FROM BÂKÎ TO NEDÎM: CONTENTION FOR LOVE AND WRITHE FOR LOVE

Klasik şiirimizde aşk, ma'şûkun eza ve cefaları ile âşıkın gam ve kederleri üzerine kurulmuştur. Sevilenin kıymeti, ettiği eziyetler nispetinde derecelendirilirken; sevenin gücü ve büyüklüğü, belalara tahammülüyle ölçülmüştür. Bu durum, edebiyatımızda hasret romantizmiyle gelişen aşklar ve melankolik yapıda âşıklar vücuda getirmiş; hemen her şair böyle bir aşka talip olmuş, bu aşkı işlemişlerdir. Bu çalışmada, meşreplerinin birbirine yakınlığı ve yaşadıkları devirlerdeki benzer refah ortamları dolayısıyla dikkat çeken Bâkî ile Nedîm'in, "aşka bakışları" söz konusu edilmiştir. İki şairin aşk konusundaki eğilimleri "Aşka Eğiliş" başlığı altında değerlendirilmiş, âşıkların hem aşk yüküyle iki büklüm oluşları hem de bu yolda yön değiştirmeleri ise "Aşktan Eğriliş" başlığı kapsamında incelenmiştir

BÂKÎ’DEN NEDÎM’E: AŞKA EĞİLİŞ VE AŞKTAN EĞRİLİŞ

Love in our classic poetry is based on suffers of the beloved; anguish and agonies of the lover. Anyhow the fact that dignity of the beloved is determined according to the inflictions; resource and greatness of the lover are evaluated by fortitude for destructions. Transcendency of the love is in direct proportion to the period that the lover remained separate from its beloved. Although this situation brings lovers structured as melancholic and lovers developed with hankering romanticism into being, almost every poet puts such love in for. In this study, attitudes of Bâki and Nedîm for love are researched in consequence of similar prosperity environments of the periods they lived and fondness of spirits for each other. The term of “contention for Love” allude to the points of view of Bâki and Nedîm for love. As to “writhe for love” allude to the fact that lovers become bent double by the burden of love and changing their ways in the wake of love

___

  • Ak, C. (2000). Nedîm, Hayatı, Edebî Kişiliği ve Divanı’ndan Seçmeler. Bursa: Gaye Kitabevi.
  • Çetin, N. M. (1991). Arap, İslâm Ansiklopedisi, C.3, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 276-309.
  • Dilçin, C. (1986). Divan Şiirinde Gazel, Türk Dil Dergisi Türk Şiiri Özel Sayısı II, 415–416–417, 78–247.
  • Ece, S. (2006). Muyî, Nalan u Handan (Hasbihâl). Erzurum: Fenomen Yayıncılık.
  • Kaplan, M. (2008). Aşk Redifli Gazellere Göre Klasik Türk Şiirinde Aşk, Köprü Dergisi, S: 101, 153–181.
  • Karaismailoğlu, A. (2007). Klâsik Şiirdeki Aşk Söyleminin Dayanakları, I. Uluslar Arası Klasik Türk Edebiyatı Sempozyumu (12-13 Nisan), İstanbul: İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi.
  • Küçük, S. (1988). Bâkî ve Dîvânından Seçmeler. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • Küçük, S. (1994). Bâkî Dîvânı (Tenkitli Basım). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Macit, M. (1997). Nedîm Divanı. Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Macit, M. (2014). Bâkî, Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. http://www.turkedebiyatiisimlersozlugu.com/index.php?sayfa=detay&detay=2462 Erişim Tarihi: 04.03.2017.
  • Şentürk, A. A. (1999). “Nasıl Bir Aşk?”. Osmanlı Şiir Antolojisi, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
  • Tanpınar, A. H. (2005). Edebiyat Üzerine Makaleler (Hazırlayan: Zeynep Kerman). İstanbul: Dergah Yayınları.
  • Uludağ, S. (1991). Aşk, İslâm Ansiklopedisi, C.4, İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 11–16.
  • Uraz, M. (1938). Bâkî. Ankara: Yayın Evi Bilinmemektedir.
  • Yakıt, İ. (2007). Mevlâna’da Aşk Metafiziği. Türk Kültürü, Edebiyatı ve Sanatında Mevlâna ve Mevlevîlik Ulusal Sempozyumu (10-13 Aralık). Konya: SÜ Mevlânâ Araştırma ve Uygulama Merkezi, 19–39.
  • Yıldırım, A. (2007). Klasik Şiirde Romantik Söylem ve Osmanlı Romantizmi. Türk Edebiyatı Tarihi, C. II, İstanbul: Kültür Bakanlığı Yayınları, 98–106.