Sürdürülebilir Çevre İçin Arı Farkındalığı Yaratılmasında "Arı Biziz Bal Da Bizdedir" Projesinin Yeri

Bal arısı bal, polen, arı sütü ve propolis gibi arı ürünlerinin üretimi nedeniyle insan yaşamında önemli bir yere sahiptir. Bundan daha önemlisi doğal tozlaşmada en fazla etkili böcek grubu olarak geleceğin besin güvencesidir. Ancak ne yazık ki çocuklarımız arı iğnesi ile sokar korkusu ile büyümekte ve bu korkuyla büyüyen çocuklar arıların doğa ve doğal sürdürülebilirlik açısından önemini fark edememektedir. Böcekler içinde önemli bir yere sahip olan bal arılarını çocuklara tanıtmak bilgilendirerek sevdirmek ve bu şekilde farkındalık yaratmak üzere TÜBİTAK Bilim ve Toplum Projeleri kapsamında “Arı Biziz Bal da Bizdedir” projesi yapıldı. Projenin amacı çocuklara bal arısını ve onun insan yaşamı ve ekolojik dengedeki fonksiyonunu kavratmaktır. Proje yaş grubuna yönelik olarak teorik ve uygulamalı eğitimler şeklinde, toplam 80 katılımcı (4 grup, her grupta 20 kişi) ile gerçekleştirildi. Her gruba eğitim öncesinde ve sonrasında arılarla ilgili mevcut bilişsel, duyuşsal becerilerini, ekosentrik ve antroposentrik bakış açılarını ve eğitim sonunda edindikleri kazanımları belirlemek amacıyla ön test ve son test uygulamaları yapıldı. Başarı testi ve resim çalışmalarından elde edilen bulgulara göre araştırma kapsamında amaçlanan arılar ile ilgili bilişsel farkındalıklarının önemli düzeyde arttığı sonucuna ulaşılmıştır.

___

  • 1. Ayvaz, Z. 1998. Çevre Eğitimine Giriş. İzmir Çevre Eğitimi Merkezi Yayınları:3.
  • 2. Akay, C. 2013. Ortaokul Öğrencilerinin Ya-parak-Yaşayarak Öğrenme Temelli TÜBİTAK 4004 Bilim Okulu Projesi Sonrası Bilim Kavramına Yönelik Görüşleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (2):.326-338.
  • 3. Berberoğlu, E. O., Uygun, S. 2012. Çevre Farkındalığı- Çevre Tutumu Arasındaki İliş-kinin Yapısal Eşitlik Modeli İle Sınanması. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 25 (2): 459-473.
  • 4. Balıkesir Bilim ve Sanat Merkezi 2014. Ekoloji’den Biyoteknolojiye-2. http://balikesirbilsem.meb.gov.tr/ekolojiden-biyoteknolojiye-bitkiler/.
  • 5. Berberoğlu, E. O., Uygun, S. 2013a. Tübitak 4004 Projelerinin,‘Sürdürülebilir Kalkınma İçin Çevre Eğitimi’ Kapsamında Değerlendirilmesi. Abant İzzet Baysal Üni-versitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 13 (2): 107-133.
  • 6. Berberoğlu, E.O., Uygun, S. 2013b. Sınıf Dışı Eğitimin Dünyadaki ve Türkiye’deki Gelişiminin İncelenmesi. Mersin University Journal of the Faculty of Education, 9 (2):32-42.
  • 7. Çukur, D., Özgüner, H. 2008. Kentsel Alanda Çocuklara Doğa Bilinci Kazandır-mada Oyun Mekanı Tasarımının Rolü. Sü-leyman DemirelÜniversitesi Orman Fakül-tesi Dergisi, Seri A, 2: 177-187.
  • 8. Erten, S. 2004. Çevre Eğitimi Ve Çevre Bi-linci Nedir, Çevre Eğitimi Nasıl Olmalıdır? Çevre Ve İnsan Dergisi, Çevre Ve Orman Bakanlığı Yayın Organı. Sayı 65/66. 2006/25 Ankara.
  • 9. Environmental Performans Index.2014 http://epi.yale.edu/epi/country-profile/turkey.
  • 10. Farmer, J. Knapp, D., Benton, M. G. 2007. Elementary School Environmental Education Field Trip: Long-term Effects on Ecological and Environmental Knowledge and Attitue Development. The Journal of Environmental Education. Report And Research, 38(3): 33-42.
  • 11. Gökçe, N., Kaya, E., Aktay, S., Özden M. 2007. İlköğretim Öğrencilerinin Çevreye Yönelik Tutumları. İlköğretim Online, 6(3): 452-468. [Online]: http://ilkogretim-online.org.tr.
  • 12. Güler, T. 2009. Ekoloji Temelli Çevre Eği-timinin Öğretmenlerin Çevre Eğitimine Karşı Görüşlerine Etkileri. Eğitim ve Bilim, 34(151): 30-43.
  • 13. Gül, A. 2014. Arı Ölümleri, Sebepleri ve Alınması Gereken Tedbirler. Arıcılık Araş-tırma Dergisi 6(11): 2-4.
  • 14. Kandemir, İ. 2007. Amerika Birleşik Devlet-leri’ nde Toplu Arı Ölümleri ve Koloni Çök-me Bozukluğu (KÇB) Üzerine Bir Derleme. Uludağ Arıcılık Dergisi 2007, 2: 63-69.
  • 15. Kösoğlu, M., Özdemir, A., Baysan, S., Vu-ral, R.A., İnci, E., Kiraz, D.E., Gençoğlu, İ., Boz, Ö., Hazır, C., Ertuğrul, F. 2011. Çine Arıcılık Müzesinde Ekoloji Temelli Doğa Eğitimi. Anadolu Doğa Bilimleri Dergisi, 2(2): 24-33.
  • 16. Karataş, A., Aslan, G. 2012. İlköğretim Öğ-rencilerine Çevre Bilincinin Kazandırılma-sında Çevre Eğitiminin Rolü: Ekoloji Temelli Yaz Kampı Projesi Örneği. Zeitschrift für die Welt der Türken, 4(2): 259-276.
  • 17. Kekeçoğlu, M., Rasgele, P.G., Acar, F., Hayırsever, F. 2013. İlköğretim Öğrencile-rinde Bal Arısının Çevre Ve Toplum İçin Önemi Hakkında Farkındalık Yaratılması. Anadolu Doğa Bilimleri Dergisi, 4(1): 60-78.
  • 18. Kekeçoğlu, M. 2014. Arıcılık ve Arı Ürünleri Ar-Ge Proje Pazarı, Proje Özet Kitapçığı: II-IV.
  • 19. Meydan, A., Bozyiğit R., Karakurt M.. 2012. Ekoloji Temelli Doğa Eğitimi Projelerinin Katılımcı Beklentilerini Karşılama Düzeyleri. Marmara Coğrafya Dergisi, 25: 238-255.
  • 20. Muz, M.N. 2008. Bal Arılarında Ani Koloni Sönmesi. Türkiye Parazitoloji Dergisi, 32(3): 271 – 275.
  • 21. Ozaner, F.S. 2004. Türkiye’de Okul Dışı Çevre Eğitimi Ne Durumda ve Neler Yapıl-malı? V. Ulusal Ekoloji ve Çevre Kongresi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi ve Biyolog-lar Derneği, Abant- Bolu. Bildiri Kitabı (Do-ğa Ve Çevre), 67-98.
  • 22. Özdemir, O. 2010. Doğa Deneyimine Dayalı Çevre Eğitiminin İlköğretim Öğrencilerinin Çevrelerine Yönelik Algı Ve Davranışlarına Etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fa-kültesi Dergisi, 27: 125-138.
  • 23. Sağır, Ş. U., Aslan, O., Cansaran A. 2008. İlköğretim Öğrencilerinin Çevre Bilgisi ve Çevre Tutumlarının Farklı Değişkenler Açı-sından İncelenmesi. İlköğretim Online, 7(2):496-511, [Online]: http://ilkogretim-online.org.tr.
  • 24. SDÜ (Süleyman Demirel Üniversitesi) Orman Fakültesi 2014. Erguvanlar Çiçek Açı-yor. http://ormanweb.sdu.edu.tr/eca/index.php?page=amac.
  • 25. Şahinler, N. 2000. Arı Ürünleri ve İnsan Sağlığı Açısından Önemi, MKÜ Ziraat Fa-kültesi Dergisi, 5(1-2): 139-148, 2000. 26. Şimşekli, Y. 2004. Çevre Bilincinin Gelişti-rilmesine Yönelik Çevre Eğitimi Etkinlikleri-ne İlköğretim Okullarının Duyarlılığı. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17(1): 83-92.
  • 27. Tanrıverdi, B. 2009. Sürdürülebilir Çevre Eğitimi Açısından İlköğretim Programlarının Değerlendirilmesi. Eğitim Ve Bilim, 34(151): 89-103.
  • 28. Tekbıyık, A., Şeyihoğlu, A., Vekli, G.S., Bi-rinci, K.K. 2013. Aktif Öğrenmeye Dayalı Bir Yaz Bilim Kampının Öğrenciler Üzerin-deki Etkilerinin İncelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 6 (1): 1383-1406.
  • 29. Tezcan, S., Tezcan F., Gülerperçin, N., Karababa A.O., Üzüm, A., Kanlıoğlu, A. 2010. Toplumda Böcek Farkındalığı Yara-tılmasında BÖFYAP Projelerinin Yeri. Biyo-loji Bilimleri Araştırma Dergisi, 3(1): 101-106.
  • 30. Tilbury, D. 1995. Environmental Education For Sustainability: Defining the new focus of environmental education in the 1990s. Environmental Education Research, 1(2): 195-212.
  • 31. UNESCO. 1992. United Nations Sustainable Development. Promoting education, public awareness and training. Report of United Nations Conference on Enviroment and Development, Chapter 36, Rio de Jenerio, 3- 14 June 1992.
  • 32. Ünal, H.H., Oruç, H.H., Sezgin, A., Kabil, E. 2010. Türkiye’de 2006-2010 Yılları Arasında Bal Arılarında Görülen Ölümler Sonrasında Tespit Edilen Pestisitler, Uludağ Arıcılık Dergisi, 10(4): 119-125.
  • 33. Yardımcı, E. ve Kılıç, G.B. 2010. Çocukların Gözünden Çevre ve Çevre Sorunları. İl-köğretim Online, 9(3): 1122-1136. [Online]: http://ilkogretim-online.org.tr.
  • 34. Yörük, A., Şahinler, N. 2013. Küresel Isın-manın Bal Arıları Üzerine Olası Etkileri. Uludağ Arıcılık Dergisi, 13(2): 79-87.