Kuzeydoğu Ege Lesvos (Yunanistan) Adasında Güneş Çiçeği ve Hayıt Bitkisi Alanlarında Nektar Varlığı ve Arı Ziyaretleri Üzerine Gözlemler

Giriş: İstilacı bitki türleri istila ettikleri çevrelere nektar gibi yeni besin kaynakları getirerek büyük etkiler yapmaktadır. Batı Amerika’da Kaliforniya’daki Santa Cruz adasında örneğin güneş çiçeği Centaurea solstitialis ada ekosisteminde balarılarını daha yüksek sayıda cezbetmekte ve kendisine çekmektedir, sonucunda ise bu türün fazla sayıda tohum üretmesine neden olmaktadır. Bu çalışmada benzer durum iki farklı türde güneş çiçeği ve hayıt bitkisinin ürettiği nektar miktarı ile tozlaştırıcıları kendilerine farklı sayılarda çekip çekmediği konusu araştırılmıştır.  Materyal ve Metod: Çalışma Yunanistan’ın Kuzeydoğu ege adası olan Lesvos’da gerçekleştirilmiştir. Çalışma da adada bulunan güneş çiçeği Centaurea solstitialis, ve hayıt bitkisi Vitex agnus-castus ve bu alanlardaki Apis cinsi balarıları ve Apis cinsi olmayan balarıları kullanılmıştır. Çalışma 3 aşamada gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada nektar miktarı belirlenmiştir. Miktar belirlenirken her iki türden 18 adet bitki seçilmiş ve bunlardan da 2’şer çiçekten birisi tozlayıcıların ziyaretini engellemek için bir örtü ile kapatılmıştır. Bu çiçeklerden ise saat 07:00 ile 19:00 arası her iki saatte bir üretilen nektar ölçülmüştür. İkinci aşamada ise 2 farklı örnekleyici 3 saatlik aralıklarla 09:00 ile 18:00 arasında farklı alanları değişerek böcek toplama kepçesi ile bitkileri ziyarete gelen arıları örneklemişlerdir. Üçüncü aşamada ise elde edilen veriler uygun istatistiksel (t-testi, Ki-kare testi) analizlere tabi tutulmuşlardır. Sonuç olarak elde edilen ziyaret örüntüsü her bir bitki çiçeklerinden ölçülen ortalama nektar miktarı ile karşılaştırılmıştır. Sonuç ve Tartışma: İlk aşama sonucuna göre elde edilen nektar miktarı her iki farklı ölçüm içinde hayıt (V. agnus-castus) bitkisinde çok daha yüksek olduğu kaydedilmiştir. Ziyaret örgüsü tespitinde ise balarılarının iki bitkiyi istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde ziyaret ettiği bulunmuştur. Her iki türün bulunduğu komşu alanlardan yapılan örneklemelerde Apis cinsi balarıların V. agnus-castus’u daha fazla ziyaret ettikleri belirlenmiştir. Ek olarak, bu zaman içerisinde örneklenen ortalama tozlaştırıcı arı büyüklüğü (kafa kapsülü genişliği ile ölçülen) V. castus-agnus’dan toplananların C. solstitialis’a göre daima büyük olduğu ve birçok durumda anlamlı bir şekilde benzer sonuçlar bulunmuştur. Bu bulunan örüntüler Amerika’nın batısında (Kaliforniya) güneş çiçeğinin doğal bir bitki olmadığı alanlarda yapılan önceki çalışmalar ile zıtlık oluşturmaktadır. Bu alanlardaki güneş çiçeğinden elde edilen bal ekosistem üzerine yaptığı etki yanında ayrıca arıcılık marketine de etki yapmaktadır.

Observatıons On Nectar Avaılabılıty And Bee Vısıtatıon At Patches Of Yellow Star-Thıstle And Chasteberry On The Northeast Aegean Island Of Lesvos (Greece)

We examined numbers of honey bees (Apis) versus non-Apis bees at patches of yellow star-thistle, Centaurea solstitialis, and chasteberry, Vitex agnus-castus, on the Northeast Aegean Island of Lesvos in Greece. The resulting visitation patterns are associated with average nectar volumes measured from florets of each plant species. Honey bees visit V. agnus-castus more frequently when bees are sampled from adjoining floral displays of both species. In addition, the average size of bee pollinators (as measured by head capsule width) collected during this time was always larger from V. agnus-castus relative to C. solstitialis, and significantly so in the majority of cases. These patterns contrast with findings from previous studies in the western USA (California) where yellow star-thistle is not a native plant species but honey bees commonly visit it. Indeed, in North America, the abundant honey derived from yellow star-thistle is often considered a desirable product for marketing by beekeepers.