ZEYNEP HATUNOĞLU, Mehmet KABA, MUSTAFA KILLI

İşletmelerde performans ölçme ve değerlendirme aracı olarak dengeli sonuç kartı (balanced scorecard): Kahramanmaraş'ta örnek bir uygulama

Dengeli sonuç kartı (balanced scorecard) organizasyonun vizyon ve stratejisini açıklayan ve bunları faaliyetlere dönüştüren yönetim sistemi için bir çerçeve oluştur maktadır. Dengeli sonuç kartı (DSK), finansal ve finansal olmayan performans ölçütlerini kapsamlı bir şekilde kullanmakta ve i şletmelerin strateji odaklı hale gelmesi sağlanmaktadır. DSK, bir şirketin performansını; finans, müşteri boyutu, şirket içi yönte mler boyutu, öğrenme ve gelişme boyutu ve finansal boyut olmak üzere 4 grup gösterge ile ölçmektedir. Bu dört boyut firmaların performanslarını geliştirmek, kontrol etmek ve gelişme için neler yapmaları gerektiğini göstermek konusunda önemli stratejik bilg iler sağlar.Bu çalışmada ilk olarak performans yönetimi ve performans ölçümü kavramları hakkında bilgi verilmiş, ardından modern performans ölçme ve değerleme yöntemlerinden biri olan dengeli sonuç kartı yöntemi açıklanmış ve KOBİ niteliğindeki bir işletm ede olay çalışması şeklinde uygulamasına yer verilmiştir. Çalışma sonunda dengeli sonuç kartı yönteminin, kendi performanslarını izlemek ve stratejilerine yön vermek isteyen firmalara yol göstermede önemli bir yönetim aracı olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

The balanced scorecard as a performance measurement and evaluation toolin organizations: an empirical study in kahramanmaraş

The Balan ced scorecard (BSC) constitutes a framework for management system which explains the organization's vision and mission, and translates them into action. The Balanced scorecard uses financial and nonfinancial performance measures comprehensively, and makes businesses focused upon strategy. BSC measures a business's performance with four group indicators which are the learning and growth perspective, the business process perspective, the customer perspective and the financial perspective. These four perspecti ves provide important strategic information to businesses to improve and control their performance. In this study, firstly, information is given about performance management and performance measurement, secondly, BSC is explained as a one of the modern per formance measurement and evaluation methods, and its application in a SMEs has taken place as an empirical study. As a result, it is determined that BSC is an important management tool to measure business performance and to give direction to its strategy.

PDF

___

Akgemci, Tahir (2008), Stratejik Yönetim , Gazi Kitapevi, Ankara.

Akın, Onur (2006), Kamu Sermayeli Şirketlerde Performans Ölçümü, Hazine Uzmanlık Tezi, Ankara. http://Hazder2.Googlepages. Com/Onur Akın - Sermayeli Şirketlerde Performans Ölçümü -Hazine Uzmanlık Tezi-2006.pdf (14.08.2012).

Aktürk, Ahmet; Okutmuş, Ercüment ve Yirik, Şevket (2013), Konaklama Sektöründe Finansal Boyutuyla Bir Kurumsal Karne Uygulaması, MÖDAV Dergisi , c.15, ss.109-122.

Bayram, Levent (2006), Geleneksel Performans Değerlendirme Yöntemlerine Yeni Bir Alternatif: 360 Derece Performans Değerlendirme, Sayıştay Dergisi, Sayı 62, ss.47-65.

Coşkun, Ali (2006), Büyük Sanayi İşletmelerinde Kurumsal Performans Ölçüm Ve Yöne tim Uygulamaları, Muhasebe Ve Denetime Bakış Dergisi , 6 (19),ss.11-136.

Coşkun, Arife (2000),Performans Ve Risk Denetimleri Terimleri , Sayıştay Yayınları, Ankara.

Çakmak, Nermin (2006). Kütüphane Yönetiminde Performans Değerlendirmesi, 42.Kütüphane H aftası Bildirileri 27 Mart-2 Nisan 2006,ss.67- 86, Ankara:Türk Kütüphaneciler Derneği.

Ertuğrul, İrfan ve Karakaşoğlu, Nilsen (2005), Toplam Kalite Yönetimi Açıs ından Performans Değerlendirme v e Denizli İmalat Sanayiinde Uygulanabilirliğine İlişkin Bir Çalışma,VII.Ulusal Ekonometri Ve İstatistik Sempozyumu, (http://www.ekonometridernegi.Org/ Bildiriler/ O7s3.Pdf. (30.07.2012)

Gavcar, Erdoğan-Zeki Atıl Bulut- Kemal Engin (2006),Konaklama İşletmelerinde Uygulanan Performans Değerleme Sistemleri Ve Uygulama Alanları (Muğlaİli Örneği), Celal Bayar Üniversitesi İİBF Yönetim Ve Ekonomi Dergisi, (13)2, ss.31-45.

Gençer, Cevriye ve Çetin, Tuğba (2011), Kurumsal Performans Karnesi ve Havacılık Sektöründe Bir Uygulama, Savunma Bilimleri Dergisi,(10) 2,ss.105-121.

Güner, Fatih M.(2008), Bir Stratejik Yönetim Modeli Olarak Balance Scorecard, Gazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 10 (1), ss. 247-265.

Gökmen, Aytaç (2009), Balanced Scorecard (Dengeli Başarı Göstergesi):BSC Oluşturma Süreci ve Uygulama Yöntemi, Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 1 (2), ss.11-23.

İlhan, Ege ve Gizer, Zeynep (2011), Determination of Performance Measures Used in Balanced Scorecard for Insurance Companies in Turkey, International Journal of Business Management and Economic Research , 3(1), ss.446-451

Kaplan, Robert S. Ve Norton, David P.(1992), The Balanced Scorecard -MesauresThat Drive Performance, Harward Business Review , (70)1, pp. 71-79

Kaplan, Robert S. ve Norton, David P. (1996a), The Balanced Scorecard: Translating Strategy Into Action. Harvard Business School Press. Boston. Kaplan, Robert S. Ve Norton, David P.(1996b), Using The Balanced Scorecard As A Strategic Managemet System, Harward Business Review , (74)1, pp. 75-85.

Kaplan, Robert. S., Ve Norton, David P. (1999). Balanced Scorecard Şirket Stratejisini Eyleme Dönüştürmek , Çev. Serra Egeli, Sistem Yayıncılık. İstanbul.

Kuğu, Tayfun D. Ve Kırlı, Mustafa (2013), İşletme Performansının Değerlendirilmesinde Bir Yenilikçi Yönetim Muhasebesi Aracı Olarak Balanced Scorecard Uygulaması, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 18 (2), ss.301-318.

Machado,Maria J. C. V. (2013),Balanced Scorecard: An Empirical Study Of Small And Medium Si zeEnterprises, Review Of Business Management, 15(46), pp. 129-148.

Milli Prodüktivite Merkezi, (http://www2.Mpm.Org.Tr/Sozluk/Default.Asp?Dict=P, (12.08.2012).

Oyman, Sumru (2009), `Stratejik Yönetim sürecinde performans ölçümü ve dengeli sonuç kartı uygu laması: Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası için bir değerlendirme`, TCMB Uzmanlık Yeterlilik Tezi,tcmb.gov.trkutu phane/TURKCE/tezler/sumruoyman.pdf , (22.10.2012).

Utkutuğ, Çağla P. (2008), Kurumsal Performans Değerlendirme Yöntemi Olarak Toplam Başarı Göstergesi Yöntemi, Gazi Üniversitesi Endüstriyel Sanatlar Eğitim Fakültesi Dergisi , 23, ss.55-78.

Uygur, Akyay (2009), Çok Boyutlu Performans Değerleme Modeli Olarak Dengeli Başarı Göstergesi Uygulaması, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 10 (1), ss.148-159

Yıldız, Selami M.;Karagöz, Yalçın ve Mesci, Muammer (2010), Performans Değerlendirme ve Süreç Yönetim Aracı Balanced Sco recardın Boyutlarına Katılım Düzeyi: Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi İşletmelerinde Bir Araştırma, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, (24) 3,ss.1-22.

Yıldız, Selami M.; Kethüda, Önder ve Kurutkan, Nurullah M. (2013), Dengeli Ölçüm Kart ının Hastane İşletmelerinde Uygulanması: Örnek Olay Çalışması, Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 27 (4),ss.90-109.