Savaşın Propaganda Cephesi: İran Sinemasında Suriye İç Savaşı

2011 yılında başlayan Suriye’deki iç savaş, devlet ve devlet-dışı aktörlerin dahli ile birlikte uluslararası bir hal almıştır. Savaşın tarafı olan aktörler, silahlı mücadelelerinin yanı sıra propaganda faaliyetlerinde de bulunmuşlar ve izledikleri politikalara meşruiyet kazandırma çabası içerisinde olmuşlardır. Bu süreçte İran da Suriye İç Savaşında taraf olan ve propaganda faaliyetleri yürüten aktörlerden olmuştur. İran, 1979 yılındaki devrimin ardından değişen dış politika paradigması çerçevesinde Suriye savaşına müdahil olmuş ve savaş sürecinde mezhepçilik yaptığı, iç meselelerini göz ardı ettiği gibi gerekçelerle eleştirilmiştir. Bu eleştirilere karşı yumuşak bir güç olarak sinemayı propaganda aracı olarak kullanan İran, böylelikle hem dış politikada hem de iç politikada meşruiyet zemini aramıştır. Bu aşamada İran yönetimi tarafından propaganda amaçlı kullanılan “Şam Saatine Göre” filmi, İran’ın bu girişiminin bir ürünü olmakla beraber, devletin Suriye’deki iç savaşı algılayışına ve savaş sürecinde ürettiği söyleme örnek oluşturmaktadır. Çalışma bu bağlamda, 1979’daki İslami devriminden günümüze kadar İran’ın sinemayı bir propaganda aracı olarak kullanışını “Şam Saatine Göre” filminden hareketle, İran-Suriye ilişkileri ve Arap Baharı çerçevesinde ele almaktadır. Çalışmada Teun A. Van Dijk’in eleştirel söylem analizi yöntemi kullanılarak “Şam Saatine Göre” filminin analizi yapılmaktadır. İran’ın Suriye’deki savaşa bakışının görsel ve söylemsel yollar ile yeniden inşa edildiği ve İran’ın politikalarının sinema yoluyla etkin şekilde kullanıldığı sonucuna ulaşılmaktadır. Çalışma, Suriye İç Savaşı, Arap Baharı ve İran’ın bu iki meseleye bakış açısı konusunda literatüre katkı sunma amacındadır.

The Propaganda Front of War: The Syrian Civil War in the Iranian Cinema

The civil war in Syria, which started in 2011, internationalized through the involvement of states and non-state actors into the conflict. The actors of the war have been involved in armed struggle as well as propaganda activities, and made efforts to legitimize their policies. In this process, Iran has been one of the actors, who intervened in the civil war and carried out propaganda activities. Iran has been involved in the civil war in the framework of its foreign policy paradigm that had changed after the 1979 revolution. Iran has been criticized for fueling sectarianism and ignoring internal issues during the war. To counter such criticism, Iran has tried to gain legitimacy in both foreign and domestic policy through instrumentalizing cinema as a propaganda and soft power tool. The movie “Damascus Time” is an example of this initiative of Iran, which reveals the state’s perception of the civil war in Syria and its war discourse. In this context, the study explores Iran's use of cinema as a propaganda tool from the Islamic Revolution of 1979 until today within the context of Iran-Syria relations and the Arab Spring by departing from the movie “Damascus Time”. In this study, the critical discourse analysis method of Teun A. Van Dijk is applied to analyze the movie “Damascus Time”. It is concluded that Iran's perception of the war in Syria is reconstructed through visual and discursive means, and that Iran's policies are effectively used through cinema. The study aims to contribute to the literature on the Syrian civil war, the Arab Spring, and Iran's point of view in these two issues.

___

  • KaynakçaAltunışık, M. “Orta Doğu’da Bölgesel Düzen ve Arap Baharı”, Orta Doğu Analiz, 5 (53), (2013): 71-78.Ayhan, B. ve Çifçi, M. “IŞİD, Propaganda ve İslamofobi”, Medya ve Din Araştırmaları Dergisi, 1 (1), (2018): 17-32. Bajoghli, N ve Keshavarzian, A. “Iran and the Arab Spring”, (Ed.) Haas, M ve Lesch, D, The Arab Spring: The Hope and Reality of the Uprisings, (Westview Press: Boulder, 2017), 174-193.Batur, S. Siyasal İslam Sineması Örneğinde İran Sineması, (Yayımlanmamış Doktora Tezi: Dokuz Eylül Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü, İzmir, 2007).Chelkowski, P. & Dabashi, H. Bir Devrimi Sahnelemek: İran İslam Cumhuriyeti’nde Propaganda Sanatı, (The Kitap Yayınları: İstanbul, 2018).Conduit, D. “Hizballah in Syria: The Limits of the Democracy/Moderation Paradigm” Orta Doğu Etütleri, 5 (2), (2014): 81-114.Çakı, C. “İran-Irak Savaşında Kullanılan İran Propaganda Posterlerinin Göstergebilimsel Analizi”, İran Çalışmaları Dergisi, 2 (1), (2018): 11-39.Devictor. A. “Classic Tools, Original Tools: Cinema and the Public Policy in the Islamic Republic of Iran (1979-1997)”, (Ed.). Tapper, R. The New Iranian Cinema: Politics, Representation and Identities, (I.B. Tauris: Londra & New York, 2012), 66-76. Ehteshami, A. Iran: Stuck in Transition, (Routledge: Londra, 2017).Elhan, N. “Banal Nationalism in Iran: Daily Re-Production of National and Religious Identity”, İnsan ve Toplum, 6 (1), (2016): 119-136. Elhan, N. “İran’ın Uluslaşma Sürecinde Süreklilik ve Değişim: Banknotlar ve Posta Pulları Üzerine Bir İnceleme”, Akademik Orta Doğu, 11 (2), (2017): 85-97.Hazır, A. “Suriye İç Savaşı’nda Müzik Cephesi: Örgütler ve Şarkılar Üzerine Bazı Gözlemler”, Orta Doğu Analiz, 7 (71), (2015): 80-82.Hazır, A. “Reflections on Musical Propaganda in the Syrian Civil War: A Comparison of the PKK/PYD, Daesh and Hezbollah”, (Ed.). Küçüksolak, Ö. & Yıldız, A. M. Current Debates in International Relations & Law, (IJOPEC Publication: Londra, 2018), 169-177.İnceoğlu, Ç. “Sovyet Propaganda Animasyonlarında Batı ve Batılı İmgesi”, Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, 19, (2013): 23-40.Jowett, G. & O’Donnell, V. Propaganda and Persuasion, (Londra: SAGE Publications, 2006).Özdemir, S. “İran’ın Bir Dış Politika Enstrümanı olarak Propaganda”, İRAM Analiz, (Ankara: İran Araştırmaları Merkezi, 2017). Robb, D. L. Operation Hollywood: How the Pentagon Shapes and Censors the Movies. (New York: Prometheus Books, 2014).Shafique, M. U. & Khan, T. A. “Hollywood Propaganda Movies and Muslims”, Journal of Mass Communication, 8, (2013): 65-77. Sharma, R. Social Change and Social Control, (Yeni Delhi: Atlantic Publishers, 1997).Shaw, T. Hollywood’s Cold War, (Edinburgh: Edinburgh University Press, 2007).Shaw, T. Cinematic Cold War: The American and Soviet Struggle for Hearts and Minds, (Kansas: University Press of Kansas, 2010).Shirinpour, M. İran Sineması, (İstanbul: Es Yayınları, 2017).Sinkaya, B. “İran-Suriye İlişkileri ve Suriye’de Halk İsyanı”, Orta Doğu Analiz, 3 (33), (2011): 38-48. Sinkaya, B. “Arap Baharı Sürecinde İran’ın Suriye Politikası”, SETA Analiz, (Ankara: SETA, 2012).Sinkaya, B. “Suriye Krizi Karşısında İran’ın Tutumu ve Şam-Tahran İttifakının Temelleri”, Akademik Orta Doğu, 10 (1), (2015): 131-160. Sinkaya, B. “İran’ın Suriye Stratejisi”, Akademik Orta Doğu, 11 (2), (2017): 49-64. Stojanova, C. “The Great War: Cinema, Propaganda, and The Emancipation of Film Language”, Acta Universitatis Sapientiae, Film and Media Studies, 14, (2017): 131-156. Şen, G. “İran ve Arap Baharı: Bağlam, Söylem ve Siyaset”, Orta Doğu Etütleri, 3 (2), (2012): 95-118.Uskowi, N. Temperature Rising: Iran’s Revolutionary Guards and Wars in the Middle East, (Rowman & Littlefield: Londra, 2019).Uygur, H. “İran ve Arap Baharı”, SETA Analiz, 52, (Ankara: SETA, 2012).
  • İnternet KaynaklarıAfzalzadeh, M. “Damascus Time”: A Drama Movie on the “Islamic State”, https://www.globalresearch.ca/damascus-time-a-drama-movie-on-the-islamic-state-isis-daesh/5632018, 2018, Erişim Tarihi: 28.02.2019Ansari, A. “İran Yazı, Arap Baharı’na Karşı”, http://www.aljazeera.com.tr/gorus/iran-yazi-arap-baharina-karsi, 2013, Erişim Tarihi: 25.01.2019Asadzade, P. “Iran's involvement in Syria is costly. Here's why most Iranians still support it”, https://www.washingtonpost.com/news/monkey-cage/wp/2017/10/19/irans-involvement-in-syria-is-costly-heres-why-most-iranians-still-support-it/?noredirect=on&utm_term=.4920fa07aabb, 2017, Erişim Tarihi: 12.11.2018Ataş, S. “‘İran’ın Orta Doğu’daki Kılıcı: Kasım Süleymani”, http://www.aljazeera.com.tr/al-jazeera-ozel/iranin-ortadogudaki-kilici-kasim-suleymani, 2014, Erişim Tarihi: 11.11.2017BBC. “IŞİD'in yeni propaganda aracı: Instagram”, https://www.bbc.com/turkce/haberler-dunya-41360381, 2017, Erişim Tarihi: 11.11.2018Bunker, R. Strategic Insights: The Assad Regime and Chemical Weapons, Strategic Studies Institution, https://ssi.armywarcollege.edu/index.cfm/articles/Assad-Regime-Chemical-Weapons/2018/05/18, 2018, Erişim Tarihi: 11.11.2018 Fantuna, R. “Damascus Time: An Iranian Movie”, https://www.counterpunch.org/2018/04/20/damascus-time-an-iranian-movie/, 2018, Erişim Tarihi: 11.11.2018İran Daily, “Damascus Time set for Syria screening”, http://www.iran-daily.com/News/220125.html?catid=11&title=-Damascus-Time--set-for-Syria-screening, 2018, 28.02.2019 Mehr. "Şam Saatine Göre" Avrupa Film Pazarı’nda gösterilecek”, https://tr.mehrnews.com/news/1869303/%C5%9Eam-Saatine-G%C3%B6re-Avrupa-Film-Pazar%C4%B1-nda-g%C3%B6sterilecek, 2018, Erişim Tarihi: 10.11.2018Najad, A. F. “Iran: Fighting 'terror' publicly, mourning the dead secretly”, https://www.aljazeera.com/indepth/opinion/iran-fighting-terror-publicly-mourning-dead-secretly-180430140249437.html, Erişim Tarihi: 28.02.2019.Najad, A. F. “Iranians respond to the regime: 'Leave Syria alone!', https://www.aljazeera.com/indepth/opinion/iranians-respond-regime-leave-syria-180501081025309.html, 2018, Erişim Tarihi: 28.02.2019.Sputnik. “Böyle Film Tanıtımı Olur Mu?”, https://tr.sputniknews.com/ortadogu/201805091033374635-film-tanitimi-tahran-avm-isid-baskini/, 2018, Erişim Tarihi: 10.11.2018 Sterling, E. “Damascus Time: an Iranian movie about ISIS in Syria”, https://www.investigaction.net/en/damascus-time-an-iranian-movie-about-isis-in-syria/, 2018, Erişim Tarihi: 11.11.2018Tharoor, I. “Iran revs up for its latest Holocaust cartoon contest”, https://www.washingtonpost.com/news/worldviews/wp/2016/05/12/iran-revs-up-for-its-latest-holocaust-cartoon-contest/?noredirect=on&utm_term=.ce9df258df2c, 2016, Erişim Tarihi: 03.03.2019Yeni Kaynak. “Kasım Süleymani, Şam Saatine Göre (2018) filminin yönetmenini tebrik etti”, http://www.yenikaynak.com/haber/kasim-suleymani-sam-saaatine-gore-2018-filminin-yonetmenini-tebrik-etti.html, 2018, Erişim Tarihi: 10.11.2018Yeni Kaynak. “Zarif; Şam Saatine Göre (2018) filmini övdü”, http://www.yenikaynak.com/haber/zarif-sam-saatine-gore-2018-filmini-ovdu.html, 2018, Erişim Tarihi: 10.11.2018