Örgütsel kültür boyutlarının belirlenmesine yönelik bir araştırma: Bir telekomünikasyon şirketi örneği

Örgütsel kültür, bir organizasyonun kimliğini tanımlamakta ve örgüt içerisinde yer alan bireylerin ortak bir amaç uğrunda bir araya toplanması ve çalışması ile şekillenmektedir. Bu bağlamda bilgi teknolojileri sektöründe faaliyet gösteren şirketlerin, örgüt içerisindeki gerekli fiziksel enstrümanlara ek olarak, örgütsel kültürün alt boyutları olan amaç belirleme ve başarı, takım odaklılık, koordinasyon ve katılım, performans önemi, yenilik odaklılık, çalışanların katılımı ve ödül anlayışı açısından da gerekli yeterliliği sağlayıp sağlamadığının belirlenmesi gerekmektedir. Literatürde örgütsel kültürün belirlenmesi kapsamında birçok örgütsel kültür ölçeği geliştirilmiş olup, farklı sektörlerde uygulanmıştır. Ancak telekomünikasyon sektöründe örgütsel kültür varlığının belirlenmesine yönelik bir çalışmanın yapılmaması, araştırmaya ışık tutan bir faktör olmuştur. Bu öneme binaen gerçekleştirilen araştırmada, İstanbul ilinde hizmet vermekte olan bir telekomünikasyon şirketinde çalışan personele anket uygulanarak, örgütsel kültür boyutlarının varlığına ilişkin algıların belirlenmesi amaçlanmıştır. Literatürde yer alan esaslara bağlı kalarak yapılan araştırma sonunda, örgütsel kültür boyutları ile çalışma birimi, medeni durum, şirketteki çalışma süresi ve ortalama aylık gelir değişkenleri arasında anlamlı bir fark görülürken; cinsiyet, yaş ve eğitim durumu açısından ise, anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir. Ayrıca örgütsel kültür boyutlarının kendi aralarındaki korelasyonları açısından da pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişkinin olduğu tespit edilmiştir.

A study towards determining dimensions of organizational culture: An example of telecommunication company

Organizational culture describes identity of an organization and it is taken shape through working and collected for the shaped a purpose the staff in organization. In this context, operating the companies at information technologies sector, in addition to the necessary physical instruments in organization, need to be determined whether they also provide that the necessary adequacy in terms of goal settings and accomplishment, team orientation, coordination and integration, performance emphasis and innovation orientation, members’ participation and reward orientation. In literature, the concept of determining organizational culture, it was developed a lot of organizational culture questionnaire and applied to different sectors. However, that there wasn’t a study towards defining organizational culture in telecommunication sector has been a factor lighting the way for the research. In Istanbul, the study was conducted virtue of this significance had been purposed that the telecommunication company serving staff were applied to the questionnaire was determined the perceptions of related to the presence of organizational culture. As a result of the survey, in the framework of the bases in literature, whereas a significant difference had been seen between departments, marital statuses, the period of working time in the company, the average salaries of the staff and dimensions of organizational culture, not a significant difference has been seen in terms of their genders, ages and education levels. Besides, in terms of the correlations among dimensions of organizational culture also were determined positive and significant relations.

___

Akbaba, Atilla (2002), Örgüt Kültürü, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(3), 1-32.

Altunışık, Remzi, Coşkun, Recai, Bayraktaroğlu, Serkan ve Yıldırım, Engin (2007), Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, SPSS Uygulamalı, Sakarya: Sakarya Yayıncılık.

Bakan, İsmail (2008), “Örgüt Kültürü” ve “Liderlik” Türlerine İlişkin Algılamalar İle Yöneticilerin Demografik Özellikleri Arasındaki İlişki: Bir Alan Araştırması, Kahramanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 10(14), 13-40.

Baş, Abdurrahman (2011), Örgüt Kültürü ve Örgütsel Performans, http://www.abdurrahmanbas.com/tr/about.html, (Erişim tarihi, 30.12.2011).

Beugelsdijk, Sjoerd, KOEN, Carla ve Noorderhaven, Niels (2009), A Dyadic Approach to The Impact of Differences in Organizational Culture on Relationship Performance, Industrial Marketing Management, 38(3), 312-323.

Bilir, Pervin, AY, Ünal ve Çelik Gürbüz, Tuğba (2003), Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okullarında Örgüt Kültürü, SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 1(2), 117-128.

Cheung, Sai On, Wong, Peter S.P. ve Wu, Ada W. Y. (2011), Towards an Organizational Culture Framework in Construction, International Journal of Project Management, 29(1), 33-44.

Çavuş, Şenol ve Gürdoğan, Arzu (2008), Örgüt Kültürü ve Örgütsel Bağlılık İlişkisi: Beş Yıldızlı Bir Otel İşletmesinde Araştırma, Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 18-34.

Çelik, Vehbi (1993), Eğitim Yönetiminde Örgütsel Kültür ve Önemi, Amme İdaresi Dergisi, 26(2), 135-145.

Denison, Daniel R. (1990), Corporate Culture and Organizational Effectiveness, New York, NY: John Wiley & Sons Inc.

Denison, Daniel R., Haaland, Stephanie ve Goelzer, Paulo (2003), Corporate Culture and Organizational Effectiveness: Is There a Similar Pattern around the World?, Advances in Global Leadership, 3, 205-227.

Dinçer, Ömer (1996), Stratejik Yönetim ve İşletme Politikası, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım A.Ş.

Durğun, Serpil (2006), Örgüt Kültürü ve Örgütsel İletişim, Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 112-132.

Erdem, Onur (2009), Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarının Örgüt Kültürüyle İlişkisi ve Türk Telekomünikasyon A.Ş. Üzerine Bir Uygulama. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Fiş, Ahmet Murat ve Wasti, S. Arzu (2009), Örgüt Kültürü ve Girişimcilik Yönelimi İlişkisi, ODTÜ Gelişme Dergisi, 35 (Özel Sayı), 127-164.

Göktaş, Bayram, Aslan, Gökçe, Aslantekin, Filiz ve Erdem, Ramazan (2005), Örgüt Kültürü ve Dr. Ekrem Hayri Üstündağ Kadın Hastalıkları ve Doğum Hastanesi Örneği, Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 8(2), 351-372.

Güçlü, Nezahat (2003), Örgüt Kültürü, Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6, 147-159.

Gümüştekin, Gülten Eren ve Emet, Canan (2007), Güçlendirme Algılarındaki Değişimin Örgüt Kültürü ve Bağlılık Üzerinde Etkileşimi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 17, 90-116.

Hasanoğlu, Mürteza (2004), Türk Kamu Sektöründe Örgüt Kültürü ve Önemi, Sayıştay Dergisi, 52, 43-60.

Henri, Jean-François (2006), Organizational Culture and Performance Measurement Systems, Accounting, Organizations and Society, 31(1), 77-103.

Hodges, Sharon P. ve Hernandez, Mario (1999), How Organizational Culture Influences Outcome Information Utilization, Evaluation and Program Planning, 22(2), 183-197.

Hofstede, Geert (1980), Culture’s Consequences: International Differences in Work-Related Values, Beverly Hills, CA: Sage Publications.

Hofstede, Geert, Neuijen, Bram, Ohavy, Denise Daval ve Sanders, Geert (1990), Measuring Organizational Cultures: A Qualitative and Quantitative Study across Twenty Cases, Administrative Science Quarterly, 35(2), 286-316.

İra, Nejat (6-9 Temmuz 2004), Örgütsel Kültür (Dokuz Eylül Üniversitesi Örneği), XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, İnönü Üniversitesi: Malatya.

İra, Nejat ve Aksu, Ali (2009), Örgütsel Kültür (Dokuz Eylül Üniversitesi Örneği), Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 43-62.

İra, Nejat ve Şahin, Semiha (2011), Örgüt Kültürü Ölçeğinin Geçerlik ve Güvenirlilik Araştırması, Celal Bayar Üniversitesi sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 1-13.

Jackson, Stephen (2011), Organizational Culture and Information Systems adoption: A Three-Perspective Approach, Information and Organization, 21(2), 57-83.

Keleş, Hatice Necla ve Kıral Özkan, Tuğba (2010), Liderlik, Kültür ve Performans Arasındaki İlişkinin Örgütsel Zekâ Modelinden Hareketle İncelenmesi, Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(1), 65-70.

Kemp, Sharon ve Dwyer, Larry (2001), An Examination of Organizational Culture: The Regent Hotel, Sydney, International Journal of Hospitality Management, 20(1), 77-93.

Köse, Sevinç, Tetik, Semra ve Ercan, Cuma (2001), Örgüt Kültürünü Oluşturan Faktörler, Celal Bayar Üniversitesi İ.İ.B.F. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 7(1), 219-242.

Linnenluecke, Martina K. ve Griffiths, Andrew (2010), Corporate Sustainability and Organizational Culture, Journal of World Business, 45(4), 357-366.

MacIntosh, Eric W., ve Doherty, Alison (2010), The Influence of Organizational Culture on Job Satisfaction and Intention to Leave, Sport Management Review, 13(2), 106-117.

Mathew, Jossy, Ogbonna, Emmanuel ve Harris, Lloyd C. (2012), Culture, Employee Work Outcomes and Performance: An Empirical Analysis of Indian Software Firms, Journal of World Business, 47(2), 194-203.

Murat, Güven ve Açıkgöz, Banu (2007), Yöneticilerin Örgüt Kültürü Algılamalarına İlişkin Bir Analiz: Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Örneği, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3(5), 1-20.

Ören, Kenan, Erdem, Bilal ve Kaplan, Metin (2005), Örgüt Kültürün İşgücü Verimliliğine Etkisi, Kamu- İş İş Hukuku ve İktisat Dergisi, 8(2), 1-21.

Özmutaf, Nezih Metin (2007), Liderliğin Örgüt Kültürü İçinde Değişimsel Boyutta Değerlendirilmesi, Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(6), 83-98.

Rokeach, M. J. (1973), The Nature of Values, New York: the Free Press.

Schein, Edgar H. (1990), Organizational Culture, American Psychologist, 45(2), 109-119.

Schein, Edgar H. (2010), Organizational Culture and Leadership, San Francisco, CA: Jossey-Bass Publishers.

Schwartz, Shalom H. (1994), Are There Universal Aspects in the Structure and Contents of Human Values?, Journal of Social Issues, 50(4), 19-45.

Sözmez, Melek Alev (2006), Meslek Liselerinde Örgüt Kültürü, Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 45, 85-108.

Şişman, Mehmet (2002), Örgütler ve Kültürler, Ankara: Pegem A Yayıncılık. Yağmurlu, Aslı (1997), Örgüt Kültürü: Tanımlar ve Yaklaşımlar, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 52(1), 717-724.

Yahyagil, Mehmet Y. (2004), Denison Örgüt Kültürü Ölçme Aracının Geçerlik ve Güvenilirlik Çalışması: Ampirik Bir Uygulama, İstanbul Üniversitesi İşletme İktisadi Enstitüsü Yönetim Dergisi, 47, 53-76.