ERGENLERİN BİLİŞSEL ESNEKLİK DÜZEYLERİ İLE ÖZYETERLİKLERİNİN İNCELENMESİ

Bu araştırmada, ergenlerin bilişsel esneklik düzeyleri ve cinsiyetlerine göre özyeterliklerinin değişip değişmediği incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini Mersin ilinde yaşayan 14-18 yaş arası ergenlerden oluşan 563 kız ve 472 erkek olmak üzere toplam 1035 öğrenci oluşturmuştur. Veriler "Bilişsel Esneklik Ölçeği" (BEÖ), 'Ergenlerde Yetkinlik Beklentisi Ölçeği' ve "Kişisel Bilgi Formu" ile elde edilmiştir. Araştırmadan elde edilen veriler SPSS 20.0 paket programı yardımıyla çift yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılarak değerlendirilmiştir. Sonuç olarak; ergenlerin bilişsel esneklikleri arttıkça akademik, sosyal, duygusal ve genel özyeterlilikleri de artmakta olduğu görülmüştür. Cinsiyetleri farklı ergenlerin genel, akademik, sosyal özyeterlikleri açısından kızlar lehine anlamlı bir fark bulunmuştur, ancak duygusal özyeterlik açısından bir fark olmadığı görülmüştür.

THE INVESTIGATION OF ADOLESCENTS'COGNITIVE FLEXIBILITY AND SELF- EFFICACY

In this study, adolescents according to cognitive flexibility levels and whether their self-efficacy change according to their gender is explored , the sample of the survey is consist of 14-18 years old adolescents. 563 of them are girls and 472 are boys. Total students are 1035. Datas have been achieved by " Cognitive Flexibility Scale" (BEÖ), " Personal Information and Self- Efficacy Questionnaire for Adolescents (SEQ-A)". Datas which were obtained from the research result were evaluated with the help of SPSS package program a two-way analysis of variance 20.0 (ANOVA). As a result, the greater cognitive flexibility of adolescents, academic, social, emotional and general self efficancy increase more. In this study we see significant differences in favor of girls between different gendered adolescents, but no differences were seen in terms of emotional self efficacy.

___

  • Altunkol, F. (2011). Üniversite Öğrencilerinin Bilişsel Esneklik İle Algılanan Stres Düzeyleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi. Adana.
  • Bandura, A. (1977). Self-efficacy. Toward A Unifying Theory Of Behavioral Change. Pyschological Review, 84, 191-215.
  • Bandura, A. (1994). Self efficacy. V. S. Ramachaudran (Ed.). Encylopedia Of Human Behavior. Academic Pres, New York, 71-81.
  • Bandura, A. (1997) Self-efficacy. The Exercise Of Control. Freeman, New York 106
  • Bilgiç, R. (2015). Ergenlerin Cinsiyet Ve Öğrenim Kademesi Düzeylerine Göre Bilişsel Esneklik Düzeyleri İle Karar Stratejileri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Bahçeşehir Üniversitesi, İstanbul.
  • Bilgin, M.(2009). Devoloping a Cognitive Flexibility Scale;Validitity and Relaiability Studies. Social Personality and Behavior, 37(3), 343-354.
  • Caprara, G. V., Scabini, E., Barbaranelli, C., Pastorelli, C., Regalia, C., ve Bandura, A. (1998). "Impact Of Adolescents' Perceived Self-Regulatory Efficacy On Familial Communication And Antisocial Conduct". European Psychologist, 3, 125-132.
  • Ciarino, S. Bonino, S. ve R., Miçeli. (2006). Cognitive Flexibility And Social Competence From Childhood To Early Adolescence. Cognition, Brain, Behavior,10 (2006), 343-366.
  • Çelikkaleli, Ö. (2014). Ergenlerde Bilişsel Esneklik ile Akademik, Sosyal ve Duygusal Yetkinlik İnançları Arasındaki İlişki. Eğitim bilimleri Dergisi, http://dx.doi.org/10.15390/EB.2014.3467. adresinden 24.01.2015 tarihinde alınmıştır.
  • Çelikkaleli, Ö., Gündoğdu. M. ve Kıran-Esen, B. (2006). Ergenlerde Yetkinlik Beklentisi Ölçeği: Türkçe Uyarlamasının Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Eğitim Araştırmaları, 25, 62-72
  • Diril, A. (2011). Lise Öğrencilerinin Bilişsel Esneklik Düzeylerinin Sosyo-Demografik Değişkenler Ve Öfke Düzeyi İle Öfke İfade Tarzları Arasındaki İlişki Açısından İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana.
  • Dreisbach, G.,& Goschke, T. (2004). How Positive Affect Modulates Cognitive Control: Reduced Perseveration At Thecost Of İncreased Distractibility. Journal of Experimental Psychology: Learning, Memory, and Cognition, 30(2), 343-353.
  • Jonassen, D.H & Grabowski, B. (1993). Hand Book Of İndividual Differences, Learning And Instruction. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates Publishers.
  • Laçin, D.G.B. (2015). Üniversite Öğrencilerinde Özyeterlik Ve Stresle Başa Çıkma Stratejilerinin Bilişsel Esnekliği Yordama Düzeyleri. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana.
  • Martin, M. M. &Anderson, C.M. (1996). Communication Traits: A Cross- Generation Al Investigation. Communication Research Reports, 13, 58-67.
  • Martin, M. M. &Rubin, R. B. (1994). Development Of A Communication Flexibility Scale. Southern Communication Journal, 59, 171-178.
  • Martin, M. M. ve Anderson, C. M. (1998). The Cognitive Flexibility Scale: Three Validity Studies. Communication Reports, 11, 1-9.
  • Martin, M. M. ve Rubin, R. B. (1995). A New Measure Of Cognitive Flexibility. Psychological Reports76, 623-626.
  • Martin, M., M., Anderson., C. M. ve Thweatt, K. S. (1998). Aggressive Communication Traits And Their Relationship With The Cognitive Flexibility Scale. Journal of Social Behavior and Personality, 13 (3), 34- 45.
  • Mcknight, C. G., Huebner E. S. ve S, Suldo. (2002). Relationships Among Stresful Life Events, Temperament, Problem Behaviour And Global Life Satisfaction In Adolescents. Psychology in the Schools, 39(6), 677- 687.
  • Öz, S. (2012). Ergenlerin Cinsiyet, Sosyo-Ekonomik Ve Öğrenim Kademesi Düzeylerine Göre Bilişsel Esneklik, Uyum Ve Kaygı Puanları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi, Adana
  • Özge, Y. (2011) Problem Tabanlı Öğrenme Yaklaşımının Bilişsel Esneklik, Öz Düzenleme Becerileri Ve Öğrenci Başarısı Üzerine Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi. Bahçeşehir Üniversitesi, İstenbul.
  • Ritter, S. D., Damian, R. L., Simonton, D. K. Baaren, R. B., Strick, M. Derk, J. ve A. Dijksterhuis (2012). Diversifying Experiences Enhance Cognitive Flexibility. Journal of Experimental Social Psychology 48 (2012), 961- 964.
  • Sacharin, V. (2009). The Influence Of Emotions On Cognitive Flexibility. Doktora tezi. Michigan Üniversty, Psychology, Michigan.
  • Schunk, D. H. ve Pajares, F. (2001) The Devolopment of Academic Self-Efficacy A. Wigfield ve Eccles (ed.), Devolopment of Achement Motivation (15-31) San Diago; AkademicPress.
  • Solberg, V.S. ve Villarreal, P. (1997). Examition Of Self-Efficacy, Social Support And Stress As Predictors Of Psychological And Physical Distress Among Hispanic College Students.Hispanic Journal of Behavioral Science,19,182-201.
  • Telef, B.B ve Karaca, R. (2011). Ergenlerin Özyeterliklerinin Ve Psikolojik Semptomlarının İncelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8 (16), 449-518.
  • Willemse, M. (2008). Exporing The Relationship Betwen Self-Efficacy And Aggression İn A Group Of Adolescent İn The Peri-Urban Town Of Worcester. Unpublish Master of Art Thesis. University of Stellenbosh.
  • Windle, M. (1986). Sex Role Orientation, Cognitive Flexbilityand Life Satisfaction Among Older Adults. Psyhology of Women Quarterly 10,263-273
  • Wood, R. E. ve Bandura A. (1989). Impact Of Conceptions Of Ability On Self-Regulatory Mechanism And Complex Decising Making. Journal of Prsonality and Social Psychology, 56, 407-415.
  • Yücel, Ö. (2011). Problem Tabanlı Öğrenme Yaklaşımının Bilişsel Esneklik, Öz Düzenleme Becerileri Ve Öğrenci Başarısı Üzerindeki Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek lisans tezi. Bahçeşehir üniversitesi. İstanbul.
  • Zahal, O. (2014). Özel Yetenek Sınavına Giren Adayların Öğrenme Stilleri Ve Bilişsel Esneklik Düzeyleri İle Sınav Başarıları Arasındaki İlişki. Yayınlanmamış doktora tezi. İnöni üniversitesi, Malatya.
  • Zimmerman, B. J.(2000). Self-efficacy. An Essential Motive To Learn Contemporary Educational Psychology, 25, 82-91.
  • Zimmerman, B.J. ve Cleary, T.J. (2006). Adolescents' Development Of Personal Agency: The Role Of Self-Efficacy Beliefs And Self-Regulatory Skills.