BULUNMA DURUMU EKİNİN ZAMAN İŞLEVLERİNİN YABANCI DİL OLARAK TÜRKÇENİN ÖĞRETİMİNDE KULLANIMI
Hâl ekleri bugüne değin geleneksel dil bilgisi çalışmalarında cümle bilgisi içinde işlevleri açısından incelenip değerlendirilmiştir. Zaman yönünden cümle içinde aldıkları görevleri değerlendirmek gerekmektedir. Zamanlar konusu geleneksel dil bilgisi çalışmalarında beş temel zaman (aspect) ve yardımcı kipler başlığı altında ele alınmaktadır. Cümle bilgisi konusu içinde yer alan zarf tümleçlerini oluşturan zaman zarflarından “-DA” hâl eki ile kurulanlar incelenecektir. “-DIğIndA, -LIğIMdA” vb. birleşik yapılar, dil seviyeleri göz önünde bulundurularak zaman yönünden ele alınacaktır. Bu çalışmada “-DA” bulunma durumu ekinin gün, hafta, ay, mevsim ve yıl adlarıyla birlikte kullanımı değerlendirilecektir. “Yazın, kışın; yazda, kışta; ilkbaharda, sonbaharda”, “günde, haftada, ayda, yılda” gibi yapılar incelenecektir. Saatler konusu geleneksel dil bilgisi çalışmalarında genellikle yer almamaktadır. “Şimdi (saat kaç?)”, “geçmiş ve gelecek (saat kaçta?)” olmak üzere iki grupta incelenebilecek bu zaman konusu, ana dili Türkçe olan bireyler için zor görülmese de, işlevsel olarak ele alınmadığı takdirde, bir yabancı için oldukça güç bir konudur. Bu konu çalışmamızda bu anlamda değerlendirilecek ve örneklerle açıklanacaktır. , “-da, -de; -ta, -te” bulunma durumu eklerinin zaman sözcükleri oluşturması ve bu konunun “Yabancı Dil Olarak Türkçenin Öğretimi” içinde A1, A2, B1, B2 ve C1 seviyeleri açısından değerlendirilmesi ve öğretim yöntemlerinden söz edilmesi, doküman incelemesi yoluyla hazırlanan bu çalışmamızın esasını teşkil etmektedir. Sonuç olarak amacımız yazılacak işlevsel dil bilgisi kitaplarında konunun bu yönde değerlendirilmesine katkı sağlamaktır.
___
- Referans 1 Ergin, M. (1962). Türk Dil Bilgisi. İstanbul: İstanbul Matbaası.
- Referans 2 Gencan, T. N. (2007). Dilbilgisi. Ankara: Tek Ağaç Eylül Yayıncılık.
- Referans 3 Göksel, A., Kerslake, C. (2005), Turkish, A Comprehensive Grammar, London: Routledge.
- Referans 4 Karaağaç, G. (2013). Türkçenin Dil Bilgisi. Ankara: Akçağ Yayınları.
- Referans 5 Korkmaz, Z. (2009). Türkiye Türkçesi Grameri Şekil Bilgisi. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Referans 6 Sev, G. (2007). Tarihî Türk Lehçelerinde Hâl Ekleri. Ankara: Akçağ Yayınları.
- Referans 7 Türkçe Sözlük. (2010). Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Referans 8 www.telc.net/fileadmin/user_upload/Publikationen/Diller_iain_Avrupa_Ortak_oneriler_AEeraevesi.pdf
- Referans 9 Zülfikar, H. (1980). Yabancılar İçin Türkçe Dilbilgisi. Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi.