MODERN ARAP ROMANINDA “DİGLOSSİA”, “ÇİFTDİLLİLİK”, ABDURRAHMAN MÜNİF ÖRNEĞİ

Arap romanında fasih olmayan yerel lehçelerin yazın dili olarak kullanılması, edebiyat eleştirmenleri tarafından çok tartışılan bir konu olmuştur. Kimi eleştirmenler, roman içerisinde “bozulmuş” yerel lehçelerin kullanımının eserin kalitesine zarar verdiğini düşünürken kimi eleştirmenler ise bu lehçelerin edebiyatın muhatabı olan “halk”ın duygularına hitap etme, onların gerçeğini yansıtma açısından yararlı buluyordu. Özellikle Mısır’ın Fransa tarafından işgal edilişinden sonra Arap edebiyatçıları arasında büyük yankı uyandıran bu tartışma, günümüze dek devam etmektedir. XX. Yüzyıl Arap romanında toplumcu gerçekçiliğin temsilcilerinden olan Abdurrahman Münif’in konuya yaklaşımı ise “orta dil” kavramında kendini göstermektedir. Onun romanlarda asıl olan fasih Arapça olmakla birlikte çoğu kez diyaloglarda avamcaya yer vermiştir.

Anahtar Kelimeler:

Avamca, Modern Arap romanı, Abdurrahman Münif, Fasih Arapça

The Diglossia in Modern Arab Novel, Example of Abdurrahman Münif

The use of nonstandart local dialects as a language in the Arab novel has been widely debated by literary critics. While some critics thought that the use of local dialects in the novel damaged the quality of the work, some critics found these dialects useful in addressing the feelings of its the people by reflecting their realities. This discussion, which has attracted a great deal of interest among Arab scholars after the occupation of Egypt by France, continues to this day. The approach of Abdurrahman Munif, one of the representatives of socialist realism in the century-old Arab novel, shows itself in the concept of middle language. Although the main langauge in his novels was standart Arabic, he often gave place to dialects in the dialogues.

Keywords:

Dialeckts, Modern Arab Novel, Abdurrahman Munif, Standart Arabic,

PDF

___

Aişe Yahya el-Hikemi, İsti’mâlu’l-lugati’l-Âmmiyye fi’l-kıssati ve’r-rivâye, http://www.dr-aysha.com/inf/articles.php?action=show&id=2679 (06.12.2014).
Alshamrani, Hassan, “Diglossia İn Arabic TV Stations”, Journal of King Saud University- Languages and Translation , (2012/24). Bilbaşar, Kemal, Cemo, 1. B., İstanbul, Can Sanat Yayınları, 2003.
Bostancı, Mustafa, “Türk-Arap İlişkilerine Etkisi Bakımından Bağdat Paktı”, Akademik Bakış, 7 (2013/13).
Demir, Ahmet, “Toplumcu Gerçekçi Objektiften Yansıyan Bir Anadolu Fotoğrafı: Bacayı İndir, Bacayı Kaldır”, Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, 5 (2008/1), 65-80.
Demir, İdris, “OPEC: Güçlü Bir Kartel”, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, (2008/18)
Derrâc, Faysal, Abdurrahmân Münîf ve rivâyetu’l-iltizâm, 1. B., Beyrut, Merkezu Dirâsâti’l- Vahdeti’l-Arabiyye, 2012. Duraydî, Muhammed Ruşdi Abdulcebbâr, en-Nassu’l-muvâzi, fî a’mâli Abdurrahmân Munîf el-edebiyye,, Necah Üniversitesi Kulliyetu’d-Dirâsâi’l-Ulyâ, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi) Filistin, 2010.
Emekli, İlknur, “Abdurrahman Munîf Ve Risâle Min Verâi’l-Hudûd Adlı Kısa Öyküsü”, Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, (2015/35).
Gabriel, Judith, “Bidding Farewell to Munif, Novelist Bears Witnes to Repression, Corruption, Reverence for CommonFolk”, Al-jadid, 9 (2003/45).
Hadduri, Macid, “Ortadoğu Politikasında Ordunun Rolü”, http://auhf.ankara.edu.tr/dergiler/auhfd-arsiv/AUHF-1965-1966-22-23-01-04/AUHF-1965-1966-22-23-01-04-Hadduri.pdf (10.04.2014).
Hafez, Sabry, “An Arabian Master”, The MIT Electronic Journal of Middle East Studies, Abdurrahman Münîf Sayısı, 2007.
Halîl İsmail, Abdullah Ahmed, “Kırâatun cedîdetun fî kadıyyeti’d-da’vati ilâ’l-Âmmiyeti”, Mecelletul’- câmiati’l-İslamiyye, (1997/5).
Harmancı, Hasan, Abdurrahman Münif’in el-Eşcâr ve İğtiyâlu Merzûk Adlı Eserin Teknik ve Tematik Yönden İncelemesi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, ( Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Konya, 2013.
Kantarcıoğlu, Sevim, Türk ve Dünya Romanlarında Modernizm, Paradigma Yayıncılık, İstanbul, 2007.
Kassem, Nabih, el-Fennu’l-rivâiyyu inde Abdirrahmân Munîf, el-mekân, ez-zeman, el-şahsiyye, Tel Aviv Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Arap dili ve Edebiyatı Bölümü (Yayınlanmış Doktora Tezi), Mart, 2002.
Kaşmaî, Terhalu’t-t’airi’n-nebîl, Beyrut, Dâru’l-kunûzi’l-edebiyye, 2003.
Mejcher, Sonja–Atassi, “Tool for change Abd al-Rahman Munif”, The MIT Electronic Journal of Middle East Studies, Abdurrahman Münîf Sayısı, 2007 Bahar.
Münif, Abdurrahman, el-Kâtib ve’l-menfâ, 4. B., Beyrut, el-Merkezu’s-sekafeti’l-Arabiyye, 2007.
………… ed-Dimukrâtiyye evvelen ed-dimukratiyye dâimen, el-Müessesetu’l-Arabiyye li’d-dirâseti ve’n-neşr, t.y.
………… el-Ân hunâ Şarku’l-Mutavassıt,1.B., Beyrut, el-Müessesetu’l-Arabiyye li’d-dirâseti ve’n-neşr, 1991.
………… el-Kâtip ve’l-menfâ, Beyrut, el-Muessesetu’l-Arabiyyeli’d-dirâsati ve’n-neşr ve’l- merkezi’s-sekâfî, ty.
………… el-Kırâatu ve’n-nisyân el-hurûc min muduni’l-milh, 1. B., Londra, Tuwa Media Publishing, 2015.
………… Mudunu’-l milh et-Tîh, 11.B., Beyrut, el-Müessetu’l-Arabiyye li’s-sekâfeti ve’n- neşr, 2005.
………… Mudunu’l-milh, Bâdiyetu’z-zulumât, 11.B., Beyrut, el-Müessetu’l-Arabiyye li’s-sekâfeti ve’n-neşr, 2005.
………… Mudunu’l-milh, el-Münbet, 11.B., Beyrut, el-Müessetu’l-Arabiyye li’s-sekâfeti ve’n-neşr, 2005.
………… Mudunu’l-milh, Uhdûd, 11.B, Beyrut, el-Müessetu’l-Arabiyye li’s-sekâfeti ve’n-neşr, 2005.
Nabulsî, Şakir, Medâru’s-sahrâ, 1. B., Amman, el-Müessesetu’l-Arabiyye ed’-diraseh ve’n-neşr, 1991.
Peter Theroux, “Abdelrahman Munif and the Uses of Oil, Words without Borders”, The Online Magazine for İnternational Literature, http://www.wordswithoutborders.org/article/abdelrahman-munif-and-the-uses-of-oil, (15.04.2014)
Rob Nixon, http://www.english.wisc.edu/rdnixon/files/hidden_lives.pdf (20.08.2014)
Sağlam, Musa Yaşar Sağlam, “Dünya Edebiyatına Uzanan Yolda Bir Türk Romancı: Orhan Kemal”, Erdem, (2014/67).
Seyyit Muhammed Ahmed Deyb, Lugatu’r-rivâye beyne’l-fusha ve’l-âmmiyeh.
http://www.alarabiahconference.org/uploads/conference_research-1873308903-1408955599-466.pdf (07.12.2014).
Simona Liliana Livescu, “Francophonie and Human Rights, Diasporic Networks Narrate Social Sufferings”, University of California, Los Angeles, 2013.
Suleiman, Saleh, Jordanian Arabic Between Diglossia and Bilingualism: Linquistic Analysis, John Benjamins Publishing Company, Philadelphia, 1985.
Şükrî, Muhammed, el-Hubzu’l hâfî, 6. B., Londra, Dâru’s –Sâkî, 2000.
Tayyib, Budribâla, Câbullah es-Saîd, “el-Vâkııyye fi’l-edeb, Mecelltu’l-ulûmu’l-insâniyye”, Edebiyat ve Beşeri İlimler Fakültesi, Batna Üniversitesi, (2005/7).
http://www.imn.iq/articles/view.3360 (02.10.2014).
https://en.wikipedia.org/wiki/Prison_literature (25.09.2014)