INVESTIGATION OF PRIMARY SCHOOL STUDENTS' SCHOOL READINESS LEVELS

The aim of this study is to determine the school readiness level of primary school students and to examine whether the school readiness levels differ according to various variables. Descriptive screening model was used in the study. The universe of the research is composed of primary school first grade students who study in Istanbul province. The sample of the research is composed of 976 primary school first grade students who study first class in Bağcılar, Küçükçekmece, Esenyurt, Esenler and Gaziosmanpaşa districts in Istanbul province. The "Primary School Readiness Scale" was used as the data collection tool in the study. As a result of the data analysis, it was seen that the level of readiness to school of primary school first grade students is high according to the average of general total and affective skills, psychomotor skills, self-care skills and cognitive skills subdimensions. The level of school readiness of the primary school first grade students is significantly different according to gender, the pre-school education status, age as of September and education level of mother and father. There is a significant difference of the level of readiness to school of primary school first grade students in favor of girls according to gender variable; in favor of who have preschool education according to the pre-school education status, in affective skills, psychomotor skills, self-care skills and cognitive skills sub-dimensions and general total. In the subdimensions of affective skills, psychomotor skills, self-care skills, and cognitive skills, the students who were 72 months of age or older in as of September as a whole had higher level of readiness to school, followed by students between 66-71 months and 60-65 months. In the subdimensions of affective skills, psychomotor skills, self-care skills, and cognitive skills, the students whose mother and father graduated from university have higher levels of readiness to school, followed by high school graduates, junior high school graduates and primary school graduates respectively.

İLKOKUL BİRİNCİ SINIF ÖĞRENCİLERİNİN OKULA HAZIRBULUNUŞLUK DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

Bu çalışmanın amacı ilkokul birinci sınıf öğrencilerinin okula hazırbulunuşluk düzeylerini belirlemek ve hazırbulunuşluk düzeylerinin çeşitli değişkenlere (cinsiyet, okul öncesi eğitim alıp almama durumu, öğrencinin Eylül ayındaki doğum ayı, anne eğitim du rumu, baba eğitim durumu) göre farklılaşıp farklılaşmadığını incelemektir. Araştırmada betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın evrenini İstanbul ilinde eğitim öğretimine devam eden i lkokul birinci sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise İstanbul ilinde Bağcılar, Küçükçekmece, Esenyurt, Esenler ve Gaziosmanpaşa ilçelerinde eğitim öğretimine devam eden 976 ilkokul birinci sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Canbulat ve Kırıktaş (2016) ta rafından geliştirilen “İlkokula Hazırbulunuşluk Ölçeği” kullanılmıştır. “İlkokula Hazırbulunuşluk Ölçeği” duyuşsal beceriler, psikomotor beceriler, özbakım becerileri ve bilişsel beceriler olmak üzere dört alt boyuttan oluşmaktadır. Verilerin analizinde ar itmetik ortalama, yüzde, frekans, Mann Whitney U Testi ve Kruskall Wallis H Testi uygulanmıştır. Veri analizi sonucunda ilkokul birinci sınıf öğrencilerinin okula hazırbulunuşluk düzeylerinin duyuşsal beceriler, psikomotor beceriler, özbakım becerileri ve bilişsel beceriler alt boyutları ile toplam ortalamalarına göre yüksek düzeyde olduğu görülmüştür. İlkokul birinci sınıf öğrencilerinin okula hazırbulunuşluk düzeyleri cinsiyet değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermektedir. İlkokul birinci sınıf öğ rencilerinin okula hazırbulunuşluk düzeyleri duyuşsal beceriler, psikomotor beceriler, özbakım becerileri ve bilişsel beceriler alt boyutlarında ve toplamda kızlar lehine anlamlı fark vardır. İlkokul birinci sınıf öğrencilerinin okula hazırbulunuşluk düzey leri okul öncesi eğitim alıp almama durumu değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermektedir. İlkokul birinci sınıf öğrencilerinin okula hazırbulunuşluk düzeyleri duyuşsal beceriler, psikomotor beceriler, özbakım becerileri ve bilişsel beceriler alt bo yutlarında ve toplamda okul öncesi eğitim alanlar lehine anlamlı fark vardır. İlkokul birinci sınıf öğrencilerinin okula hazırbulunuşluk düzeyleri öğrencinin Eylül ayındaki doğum ayı değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermektedir. Duyuşsal beceriler , psikomotor beceriler, özbakım becerileri ve bilişsel beceriler alt boyutlarında ve toplamda Eylül ayındaki doğum ayı 72 ay ve üstü olan öğrencilerin okula hazırbulunuşluk düzeylerinin daha yüksek olduğu, bunu 66 - 71 ay arası ve 60 - 65 ay arası olan öğrenci lerin izlediği görülmüştür. İlkokul birinci sınıf öğrencilerinin okula hazırbulunuşluk düzeyleri anne eğitim düzeyi ve baba eğitim düzeyi değişkenlerine göre anlamlı bir farklılık göstermektedir. Duyuşsal beceriler, psikomotor beceriler, özbakım becerileri ve bilişsel beceriler alt boyutları nda ve genel toplamda anne ve babası üniversite mezunu olan öğrencilerin okula hazırbulunuşluk düzeylerinin daha yüksek olduğu, bunu sırasıyla lise mezunu, ortaokul mezunu ve ilkokul mezunu olanların izlediği görülmüştür.

___

Aktaş, T. (2016). İstanbul İlinde 60-72 Aylık Çocuklarının Okula Hazırbulunuşluk Düzeylerini Etkileyen Değişkenlerin İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Okan Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Bağçeli- Kahraman, P. (2012). Aile Katılımı Boyutu Zenginleştirilmiş Okulöncesi Eğitim Programının 5-6 Yaş Çocuklarının İlkokula Hazırbulunuşluk Düzeyine Etkisi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Uludağ Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa.

Başar, E. (2001). Genel Öğretim Yöntemleri. Samsun: Kardeşler Ofset ve Matbaa.

Başaran, İ. E. (1998). Eğitim Psikolojisi. Ankara: Aydan Web Tesisleri.

Başer, G. (1996). Anaokulu Eğitimi Alan ve Almayan İlkokul Birinci Sınıf Öğrencilerinin Akademik Başarılarının Karşılaştırılması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.

Bekman, S. (1998). Eşit Fırsat: Anne-Çocuk Eğitim Programının Değerlendirilmesi. İstanbul: Anne Çocuk Eğitim Vakfı Yayınları-12.

Beller, E. (1983). Research Organized Programs Of Early Education. Second Handbook Of Research On Teaching. Chicago: Mc Nally Coop.

Binbaşıoğlu, C. (1995). Eğitim Psikolojisi. Ankara: Yargıcı Matbaa.

Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. (11. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.

Canbulat, T., Kırıktaş, H. (2016). İlkokula Hazır Bulunuşluk Ölçeği’nin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması, Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi, 1 (1), 26-35

Cinkılıç, H. (2009). Okul Öncesi Eğitimin İlköğretim 1. Sınıf Öğrencilerinin Okul Olgunluğuna Etkisinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Konya.

Conway, C. B. ; Others (1968). A Study Of Public And Private Kindergarten And Non Kindergarten Children İn The Primary Grades. (ERIC Document Reproduction Service No. ED028837).

Çataloluk, C. (1994). Farklı Sosyo-Ekonomik ve Kültürel Ortamlarda Yetişen Çocukların Okul Olgunluğu Açısından Karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Çıkrıkçı, S. (1999). Ankara İl Merkezindeki Resmi Banka Okullarına Devam Eden 5-6 Yaş Çocuklarının Okul Olgunluğu ile Aile Tutumu Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.

Demir, K. (1998). Öğrenime Hazır Oluşluluğun İlkokulda Türkçe ve Matematik Derslerindeki Başarı ile İlişkisi Üzerine Bir Araştırma, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.

Dilcioğlu, Z. (2016). 5 ve 6 Yaş Grubu Çocuklarının İlkokula Hazırbulunuşluk Düzeylerinin İncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.

Dinç, B. (2012). Okul Öncesi Eğitimden İlköğretime Geçiş ve Okul Olgunluğu, (ed. Fatma Alisinanoğlu), İlköğretime Hazırlık ve İlköğretim Programları içinde, Ankara: Maya Akademi

Dirlik, C. (2014). 4+4+4 Eğitim Sisteminde 60-66 Aylık Öğrencilerin Okula Hazırbulunuşlukta Sosyal Uyum Düzeylerinin İncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Aydın Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Dodson, F. (2000). Çocuk Yaşken Eğilir. (çev. Seçkin Selvi). İstanbul: Özgür Yayıncılık.

Erduran, E. (1999). Okul Öncesi Eğitimde Okuma-Yazmaya Hazırlık Programları ve Bilişsel Yetenek Özelliklerinin Okuma Sürecine Etkileri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, İstanbul.

Erkan, S. ve Kırca, A. (2010). Okul Öncesi Eğitimin İlköğretim Birinci Sınıf Öğrencilerinin Okula Hazır Bulunuşluklarına Etkisinin İncelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, 94-106.

Gürkan, T. (2013). Okula Hazırbulunuşluk ve İlköğretime Hazırbulunuşluk İçin Yapılan Çalışmalar, (Ed. Şefik Yaşar), İlköğretime Hazırlık ve İlköğretim Programları içinde, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayını No: 1849

High, C. P., Lagasse, L., Becker, S., Ahlgren, I. & Gardner, A. (2000). Literacy Promotion In Primary Care Pediatrics: Can We Make A Difference?. Pediatrics, 105 (4), 927-934.

Karakaş, B. (2015). Okul Öncesi Eğitim Alan 60-72 Aylık Çocuklarda "Okula Hazırlık Eğitimi"nin İlkokula Hazırbulunuşluk Düzeylerine Etkisinin İncelenmesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir

Karasar, N. (2002). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Kitabevi.

Kmak, J.A. (2010). Kindergarten Literacy Skills And Their Relationship To The Type Of Preschool Experience. Unpublished Doctoral Thesis, Aurora University: USA.

Külekçi, E. (2013). 4+4+4 Eğitim Sistemi Kapsamında Birleştirilmiş Sınıf Uygulamasına İlişkin Öğretmen Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2(2), 369-377.

Leong, K. J. & Joshi, R. M. (Eds.). (1997). Cross-Language Studies Of Learning To Read And Spell: Phonologic And Orthographic Processing. Dordrecht: Kluwer Academic Publishers.

Lewit, E. M., & Baker, L. S. (1995). School Readiness. The Future of Children, 5(2), 128- 139.

MEB. (2006). Okul Öncesi Eğitim Programı: 36–72 Aylık Çocuklar İçin. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.

National Center for Eduation Statistics (NCES). National Household Education Survey (NHES). (1993-1999). School Readiness Parent Interview, 1993, And Parent İnterview, 1999. Retrieved January 11, 2007, from http://nces.ed.gov.

National Education Goals Panel (1992). Handbook For Local Goals Reports: Building A Community Of Learners. Washington, DC: Author.

Oktay, A. ve Polat Unutkan, Ö., (2004). İstanbul Marmara İlköğretime Hazır Oluş Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Standartizasyonu.1.Uluslararası Okul Öncesi Eğitim Kongresi, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi-Yapa ve Kültür Okulları İşbirliği ile

Oktay, A. (2010a). İlköğretime Hazır Oluş ve Hazır Oluşu Etkileyen Temel Faktörler, (Ed. Ayla Oktay), İlköğretime Hazırlık ve İlköğretim Programları İçinde, Ankara: Pegem Akademi

Oktay, A. (2010b). Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretimin Çocuğun Yaşamındaki Yeri ve Önemi. Editör: Ayla Oktay. İlköğretime Hazırlık ve İlköğretim Programları. İstanbul: Pegem Akademi Yay.

Özgünlü, M. (2017). Factors Associated With School Readiness In Turkey (Türkiye'deki Çocukların Okula Hazırbulunuşluk Düzeyleri İle İlgili Faktörler), Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Öztürk, H. (1995). Okul Öncesi Eğitim Kurumlarına Giden ve Gitmeyen İlkokul Birinci Sınıf Öğrencilerinin Alıcı ve İfade Edici Dil Düzeyleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara.

Pehlivan, D. (2006). Okul Öncesi Eğitim Alan ve Almayan Öğrencilerin İlkokuma ve Yazmaya Geçiş Sürecinin Öğretmen ve Öğrenci Görüşleri Doğrultusunda Değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İlköğretim Anabilim Dalı, Adana.

Polat Unutkan, Ö. (2003a). Marmara İlköğretime Hazır Oluş Ölçeğinin Geliştirilmesi ve Standardizasyonu. Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.

Polat Unutkan, Ö. (2003b). Çocuğunuz Okula Hazır Mı? Eğitim İletişim Dergisi, Ağustos-Eylül Sayısı, 31-34.

Polat Unutkan, Ö. (2006). Okul Öncesinde İlköğretime Hazırlık. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.

Polat, Ö. (2010). Okul Öncesinde İlköğretime Hazırlık Etkinlikleri. İlkadım Yayınevi

Sönmez, A. (2013). 60-72 Aylık Dezavantajlı Çocuklar İçin Hazırlanan İlköğretime Hazırlık Oyun Destek Programının Çocukların İlköğretime Hazırbulunuşluk Düzeyine Etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.

Taşkın, N. (2013). İlköğretime Hazırbulunuşluk ve Hazırbulunuşluğu Etkileyen Faktörler, (Ed. Tolga Erdoğan), İlkokula (İlköğretime) Hazırlık ve İlkokul (İlköğretim) Programları içinde, Ankara: Eğiten Kitap

Teke, H. (2010). Ana Sınıfı Öğretim Programının İlköğretim 1. Kademe 1. Sınıf Öğrencilerinin Hazırbulunuşluk Düzeylerine Etkisinin Öğretmen Görüşlerine Göre İncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.

Tuğrul, B. (2003). Daha Dün Annemizin Kollarında Yaşarken, Şimdi Okullu Olduk. 11. 01. 2011 tarihinde http://www.egitim.com adresinden alınmıştır.

Turaşlı, N. (2006). 6 Yaş Grubu Çocuklarda Benlik Algısını Desteklemeye Yönelik Sosyal-Duygusal Hazırlık Programının Etkisinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul

Uzun, M. E. (2015). Okul Öncesi Dönemde Uygulanan "Okula Hazırız" Eğitim Programının İlkokul Birinci Sınıf Öğrencilerinin Okula Uyum ve Hazırbulunuşluk Düzeylerine Etkisi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun

Vatansever-Bayraktar, H. (2016). Erken Çocukluktan İlkokula Geçiş Döneminde Hazırbulunuşluk, (Ed. Ömer Özyılmaz; Hatice Kadıoğlu Ateş, Erken Çocukluk Dönemine Disiplinler Arası Bakış içinde), Almanya: Lambert Academic Publishing.

Yavuzer, H. (2000). Çocuk Psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitapevi.

Yazıcı, Z. (2002). Okul Öncesi Eğitimin Okul Olgunluğu Üzerine Etkisinin İncelenmesi. Milli Eğitim Dergisi, sayı 155-156, 20.11.2017 tarihinde http://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/milli_egitim_dergisi/155- 156/yazici.htm adresinden erişilmiştir.

Yeşil, D. (2008). Okul Öncesi Eğitim Almış ve Almamış Öğrencilerin Okula Uyumlarının Karşılaştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Yılmaz, E., Dikici Sığırtmaç, A. (2008). İlköğretim Birinci Sınıfa Devam Eden Çocukların İlk Okuma Yazmaya Geçiş Sürelerinin Okul Öncesi Eğitim Alma Durumuna Göre İncelenmesi. Çağdaş Eğitim, Ocak, 349, 30-36.

Yılmaz, H. ve Sünbül, A. M. (2003). Öğretimde Planlama ve Değerlendirme. Ankara: Mikro Yayınları.

Yörükoğlu, A. (2003). Çocuk Ruh Sağlığı. İstanbul: Özgür Yayınları.