157-196). Ankara: Anı Yayıncılık.
Tatlıoğlu, K. (1999). Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Servisinden Beklentiler Üzerine Bir Araştırma. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya.
Tuzcuoğlu, N. (1995). İlkokullarda Rehberlik Servislerinden Beklentiler Ve Rehberlik Servisinin Öğrenciler Üzerindeki Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (5. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yılmaz, M.T. (2006). Okullarda Rehberlik Servisleri-Hizmetleri. İkinci Basım. (Ed.: M.E. Deniz ve A. Erözkan) Psikolojik Danışma ve Rehberlik. Ankara Nobel Yayın Dağıtım.