Nestorius ve Kristolojisi

İstanbul patriği iken İsa Mesih’te iki şahıs bulunduğuna inandığı için Birinci Efes Konsili’nde aforoz edilen Nestorius, onbeş asır boyunca kendisine izafe edilen bu görüşle anıldı. Aforoz edilen pek çok heretik gibi onun da eserleri yakıldığı için, görüşleri muhaliflerinin eserlerinden öğrenildi. 1889 yılında eserinin Süryanice yazma bir çevirisi bulununca onun görüşlerini yeniden değerlendirme imkânı ortaya çıkmış oldu. Bu makalede, Nestorius’u aforoz edilmeye götüren tarihî süreç hakkında bilgi verildikten sonra, bizzat Nestorius’un eserine başvurularak onun İsa Mesih ile ilgili görüşleri belirlenmeye ve edinilen bilgiler ışığında kilisenin oluşturduğu onbeş asırlık Nestorius imajı değerlendirilmeye çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Nestorius, Nesturîlik, kristoloji, monofizit, diyofizit, Efes Konsili, Kadıköy Konsili, İskenderiyeli Cyril.

Nestorius ve Kristolojisi

Keywords:

-,

PDF

___

Abramowski, Luise & Alan E. Goodman, A Nestorian Collection of Christological Texts, Cambridge: Cambridge University Press, 1972.
Albayrak, Kadir, Keldanîler ve Nasturîler, Ankara: Vadi Yayınları, 1997.
Anastos, Milton, V., “Nestorius was Orthodox”, Dumbarton Oaks Papers, 1962, c. 16, s. 117-140.
Aquinas, Thomas, An Aquinas Reader, (ed. Mary T. Clark), New York: Fordham University Press, 1996.
Aquinas, Thomas, Summa Contra Gentiles, (İngilizceye çevirenler: A. G. Pegis, J. F. Anderson, Vernon J. Bourke, Charles J. O’Neil), I-V, London: University of Notre Dame Press, 1975.
Aquinas, Thomas, Summa Theologica, I-XXII, London: Burns Oates and Washbourne Ltd., 1913-1942.
Aydın, Mehmet, Hıristiyan Genel Konsilleri ve II. Vatikan Konsili, Kon- ya: Selçuk Üniversitesi Yayınları, 1991.
Bentivegna, J., “Apollinaris of Laodicea, the Younger”, New Catholic Encyclopedia, Second Edition, ed. Thomas Carson & Joann Cerrito, Detroit: Thomson & Gale, 2003, c. 1, s. 560-561.
Bethune-Baker, J. F., Nestorius and His Teaching: A Fresh Examination of the Evidence, Cambridge: Cambridge University Press, 1908.
Bevan, George, A., The Case of Nestorius: Ecclesiastical Politics in the East, 428-451 CE, Doktora Tezi, Toronto Üniversitesi, 2005.
Braaten, Carl, E., “Modern Interpretations of Nestorius”, Church History, c. 32, sy. 3, 1963, s. 251-267.
Burghardt, W. J., “Cyril of Alexandria, St.”, New Catholic Encyclopedia, SecondEdition, ed. Thomas Carson & Joann Cerrito, Detroit: Thomson & Gale, 2003, c. 4, s. 465-470.
Calvin, John, The Institutes of Christian Religion, I-II, Philadelphia: The Westminster Press, 1975.
Camelot, P. T., “Nestorius”, New Catholic Encyclopedia, Second Edition, ed. Thomas Carson & Joann Cerrito, Detroit: Thomson & Gale, 2003, c. 10, s. 254.
Çelik, Mehmet, Süryani Tarihi (I), Ankara: Ayraç Yayınevi, 1996.
Chadwick, Henry, The Early Church, London: Penguin Books, 1993.
Chesnut, Roberta C., “The Two Prosopa in Nestorius’ Bazaar of Heracleides”, Journal of Theological Studies, 29/2, 1978, s. 392-409.
Choo, Chai Yong, A Study of the Person of Christ according to Nestorius, Doktora Tezi, McGill Üniversitesi, 1974.
Davies, J. G., The Early Christian Church, London: Weidenfeld and Nicolson, 1965.
Day, E., “Apollinarianism”, New Catholic Encyclopedia, Second Edition, ed. Thomas Carson & Joann Cerrito, Detroit: Thomson & Gale, 2003, c. 1, s. 559-560
De Clercq, V. C., “Arianism”, New Catholic Encyclopedia, Second Edition, ed. Thomas Carson & Joann Cerrito, Detroit: Thomson & Gale, 2003, c. 1, s. 660-664.
De Clercq, V. C., “Athanasius, St.”, New Catholic Encyclopedia, Second Edition, ed. Thomas Carson & Joann Cerrito, Detroit: Thomson & Gale, 2003, c. 1, s. 817-820.
Driscoll, John, “Ousia”, Encyclopedia of Philosophy, ed. Donald M. Borchert, Detroit: Thomson & Gale, 2006, c. 7, s. 62-64.
Harnack, Adolph, History of Dogma, I-VII, (İngilizceye çevirenler: E. B. Speirs & James Millar), London: Williams & Norgate, 1898.
Hefele, Charles Joseph, A History of Christian Councils, I-V, (İngiliz- ceye çeviren: William R. Clark), Edinburg: T.&T. Clark, 1894.
Hughes, Philip, A History of the Church, I-II, London: Sheed & Ward, 1952.
Jedin, Hubert, The Early Church, New York: Crossroad, 1993, s. 211- 212.
Kelly, J. N. D., Early Christian Doctrines, New York: Harper & Row, 1960.
Lebeau, P., “Paul of Samosata”, New Catholic Encyclopedia, Second Edition, ed. Thomas Carson & Joann Cerrito, Detroit: Thomson & Gale, 2003, c. 11, s. 34.
Loofs, Friedrich, Nestorius and His Place in the History of Christian Doctrine, Cambridge: Cambridge University Press, 1914.
McGuckin, John, St. Cyril of Alexandria, the Christological Controversy, Its History, Theology, and Texts, Leiden, New York, Köln: E. J. Brill, 1994, s. 126-174.
Nestorius, The Bazaar of Herakleides, İngilizceye çeviren: G. R. Driver & Leonard Hodgson, Oxford: Clarendon Press, 1925
Peters, Francis E., Antik Yunan Felsefesi Terimleri Sözlüğü, çev. Hak- kı Ünler, İstanbul: Paradigma Yayıncılık, 2004, s. 274-276.
Quasten, Johannes, Patrology, I-IV, Texas: Christian Classics, ts.
Sellers, R. V., Eustathius of Antioch and His Place in the Early History of Christian Doctrine, Cambridge: Cambridge University Press, 1928.
Sullivan, F. A., “Theodore of Mopsuestia”, New Catholic Encyclopedia, Second Edition, ed. Thomas Carson & Joann Cerrito, Detroit: Thomson & Gale, 2003, c. 13, s. 874-876.
Socrates, Ecclesiastical History, London, 1853.
Vine, Aubrey R., The Nestorian Churches, London: Independent Press, Ltd., 1937.
Wand, J. W. C., A History of the Early Church to A. D. 500, London: Methuen & Co. Ltd., 1957, s. 218-224.
Wolfson, Harry Austryn, The Philosophy of the Church Fathers, vol. 1: Faith, Trinity, Incarnation, Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press, 1956, s. 451-463.