ANTİK DÖNEM TIBBININ HEKİM BEREKET'İN TIBBİ UYGULAMALARI ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ

Hekim Bereket, Anadolu'da Türkçe yazılmış ilk tıp kitapları arasında olduğu kabul edilen Tuhfe-i Mübarizi adlı kitabında, tıbbın çeşitli alanlarında teorik ve pratik bilgiler vermiştir. Antik Dönem Tıbbının yapı taşı olan humoral patoloji kuramının temel alındığı bu kitapta, hastalık ve sağlık kavramlarını çeşitli modellerle açıklamıştır. Sağlığı korumak ve hastalığın kronik doğasıyla savaşmak için hastalık önleyici yaklaşımlara öncelik tanımıştır. Hastalık durumunun var olduğu iyileşme sürecinde, boşaltım tedavilerinden, farmasötik tedavi metotlarına dek geniş bir yelpaze sunmuştur. Bu eser vasıtasıyla; Antik Dönem'de temelleri belirgin bir şekilde atılan ve Orta Çağ'da Doğu'da gelişen tıp biliminin, Anadolu Selçukluları Dönemi'nden itibaren ve sonrasında kesinti görmeden ilerleme kaydettiği takip edilebilmektedir.

THE INFLUENCES OF MEDICINE OF ANTIQUITY ON THE MEDICAL PRACTICES OF PHYSICIAN BEREKET

Physician Bereket gave theoretical and practical information of various fields of medicine in his book titled Tufhe-i Mübarizi which is accepted as one of the first Turkish medicine books written in Anatolia. He explained the concepts of health and illness by using various models in this book in which the theory of humoral pathology that was the constituent of the medicine of antiquity is the basis. He gave priority to disease-preventive approaches to maintain good health and to fight against the chronic nature of disease. He presented a wide spectrum of treatment in the process of healing while disease condition lasts, from discharge treatments to pharmaceutical treatments. By this book, it can be seen that the medicine has been progressing continuously since antiquity when the foundations of medicine established, including the Anatolian Seljuk period and the Medieval period of Orient and later on.

PDF

___

Acıduman, A., Er, U. ve Belen, D. (2008). "Geç Osmanlı Dönemi Eserlerinden Bursalı Ali Münflî'nin Cerrâhnâme'sinde Nöroşirürji Bölümleri." Türk Nöroşirürji Dergisi, 18(1): 5-15.
Akarsu, S., Tırpan, A. A. ve Yöndemli, F. (2012), "Candaroğulları Beyliği Döneminde Tıp", Kuzey Anadolu'da Beylikler Dönemi Sempozyumu, 3-8 Ekim 2011, Çankırı.
Arda, B. (1997). Batı Ortaçağında Hastalık Kavramı. Ankara: Güneş Kitabevi.
Baig, N.M., Chishty, F., Immesoete, P. and Karas, S. C., (2007). "The Eastern Heart and Galen's Ventricle: A Historical Review of The Purpose of The Brain." Neurosurg Focus, 23(1): 1-6.
Bayat, A. H. (2003). Tıp Tarihi. İzmir: Sade Matbaa.
Bayat, A. H. (2010). Tıp Tarihi. İstanbul: Merkezefendi Geleneksel Tıp Derneği/Zeytinburnu Belediyesi.
Bayram, M. (2009). Danişmend Oğulları Devleti'nin Bilimsel ve Kültürel Mirası. Konya: Nüve Kültür Merkezi.
Brain, P. (1986). Galen on Bloodletting: A Study of the Origins, Development, and Validity of his Opinions, with a Translation of the Three Works. Cambridge: Cambridge Universtiy Press.
Benli, K. (2005). "Periferik Sinir Cerrahisinin Önemi." Türk Nöroşirürji Dergisi, 15(3): 196-197.
Black, W. (1782). An Historical Sketch of Medicine and Surgery, from Their Origin to the Present Time; And of the Principal Authors, Discoveries, İmprovements, İmperfections and Errors. London: J. Jhonson.
Blochet, E. (1932). Catalogue des Manuscrits Turcs I. Paris: Bibliothèque Nationale.
Canpolat, M. ve Önler, Z. (2007). İshak Bin Murad Edviye-i Müfrede. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Castiglioni, A. (1947). A history of Medicine, 2nd Edition. Trans., Edward Bell Krumbhaar. New York: Knopf.
Celsus (1831). A Translation of the Eight Books of Aul. Corn. Celsus on Medicine, 2nd Edition. Trans., G. F. Collier., London: Simpkin and Marshal.
Coates, A. (1955). "Handmaidens of Healing: The History of Surgery Until the End of the Eighteenth Century." The Australian Journal of Physiotherapy, 1(3): 101-106.
Cooper, J. M. (2004). Knowledge, Nature and the Good: Essays on Ancient Philosophy. Princeton: Princeton University Press.
Dale, H. H. (1957). "Medicinal Treatment: Its Aims and Results." British Medical Journal, 24: 423-427.
Dunn, P. (2003). "Galen (AD 129-200) of Pergamun: Anatomist and Experimental Physiologist." Arch Dis Child Fetal Neonatal, 88: 441-443.
Eliaçık, M. (2010). "Sıhhat u Maraz'da Ahlât-ı Erbaanın İşlenişi." Mukaddime, 1: 125-141.
Fullerton, B. J. and Silverman E. M. (2009). "Claudius Galen of Pergamum: Authority of Medieval Medicine." Clinical Cardiology, 32: 82-84.
Galen (1962). Galen on Anatomical Procedures: The Later Books, XI-XIV. Books. Trans., Wynfrid Laurence Henry Duckworth. Cambridge: Cambridge University Press.
Galen (1968). On the Usefulness of the Parts of the Body, Vol. 2. Trans., Margaret T. May. New York: Cornell University Press.
Gandevia, B. (1970). "The Breath of Life: An Essay on the Earliest History of Respiration." The Austrilian Journal of Physitherapy, XVII(2): 57-69.
Garrison, H. F. (1929). An Introduction to the History of Medicine. Philadelphia: W.B. Saunders Company.
Güntöre, Ö. S. (2005). Tıp ve Felsefe. Adana: Nobel Kitabevi.
Harris, C. R. S. (1973). The Heart and the Vascular System in Ancient Greek Medicine: From Alcmaeon to Galen. Oxford: Clarendon Press.
Hekim Bereket (2013). Tuhfe-i Mübarizi. Hazırlayan, Doğuer, Binnur Erdağı. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
Hesse, A. and Neiger, R. (2009). Urinary Stones in Small Animal Medicine: A Colour Handbook. London: Manson Publishing.
Hippocrates (1849). The Genuine Works of Hippocrates, Vol. I Trans., Francis Adams. London: Syendam Society.
Hippocrates (1978). The Nature of Man, Hippocratic Writings. Trans., J. Chadwick and W.N. Mann. Harmondsworth: Penguin.
Horst, K.(Ed) et al. (1988). The Roots of Modern Biochemistry: Fritz Lippmann's Squiggle and its Consequences. Berlin: Walter de Gruyter & Co.
Hoşnuter, M., Demircan, N., Ünalacak, M., Kargı, E., Aktunç, E. ve Babucçu, O. (2003). "Modern Tıbbın Yeniden Keşfettiği Bir Alternatif Tedavi Metodu: Hirudoterapi." Türkiye Aile Hekimliği Dergisi, 7(4): 177-179.
Kahraman, A. (1995). Osmanlı Devleti'nde Spor. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
Keskinbora, B. ve Başağaoğlu, İ. (2010). Göz Nurunun Anahtarı ve Neşe Hazineleri: Miftahu'n-Nur ve Hazainü's- Sürur. İstanbul: Nobel Tıp Kitabevleri.
Koman, M. M. (1955). "Tuhfe-İ Mübarizi (Lübab-ün Nuhab Tercümesi)", İstanbul Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 18(13): 689-719.
Köknel, Ö. (2002). "Modern Psikofarmakolojinin Ellinci Yılında Türkiye'de ve Dünyada Psikofarmakoloji ve Psikofarmakolojik Araştırmaların Tarihçesi." Klinik Psikofarmakoloji Bülteni, 12(4): 201-210.
Larkey, V. S. (1931). "Galen: Greek, Medievalist and Modern." California and Western Medicine, XXXIV(5): 366- 369.
Magner, N. L. (2005). A History of Medicine, 2nd Edition Florida: Taylor and Francis Group.
Mattern, S.P. (2008). Galen and the Rhetoric of Healing. Baltimore: Johns Hophinks University Press.
Mattern, S. P. (2013). The Prince of Medicine: Galen in the Roman Empire. Oxford: Oxford University Press.
Mowry, B. (1985). "From Galen's Theory to William Harvey's Theory: A Case Study in the Rationality of Scientific Theory Change." Studies in the History and Philosophy of Science, 16(1): 49-82.
Nuland, B. S. (1995). Doctors--The Biography of Medicine. NewYork: Vintage Books.
Nutton, V. (1985). "The Drug Trade in Antiquity." Journal of the Royal Society of Medicine, 78: 138-145.
Philip, J. E. (2001). Diocles of Carystus: A Collection of the Fragments with Translation and Commentary, Vol. 2. Leiden: Brill.
Pinault, J. R. (1992). Hippocratic Lives and Legends. Leiden: Brill.
Prioreschi, P. (1996). A History of Medicine (Greek Medicine). Omaha: Horatius Press.
Prioreschi, P. (1998). A History of Medicine (Roman Medicine). Omaha: Horatius Press.
Quin, C. E. (1997). "The ideas of Thomas Kuhn in Relation to Medical Advances in the Sixteenth and Seventeenth Centuries" Journal of the Royal Society of Medicine, 90: 225-228.
Singer, A. C. (1922). Greek Biology and Greek Medicine. Oxford: Clarendon Press.
Singer, A. C. (1928). Short History of Medicine. Oxford: Clarendon Press.
Singer, A. C. (1952). "Galen's Elementary Course on Bones." Proceedings of the Royal Society of Medicine, 45(11): 767-776.
Skinner, H. A. (1961). The Origin of Medical Terms. Baltimore: Williams & Wilkins.
Smith, W. (1854). Dictionary Of Greek And Roman Biography And Mythology, Vol. II. London: John Murray.
Sródka, A. (2003). "The Short History of Gastroenterology." Journal of Physiology and Pharmacology, 54(3): 9-2.
Swain, S. (1998). Hellenism and Empire: Language, Classicism, and Power in the Greek World, AD 50-250. Oxford: Clarendon Press.
Tekindağ, Ş. (1971). "İzzet Koyunoğlu Kütüphanesinde Bulunan Türkçe Yazmalar Üzerine Çalışmalar I." Türkiyat Mecmuası, 16: 134-139.
Thomson, G. (1998). Eski Yunan Toplumu Üzerine İncelemeler: İlk Filozoflar. Çev., Mehmet H. Doğan, İstanbul: Payel Yayınları.
Tırpan, A. A., Akarsu, B. M. ve Akarsu, S. (2011). "Bergamalı Hekim Galenos", Cilt I, Uluslararası Bergama Sempozyumu, 7-9 Nisan, İzmir: Bergama Belediyesi Kültür Yayınları.
Uğurlu, C. (1997). "Hipokrat." Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası, 50(2): 67-78.
Uzel, İ. (1992). Cerrahiyyetü'l-Haniyye I. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
Üstün, Ç. (2004). "Galen and His Anatomic Eponym: Vein of Galen." Clinical Anatomy, 17: 454-457.
Wheelwright, E. G. (1974). Medicinal Plants And Their History. New York: Dover Publications.
Young, C. G. (2008). "Early Evolution of the Vertebrate Eye--Fossil Evidence." Evo Edu Outreach, 1: 427-438.
Zipser, B. (2009). "Deleted Text in a Manuscript-Galen on the Eye and the Marc. Gr. 276." Galenos, 3: 107-112.